Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Πλάτωνας είναι ίσως ο πιο σημαντικός φιλόσοφος που έζησε ποτέ, και η "Πολιτεία" του, η οποία συγγράφηκε στην Αθήνα περίπου το 375 π.Χ., θεωρείται σε ευρεία κλίμακα ο πιο φημισμένος του διάλογος. Η συζήτηση που πραγματοποιεί σχετικά με την τέλεια πόλη -και τον τέλειο νου- έθεσε τα θεμέλια του δυτικού πολιτισμού, και για περισσότερο από δύο χιλιάδες χρόνια υπήρξε ο ακρογωνιαίος λίθος της δυτικής φιλοσοφίας. Σε αυτό το βιβλίο ο Simon Blackburn εξηγεί τις δικαστικές, ηθικές και πολιτικές ιδέες της "Πολιτείας" και εξετάζει της επίδρασή της στο σύγχρονο κόσμο. Δείχνει γιατί, απ...

Όταν ζούμε υπό ανελεύθερες σχέσεις, δημιουργούνται νοήματα για τη γνώση και την πράξη, τα οποία είναι στρεβλά. H αναζήτηση της ορθής νοηματικής συγκρότησης είναι λοιπόν από μόνη της μια προσπάθεια ανόρθωσης της ανθρώπινης κατάστασης, μια κριτική των σχέσεων κυριαρχίας. Aυτό είναι το σκεπτικό του Γιώργου Φαράκλα σ’ αυτό το βιβλίο διαλεκτικής φιλοσοφίας. Συνδιαλέγεται σχετικά με παλαιούς και σύγχρονους στοχαστές, από τον Θουκυδίδη, τον Πλάτωνα και τον Aριστοτέλη, μέχρι τον Mονταίνιο, τον Pουσσώ, τον Kαντ, τον Φίχτε, τον Έγελο και τον Σαρτρ, από τον Mπασελάρ και τον Σερ ώς...

Το δοκίμιο του Henri Lefebvre που παρουσιάζουμε με τούτη την έκδοση είναι παρμένο από το βιβλίο: "L'ideologie structuralisme" (Editions Anthropos) και έχει τίτλο: "Claude Levi-Strauss et le nouvel eleatisme". Αυτό το -μικρού σχήματος- βιβλίο περιλαμβάνει πέντε δοκίμια επιλεγμένα από δεκαπέντε που απαρτίζουν το -μεγάλου σχήματος- βιβλίο: "Au-dela du structuralisme" (Editions Anthropos, Paris 1971). Επιδίωξη του συγγραφέα σε όλα αυτά τα δοκίμια και άρθρα είναι η κριτική της λεγόμενης στρουκτουραλιστικής ιδεολογίας. Ο στρουκτουραλισμός εμφανίζεται με τη μορφή της επιστη...

H φιλοσοφική πρακτική του Αυστριακού φιλοσόφου Ludwig Wittgenstein (1889-1951) δεν αποτελεί μονάχα ριζική απομάκρυνση από την παραδοσιακή, ιδίως την ακαδημαϊκή, φιλοσοφία, αλλά και μια από τις σκοτεινότερες, αδιαφανέστερες και αινιγματικότερες φιλοσοφικές διδασκαλίες. Ο Wittgenstein ισχυρίζεται ότι το νόημα των όσων λέμε βρίσκεται στη χρήση της γλώσσας, ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι θεωρίες και οι εξηγήσεις, και ότι τα φιλοσοφικά προβλήματα δεν επιδέχονται λύση ή θεωρητικο-τεχνική πραγμάτευση, αλλά διάλυση και θεραπεία. Εντούτοις, τι ακριβώς σημαίνουν τέτοιες δηλώσεις; Πώς επι...

"Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η Κίνα δεν έπαψε να γοητεύει τον Δυτικό άνθρωπο. Η απόσταση, η οργάνωση, ο εξωτισμός, το μυστήριο, τα πλούτη και οι ευκαιρίες έπαιξαν τον δικό τους ρόλο σε αυτή τη μακροχρόνια, όσο και διφορούμενη σχέση. Άλλοτε ως ουτοπία, άλλοτε ως υπόδειγμα, άλλοτε ως μήλο της 'Εριδος και σήμερα ως νέο Ελντοράντο, η φαντασία του Δυτικού ανθρώπου δεν έπαψε να προβάλει τις δικές της συμβολικές αναπαραστάσεις στο Βασίλειο του Μέσου". Το "Πέρα από τον Οριενταλισμό" παίρνει τις αποστάσεις του από την επικρατούσα αντίληψη δυο διαφορετικών και συχνά αντίθετων...

Έχει καταστεί πλέον κοινός τόπος ότι το φιλοσοφικό ρεύμα του υπαρξισμού έλκει την καταγωγή του από την κατεξοχήν τραγική και προφητική φυσιογνωμία του 19ου αιώνα, τον S. Kierkegaard. ...Αντιθέτοντας συνειδητά την ύπαρξη με τη νόηση, αποφαίνεται ότι η σκέψη ακυρώνει την ύπαρξη, καθώς η δεύτερη μεταβάλλεται σε σκέψη. Η ύπαρξη, κατά τον Kierkegaard, συγκροτείται από αντιφατικά διαλεκτικά στοιχεία, το χρονικό και το άχρονο ή αιώνιο. Η σύνθεση αυτή αναδεικνύει την τραγικότητα της ύπαρξης, η βίωση της οποίας προϋποθέτει την αφύπνιση από το λήθαργο του χρονικού... ...Η υπαρξ...

Στο επίκεντρο αυτής της μελέτης είναι το πρόβλημα της κοινωνικής λειτουργίας της τέχνης, με αναφορά στη σχέση της με την πολιτική. Ο συγγραφέας, αποδεχόμενος την αρχή για την αυτονομία του καλλιτέχνη από την πολιτική -την όποια πολιτική-, τονίζει ότι η παραβίασή της είναι σε βάρος της γνησιότητας της τέχνης και της κοινωνικής λειτουργίας της. Στο πνεύμα αυτό προβαίνει σε μια κριτική θεώρηση του σοσιαλιστικού ρεαλισμού με αναφορά στο Λούκατς και στη σχέση Λούκατς Μπρεχτ, που από τη δεκαετία του 1930 και μετά δέσποζε στις συζητήσεις για τη μαρξιστική αισθητική. Ο συγγραφέα...

- Η κατανόηση του λόγου, απο τον Θαλή έως τον Πλωτίνο, ως της σταθερής νομοτέλειας που διέπει τον κόσμο, τόσο τον αισθητό, όσο και τον νοσταλγικά υπερβατικό. Οι θέσεις των Θαλή, Πυθαγόρα, Ξενοφάνη, Ηράκλειτου, Παρμενίδη, Αναξαγόρα, Σωκράτη, Πλάτωνα, Γοργία, Αριστοτέλη, Επίκουρου, Στωικών, Επίκτητου, Πλωτίνου. - Ο προσωποποιημένος Λόγος, ως εξάγγελος του θεού, κατα τις ελληνιστικές και ιουδαϊκές αντιλήψεις. - Ο Ιησούς ως ο αποκαλυπτής Λόγος του θεού και το πρόβλημα των αντιφατικών πληροφοριών για τον δικό του αποκαλυπτικό λόγο. - Το ερώτημα για την ουσία του θεού Οι θ...

Αυτό το βιβλίο απευθύνεται σε όλους όσους θέλουν να μυηθούν στη φιλοσοφία. Προτείνει μια συγκριτική προσέγγιση 20 φιλοσόφων, από τον Πλάτωνα ως το Ζαν-Πολ Σαρτρ, περνώντας από τον Σπινόζα, τον Καντ, τον Νίτσε, τον Μαρξ, τον Κοντ ή τον Μπασελάρ, κτλ. Παρουσιάζει τον πυρήνα της σκέψης τού κάθε φιλοσόφου, και πώς κάθε φορά η σκέψη αυτή συστηματοποιεί τη φιλοσοφία που προηγήθηκε ή της αντιτίθεται. Για τον συγγραφέα, η φιλοσοφία δεν είναι ένας ναός, ούτε καν ένα εργοτάξιο, αλλά ένα πεδίο μάχης. Το βιβλίο αυτό διδάσκεται στο Μπακαλορεά.

Το βιβλίο δεν απευθύνεται μόνον στους θιασώτες της σύγχρονης φιλοσοφίας και κριτικής κοινωνικής θεωρίας, αλλά και σε ένα ευρύτερο κοινό το οποίο έχει ευαισθητοποιηθεί έναντι της σαρωτικής καταστροφής της φύσης και αναζητεί μία σχέση συμφιλίωσης ανάμεσα στην κοινωνία και τη φύση. Έχει δε βαρύνουσα σημασία για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό, καθώς αποδομεί τα έωλα στερεότυπα της νεοελληνικής κοινωνίας έναντι της αρχαιοελληνικής, και καταδεικνύει την απόσταση ανάμεσα στην σύγχρονη και την αρχαιοελληνική αντίληψη για την φύση.

Στις 5 Σεπτεμβρίου του 2003 ο Jacques Derrida καλείται να εκφωνήσει μια διάλεξη στο Πανεπιστήμιο της Xαϊδελβέργης εις μνήμην του Hans-George Gadamer. Έχοντας αναπτύξει εν ζωή μια σχέση -σχεδόν φιλία- γεμάτη ιδιαιτερότητες, σχέση γεμάτη διάλογο φιλοσοφικό βασισμένον επάνω στις αρχές της ερμηνευτικής και της φαινομενολογίας, ο Derrida έρχεται να συνεχίσει τον διάλογο αυτόν κατόπιν του θανάτου του Gadamer. Παίρνει ως αφορμή το ποίημα του Γερμανού ποιητή Paul Celan, "Grosse, Gluhende Wolbung" ["Μέγας, διάπυρος θόλος"], ποιητή που κινητοποίησε συναισθηματικά και διανοητικά τόσο...

Τι μπορούμε να ελπίσουμε για το μέλλον; Πώς είναι δυνατός ένας καλύτερος κόσμος; Αντιμέτωπη με τους προβληματισμούς μιας πλειάδας θεωρητικών γύρω από αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα, η συγγραφέας διαπιστώνει ότι αποτελούν λίγο ως πολύ εκφάνσεις μιας αδέσμευτης σκέψης σε συνεχή αναμέτρηση με τον εγκαθιδρυμένο λόγο και με το καθεστώς υποτέλειας που αναπαράγει η ισχύς του. Από την πλευρά του, το καθεστώς ισχύος και υποτέλειας που εγκαθιδρύει το σύστημα είτε ακυρώνει τέτοιους προβληματισμούς, με την αφελή πεποίθηση ότι η έκβαση του παρόντος συμπίπτει με το τέλος της Ιστορίας, ε...

Η κριτική του Λόγου και της μεταφυσικής αποτελεί το κύριο πυλώνα του φιλοσοφικού στοχασμού του Αντόρνο και του Νίτσε. Η ριζοσπαστική κριτική που ασκεί ο Αντόρνο στην "Διαλεκτική του Διαφωτισμού" εδράζεται στην αντιπαράθεση με την κυρίαρχη εργαλειακή ορθολογικότητα, η οποία μετατρέποντας τον Λόγο σε απλό υποχείριο της αυτοσυντήρησης, οδηγεί εαυτόν στην αυτοαναίρεση και τον πολιτισμό στη βαρβαρότητα. Εξίσου ριζικά επιτίθεται ο Νίτσε στον νεωτερικό Λόγο, ο οποίος φενακίζει τη σύγχρονη συνείδηση προσφέροντας της ακράδαντες "αλήθειες", αδιαφιλονίκητες κανονιστικές αρχές και πλασ...

Στην ιστορία των ιδεών του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, το έργο του Montesquieu κατέχει ασφαλώς μια εξέχουσα θέση, αποτελώντας ταυτόχρονα αντικείμενο πολλαπλών και διαφορετικών ερμηνευτικών θεωρήσεων. Από την πλευρά του, ο συγγραφέας του βιβλίου υποστηρίζει τη στωική ρίζα της φιλοσοφίας του Montesquieu και επιχειρεί να αναδείξει επιμέρους πτυχές του έργου του αριστοκράτη στοχαστή, με βασικό άξονα αναφοράς το διαχρονικό φιλοσοφικό ζήτημα της σχέσης ελευθερίας και αναγκαιότητας. Η γνωσιοθεωρητική θέση του νόμου στη φιλοσοφία του Montesquieu, το ζήτημα του φιλοσοφικού και ιστορικού...

Το δεύτερο βιβλίο του Robert Zimmer ανοίγει ακόμη περισσότερο την Πύλη των Φιλοσόφων και μας προσκαλεί να γνωρίσουμε 18 βασικά έργα στην ιστορία της Φιλοσοφίας: Αριστοτέλης - "Μετά τα φυσικά", Μάρκος Αυρήλιος - "Τα εις εαυτόν", Βοήθιος -" Περί παραμυθίας της φιλοσοφίας", Θωμάς Ακινάτης - "Σύστημα Θεολογίας", Κουζάνους - "Περί της λόγιας άγνοιας", Χομπς - "Λεβιάθαν", Σπινόζα - "Ηθική", Χιουμ - "Περί της αν-θρώπινης νόησης", Μοντεσκιέ - "Το πνεύμα των νόμων", Ρουσό - "Αιμίλιος", Χέγκελ - "Φαινομενολογία του πνεύματος", Φόιερμπαχ - "Η ουσία του χριστιανισμού", Μιλ - "Για την...

Το τελευταίο φιλοσοφικό έργο της Χάνα Άρεντ επρόκειτο να είναι ένα τριμερές εγχείρημα με τον τίτλο "The Life of Mind". Δυστυχώς μπόρεσε να ολοκληρώσει, μόνο τα δύο πρώτα μέρη. Όσον αφορά το τρίτο, το "Judging", βρέθηκε μόνο η σελίδα του τίτλου με ρητά του Κάτωνα και, του Γκαίτε. Όπως υπογραμμίζει, και ο τίτλος, η Άρεντ θεωρούσε τη δουλειά της σχετικά παράλληλη με τις τρεις "Κριτικές" του Ιμάνουελ Καντ. Στην πραγματικότητα, ενώ είχε ξεκινήσει, να δουλεύει πάνω στο "The Life of Mind", έδωσε μερικές διαλέξεις για την "Πολιτική φιλοσοφία του Καντ" στηριζόμενη κυρίως στην "Κριτι...

[...] Αυτονόητο είναι ότι τα κείμενα που ακολουθούν δεν εξαντλούν αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί πολιτικό σύμπαν του Νίτσε. Το πρώτο επιχειρεί να δει την εξελικτική πορεία του Νίτσε από τα πρώτα ως τα τελευταία έργα του και συγχρόνως να τον τοποθετήσει σε σχέση με τα φιλοσοφικά και ιδεολογικά ρεύματα της εποχής του. Το δεύτερο είναι μια εξαιρετική ανάλυση της κριτικής που άσκησε ο Νίτσε στο φιλελεύθερο-δημοκρατικό κράτος, με παράλληλη και ισόβαθμη αναφορά στην αντίστοιχη κριτική μιας άλλης μεγαλοφυίας του 19ου αιώνα, του Καρλ Μαρξ. Στα δύο κείμενα που ακολουθούν εξετάζετ...

Στο πλαίσιο μιας κριτικής διεύρυνσης του νοήματος της νιτσεϊκής ρήσης "ο Θεός είναι νεκρός", επιχειρείται να δειχθεί ότι ο "θάνατος του Θεού" συνιστά άνα οριακό εσωτερικό γεγονός, με το οποίο ο άνθρωπος εγκαινιάζει την περιπέτεια μιας ριζικής -από τη φύση της δι-φορούμενης- αναμέτρησης με τη μεταφυσική του διάσταση. O ίδιος αφενός (επι-)κρίνει τη λογική της υπαγωγής του σε έναν εξωτερικό, αφηρημένο και κυριαρχικό Θεό, φορέα της απειρότητας. Aφετέρου, δελεάζεται από τη φιλοσοφική ένταση της ανάγκης του να επιλέξει τη μία από τις δύο κεντρικές δυνατότητές του να εκφράσει το α...

Από τι απειλείται η ζωή του πνεύματος στους καιρούς ενός σφαιρικού καπιταλισμού, σε μια εποχή όπου η οικονομία, η τεχνική και το άγχος της απόλαυσης γίνονται κέντρο της ύπαρξης; Και με ποιο τρόπο αναγγέλλονται σε εμάς οι απειλές; Mε αυτό το δίπτυχο ερώτημα ξεκινούν και ξετυλίγονται σκέψεις, σχόλια και κρίσεις που μετέχουν με τη σειρά τους σε μια διπλή αγωνία, ηθική και πολιτική. Αν η πνευματικότητα αποκαλύπτει εκείνη την ανθρώπινη διάσταση που αντιστέκεται στο τυφλό γίγνεσθαι των πραγμάτων και στην αδιακρισία των παιχνιδιών της ισχύος, είναι προφανές πως η όποια απάντηση στ...