Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Παύλος Κόντος επιχειρεί να αναδείξει την -τόσο οικεία- πράξη της υπόσχεσης σε θεμέλιο της ηθικότητας. Στόχος του είναι να αφήσει να διαφανεί γιατί η υπόσχεση χαίρει προνομιακής θέσης στην ηθική εμπειρία του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου. Ένα φιλοσοφικό δοκίμιο, βέβαια, ούτε υπαγορεύει ούτε νομιμοποιεί την ηθική εμπειρία, απλώς τη φωτίζει -αρκεί να τη φωτίζει με τρόπο ακριβή και διεισδυτικό. Ιδανικό εφαλτήριο για μια τέτοια αναζήτηση προσφέρουν οι αναλύσεις του Καντ όπου αυτός συνδέει απρόσμενα την υπόσχεση με κάθε πτυχή του ηθικού και του πολιτικού βίου: τα ηθικά καθήκοντα,...

Κάθε λαός έχει την ηθική του που καθορίζεται από τις συνθήκες, μες στις οποίες ζει. Επομένως, κάθε ηθική φιλοσοφία απορρέει από τη συνεκτίμηση ιστορικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών παραγόντων που ευνοούν τη μία ή την άλλη θεώρηση του ανθρώπινου βίου, ώστε να αποκτά νόημα η συλλογική όσο και η ατομική ύπαρξη των φορέων της δράσης, ήτοι της πρακτικής διάστασης του όντος. Η αξία της ηθικής φιλοσοφίας του Καντ έγκειται στο ότι αποβλέπει στην πραγματοποίηση μιας πιο ανθρώπινης ζωής και πιο μεγάλης δικαιοσύνης στις κοινωνικές σχέσεις, είτε εκφράζεται ως μια (απόλυτη...

Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται, με αξιώσεις πληρότητας και με άμεση χρήση των πηγών, ουσιαστικές πλευρές της μεγάλης στροφής από την αρχαία και χριστιανική μεταφυσική στην εγκοσμιολατρική και ανθρωποκεντρική κοσμοθεώρηση των Νέων Χρόνων. Στο πλαίσιο τούτο αναλύεται η δομή και η τυπολογία της αντιμεταφυσικής σκέψης, όπως αποκρυσταλλώνεται μετά την εμφάνιση της μαθηματικής φυσικής και των κοινωνικών επιστημών· επίσης περιγράφεται η διαμόρφωση της νεότερης έννοιας της επιστημονικής μεθόδου και καταδείχνεται, ότι κεντρικά σημεία της σύγχρονής μας φιλοσοφίας, όπως η ανάλυση των λει...

Η έλευση και η εδραίωση των λεγόμενων "Νέων Χρόνων" συντελέστηκε μέσω μιας πολυμέτωπης ιδεολογικής αντιπαράθεσης, η οποία διεξάχθηκε ταυτόχρονα σε διαφορετικά επίπεδα, αλλά γνώρισε την κορύφωσή της στο πεδίο της αφηρημένης σκέψης. Η κοσμοθεώρηση του Μεσαίωνα, στο πλαίσιο της οποίας είχε επιτευχθεί μια σύνθεση της χριστιανικής θρησκείας με την αρχαία φιλοσοφία, έβρισκε τη θεωρητική της θεμελίωση σε μια επιστήμη που ονομαζόταν μεταφυσική. Η μεταφυσική, εξαιτίας της ξεχωριστής της θέσης και λειτουργίας, δέχθηκε την ανελέητη επίθεση των εκπροσώπων της κοσμοαντίληψης των Νέων Χρ...

Η έλευση και η εδραίωση των λεγόμενων "Νέων Χρόνων" συντελέστηκε μέσω μιας πολυμέτωπης ιδεολογικής αντιπαράθεσης, η οποία διεξάχθηκε ταυτόχρονα σε διαφορετικά επίπεδα, αλλά γνώρισε την κορύφωσή της στο πεδίο της αφηρημένης σκέψης. Η κοσμοθεώρηση του Μεσαίωνα, στο πλαίσιο της οποίας είχε επιτευχθεί μια σύνθεση της χριστιανικής θρησκείας με την αρχαία φιλοσοφία, έβρισκε τη θεωρητική της θεμελίωση σε μια επιστήμη που ονομαζόταν μεταφυσική. Η μεταφυσική, εξαιτίας της ξεχωριστής της θέσης και λειτουργίας, δέχθηκε την ανελέητη επίθεση των εκπροσώπων της κοσμοαντίληψης των Νέων Χ...

Η κριτική του Λόγου και της μεταφυσικής αποτελεί το κύριο πυλώνα του φιλοσοφικού στοχασμού του Αντόρνο και του Νίτσε. Η ριζοσπαστική κριτική που ασκεί ο Αντόρνο στην "Διαλεκτική του Διαφωτισμού" εδράζεται στην αντιπαράθεση με την κυρίαρχη εργαλειακή ορθολογικότητα, η οποία μετατρέποντας τον Λόγο σε απλό υποχείριο της αυτοσυντήρησης, οδηγεί εαυτόν στην αυτοαναίρεση και τον πολιτισμό στη βαρβαρότητα. Εξίσου ριζικά επιτίθεται ο Νίτσε στον νεωτερικό Λόγο, ο οποίος φενακίζει τη σύγχρονη συνείδηση προσφέροντας της ακράδαντες "αλήθειες", αδιαφιλονίκητες κανονιστικές αρχές και πλασ...

H μελέτη αυτή ανιχνεύει τους τρόπους ενεργοποίησης των αρχών μιας οντολογίας της στοχαστικής φαντασίας στις προσεγγίσεις της λογικής της ετερότητας αφενός από δύο κατεξοχήν εκφραστές της τελευταίας στη δυτική σκέψη, τους γάλλους στοχαστές Levinas και Derrida, αφετέρου από τους ανατολικούς μυστικούς φιλοσόφους, η σκέψη των οποίων συστήνεται στην Ευρώπη μέσα από τις μελέτες και τις μεταφράσεις του γάλλου ανατολιστή Henry Corbin. Εμβαθύνοντας στη λεβινασιανή φαινομενολογία του προσώπου, του ίχνους και του προ-καταγωγικού Λέγειν, επιχειρείται να δειχθεί ότι αυτή εδώ προϋποθέτει...

Το δεύτερο βιβλίο του Robert Zimmer ανοίγει ακόμη περισσότερο την Πύλη των Φιλοσόφων και μας προσκαλεί να γνωρίσουμε 18 βασικά έργα στην ιστορία της Φιλοσοφίας: Αριστοτέλης - "Μετά τα φυσικά", Μάρκος Αυρήλιος - "Τα εις εαυτόν", Βοήθιος -" Περί παραμυθίας της φιλοσοφίας", Θωμάς Ακινάτης - "Σύστημα Θεολογίας", Κουζάνους - "Περί της λόγιας άγνοιας", Χομπς - "Λεβιάθαν", Σπινόζα - "Ηθική", Χιουμ - "Περί της αν-θρώπινης νόησης", Μοντεσκιέ - "Το πνεύμα των νόμων", Ρουσό - "Αιμίλιος", Χέγκελ - "Φαινομενολογία του πνεύματος", Φόιερμπαχ - "Η ουσία του χριστιανισμού", Μιλ - "Για την...

5 Οκτωβρίου 1946. Μέσα σε μια κατάμεστη αίθουσα στο Κέμπριτζ, ο Λούντβιχ Βιττγκενστάιν και ο Καρλ Πόππερ έρχονται αντιμέτωποι για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή τους. Η βίαιη αντιπαράθεσή τους γίνεται θρύλος, καθώς οι φήμες ότι οι δύο φιλόσοφοι ήρθαν στα χέρια κραδαίνοντας πυρωμένες μασιές του τζακιού κάνουν το γύρο του κόσμου. Τι όμως πράγματι συνέβη μέσα σ' εκείνα τα δέκα λεπτά παραμένει ακόμη αμφιλεγόμενο. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο Πόππερ, καταγράφοντας τη δική του εκδοχή για το περιστατικό, παρουσίασε τον εαυτό του ως νικητή. Ωστόσο, ο καθένας από τους αυτόπτες μάρτ...

Με τις αιρετικές, σκεπτικιστικές και γνωστικιστικές σκέψεις περί αξιών που εκφράζει εδώ, ο συγγραφέας στρέφεται ενάντια στο δογματισμό των αξιών, όπως αυτός εκφράζεται μέσα από το επίσημο πιστεύω της εποχής μας. Η στάση του αυτή εντάσσεται στην παράδοση του αρχαίου Σκεπτικισμού και της μοντέρνας κριτικής θεωρίας, που δεν αφορά μόνο την αποδόμηση των αξιών, αλλά και την εξασφάλιση του «κανονιστικού περιεχομένου της νεωτερικότητας». Τελικά, οι σκέψεις του συγγραφέα για τις αξίες εκφράζουν τον εκκοσμικευμένο «γνωστικισμό» της σύγχρονης διανόησης, που παρατηρεί ανήμπορη την πορ...

Η διάλυση της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας συνέπεσε με την ακμή της ιταλικής Αναγέννησης. Η ιστορική απόκλιση συνέβαλε τα μέγιστα στον τρόπο που ο ένας κόσμος αντιλαμ­βανόταν τον άλλο. Η υστεροβυζαντινή διανόηση βρέθηκε αντιμέτωπη με το πρόβλημα της διαχείρισης της φιλοσοφικής και επιστημονικής προόδου που είχε συντελεστεί και συντελείτο στην περιφέρειά της, τόσο στην καθ’ ημάς Ανατολή όσο και τη Δύση. Ήδη από τον 14ο αιώνα, με το κίνημα του βυζαντινού Θωμισμού, είχε τεθεί μετ’ επιτάσεως το θέμα του πως η βυζαντινή διανόηση θα συνδιαλεχθεί με τη φιλοσοφική παιδεία του...

Γράφουν οι: G. Bennington, M. Crepon, M. Deguy, J. Derrida, Ch. Ramond. P.-Y. Quiviger, Γ. Βέλτσος, Στ. Βιρβιδάκης, Γ. Γιαννακόπουλος, Γ. Δαρεμάς, Δ. Δημηρούλης, Κ. Ηροδότου, Σπ. Καλτσάς, Ι. Κουμασίδης, Τ. Κουμπής, Θ. Λάγιος, Απ. Λαμπρόπουλος, Μ. Λάμπρου, Γκ. Μαγγίνη, Σπ. Μακρής, Αρ. Μπαλτάς, Β. Μπιτσώρης, Μ. Πάγκαλος, Π. Σ. Παπαδόπουλος, Γ. Παπαθεοδώρου, Τζ. Παπαλεξίου, Κ. Β. Πρώιμος, Ευτ. Πυροβολάκης, Χ. Ράπτης, Μ. Ρήγου, Στ. Ροζάνης, Γ. Στάμος, Θ. Τσακαλάκης, Β. Τσακίρη, Ε. Φιλιππάκη, Λ. Φιλίππου Ο παρών τόμος περιλαμβάνει σαράντα κείμενα (τρία του ίδιου του Jacques...

Το τελευταίο φιλοσοφικό έργο της Χάνα Άρεντ επρόκειτο να είναι ένα τριμερές εγχείρημα με τον τίτλο "The Life of Mind". Δυστυχώς μπόρεσε να ολοκληρώσει, μόνο τα δύο πρώτα μέρη. Όσον αφορά το τρίτο, το "Judging", βρέθηκε μόνο η σελίδα του τίτλου με ρητά του Κάτωνα και, του Γκαίτε. Όπως υπογραμμίζει, και ο τίτλος, η Άρεντ θεωρούσε τη δουλειά της σχετικά παράλληλη με τις τρεις "Κριτικές" του Ιμάνουελ Καντ. Στην πραγματικότητα, ενώ είχε ξεκινήσει, να δουλεύει πάνω στο "The Life of Mind", έδωσε μερικές διαλέξεις για την "Πολιτική φιλοσοφία του Καντ" στηριζόμενη κυρίως στην "Κριτι...

Στην "Πτύχωση", ο Ζύλ Ντελέζ υποστηρίζει ότι τα έργα του Λάιμπνιτς αποτελούν τη βάση της φιλοσοφίας του Μπαρόκ, καθώς και των θεωριών που αναλύουν τη σύγχρονη τέχνη και επιστήμη. Η έννοια της μονάδας, ένα μοντέλο έκφρασης της σύγχρονης αισθητικής, αντιμετωπίζεται ως πτύχωση του χώρου, της κίνησης και του χρόνου. Επίσης, ο κόσμος ερμηνεύεται σαν ένα "σώμα" από άπειρες πτυχώσεις και επιφάνειες, οι οποίες συστρέφονται και διαπλέκονται διαμέσου του συμπιεσμένου χρόνου και χώρου. Ο Ντελέζ υποστηρίζει ότι ο Λάιμπνιτς, εκτός των άλλων, υπήρξε ο πρόδρομος των σύγχρονων απόψεων περί...

Πόσες φορές οι περισσότεροι από μας δεν μπήκαν στην περιέργεια να εισέλθουν στον θαυμαστό κόσμο της φιλοσοφίας, αλλά σταμάτησαν βρίσκοντας μπροστά τους πόρτες κλειδωμένες από βαριά και δυσκολονόητα κείμενα; Ο Robert Zimmer με το βιβλίο του ξεκλειδώνει την Πύλη των Φιλοσόφων και μας προσκαλεί σε ένα ξεχωριστό και ευχάριστο ταξίδι, στα διαμάντια της φιλοσοφικής πραγματείας. Τα βαθιά και πανανθρώπινα νοήματα που κρύβουν κείμενα όπως: "Πολιτεία" του Πλάτωνα, "Εξομολογήσεις" του Αυγουστίνου, "Ο ηγεμών" του Μακιαβέλι, "Δοκίμια" του Μοντέν, "Πραγματεία περί της Μεθόδου" του...

Από την "Πολιτεία" του Πλάτωνα στην "Κριτική του Καθαρού Λόγου" του Καντ, 16 έργα που καθόρισαν την ιστορία της φιλοσοφίας. Μια σύντομη ξενάγηση σε δεκαέξι από τα σημαντικότερα έργα στην ιστορία της φιλοσοφίας, που ξεκινά από την "Πολιτεία" του Πλάτωνα και φτάνει μέχρι και τον 20ό αιώνα, με ενδεικτικούς ενδιάμεσους σταθμούς τον "Ηγεμόνα" του Μακιαβέλι, τον "Κόσμο ως Βούληση και ως Παράσταση" του Σοπενχάουερ, το "Τάδε έφη Ζαρατούστρα" του Νίτσε, το "Κεφάλαιο" του Μαρξ κ.ά. Κάθε κεφάλαιο παρέχει πρόσβαση σε ένα μείζον φιλοσοφικό έργο και περιλαμβάνει μια εμπεριστατωμένη π...