Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σύντομες, αφτιασίδωτες, αστείες ιστορίες, αθώα πειράγματα που γεννήθηκαν από πραγματικά ή φανταστικά περιστατικά, που σατιρίζουν χαρακτήρες ανθρώπινους ή επαγγέλματα, που έκαναν αμέτρητους ανθρώπους να γελάσουν αλλά και να ρουφήξουν την εμπειρία των μεγαλύτερων. Ιστορίες που σώθηκαν προφορικά από στόμα σε στόμα, αλλά σήμερα άρχισαν να μισοξεχνιούνται και ν' αφήνουν πίσω τους μόνο την παροιμία ή τη φράση. Ένας προφορικός λαϊκός πολιτισμός που χάνεται, ζωντανεύει εδώ για να ενώσει τις παλαιότερες γενιές με τις σημερινές.

"Το περίεργο με το φλίππερ είναι ότι, σε αντίθεση με όλα τα άλλα αντικείμενα, κι αυτά που εξαφανίστηκαν από την καθημερινότητα, αλλά κι εκείνα που "εξελίχτηκαν" στο πέρασμα του χρόνου, δεν είχε χάσει τίποτα από την "ταυτότητά" του ούτε κι από την αίγλη του, όταν κυριαρχούσε μεταπολεμικά στις αίθουσες ψυχαγωγίας. Κι ακόμα, ενώ σε όλα τα άλλα αντικείμενα η νοσταλγία αφορούσε την οριστική απώλεια ενός ιδιαίτερου χαρακτηριστικού τους, στο φλίππερ, με εξαίρεση την ύστερη "βιντεοποίηση" ή την εγκατάσταση του στους υπολογιστές, ήταν ένας ολόκληρος κόσμος που αποτυπωνόταν, ή μάλλον...

Στη μελέτη αυτή επιχειρείται, με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις προοπτικές, μια συνολική ανασκόπηση των πολλών θεμάτων που σχετίζονται με τη λαϊκή παράδοση, ιδιαίτερα με τη λαϊκή προφορική παράδοση. Έτσι εξετάζονται συνοπτικά η ουσία και το περιεχόμενο της λαϊκής παράδοσης, η συνέχεια και η ασυνέχεια, η σχέση της με την ιστορία, την κοινωνική ζωή, τη σύγχρονη πραγματικότητα, την εκπαίδευση, την τεχνολογία, τη νεωτερικότητα, την παγκοσμιοποίηση, την πολυπολιτισμική κοινωνία κ.λπ. Εξετάζονται επίσης οι παράγοντες που την επηρεάζουν, τη διαμορφώνουν και ευθύνονται για τη δι...

Αν ρωτήσουμε πώς πήρε το όνομά του αυτό το χωριό, ή γιατί το λένε έτσι αυτό το λουλούδι ή αυτόν τον αστερισμό, σίγουρα κάποιος θα θυμηθεί να μας διηγηθεί ένα θρύλο για να το εξηγήσει. Και θα 'χουμε ένα πολύτιμο αχνάρι από την ιστορία του τόπου. Μπορεί ακόμη να κάνουμε και τη δική μας συλλογή με θρύλους τους τόπου μας. Οι θρύλοι σήμερα εξαφανίζονται. Σήμερα, πόσοι είναι αυτοί που πιστεύουν στα σοβαρά ότι είναι αληθινές ιστορίες; Μπορεί μόνο τα παιδιά. Για χάρη τους εικονογραφήσαμε μερικούς τέτοιους θρύλους, μικρά διαμάντια, από τις Παραδόσεις του πατέρα της ελληνικής λαογρ...

H ιστορική και λαογραφική μελέτη "Oι Ζεϊμπέκοι της Mικράς Aσίας" αναφέρεται στην ιστορία και τον πολιτισμό ομάδων ανθρώπων με ιδιότυπα κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά, που έζησαν για αρκετούς αιώνες στις κεντροδυτικές περιοχές της αιγαιακής Mικρασίας και αφομοιώθηκαν, χωρίς να αφήσουν επιβιώματα, στις αρχές του 20ού αιώνα, μέσα στο πολυεθνικό χαρμάνι της οθωμανοτουρκικής επικράτειας. Πιθανός καρπός επιμειξίας Θρακών μεταναστών και κατοίκων της Φρυγίας, οι Ζεϊμπέκοι αγωνίστηκαν πεισματικά για τη διατήρηση της ελευθερίας και της αυτονομίας τους, ανέπτυξαν δυναμική λη...

Οι κρίσεις της αρρώστιας και του πόνου, τα θαύματα της θεραπείας και της γέννας, τα μυστήρια του υπερφυσικού κινδύνου και ο θάνατος - τούτα συνιστούν για τους Έλληνες την "Κακιά την Ώρα". Η "Κακιά η Ώρα" δεν είναι η περιγραφή μιας στιγμής, είναι η ίδια μια δαιμόνισσα, μια θεά, μια γεννήτρα πόνου. Και είναι με τέτοιες δυνάμεις και επικράτειες, με τη φύση, την ιστορία τους, και τη σημασία τους που καταπιάνεται αυτό το βιβλίο. Το Πρώτο Μέρος του έργου η "Κακιά η Ώρα" αποτελείται από τις αυτούσιες αφηγήσεις των Ελλήνων βοσκών και αγροτών που κατέγραψαν οι συγγραφείς στη διά...

Στη θεματική ενότητα "Μήλος - Κοινωνία, λαϊκός πολιτισμός" περιλαμβάνονται οι ακόλουθες εργασίες του Ζαφείρη Βάου: Τόμος α΄: -Το κάστρο -Οικογενειακοί θεσμοί -Οι πιλότοι του Κάστρου. Τόμος β΄: -Θρύλοι, μύθοι, παραδόσεις, προλήψεις, δεισιδαιμονίες -Παραμύθια. Τόμος γ΄: -Μαγείες, γητέματα, λαϊκή θεραπευτική -Πρακτικοί τρόποι πρόγνωσης του καιρού.

τη θεματική ενότητα "Μήλος - Κοινωνία, λαϊκός πολιτισμός" περιλαμβάνονται οι ακόλουθες εργασίες του Ζαφείρη Βάου: Τόμος α΄: Το κάστρο. Οικογενειακοί θεσμοί. Οι πιλότοι του Κάστρου. Τόμος β΄: Θρύλοι, μύθοι, παραδόσεις, προλήψεις, δεισιδαιμονίες, παραμύθια. Τόμος γ΄: Μαγείες, γητέματα, λαϊκή θεραπευτική. Πρακτικοί τρόποι πρόγνωσης του καιρού.

Στη θεματική ενότητα "Μήλος - Κοινωνία, λαϊκός πολιτισμός" περιλαμβάνονται οι ακόλουθες εργασίες του Ζαφείρη Βάου: Τόμος α΄: -Το κάστρο -Οικογενειακοί θεσμοί -Οι πιλότοι του Κάστρου. Τόμος β΄: -Θρύλοι, μύθοι, παραδόσεις, προλήψεις, δεισιδαιμονίες -Παραμύθια. Τόμος γ΄: -Μαγείες, γητέματα, λαϊκή θεραπευτική -Πρακτικοί τρόποι πρόγνωσης του καιρού.

Το βιβλίο αυτό αποτελεί έργο αναφοράς στον παραδοσιακό μουσικοχορευτικό πολιτισμό της ευρύτερης περιοχής της Βορειοδυτικής Μακεδονίας εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Πρόκειται για μια συγκεντρωτική παρουσίαση που πραγματοποιείται για πρώτη φορά και περιλαμβάνει μουσικές καταγραφές 200 τοπικών οργανικών σκοπών καθώς και παρουσίαση και ανάλυση της μουσικο-χορευτικής δομής περισσότερων από 35 διαφορετικών τοπικών χωρών. Είναι προϊόν εργασίας 40 χρόνων του μουσικολαογράφου Παντελή Καβακόπουλου, ο οποίος γύρισε όλη την περιοχή, καταγράφοντας, ηχογραφώντας και συζητώντας μ...

Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει κείμενα της θεωρίας της λαογραφίας που αντανακλούν το κλίμα των διεργασιών, οι οποίες σημειώθηκαν στη διάρκεια του επιστημονικού διαλόγου. Ο διάλογος αυτός, που ξεκίνησε από τη Γαλλία και απέκτησε ισχύ και διαστάσεις στον ελλαδικό χώρο, μετά το 1974, διεξήχθη όταν η έννοια της ιστορικότητας αποτέλεσε κέντρο του ενδιαφέροντος των ιστορικών της παγκόσμιας ιστοριογραφίας και του ευρύτερου επιστημονικού χώρου των κοινωνικών επιστημών. Πρωταρχικό κίνητρο για την εκπόνηση της μελέτης είναι η παραδοχή ότι η λαογραφία είναι ιστορική επιστήμη και ότι η ισ...

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται άρθρα, μελετήματα, αυτοτελή δημοσιεύματα και άλλα κείμενά μου για τον λαϊκό πολιτισμό της Δωδεκανήσου, τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας κατά το χρονικό διάστημα 1984-2003. Περιλαμβάνονται επίσης ορισμένες εργασίες μου, που δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά. Η συγκεντρωτική δημοσίευση των λαογραφικών μελετημάτων μου για τα Δωδεκάνησα (ευρύτερη περιοχή της καταγωγής μου) έκρινα ότι είναι σκόπιμη και απαραίτητη, γιατί έτσι ο ειδικός ερευνητής, αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος αναγνώστης, μπορεί να γνωρίσει και σ' αυτό το συγκεντρωτικό έργο, ορι...

Είναι γνωστό ότι ο χoρός ξεκίνησε από την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα από τη Μινωική Κρήτη. Πλήθος ιστορικών στοιχείων μαρτυρά ότι ο κρητικός χορός είναι η συνέχεια των μινωικών χορών. Τα παραπάνω σε συνάρτηση με την γνωριμία, αγάπη και προσωπική ενασχόληση με τον κρητικό χορό τα τελευταία 24 χρόνια καθώς και η επιστημονική ιδιότητα ως ιατρός-ορθοπεδικός οδήγησαν στη συγγραφή αυτού του βιβλίου. Στόχος του συγγράμματος είναι η μετάδοση της αθλητιατρικής γνώσης στους χοροδιδάσκαλους, στους ερασιτέχνες και επαγγελματίες χορευτές-τριες των παραδοσιακών κρητικών χορών για την...

Πολλές από τις παραδόσεις για τις οποίες πιστεύουμε ότι έχουν προέλευση αρχαία, στην πραγματικότητα επινοήθηκαν πρόσφατα. Το βιβλίο διερευνά παραδείγματα αυτής της διαδικασίας επινόησης, μεταξύ των οποίων την ουαλική και τη σκοτσέζικη "εθνική κουλτούρα", την εξέλιξη των βρετανικών βασιλικών τελετουργιών κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, την προέλευση των αυτοκρατορικών τελετουργιών σε Βρετανία, Ινδία και Αφρική, και τις απόπειρες των ριζοσπαστικών κινημάτων να αναπτύξουν δικές τους αντίρροπες παραδόσεις. Το μεγάλου εύρους αυτό βιβλίο καταπιάνεται με την πολύπλοκη αλληλεπίδραση πα...

Ένα μικρό, κατατοπιστικό βιβλιαράκι σας μυεί στη Deste, την τράπουλα που χρησιμοποιούσε η Κατίνα για να μαντεύει το μέλλον και στον πιο απλό τρόπο μαντείας μ' αυτή, την tanridna. Συνοδεύεται από την ίδια την τράπουλα που αποτελείται από 65 κάρτες.

Στην ιστορική έρευνα για ένα λαό ή μιας κοινωνίας είτε ευρύτερης είτε τοπικά περιορισμένης δεν αρκούν μόνο τα πρόσωπα, τα γεγονότα και οι καταστάσεις, που συνθέτουν την ιστορική εξέλιξή της. Η ανθρώπινη δράση δεν περιορίζεται στις πολεμικές ή άλλες περιπέτειες και στον αγώνα της επιβίωσης μέσα στην αντιξοότητα, που διαμορφώνουν οι εδαφικές δυσκολίες και οι συνθήκες, που επιβάλλουν οι εξωτερικοί παράγοντες. Οι άνθρωποι δεν έχουν μόνο σωματική υπόσταση με υλικές ανάγκες, αλλά και πνευματική και ψυχική, που πρέπει να ικανοποιηθούν με τις ανάλογες εκδηλώσεις. Παράλληλα με την π...

Πώς διαλέγεται σήμερα, στην εποχή του οικονομικού ιμπεριαλισμού και της παγκοσμιοποιημένης αισθητικής του, το ατομικό με το συλλογικό, και σε ποιο βαθμό επιτρέπεται στα λαϊκά στρώματα να αυτοκαθορίζονται και να διαμορφώνουν τους όρους της ζωής τους και την κοσμοθεωρία τους; Τι απέγινε η οικείωση των κοινωνιών αλληλοαναγνώρισης και τι απέμεινε από τις εσωγενείς τελετουργίες που στοίχειωναν τα χαρμόσυνα και τα λυπητερά περάσματα του φυσικού και του κοινωνικού χρόνου; Πώς χειραγωγείται σήμερα, στην εποχή της αναγνωσιμότητας, η ζωή των λαϊκών στρωμάτων και πώς διαχειρίζονται αυ...

Τρείς σπουδαίοι Έλληνες, ο Αλέξανδρος Βυζάντιος, δημοσιογράφος, εκδότης της εφημερίδας "Νέα Ημέρα" της Τεργέστης, ο Ιωάννης Σκαλτσούνης, νομικός και νομοθέτης, και ο πρίγκηπας Γρηγόριος Υψηλάντης, επισκέπτονται το 1894 τα Σφακιά και συζητούν με τους Σφακιανούς πώς θα δοθεί τέρμα στην τουρκική σκλαβιά. Μαζί τους και ο Αρχιμανδρίτης Παρθένιος Κελαϊδής, γνωστός από τους αγώνες του για τη λευτεριά. Με αφορμή την περιήγηση αυτή ο συγγραφέας δίνει ένα πλήθος πληροφορίες για τη μυθολογία, την ιστορία και τις παραδόσεις, και συνθέτει μια πλήρη εικόνα του ξεχωριστού αυτού τόπου και...

[...] Η προικισμένη στιχουργός Αντωνία Μηλογιαννάκη αυτή τη φορά, ακόμα πιο ώριμα, μας παρουσιάζει μαντινάδες, ρίμες, ριζίτικα και πεζά κείμενα, που ξεχειλίζουν από τον ψυχικό της πλούτο και μιλούν τη γλώσσα της Κρήτης. Με το βιβλίο της αυτό η Αντωνία Μηλογιαννάκη άλλοτε με σατιρική διάθεση, άλλοτε με μεταφυσική, άλλοτε με παράπονο ή μ' αισιοδοξία, μας δίνει ένα ακόμα μήνυμα ελπίδας για την εποχή μας, που ισοπεδώνει τα πάντα. Ότι ο χαρακτήρας και ο πλούτος του πολιτισμού μας θα ζει και θα υπάρχει όσο υπάρχει η Κρήτη. Μανώλης Μπαλωμενάκης Μουσικός- Παραγωγός Επιμελητής Κ...