Φιλοσοφία - Ερμηνεία και κριτική

Το καρτεσιανό cogito

Έννοια (2011)

Κεντρικό άξονα στη νεότερη φιλοσοφία αποτελεί η έννοια του υποκείμενου, η οποία συνδέεται πρωτίστως με τον ορθολογισμό, καθώς θεμελιώνεται στο καρτεσιανό cogito. Εγκαταλείποντας τη σχολαστική παράδοση, ο Καρτέσιος, οδηγεί τη φιλοσοφία σε μια καινούργια οδό στην οποία το υποκείμενο κατακτά το δικαίωμα του πρωταγωνιστή, κυριαρχεί στη σκηνή και διατηρείται σταθερά σε αυτή την προνομιακή θέση από τον 17ο έως και τον 20ό αιώνα. Για να εξεταστούν ο ρόλος του υποκειμένου και οι μετασχηματισμοί του στη νεότερη φιλοσοφία, στην παρούσα μελέτη επιχειρείται πρώτα η διερεύνηση των καταβ...

Τόποι γραφής 1, Η κουλτούρα της εκροής

Λογότυπος (2011)

Η κουλτούρα της εκροής είναι η μέσω του μπαρόκ ίχνους απελευθέρωση της εσωτερικότητας από την τυραννία της εξωτερικότητας, ή ακόμη η λύτρωση από την αντίθεση μεταξύ εσωτερικότητας και εξωτερικότητας που καταδυναστεύει όχι μόνο τη μεταφυσική του in der welt οικείν, αλλά και την διαρκή σύγκρουση μεταξύ σημαίνοντος και σημαινόμενου in der Buch ονομάζειν το οικείν. Είναι η απολύτρωση της ομιλίας από τους φραγμούς της γλώσσας και ταυτοχρόνως η εκχώρηση της γλώσσας στο δια του ονομάζειν οικείν μέσω του έσχατου ουρανού του κενού σημαίνοντος. Ο Bruno Zevi έχει υποδείξει αυτήν ακριβ...

Η εγελιανή άσκηση της φιλοσοφίας

Σάκκουλας Αντ. Ν. (2011)

Εκδοχές του νόμου

Πλέθρον (2011)

Αναλύοντας τις εκδοχές του νόμου, δηλαδή τη σχάση και τις αντινομίες του, η εργασία αυτή αναφέρεται σε τρεις πρωταγωνιστές του νόμου: τον Kant, τον Sade και τον Kafka. Ο Kant εισάγει την έννοια του νόμου ως καθαρή μορφή και την έννοια της ηθικότητας ως ιδιότητα του έλλογου όντος να ενεργεί χάριν των νόμων. Όταν συγκροτεί τον νόμο, η καντιανή φιλοσοφία δεν περιορίζεται στη φύση της ηθικής αλλά στην καθολικότητα του νόμου. Ο Sade εισέρχεται με το έργο του -αυτήν την "ανοσιουργό φιλοσοφία", όπως χαρακτηρίζεται η ιδιότυπη λογοτεχνία του- στη σφαίρα του νόμου, εισάγοντας μ...

De la conscience exilée

Δρόμων (2011)

Un grand nostalgique de l’eternite, Friedrich Nietzsche, criait vers sa solitude, vers l’exil pour leur demander refuge, loin, tres loin de toute verite. Rimbaud, ce grand enfant aux yeux emerveilles, se sentait retourner en exil, en esclavage, alors que Blanchot voyait dans le regard d’Eurydice une lumiere aveuglante, etrangere a tout exil, a tout esclavage... L’apport precieux de la Muse est partout present. La mystique religieuse essaye de nous placer dans l’audela symbolique, alors qu’Homere, le divin, nous initie dans l’espace mondain, poetique, symbolique et mythique...

Τρία κείμενα για τον Νίτσε

Πλέθρον (2011)

Αρκεί μονάχα οι άνθρωποι να κυριαρχούν επί των άλλων ανθρώπων, για να γεννηθεί η διαφοροποίηση των αξιών. Αρκεί ορισμένες τάξεις να κυριαρχούν επί των άλλων τάξεων για να γεννηθεί η ιδέα της ελευθερίας. Αρκεί οι άνθρωποι να ιδιοποιηθούν και να καθυποτάξουν τα πράγματα που χρειάζονται για να ζήσουν, αρκεί να τους επιβάλλουν μία διάρκεια που τα ίδια τα πράγματα δεν διαθέτουν, ή να τα αφομοιώσουν διά της βίας, και ιδού η γένεση της λογικής. Η σχέση κυριαρχίας δεν είναι "σχέση", όπως ακριβώς ο τόπος όπου ασκείται η κυριαρχία δεν είναι τόπος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον...

Φιλόσοφοι στο ντιβάνι

Σύγχρονοι Ορίζοντες (2011)

Όταν οι αθάνατοι πλέον Πλάτωνας, Καντ και Σαρτρ ξαπλώνουν στο ντιβάνι του Φρόιντ, τότε τα πιο ουσιώδη ερωτήματα της φιλοσοφίας αναβλύζουν σχεδόν αυτόματα, αποκτώντας μια σύγχρονη λάμψη. Επιλέγοντας να ενσαρκώσει τους τρεις φιλοσόφους, ο Σαρλ Πεπάν μας παρασύρει σε ένα συναρπαστικό ταξίδι, μυθιστορηματικό και κάπως παιχνιδιάρικο, διεισδύοντας στην καρδιά της Δυτικής σκέψης. Ταυτόχρονα προσεγγίζει τις ιδέες των φιλοσόφων με βάση τα βιώματα και τα συναισθήματά τους, και έτσι τα φιλοσοφικά συστήματα εμφανίζονται ως άρρηκτα δεμένα με τις εμμονές των δημιουργών τους: τον ιδεαλισμ...

Κριτική της τέχνης – κριτική της κοινωνίας

Νησίδες (2011)

Περιεχόμενα Εισαγωγή - Β. Φιοραβάντες: "Μοντέρνα αισθητική: Το πρόταγμα της απελευθέρωσης και τραγικότητα" Παγκοσμιοποίησης και Τέχνη - Γ. Λαζαράτος: "Η τέχνη στην εποχή της παγκοσμιοποίησης: Η πολιτική της διάσταση" - Α. Μαστρογιάννη: "Η διαχρονικότητα του ιμπρεσιονισμού και η συμβολή του στη μοντέρνα τέχνη" - Γ. Ζιώγας: "Το τέλος μιας ουτοπίας; Η επιφάνεια της αφηρημένης ζωγραφικής το 2008" - Ο. Σταθάτου: "Σχετικά με την προτεραιότητα του Αντικειμένου" - Α. Δήμου-Τζαβάρα: "Καλλιτέχνημα, "αίτια" και τύχη" - Δ. Τζωρτζόπουλος: Όψεις του αισθητικού στον Hegel" -...

Υπάρχεις σαν μοίρα

Αρμός (2011)

Με το βιβλίο αυτό και με την δημοσίευσή του θέλησα να συμμετάσχω, κατά δύναμιν, στην γεμάτη ενδιαφέρον υποδοχή που επιφυλλάσουν οι νεώτερες γενιές των διανοουμένων μας σε ό,τι φέρνει την σφραγίδα της σκέψεως του Γερμανού φιλοσόφου και σε ότι πρωτοτύπως την εκφράζει. Από την δική μου βεβαίως σκοπιά: Θεωρώ πως το έργο του Χάιντεγγερ είναι ανάγκη να το προσλάβουμε, πέρα από την σαγήνη του, στην ενεργό του διάσταση, συνυφασμένη όχι μόνο με την μεσοπολεμική αγωνία της Ευρώπης, που εξέθρεψε τους εφιάλτες του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, αλλά και με τον...

Υπάρχεις σαν μοίρα

Αρμός (2011)

Με το βιβλίο αυτό και με την δημοσίευσή του θέλησα να συμμετάσχω, κατά δύναμιν, στην γεμάτη ενδιαφέρον υποδοχή που επιφυλλάσουν οι νεώτερες γενιές των διανοουμένων μας σε ό,τι φέρνει τη σφραγίδα της σκέψεως του Γερμανού φιλοσόφου και σε ότι πρωτοτύπως την εκφράζει. Από την δική μου βεβαίως σκοπιά: Θεωρώ πως το έργο του Χάιντεγγερ είναι ανάγκη να το προσλάβουμε, πέρα από τη σαγήνη του, στην ενεργό του διάσταση, συνυφασμένη όχι μόνο με την μεσοπολεμική αγωνία της Ευρώπης, που εξέθρεψε τους εφιάλτες του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, αλλά και με τον μ...

Νίτσε

Πλέθρον (2011)

Το χειμερινό εξάμηνο 1936-1937 ο Μάρτιν Χάιντεγκερ πραγματοποίησε στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ στο Μπραϊσγκάου σειρά δίωρων μαθημάτων υπό τον τίτλο "Νίτσε: η βούληση για ισχύ". Με αυτόν τον τίτλο ανακοινώνεται η παράδοση στον οδηγό σπουδών, σε συμφωνία με την επικεφαλίδα των χειρόγραφων σημειώσεων της παράδοσης. Η συγκεκριμενοποίηση του τίτλου με την προσθήκη "ως τέχνη", με βάση το τέταρτο μέρος του 3ου βιβλίου της νιτσεϊκής Βούλησης για ισχύ, κατέστη αναγκαία λόγω των παραδόσεων για τον Νίτσε στα χρόνια που ακολούθησαν, ιδίως λόγω της παράδοσης του εαρινού εξαμήνου...

Επιπροσθέτως

Πόλις (2011)

Το έργο του Μarion δεν είναι απλώς και μόνο μία ιστορική περιγραφή της φαινομενολογικής σκέψης του Husserl και του Heidegger, αλλά συγχρόνως, και κυρίως, μία κριτική της προσέγγισής τους. Σύμφωνα με τον Μarion, o Husserl και ο Heidegger προχωρούν στην αναγωγή του φαινομένου μέσα στα όρια που υπαγορεύονται από ένα κυρίαρχο υποκείμενο, και για λογαριασμό του. Ο Μarion δεν θα διστάσει να συμπεράνει ότι ο Husserl και ο Heidegger αποτυγχάνουν και οι δύο στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν μία φαινομενολογία που θα ανταποκρίνεται στον βασικό χουσσερλιανό στόχο, την επιστροφή "σ...

Ποιος σκέπτεται αφηρημένα;

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2011)

Η εγελιανή θεώρηση της φιλοσοφίας, έτσι όπως διαμορφώνεται με τον καιρό και με κόπο, απομακρύνεται κατά πολύ από την επικρατούσα στην εποχή του αντίληψη περί φιλοσοφίας. Ο Χέγκελ μπορεί να αντλεί από την παράδοση -παλαιότερη και νεότερη- βασικές αρχές σχετικά με την διά της ανάπτυξης της φιλοσοφίας, εννοεί ωστόσο να αναζητεί νέες έννοιες ή να δίνει νέα περιεχόμενα σε παλαιές έννοιες: το κύριο μέλημά του συνδέεται με την κατά Λόγο και διά Λόγου σύλληψη του πραγματικού, η οποία δεν αποδέχεται τον κόσμο ως έχει αλλά αποβλέπει σε μια συνεπή μετα-μόρφωσή του. Κατ' αυτό τον τρόπο...

Στη χώρα του υπάρχειν

Αρμός (2011)

Ποιο είναι το νόημα του εαυτού; Πως ορίζεται ο εαυτός στη φιλοσοφία και στη θεολογία; Που ορίζεται ο διά-λογος του εαυτού και του άλλου; Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα αναζητώντας τον εαυτό στην υπαρξιακή χώρα της φιλοσοφικής και της θεολογικής σκέψης. Η αναζήτηση αυτή εκδέχεται τις οντολογικές προβολές, όπως αυτές ορίζονται στη συζήτηση που δια-κοινωνείται από την εποχή του Πλάτωνα μέχρι και σήμερα. Ζητούμενο δεν αποτελεί μόνο η φιλοσοφική αναφορά σε κάθε συγγραφέα, αλλά και ο διάλογος που διανοίγεται μεταξύ των σκεπτέων οριζόντων, θέτοντας δ...

Φουκώ: Η σκέψη του, η προσωπικότητά του

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2011)

Μισέλ Φουκώ και Πωλ Βεν. Ο φιλόσοφος και ο ιστορικός. Δυο μεγάλες μορφές του κόσμου των ιδεών. Δυο ανένταχτοι. Δυο "παράκαιροι" που επί μακρόν πορεύτηκαν και πολέμησαν μαζί. Ο Πωλ Βεν συνθέτει εδώ το απροσδόκητο πορτραίτο του φίλου του και ξανανοίγει τη συζήτηση σχετικά με τις πεποιθήσεις του. Διατείνεται: "Όχι, ο Φουκώ δεν είναι αυτός που πιστεύει ο κόσμος! Ούτε δεξιός ούτε αριστερός, δεν ορκιζόταν ούτε στην Επανάσταση ούτε στην καθεστηκυία τάξη. Ακριβώς όμως γι' αυτό, επειδή δεν ορκιζόταν στην καθεστηκυία τάξη, η δεξιά τον απέρριψε, ενώ η αριστερά πίστεψε ότι αρκούσε π...

Κατασκευές του λόγου

Αρσενίδης (2011)

Δύο αιώνες αφότου δημοσιεύθηκαν, τα ηθικά γραπτά του Kant εξακολουθούν να αποτελούν πρότυπο διανοητικής εργασίας και αντικείμενο θαυμασμού - εντούτοις, αρκετές σοβαρές κριτικές αναφορικά με τη συνοχή του Καντιανού εγχειρήματος παραμένουν άλυτες. Η Οnora O'Neill ανιχνεύει τις δήθεν ασυνέπειες που εμπεριέχει η προσπάθεια να συνδεθεί η Καντιανή ηθική με σύγχρονες αντιλήψεις περί της ορθολογικότητας, της πράξης, και των δικαιωμάτων. Όταν αποφευχθεί ο πειρασμός της ετεροχρονισμένης απλοποίησης της Καντιανής σκέψης, αναδύεται εμπρός μας μια εντυπωσιακά διαφορετική και ιδιαίτερα π...

Εισαγωγή στη φιλοσοφία

Σταμούλης Αντ. (2012)

Η σχεδία της Μέδουσας

Σύγχρονη Δελφική Αμφικτυονία (2012)

Το βιβλίο περιέχει δύο δοκίμια: 1) Δοκίμιο για τον φιλόσοφο Κώστα Παπαϊωάννου και β) δοκίμιο για τον Γάλλο μυθιστοριογράφο Αντρέ Μαλρώ

Συνολικά Βιβλία 552
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου