Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η σύνδεση θεολογίας και μοναχισμού μπορεί στους εκκοσμικευμένους ανθρώπους της εποχής μας, να φαίνεται παράδοξη και μπορεί να υποθέσει κανείς ότι δεν θα υπήρξε ενδιαφέρον από τους συνέδρους. Όμως το αντίθετο συνέβη. Το συνέδριο σημείωσε μεγάλη επιτυχία, τόσο από πλευράς προσελεύσεως συνέδρων, όσο και από πλευράς συμμετοχής τους, κατά την διάρκεια των συζητήσεων. Φυσικά δεν μιλούμε για τελειότητα, διότι αυτή στα ανθρώπινα δεδομένα είναι δύσκολη. Οι εισηγήσεις που δημοσιεύονται σ' αυτόν τον τόμο θα φανερώσουν το ενδιαφέρον του θέματος αυτού. Πράγματι, υπήρξε έντονος...

Καθώς οι έμποροι γυμνοί καταδύονται στο βυθό της θάλασσας, στα επικίνδυνα νερά, να βρουν μαργαριτάρια για το βασιλικό στέμμα και τις πορφύρες, έτσι και οι μονάχοι εξέρχονται γυμνοί από τον κόσμο και κατέρχονται στο βυθό της θάλασσας των παθών και σε σκοτεινή άβυσσο, κι από τα βάθη συλλέγουν και ανασύρουν πολύτιμους λίθους για το στέμμα του Χριστού, την επουράνια εκκλησία, τον καινό αιώνα, τη φωτεινή πόλη και τον δήμο τών αγγέλων. (Αγίου Μακαρίου, Ομιλίαι Πνευματικαί, 15,51)

Η επιβολή του άνδρα πάνω στη γυναίκα είναι ένα δώρο που του το χάρισε μια κοινωνία φτιαγμένη από ομοίους του κι όχι η πραγματική του αξία. Γι αυτό κι ως επιβολή βασικά εννοεί την καταπίεση, την υποβάθμιση και τον εξευτελισμό της γυναικείας προσωπικότητας και ποτέ του δεν την σκέφτηκε σαν μια σχέση που ο καθένας θα καταθέσει τα δώρα του για να ομορφήνει η ζωή και να ολοκληρώσει τον άλλον.

Η κοινωνία μέχρις ενός σημείου πέτυχε τον εικοστό αιώνα μια μεγάλη κατάκτηση: την συμφιλίωση των δύο φύλων. Καιρός αυτή η συμφιλίωση να μεταφερθεί και στον εκκλησιαστικό χώρο, και στο μοναχισμό. Μου κάνει εντύπωση πόσο απλά αναφέρονται στις γυναίκες νεαροί της Αθήνας και πόσο πολύπλοκη και στρεβλή είναι η σκέψη των νεαρών που θρησκεύουν. Δεν ξέρω αν άκουσα στα 33 χρόνια που έχω μοναχός, έναν νεαρό που συχνάζει στα μοναστήρια να είπε μια καλή κουβέντα για γυναίκα. Αναμασούν πάντοτε τις θεωρίες και τα αποφθέγματα των γερόντων και των μοναχών στους οποίους συχνάζουν και τα οπο...

Η επιβολή του άνδρα πάνω στη γυναίκα είναι ένα δώρο που του το χάρισε μια κοινωνία φτιαγμένη από ομοίους του κι όχι η πραγματική του αξία. Γι αυτό κι ως επιβολή βασικά εννοεί την καταπίεση, την υποβάθμιση και τον εξευτελισμό της γυναικείας προσωπικότητας και ποτέ του δεν την σκέφτηκε σαν μια σχέση που ο καθένας θα καταθέσει τα δώρα του για να ομορφήνει η ζωή και να ολοκληρώσει τον άλλον.

Ο μοναχός δεν παύει να φέρει σάρκα και αδυναμίες. Γι' αυτό ο μοναχικός βίος δεν είναι άμοιρος παρεκτροπών και παραβιάσεων των μοναχικών ομολογιών και υποσχέσεων, που κάποιες φορές φθάνουν μέχρι και την εγκατάλειψη του μοναχικού σχήματος. Στα πλαίσια αυτής της παθολογίας του μοναχικού βίου, συχνές είναι οι μετακινήσεις μοναχών από μονή σε μονή λόγω αδυναμίας συμβιώσεως με την αδελφότητα· και σε μερικές περιπτώσεις συμβαίνει λιποταξία από το μοναχικό στρατόπεδο με την επάνοδο του μοναχού στον κόσμο. Αυτά τα θέματα ερευνούνται, από νομοκανονική βέβαια άποψη, στον παρόντα τόμο...

Ένας από τους νεότερους Πατέρες της Εκκλησίας μας είναι ο Ρώσος Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ (1807-1867), επίσκοπος Καυκάσου και Μαύρης Θάλασσας, τη μετάφραση και έκδοση των έργων τού οποίου πραγματοποιεί η Ιερά Μονή Παρακλήτου εδώ και μερικά χρόνια. Ήδη έχουν κυκλοφορηθεί δέκα τόμοι με κείμενα ποικίλου περιεχομένου, τα οποία συνοψίζουν την εκκλησιαστική διδασκαλία για τη χριστιανική ζωή και στα οποία συνυπάρχουν διακριτικά η ασκητική αυστηρότητα και η φιλάνθρωπη επιείκεια, η πατερική ακρίβεια και η πνευματική ελευθερία, η θεολογική βαθύτητα και η ευαγγελική απλότητα, η μο...

Κατέχοντας την αγιοπατερική γραμματεία τόσο όσο κανένας ίσως άλλος εκκλησιαστικός άνδρας της εποχής του, διαθέτοντας πλούσιες αγιοπνευματικές εμπειρίες ασκητικής ζωής, γνωρίζοντας όλους τους κλάδους της κοσμικής επιστήμης, διαβλέποντας τις πραγματικές αιτίες και συνάμα προβλέποντας τις αναπόφευκτες συνέπειες των κοινωνικών προβλημάτων της εποχής του -εποχής όχι πολύ μακρινής από τη δική μας αλλά και εποχής γενικής συγχύσεως όπως η δική μας- και, κοντά σ' όλα αυτά, όντας προικισμένος με σπάνιο λογοτεχνικό χάρισμα, ο Άγιος Ιγνάτιος αποτελεί έναν από τους κύριους συνδετικούς κ...

Κατέχοντας την αγιοπατερική γραμματεία τόσο όσο κανένας ίσως άλλος εκκλησιαστικός άνδρας της εποχής του, διαθέτοντας πλούσιες αγιοπνευματικές εμπειρίες ασκητικής ζωής, γνωρίζοντας όλους τους κλάδους της κοσμικής επιστήμης, διαβλέποντας τις πραγματικές αιτίες και συνάμα προβλέποντας τις αναπόφευκτες συνέπειες των κοινωνικών προβλημάτων της εποχής του -εποχής όχι πολύ μακρινής από τη δική μας αλλά και εποχής γενικής συγχύσεως όπως η δική μας- και, κοντά σ' όλα αυτά, όντας προικισμένος με σπάνιο λογοτεχνικό χάρισμα, ο Άγιος Ιγνάτιος αποτελεί έναν από τους κύριους συνδετικούς κ...

"Έτσι σου γράφω όχι για να σε προσελκύσω στην μοναχική ζωή αλλά περισσότερο για να σε αποτρέψω απ' αυτήν. Επειδή εάν με ταλαντευμένο πνεύμα απομακρυνθείς από τον κόσμο, η λαχτάρα για τον κόσμο θα δυναμώσει μέσα σου και, φοβάμαι, θα σε καταβάλει. Και θα είσαι με το σώμα στο μοναστήρι και με την ψυχή στον κόσμο. Και ο κόσμος περισσότερο βασανίζει στον καθρέφτη της ψυχής παρά στην πραγματικότητα. Να ευχαριστείς τον Θεό, που εκτός από τον στενό δρόμο των μοναχών έδειξε και ένα λίγο πλατύτερο δρόμο προς τη σωτηρία και την αιώνια ζωή. Ξεκίνα, κόρη, αυτόν τον πλατύτερο δρόμο, που...

Όταν ο μακαριστός μητροπολίτης Τρίκκης και Σταγών Διονύσιος Χαραλάμπους περιλάμβανε στο ανθολόγιό του "Ανατολικός Ορθόδοξος Μοναχισμός" το κεφάλαιο "Γυναικείος Μοναχισμός", είχε συνείδηση της σημασίας της γυναικείας μετοχής στην οδό της ακολούθησης του Κυρίου εξ όλης ψυχής και καρδίας, αλλά και συνείδηση του χρέους να γίνει γνωστή η σχετική πατερικοασκητική μαρτυρία. Τη σύντομη αυτή πρώτη αποσπασματική παρουσίαση (1978) που έδωσε πνοή και στόχους στο γυναικείο ελλαδικό μοναχισμό και συνέβαλε εν πολλοίς στην ανάκαμψή του κατά τις επόμενες δεκαετίες, ακολούθησαν οι εκδόσεις ε...

Το βιβλίο αυτό είναι ένα οδοιπορικό στα βάθη των αιώνων με τελικό προορισμό τη "γνωριμία" των αναγνωστών με τους Πατέρες της Ερήμου. Μέσα από την ιστορική αναδρομή οδηγούμαστε στην καυτή έρημο, όπου εκεί έζησαν και έδρασαν σπουδαίοι γέροντες.

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην Ιστορία της εισόδου στον μοναχικό βίο κατά τους δ΄-ζ΄ αι., χρονική περίοδο κατά την οποία δεν έχουμε ακόμα λειτουργικές πηγές. Η ενασχόλησή μας με τις Αγιολογικές κυρίως πηγές, στις οποίες συχνά συναντούσαμε περιπτώσεις προσελεύσεως στον μοναχικό βίο, μας ώθησε στην ad hoc μελέτη τους, με σκοπό να διασαφηνίσουμε τα της εισόδου στη μοναχική πολιτεία κατά την εποχή της γεννήσεως και θεμελιώσεώς της. Άλλο γεγονός πού, επίσης, μας παρακίνησε στη μελέτη αυτού του θέματος ήταν οι απόψεις που εκπροσωπούνται στις μέρες μας από διάφορους κληρικούς...

Οι διδαχές ενός Γέροντα έχουν ιδιαίτερη αξία, γιατί είναι η έκφραση του αγίου βιώματός του. Είναι η εμπειρία της τήρησης των εντολών του Θεού και ειδικότερα του προσωπικού του πνευματικού αγώνα. Ο Γέροντας συνήθως δεν έχει πανεπιστημιακή μόρφωση, έχει όμως βαθύτατη θεολογική γνώση, που προέρχεται απ' τη φώτιση του Θεού και την εν ταπεινώσει αδιάλειπτη προσευχή του. Σε τούτη την ταπεινή προσπάθεια ανθολογώ και σχολιάζω διάφορες διδαχές του Γέροντα Πορφύριου για να τις βρίσκουν ευκολότερα οι άνθρωποι, που δεν μπορούν ή δεν ευκαιρούν να διαβάσουν πολυσέλιδα και ογκώδη βιβλία...

[...] Ο Β΄ τόμος έχει κάποια θέματα περισσότερο ιστορικά. Τρόποι μοναχισμού ακραίοι σταμάτησαν μέσα στο χρόνο. Η αναζήτηση της τελειότητας παραμένει μέσα από ασφαλέστερες πνευματικά οδούς, χωρίς να λείπουν οι εξαιρέσεις. Από τον πρώτο μοναχισμό μέχρι σήμερα η "Μοναχική Ομολογία" είναι το αμετάβλητο κέντρο της μοναχικής άσκησης, η κατεξοχήν προσφορά στον Αγαπώμενο Κύριο. Αποτελεί και την κορυφαία στιγμή αυτού του τόμου. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)

[...] Στον αγώνα για το δύσκολο εγχείρημα της εν Χριστώ και διά του Χριστού μεταμορφώσεως της ζωής μας από τη φθορά και την παροδικότητα στην αφθαρσία και αθανασία σε καμιά περίπτωση δε χωρεί παραίτηση ή απόκλιση. Στην ορθόδοξη μοναχική πολύμορφη άσκηση αναφέρονται οι "Ασκητικοί ιδρώτες", το Ε΄ Κεφάλαιο του ανθολογίου. Αν η άσκηση με τον ένα ή άλλο τρόπο δεν είναι παρά παράστασή μας ενώπιον του Θεού, αγώνας για οικείωση του θελήματος και της ζωής του Κυρίου Ιησού, γεγονός κοινωνίας μαζί Του, που βρίσκει πρόσφορο έδαφος στη μόνωση και την ερημία, η αφοσίωση αυτή στην πρώτη...

Η σειρά "Μ α ρ τ υ ρ ι ε ς" τεκμηριώνει εμπειρία και γνώση πρωτότυπη, επιφανών συγχρόνων λογίων, οι οποίοι αναζωγραφίζουν εικόνες, θύμησες και μελέτες ιστορικές. Κάθε τόμος μαρτυρεί με γλαφυρότητα, σαρκώνοντας ευλαβικά στεναγμούς λαλητούς του συγγραφέα-αφηγητή και προσφέρει εαυτόν βοήθημα πολύτιμο στον κατοπινό αναδιφητή της αυθεντικής ιστορικής γνώσης. Κάθε φορά που γράφω για τις διαφορές Ελλήνων και Ρώσων μοναχών στο Άγιον Όρος, θυμάμαι τη γνώμη του συμπαθούς Ρώσου αρχιμανδρίτη Αντωνίνου Kapustin, ο οποίος έγραψε μεγάλες αλήθειες, όπως αυτήν με την οποία θα ήθελα να...