Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η των πολλών δόξα, η αναπόδεικτος και πάτριος, που βρίσκει έρεισμα στο δημοτικόν, αποτελεί αντικείμενο αυτής της μελέτης. Μέσα από σύμβολα, λέξεις, πράξεις και τελετουργίες αναδύονται οι αόρατες, αλλά πανταχού παρούσες δοξασίες, αξίες και εικόνες του κόσμου των ανθρώπων παλαιοτέρων και νεοτέρων εποχών. Οι ανώνυμες αφηγήσεις, μικρές και μεγάλες, οι δημιουργημένες από μια παραδοσιακή κοινωνία, εκείνες που η απαρχή τους χάνεται στο βάθος του χρόνου, ήταν η αφετηρία και το μέσο για την πρόσβαση στο θέμα μας. Αφηγήσεις και γνώμες που εκφράζονται σε τυποποιημένη, πεζή ή έμμετρη μ...

[...] Το ένδυμα συνιστά το alter ego του ανθρώπου, περιέχει σχεδόν τα πάντα, όσα κάθε φορά είναι ο ίδιος. Εύλογα λοιπόν "η εξέλιξη των ενδυμάτων συνδέθηκε πάντοτε στενά με την ιστορία και την κοινωνική ζωή ιδιαίτερα". Αυτή τη δυνατότητα του κοστουμιού να εξωτερικεύει, να μεταδίδει, να αισθητοποιεί, κατά κάποιον τρόπο, το εσωτερικό περιεχόμενο μιας προσωπικότητας, [...] θέλησε να μελετήσει η κυρία Βρέλλη, μ' ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. Όπως λέει η ίδια στην εισαγωγή της, η εργασία της "έχει ως σκοπό μια επισκόπηση του ερωτικού, κοινωνικού και αισθητικού υπόβαθρου των ενδ...

Η έκδοση αυτή είναι το αποτέλεσμα μιας νεανικής πρωτοβουλίας. Στη συγγραφή των κειμένων και την εγγραφή των ηχογραφήσεων συμμετέχουμε νέοι που μας συνδέει η ίδια λαχτάρα: η αγάπη στη λαϊκή μας παράδοση. Γι' αυτό αποφασίσαμε να δώσουμε πνοή στο νεανικό μας όραμα, για να γνωρίσουν όλοι κάτι από την ομορφιά και τον πολιτισμό του νησιού μας. Μαζί με τις νέες εκτελέσεις δίνουμε κι έναν δεύτερο ψηφιακό δίσκο με παλαιότερες ηχογραφήσεις, έχοντας την πεποίθηση πως χωρίς το παρελθόν είναι αδύνατο να υπάρξει εγγυημένο παρόν. Το προσφέρουμε επίσης με σεβασμό στους παλιούς μουσικούς μ...

Το μικρό τούτο βιβλίο περιέχει το κείμενο μιας ομιλίας που έγινε στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο της Θεσσαλονίκης, στις 4 Νοεμβρίου 1986, και - με σημαντικές τροποποιήσεις - στο Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, στις 22 Μαρτίου 1989, με τίτλο "Ο νεοελληνικός κόσμος και το πρόβλημα της παράδοσης. Σκέψεις με αφορμή τον Καραγκιόζη". (Δημοσιεύεται εδώ η τελική μορφή, με μερικές προσθήκες και σημειώσεις). Όπως το υποδήλωνε και ο υπότιτλος, θέλησα να αντλήσω ορισμένα διδάγματα από παλαιότερη εργασία μου, που είχε ως αφετηρία - ή αφορμή - τον Καραγκιόζη, και της οποίας το κύριο νόημα βρίσκ...

Το παραμύθι, κατά μιαν εκδοχή εγεννήθηκε στην Ανατολή και συγκεκριμένα στις Ινδίες. Από τα βάθη των αιώνων όμως μας έρχονται οι μυθολογίες όλων των λαών, που και αυτές είναι παραμύθια. Σ΄αυτές πολλές φορές είναι αναμεμειγμένο και κάποιο γεγονός, αλλά διαφέρουν ακόμα και στο ότι αυτές είναι μεγάλα παραμύθια, καθώς επίσης στο ότι οι μυθολογίες όλο και κάτι συμβολίζουνε, όλο και κάποιες σκοπιμότητες εξυπηρετούνε. Το παραμύθι, όπως και το όνειρο, δεν είναι απαραίτητο να κινείται σε πλαίσια αληθοφάνειας. Ίσα - ίσα αν ήτανε έτσι δεν θα είχε τη χάρη που έχει τώρα και δεν θα προσή...

Η αγροτική κατοικία της Τήνου είναι μια πρωτογενής, αρχέτυπη θα έλεγε κανείς, μορφή κατοικίας, που επιλύει με θαυμαστή λιτότητα και πληρότητα πρωταρχικές ανάγκες ζωής και απασχόλησης. Διαπνέεται από την έννοια της οικονομίας και αποτελεί τον κρίκο μιας οικολογικής αλυσίδας, τόσο στο χρονικό διάστημα που είναι ενεργή, "ζωντανή", καθώς γερνά, αλλά και όταν "πεθαίνει". Η αγροτική κατοικία της Τήνου ήταν παλιότερα η πρώτη και μοναδική, και πιο πρόσφατα η δεύτερη, η εποχιακή κατοικία του κτηνοτρόφου ή καλλιεργητή, που βρίσκεται έξω και μακριά από τους οργανωμένους οικισμούς, μέ...

Ο συγγραφέας επέρασε το φαράγγι της Σαμαριάς το καλοκαίρι του 1968 και περιηγήθηκε τα Σφακιά το επόμενο καλοκαίρι (1969). Επρόκειτο για μια πραγματική οδοιπορία αφού το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής έγινε με τα πόδια. Τις εντυπώσεις του άρχισε να τις γράφει το ίδιο καλοκαίρι, βιαστικά, πριν τις ξεθωριάσει ο χρόνος, και τις τελείωσε το χειμώνα που ακολούθησε. Το "Οδοιπορικό των Σφακιών" δεν είναι μια απλή καταγραφή ταξιδιωτικών εντυπώσεων. Ο συγγραφέας ήρθε σε στενή επαφή με τη φύση, συνδιαλέχθηκε με τους ανθρώπους, εβίωσε την ιστορία στους τόπους όπου διαδραματίστηκαν τ...

Πριν από τέσσερις περίπου δεκαετίες επήρα ν' ασχολούμαι συστηματικά με το μάζεμα πνευματικών δημιουργημάτων του λαού μας. Μάζευα ό,τι άκουγα και τ' αποδελτίωνα για καιρό πολύ. Έτσι έχω φτάσει τώρα σε ένα σημείο που η συλλογή κατέχει εκατοντάδες δοξασίες, παρατσούκλια, ταχταρίσματα, εύθυμες ιστορίες, κατάρες, ευχές, φρασεολογία και απειλές μα και λεξιλόγια δημώδους ιατρικής και ύβρεων. Την ώρα που τα κατέγραφα σκέφτηκα ν' αποδελτίωνα ό,τι λαογραφικό στοιχείο αφορά τους μήνες. Αυτό το ύλικο, το οποίο δεν έχω δει να υπάρχει συγκεντρωμένο και αναπτυγμένο, θέλησα να το δώσω στη...

Η ιστορία της Αθήνας αποτυπώνεται με τα μεγάλα γεγονότα, με τις σημαντικές της στιγμές στην πολύχρονη πορεία της. Γράφεται όμως και με τις στιγμές της καθημερινότητας της, με σημεία που στη μακρά της διαδρομή επιζούν και την ομορφαίνουν. Τα καφενεία της παλιάς Αθήνας, χώροι συνάντησης, ανθρώπινης επαφής και επικοινωνίας, αποτέλεσαν ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία για τη φυσιογνωμία της πόλεως. Με το βιβλίο "Τα καφενεία της παλαιάς Αθήνας" η κα Άρτεμις Σκουμπουρδή με γλαφυρή γραφή και θαυμάσια εικονογράφηση αποδίδει την ατμόσφαιρα της όμορφης, φιλόξενης και ανθρώπιν...

"Πάνε πάνω από τριάντα χρόνια που πρωτογνώρισα τους αδελφούς Ραζή, τον Χάρη και τον Άγγελο. Τους γνώρισα καλοκαίρι, τραγουδώντας και πίνοντας, στη Ζάκυνθο, σε μια ταβέρνα στη Μπόχαλη. Κατά τα ξημερώματα με πήγανε σπίτι αλλά φεύγοντας, μου κλέψανε κάτι πολύτιμο: τη Φιλία και την Αγάπη. Ο Χάρης, δυστυχώς, έφυγε· έφυγε ώσπου ο Άγγελος μάς τον έφερε πίσω, με το ωραίο βιβλίο του. Έφερε και άλλα πολλά, τα βιώματα και τις ευαισθησίες μιας γενιάς Επτανησίων, που μεγάλωσε σε χρόνια δύσκολα, με φωτεινές ωστόσο και ωραίες αξίες. Τον ευχαριστώ και τον συγχαίρω." Νικίας Λούντζης...

"Harriet Briskrot Ayios Stephanos - Crete To: Sir Arthur Martinet-Coldshower The Fortress Upper Lipstiff.Yorks. England. Dear Uncle Arthur, It is now three months since I retired as Head Mistress of St Agatha's and came to take up residence here in Crete, and now that I am getting settled it is high time to write to tell you my news. This little house which daddy left me in his will is really delightful. A typical stone-built cretan house, it has a large verandah with wonderful views across a most beautiful valley. Such a surprise in so many ways. Of course, daddy was...

Στις ιστορικές ρίζες, στα ήθη και τα έθιµα, αλλά και στον έντεχνο λαϊκό λόγο στο πλαίσιο του ελληνικού παραδοσιακού πολιτισµού, που παρουσιάζει µεγάλο πλούτο µορφών και τοπικών παραλλαγών, είναι βασισµένη η ανάλυση αυτού του βιβλίου. Ο συγγραφέας µε αρχειακή, βιβλιογραφική και επιτόπια έρευνα προσπαθεί να εξερευνήσει ορισµένες πτυχές της λαογραφικής µας πραγµατικότητας σε µια περίοδο κατά την οποία η παράδοση θεωρείται άλλοτε βάρος κι άλλοτε ανασταλτικός παράγοντας προόδου, αντί να εκλαµβάνεται ως αυτό που πράγµατι είναι: µια βάση για το µέλλον µε σεβασµό στο παρελθόν και τ...

Το έργο αυτό, προϊόν πολυετούς έρευνας, βασισμένης σε ιστορικές πηγές και σε πολύτιμες μαρτυρίες των τελευταίων επιζώντων καραβομαραγκών, εξετάζει τις τεχνικές κατασκευής, τους τύπους και τη μορφή των παραδοσιακών σκαφών, τα εργαλεία, τα είδη της ναυπηγικής ξυλείας, τις μεθόδους σχεδιασμού και το "χτίσιμο" των σκαφών, με δεδομένο ότι η ξυλοναυπηγική στη νεότερη Ελλάδα αποτελούσε ως τις αρχές του αιώνα μας έναν από τους πιο ζωντανούς παραγωγικούς κλάδους.

Η ζωή των Σαλονικιών, οι χαρές και οι λύπες τους, οι αγώνες και οι αγωνίες τους περιγράφονται χωρίς φιοριτούρες και ψευτοπατριωτικές εξάρσεις -που είναι πάντα ύποπτες- κι από τον τρόπο της περιγραφής αποκαλύπτεται ο μικρός ή μεγάλος ρόλος που έπαιξαν τόσο οι επώνυμοι όσο και ο απλός κόσμος σε γεγονότα που σημάδεψαν την τύχη της πόλης, της Μακεδονίας και όλης της Ελλάδας.

Τα Πρακτικά του Συμποσίου διαρθρώνονται στις εξής ενότητες: Α. Γενικές ομιλίες Β. Μνημειολογία Γ. Αγροτικές τεχνικές Δ. Βιοτεχνία, οικοτεχνία, τοπική κουζίνα Ε. Εντοπιότητα Στ. Συμπεράσματα (Δημήτριος Χ. Σκλαβενίτης)