Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Η αγωνία της άρνησης στον Marcuse, ή περί της θεμελίωσης της κοινωνικής του φιλοσοφίας". Τι σημαίνει ότι η αγωνία της άρνησης αποτελεί το θεμέλιο της κοινωνικής φιλοσοφίας του Marcuse; Τι σημαίνει ήδη ότι η άρνηση αποτελεί το θεμέλιο μιας κοινωνικής φιλοσοφίας; Για να απαντηθούν τα ερωτήματα αυτά θα πρέπει να απαντηθεί το πιο πρωταρχικό; Τι σημαίνει η άρνηση στον Marcuse; Και πως η σκέψη για την άρνηση, στον ίδιο φιλόσοφο, αναδύεται ως αγωνία της άρνησης; Προκειμένου να απαντηθεί αυτό το κρίσιμο ερώτημα, στη μελέτη αυτή διερευνώνται εκείνα τα στοιχεία που αποτελούν αφ...

Ένας νέος ορισμός της διαλεκτικής θα τη διαχώριζε από διατυπώσεις ολιστικού ή μεταφυσικού (αφηρημένου, παγιωτικού) χαρακτήρα και θα την τοποθετούσε σε ένα ταυτόχρονα θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, όπου το πραγματικό δε θα νοούνταν ως ένα σύνολο σχέσεων, ποτέ οριστικών ούτε τελειωμένων. Μια τέτοια διαλεκτική θα ενεργοποιούσε, βέβαια, το στοιχείο της άρνησης μα θα απέβαλλε το ιδεαλιστικό της περίβλημα (:ιδέα, ένα, ίδιο)· θα εξέφραζε την ένταση των αντίθετων και των αντιφατικών (των πρώτων σε πραγματικό, των δεύτερων σε λογικό επίπεδο) με την έννοια ότι θα δρούσε αποπαγιωτικά...

Αφορμή για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου είναι η συμπλήρωση φέτος 300 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου φιλοσόφου, και 250 από τη δημοσίευση των δύο σημαντικότερων έργων του, του Κοινωνικού Συμβολαίου και του Αιμίλιου. Ο βαθύτερος λόγος, όμως, ήταν ο φόρος τιμής που ο συγγραφέας ήθελε να αποδώσει στον φιλόσοφο με τις δύο ψυχές, στον στοχαστή που ήθελε με τη γραφή (του) να απελευθερώσει τον κόσμο, πιστεύοντας συνάμα πως η γραφή αλλοτριώνει την ανθρώπινη φύση. Αυτό το δοκίμιο επιχειρεί να συνομιλήσει απευθείας με το έργο του Ρουσσώ και όχι με ό,τι έχει γραφτεί από άλλους...

O Jean Starobinski παρατηρεί και περιγράφει τις δομές που προσιδιάζουν στον κόσμο του Ζαν-Ζακ Ρουσώ και φέρνει στο προσκήνιο όχι μόνο τις αξίες του, την τάξη και τις προκατασκευασμένες ταξινομήσεις του, αλλά κυρίως την εσωτερική τάξη ή αταξία των κειμένων που κρίνει, τα σύμβολα και τις ιδέες σύμφωνα με τις οποίες οργανώνεται η σκέψη του μεγάλου φιλόσοφου. Το βιβλίο δεν περιορίζεται στα στενά όρια μιας βιογραφίας ή μιας εσωτερικής ανάλυσης, τα υπερβαίνει. Εστιάζει το ενδιαφέρον του στην εσωτερική εμπειρία και στον εξωτερικό κόσμο του Ρουσώ, αναδεικνύοντας τόσο τη λαχτάρα του...

Το παρόν κείμενο πραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο διαπλέκονται στο έργο, στη ζωή και στον θάνατο του Ζακ Ντερριντά τρεις θεμελιακές έννοιες: η ζωή, ο θάνατος και η επιβίωση. Αν και ο θάνατος συνδέεται με την έννοια της γραφής, η ντερριντιανή σκέψη απομακρύνεται από την πλατωνική "μελέτη θανάτου" για να γίνει επιμέλεια ζωής, υπεράσπιση του δικαιώματος στη ζωή και απόρριψη του μπλανσοτικού "δικαιώματος στο θάνατο". Αν η γραφή μέσω του ίχνους δηλώνει τον θάνατο του συγγραφέα και την επιβίωσή του μέσω των κειμένων του, η έννοια της στάχτης σηματοδοτεί την απουσία της απουσί...

"Πραγματώνει μια εκπληκτική πέρα από τις αντιθέσεις,σύνθεση των γενικών φιλοσοφικών κατακτήσεων του ελληνοευρωπαϊκού πνεύματος, μάλιστα κατά τον αιώνα μας, μέσα από μια ατμόσφαιρα διαιωνίας και, με τούτο, αποκαθαρμένης απ'τις ιδιαιτερότητες μυστικής σοφίας μία σύνθεση απλή στη βάση και στην οργάνωση, μεγαλειώδης στην καθολικότητά της... Τολμώ να πω -και ας το δεχθεί ως "δαιμονίαν υπερβολήν" έστω ο καλοπροαίρετος αναγνώστης- ότι ίσως το διορώμενο ήδη αυτό φιλοσοφικό έργο θα είναι, κατά το διαλεκτικό τουλάχιστον στοιχείο του, το αιτούμενο, το αναμενόμενο των καιρών που ανατέλ...

Στο παρόν βιβλίο, ο συγγραφέας επιχειρεί να συνθέσει μια φαινομενολογία των μορφών του μεταφιλοσοφικού Συνειδότος, το οποίο όχι μόνον φιλοσοφεί, αλλά και φιλοσοφεί αναστοχαστικά πάνω στο ίδιο αυτό το φιλοσοφείν. Αυτό το απαρέμφατον του απαρεμφάτου, αυτή η φιλοσοφία της φιλοσοφίας αυτή η αυτοεγχείρηση ανοιχτής καρδιάς της φιλοσοφίας, είναι το κεντρικό θέμα του βιβλίου. Στην Αποδεικτική της παρασοδιακής Μεταφυσικής ο συγγραφέας αντιπαραθέτει την Ερμηνευτική της μοντέρνας Μεταφιλοσοφίας. Ενώ η πρώτη επιχειρεί να αποδείξει αιώνιες αλήθειες, η δεύτερη επιχειρεί να ανιχνεύσει τα...

Το βιβλίο αυτό καταπιάνεται ερμηνευτικά με διάφορα προβλήματα που γεννούν οι πολλές επιμέρους πραγματεύσεις της Σχολής της Φραγκφούρτης, με τρόπο που αναδεικνύει τη βαθύτερη ενότητα του θεωρητικού της εγχειρήματος. Ταυτόχρονα, πέρα από την απαραίτητη ιστορική ανασύσταση, επιχειρείται να δοκιμαστούν ορισμένες από τις θεωρητικές της στρατηγικές στην αναμέτρηση με προβλήματα που αφορούν το δικό μας παρόν, τα οποία δεν αντιμετώπισαν ως τέτοια οι ίδιοι οι θεμελιωτές της: σαν να λέμε, μια απόπειρα δημιουργικής οικειοποίησης αυτής της σκέψης και ζωντανής προέκτασής της σε μια πραγ...

"Η ζωή κάθε ανθρώπου είναι ένας δρόμος προς τον εαυτό του, το πρόπλασμα ενός δρόμου ,το προσχέδιο ενός μονοπατιού. Κανένας άνθρωπος δεν έφτασε να είναι εντελώς ο εαυτός του· ωστόσο, οι πάντες φιλοδοξούν να το κατορθώσουν, άλλοι στα τυφλά, άλλοι με περισσότερο φως, ο καθένας όπως μπορεί." Συγγραφέας μύστης και άθελά του γκουρού εκατομμυρίων ανθρώπων, ο Έρμαν Έσσε προσφέρει τόσο στο μυθιστορηματικό, όσο και στο δοκιμιακό και ποιητικό του έργο οράματα και συμβουλές τεράστιας αξίας για μια ζωή απλή, σοφή και ουσιώδη.

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται μια σειρά μελετών, οι περισσότερες από τις οποίες εκφωνήθηκαν και συζητήθηκαν σε πανεπιστημιακά σεμινάρια. Έτσι εκτίθενται με σύντομο και εύληπτο τρόπο συζητήσεις και φιλοσοφικές αντιπαραθέσεις που έλαβαν χώρα κυρίως σε γαλλικό αλλά και σε αγγλοσαξονικό και γερμανικό πλαίσιο. Αυτές οι αντιπαραθέσεις διασταυρώνονται σε ορισμένα σημεία μεταξύ τους και υπακούουν σε ένα μεταφιλοσοφικό μέλημα του συγγραφέα: πως η φιλοσοφία μπορεί να αναστοχαστεί τις ίδιες της τις προϋποθέσεις.[...] Η συλλογή αυτή τελειώνει με ένα κείμενο διαφορετικού ύφους, το "Curr...

Με την μελέτη που ακολουθεί, δεν έχουμε την ψευδαίσθηση ότι προσφέρουμε διεξοδική και περισπούδαστη ανάλυση της ερασμιακής σκέψης. Ο στόχος μας δεν είναι τόσο φιλόδοξος πρόθεσή μας είναι να προσεγγίσουμε, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον μας στο ζήτημα της γλώσσας, την ιδιαιτερότητα του εμβριθούς, χριστιανικού και ειρηνιστικού ανθρωπισμού του Έρασμου. Ο ερασμιακός αυτός ανθρωπισμός συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση του μεταγενέστερου φιλοσοφικού ρεύματος που έγινε γνωστό ως ουμανισμός, αν και ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές θέσεις του νεότερου αυτού δόγματος, όπως η ε...

Οι δοκιμές του έργου ετούτου οριοθετούν το πεδίο όπου μία τύχη αγαθή με έταξε ν' αθλήσω το πνεύμα μου. Εδοκίμασα τους καρπούς της αθλήσεως αυτής στο επίπεδο της γνώσης (αναλυτικής a priori και συνθετικής a posteriori με την Καντιανή έννοια) ως αποκάλυψη της αποστολής της ψυχής μου με μία Πλατωνική σύλληψη. Στα κείμενα αυτά συνδυάζεται η Πλατωνική στην αφετηρία της ιδεαλιστικής Γερμανικής προσέγγισης στον κόσμο, στην ζωή και στην αλήθεια, με τον Αριστοτελικό στην φύση του Αγγλοσαξωνικού εμπειρισμού, όπως οι προσεγγίσεις αυτές εκδηλώνονται στο πνεύμα μου ως αίτημα της μορφ...

Η "Επιστολή προς Φραγκίσκον Κ. Μαύρον" του Κωνσταντίνου Κούμα προέρχεται από τον πρόλογο του πρώτου τόμου του τετράτομου "Συντάγματος φιλοσοφίας" (Βιέννη 1818-1820), της πρώτης ολοκληρωμένης παρουσίασης της καντιανής φιλοσοφίας στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Η επιστολή του Θεσσαλού διαφωτιστή (τότε σχολάρχη του ελληνικού Γυμνασίου της Σμύρνης) προς έναν από τους αριστεύσαντες μαθητές του αντικατοπτρίζει εναργέστατα τις θεωρητικές αναζητήσεις μίας μερίδας των πνευματικών ηγητόρων των Νεοελλήνων τρία χρόνια πριν την Επανάσταση και την αγωνία τους για την πρόοδο του Γένους "ε...

Το έργο του Μarion δεν είναι απλώς και μόνο μία ιστορική περιγραφή της φαινομενολογικής σκέψης του Husserl και του Heidegger, αλλά συγχρόνως, και κυρίως, μία κριτική της προσέγγισής τους. Σύμφωνα με τον Μarion, o Husserl και ο Heidegger προχωρούν στην αναγωγή του φαινομένου μέσα στα όρια που υπαγορεύονται από ένα κυρίαρχο υποκείμενο, και για λογαριασμό του. Ο Μarion δεν θα διστάσει να συμπεράνει ότι ο Husserl και ο Heidegger αποτυγχάνουν και οι δύο στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν μία φαινομενολογία που θα ανταποκρίνεται στον βασικό χουσσερλιανό στόχο, την επιστροφή "σ...

Περιέχονται τα κείμενα: - Th. Pentzopoulou - Valalas: "Vers une esterique philosophique du silence" - G. Gipriani: "Toward an Ethical Hermeneutics for Art and its Theories" - Z. Antonopoulou - Trechli: "Ώσπερ σάρμα εική κεχυμένων, ο κάλλιστος κόσμος" - J. Frere: "Le double lien. Le deux recours heracliteens a l'image" - E. Moutsopoulos: "Musique et philosophie dans le theatre grec classique" - E. Moutsopoulos: "De la perxeption a la contemplation du beau dans le "Banquet"de Platon" - Chr. Polycarpou: "Eudoxean Aesthetics" - P. Klimatsakis: "Hegel's Understanding o...

Περιέχονται τα κείμενα: - Κ. Δεσποτόπουλος: "Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος (1900-1981)" - Ε. Μουτσόπουλος: "Ο Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλος και ο σύγχρονος ελληνικός στοχασμός" - Κ. Παπαλεξίου: "Το Απολλώνειο και το Διονυσιακό στη γραφή του Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλου" - Σ. Σπέντζας: "Οι προβλέψεις του Ι. Θεοδωρόπουλου (1975) για την "τεχνική" και η σημερινή απειλητική πραγματικότητα" - Μ. Καράσης: "Παναγιώτης Κανελλόπουλος - Κωνσταντίνος Τσάτσος. Συγκλίσεις και αποκλίσεις." - Γκ. Μαγγίνη: "Για μια φαινομενολογία του τραγικού" - Th. Kessidis: "On the problem of the "Greek Wonder""...

H φιλοσοφία του Xομπς κατέχει μοναδική ίσως θέση στην ιστορία των ιδεών: έχει υποστεί κατά καιρούς τόσες πολλές και αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες, ώστε είναι αδύνατον να την κατατάξει κανείς με ακρίβεια σε κάποιο από τα υπάρχοντα φιλοσοφικά ρεύματα. Aπό τους μελετητές της, άλλοι την τοποθετούν μεταξύ του Mπέικον και του Nτεκάρτ, ενώ άλλοι τη συσχετίζουν με το Γαλιλαίο· άλλοι τη θεωρούν βλάσφημη, απολυταρχική και επικίνδυνη για τους πολίτες και τα δικαιώματά τους, ενώ άλλοι τη θεωρούν την αξιολογότερη και ρεαλιστικότερη ανάλυση του σύγχρονου κράτους που προτάθηκε μέχρι σήμερ...

Ο Ζακ Ντερριντά είναι ο εισηγητής μιας πρακτικής του φιλοσοφείν όπου το κύριο μέλημα του στοχαστή είναι η αποκατασκευή (αποδόμηση) των παραδοσιακών φιλοσοφικών εννοιών θεολογικού χαρακτήρα, όπως είναι η δήθεν αμεσότητα της «φωνής» και η δήθεν απλή έννοια του «σημείου», που τις αποκατασκευάζει ο Ντερριντά στα πρώτα του έργα μετά το Η φωνή και το φαινόμενο για την έννοια του σημείου στον Χούσσερλ (μτφ. Ολκός 1997). Αυτή η πρακτική έχει να μάθει, βέβαια, από τον Νίτσε, τον «φιλόσοφο της υποψίας», αλλά συγχρόνως οδηγεί σε μια πρωτότυπη ανάγνωσή του, σύμφωνα με την οποία η αμφισ...