Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"...Κάθε έργο τέχνης λειτουργεί σαν πνευματική και συναισθηματική "κλωνοποίηση" του δημιουργού. Μέχρι να ολοκληρωθεί έχει μια περιπέτεια. Από τη στιγμή που ολοκληρώνεται και δίνεται στον κόσμο, είναι ένα παιδί που ενηλικιώθηκε. Έχει τη δύναμη να εκπροσωπεί τον "εαυτό του" και να συμπεριφέρεται σαν ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Να μπορεί να διαμορφώνει καταστάσεις και να έχει "λέγειν" μέσα στην κοινωνία, στη διαμόρφωση της Αισθητικής της εποχής του. Ενσωματώνεται στο σύνολο και αποτελεί σημείο αναφοράς. Παραπέμπουν σ' αυτό άλλοι μεγάλοι καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων....

[...] Η θεματική του συμποσίου φέτος αναφέρεται στην Ιστορία, Πεζογραφία και Μουσικολογία. Το θέμα της ιστορίας "Οι αγροτικές εξεγέρσεις στη Λευκάδα", πέρα από τη σημασία που έχει για τον πολίτη της Λευκάδας, έχει καθαυτό μια γενικότερη επικαιρότηα για κάθε άνθρωπο, σε μια εποχή που η αποδιάρθωση της αγροτικής κοινωνίας πραγματοποιείται με τρόπο επώδυνο και τραυματικό. [...] Η δεύτερη ημέρα του συμποσίου είναι αφιερωμένη στον Χριστόφορο Μηλιώνη, διακεκριμένο πεζογράφο, καταγόμενο από τη γείτονα Ήπειρο. [...] Το συμπόσιο κλείνει με την παρουσίαση της προσωπικότητας του Μάρκ...

Από πολύ νέος διαισθανόμουν ότι η μουσική ήταν κάτι περισσότερο από τέχνη. Από τότε ακόμη, κάτι μέσα μου με εμπόδιζε να την τοποθετήσω ως μια τέχνη δίπλα στις άλλες τέχνες. Η φύση, πλούσια σε ορατές μορφές και χρώματα, προσφέρει στο μορφοπλαστικό καλλιτεχνικό ταλέντο του ανθρώπου αντικείμενα και φαινόμενα, τα οποία, μέσω των ματιών του, επιδρούν στην ψυχή του. Η αφθονία ορατών παραστάσεων γεννά στο δημιουργικό ταλέντο την έντονη επιθυμία να τις αποδώσει καλλιτεχνικά. Η αίσθηση της ακοής δεν προσλαμβάνει από τη φύση κάτι αντίστοιχο. [...] Ένα ψυχικό όργανο, το οποίο δίκαια θ...

Για πρώτη φορά συγκεντρώνονται σ' ένα βιβλίο κείμενα από τις ραδιοφωνικές εκπομπές του Σάκη Παπαδημητρίου, καθώς και θέματα που τον απασχολούν εδώ και πολλές δεκαετίες. Προσωπικές ιστορίες και περιπέτειες, ταξίδια και φεστιβάλ, πρόσωπα, βιβλία, δίσκοι. Τα ρεμπέτικα και τα μπλουζ, ο αυτοσχεδιασμός, η κλασική μουσική, η "Μουσική του κόσμου". Το άνοιγμα της τζαζ σε άλλες καλλιτεχνικές μορφές: κινηματογράφος, λογοτεχνία, θέατρο, χορός, φωτογραφία. Οι αισθητικές αξίες και τα κριτήρια αξιολόγησης, οι κοινωνικοί αγώνες, οι ουτοπικές πλευρές και οι παρερμηνείες. Το "πνεύμα" της τζα...

Τα τρία ερευνητικά δοκίμια καταπιάνονται κυρίως με τους τρόπους εκείνους με τους οποίους η μουσική του Μανώλη Καλομοίρη συμβάλλει σε πολιτιστικές αφηγήσεις, με ερωτήματα που αφορούν τη μεγάλη παράδοση της Εθνικής Μουσικής Σχολής ως κυρίαρχης αφήγησης, και με τη μουσική του συνθέτη ως κοινωνικής δύναμης και ως φορέα και απεικόνισης της κοινωνίας που την ακροάται, σκέφτεται και μιλάει γι' αυτήν. Οι μελέτες αυτές εντάσσονται στην ιστορία των ιδεών στο χώρο της νεοελληνικής μουσικής, αφορούν δηλαδή την ερμηνεία του μουσικού παρελθόντος ως μέρους της νεοελληνικής - και όχι μ...

Με δεδομένη την παραδοχή ότι η αντίστιξη περιέχει την πολυφωνία, η χρήση του όρου "Αντιστίξεις" στον τίτλο του βιβλίου νομιμοποιεί την πολυφωνικότητα των κειμένων που ακολουθούν. Αν, κατά βέβηλη παραφθορά ενός πασίγνωστου αφορισμού, μουσική είναι όσα ακούγονται, τα δοκίμια αυτά (χρησιμοποιώ τον όρο με προεξάρχουσα την έννοια της απόπειρας) επιχειρούν να καταγράψουν τις ακροαστικές εμπειρίες από τη μουσική και να λειτουργήσουν σαν αποκωδικοποιητές μουσικών εντυπώσεων, όπως αυτές άναρχα συγκροτούν μέσα μας το δικό τους ηθικό corpus. Ομολογημένη πρόθεση του συγγραφέα ήταν να...

Η καλλιτεχνική έκφραση και η κριτική σκέψη είναι δυο από τις πολυτιμότερες εκφάνσεις της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Σε όλους τους πολιτισμούς, ανεξάρτητα από το εκάστοτε θεσμικό πλαίσιο, οι άνθρωποι παράγουν τέχνη και διατυπώνουν κρίσεις για φαινόμενα και γεγονότα που τους αφορούν. Από τη φύση τους, οι δυο λειτουργίες συνδέονται άρρηκτα επειδή έχουν ως κοινή αφετηρία τον ανθρώπινο νου και ως κοινό αντικείμενο την εικόνα του κόσμου. Η σχέση τους γίνεται πιο στενή και επίσημη στην περίπτωση της τεχνοκριτικής, όταν δηλαδή το κρινόμενο μέρος είναι η τέχνη. Το ίδιο συμβαίνει κ...

Οι "Ιταλικές Νύχτες" είναι ένα προσωπικό μουσικό ημερολόγιο, με ποικίλους σταθμούς και πολλαπλό ύφος. Από τα καθαρά ερευνητικά κείμενα για την "ελληνική δυτική μουσική" ή την "υποδοχή" του Βάγκνερ στην Ελλάδα, φτάνοντας στο "Η υστερία Κάλλας", γραμμένο με τον τρόπο ενός κοσμικογράφου του Vanity Fair, ή στο διασκεδαστικό "Η γεύση του μελοδράματος", οι "Ιταλικές Νύχτες" μάς οδηγούν στον κόσμο της όπερας, όπως αυτός απλώνεται κυρίως στη Μεσόγειο στους τρεις τελευταίους αιώνες.

Η μουσική συνθέτει το σύνολο των ακροατών σε κοινωνία με τον ίδιο τρόπο -και αυτό πιστεύω πως το νιώθω συχνά- που εμείς, συνεπαρμένοι από τη μαγεία της μεταμορφωτικής της δύναμης, βιώνουμε ένα είδος μυστικής εξαΰλωσης, συγχώνευσης και συνένωσης με τη μουσική. Ο έρωτας της μουσικής, που μας κατακλύζει σαν χείμαρρος, λύνει τα δεσμά της ατομικότητας.

Τα "Δοκίμια πριν τη σονάτα" άρχισαν να γράφονται το 1915, λίγο μετά την ολοκλήρωση της μουσικής. Είναι το εκτενέστερο και χωρίς καμιά αμφιβολία, το πιο σπουδαίο από τα γραπτά του, καρπός της βαθειάς σχέσης του με τους Υπερβατικούς φιλοσόφους του Κόνκορντ. Και όπως στη μουσική της σονάτας συγκλίνουν και αποκρυσταλλώνονται όλα τα στοιχεία του μουσικού του ύφους, έτσι και στα "Δοκίμα" συνέρχονται όλες οι θεμελιώδεις ιδέες που καθόρισαν τη ζωή και το έργο του. Αν και λίγο αναφέρονται άμεσα στη μουσική που συνοδεύουν, βοηθούν πολύ να καταλάβουμε τη στάση και τις επιλογές του απέ...

Η πεποίθησή μου ότι η κρίση στη μουσική του 20ού αιώνα, ιδιαίτερα του τμήματος εκείνης που άμεσα προέρχεται από το έργο των συνθετών της Δεύτερης Σχολής της Βιέννης, είναι το αποτέλεσμα της κρίσης του θέματος και των μορφών, είναι δηλαδή μία κατάσταση που αφορά στις ίδιες τις διαδικασίες της σύνθεσης και όχι στο κοινό, άρχισε να διαμορφώνεται ήδη στα μέσα της δεκαετίας του '80. Παράλληλα, η εμπειρία μου με την ταυτόχρονη ιδιότητα του μουσικολόγου και του συνθέτη πάνω στη μουσική του 20ού αιώνα, και ιδιαίτερα των κινημάτων των δεκαετιών του '50 και του '60, με οδήγησε στο συ...

Τα έξι κείμενα που περιλαμβάνονται στον πρώτο αυτό τόμο, δεν συγκροτούν κάποια θεματική ενότητα- η μόνη σχέση που τα συνδέει είναι ότι προέρχονται από τον ίδιο συγγραφέα, ο οποίος, αφού τα παρουσίασε με τη μορφή διαλέξεων, πείστηκε από τις αντιδράσεις εκείνων που έτυχε να παρακολουθήσουν τις διαλέξεις πως άξιζε τον κόπο να μην μείνουν έπεα πτερόεντα και ότι όφειλε να τα παραδώσει στην κρίση ενός ευρύτερου αναγνωστικού κοινού, που δεν εξασφαλίστηκε από την πρώτη δημοσίευση τους σε διάφορα ειδικά (περιορισμένης αναγνωσιμότητας) περιοδικά. Τα επαναδιατύπωσε, τα συμπλήρωσε, προ...

Ο αιφνίδιος θάνατος ενός φίλου, του Μάνου, επιστρατεύει τον συγγραφέα στην παρουσίαση μερικών ετερόκλητων σημειωμάτων του που του άφησε ο μακαρίτης (προφανώς χωρίς να έχει ρίξει την τελευταία ματιά - αφού ήταν αμφίβολη και η πρόθεσή του να τα δει δημοσιευμένα). Πρόκειται για κείμενα μουσικολογικά, αισθητικά αλλά και άλλα, πιο καθημερινά -ενίοτε χιουμοριστικά- στα οποία -όσα επιλέγει- διακρίνει ο Μ. Δ. Μ. μιαν «εσωτερική συνέχεια». Θυμάται..., αφηγείται την κοινή -μα και συχνά αντιθετική- πορεία τους, συμπληρώνει μερικές εγγραφές «ημερολογίου» και ιδιαίτερα, προσπαθεί να συν...

Για να φτάσει [ο αναγνώστης], ύστερα από μια μακριά σειρά τέτοιων συλλογισμών, στο συμπέρασμα πως κάτι πρέπει ν' αλλάξει σ' αυτόν τον ίδιο, αν θέλει ν' αλλάξουν όλα αυτά. Πως όλα αυτά μαζί είναι το λεγόμενο «κατεστημένο» και πως [...] αυτός ο ίδιος είναι το κυριότερο θεμέλιο και στήριγμα αυτού του κατεστημένου. Πως τελικά [...] πρέπει να γίνει κάποτε μέλος μιας κοινωνίας όχι οπαδών αλλά μια κοινωνίας ανθρώπων-πολιτών με αληθινό πολιτικό μέτρο και αληθινή πολιτική κρίση, ανθρώπων ελεύθερων να παράγουν αληθινό πολιτισμό...

Το βιβλίο αυτό, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, διαπνέεται από μια εσκεμμένη μονομέρεια. Η επιλογή των κειμένων και των άρθρων που το απαρτίζουν έχει γίνει με σκοπό να παρουσιάσει στο πλατύ κοινό μία και μόνο συνιστώσα του βαγκνερικού έργου, η οποία όπως δηλώνει ο τίτλος αφορά στη "συνάντηση" του συνθέτη με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και κυρίως με τις παραστάσεις δράματος στην κλασική Αθήνα. Έτσι, ο αναγνώστης θα βρει συγκεντρωμένα στον μικρό αυτόν τόμο (α) τις σκέψεις του Βάγκνερ για την αρχαιότητα, συνοδευόμενες από την πρώτη -θετική- αποτίμηση που έκανε ο Νίτσε στη βαγκ...