Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Περιέχεται η ύλη των Εγκολπίων Ημερολογίων του Οικουμενικού Πατριαρχείου των ετών 2003-2017.

Μια συναρπαστική καταγραφή της πολυετούς προσφοράς και διακονίας ενός από τους πιο επιδραστικούς πνευματικούς ηγέτες του κόσμου!

Η ανασύσταση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στο πλαίσιο του κράτους των Οθωμανών και η επαναλειτουργία του σε σύντομο χρονικό διάστημα, λίγους μόνο μήνες μετά την Άλωση, του επέτρεψε να μην αποκοπεί από τη μακρά βυζαντινή παράδοση. Η ευνοϊκή αυτή συγκυρία ενισχύθηκε από το γεγονός πως εκείνοι που πρώτοι επάνδρωσαν το Πατριαρχείο στη νέα, τη μεταβυζαντινή περίοδο, ήταν στελέχη που γνώριζαν καλά τη λειτουργία της πατριαρχικής γραμματείας. [...] Βέβαια οι όροι κάτω από τους οποίους επαναλειτούργησε το Πατριαρχείο στο πλαίσιο ενός αλλόθρησκου πλέον κράτους ήταν διαφορετ...

Στην παρούσα έκδοση κατορθώνεται η παρουσίαση της κρίσιμης για το Γένος περιόδου, που εκκίνησε με τις σουλτανικές μεταρρυθμίσεις του Tanzimat και έληξε με την επικύρωση της Συνθήκης της Λωζάννης, η οποία αποψίλωσε και νομικά το Πατριαρχείο από την εναπομείνασα πολιτική του ισχύ. Ο συγγραφέας, ως ρέκτης των πηγών, συνθέτει τις ιστορικές ψηφίδες, προκειμένου να αποδώσει το επιβλητικό και δραματικό μωσαϊκό της μετάβασης από την Εθναρχία στο Έθνος, που ως αντιθετικό δίπολο τον απασχόλησε και στην προγενέστερη εργογραφία του. Στο πρώτο μέρος του έργου, που επιγράφεται "Οικου...

Αναμφιβόλως το Οικουμ. Πατριαρχείον διασώζει, παρά τας περιπετείας των χρόνων, και την μεταμόρφωσιν της λαϊκής αποστολής της Θρησκείας του Χριστού εν τω Ελληνισμώ εις εθνικολαϊκήν (από του ι' μέχρι του ιθ' αιώνος), τον γνησιώτερον Οικουμενισμόν ο οποίος υπέρκειται των εποχών και των εθνών και των εθνισμών, εφ'όσον η Απολυτρωτική Χριστιανική Θρησκεία διά τον άνθρωπον. Η Ελληνική Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, χωρίς ποτέ να παύση να είναι η μήτηρ Εκκλησία των Ελλήνων, κατώρθωσε κατά τον ιθ' και τον κ' αιώνα, ήτοι κατά τους αιώνας των εθνικών επαναστάσεων και του εθνικισμού, ο ο...

Κατά την σύγχρονον ελληνικήν έρευναν ανεπτύχθησαν εν αρχή αι προϋποθέσεις μιας σαφώς ουχί οριενταλιστικής, τουτ' εστί πηγαίας ερεύνης του Ισλάμ, βάσει της μεθοδολογίας και των προκρίσεων αυτού. Η τιμή της τοιαύτης εργασίας ανήκει δικαιωματικώς εις τον Νικόλαον Π. Ελευθεριάδην, ούτινος το παράδειγμα, όμως, δεν εύρε μιμητάς, παραμείναν μία φωτεινή μεν, εξαίρεσις δ' εις τον κανόνα της επιστημονικής διαπραγματεύσεως της Ανατολής. Ούτος, ενδιατρίψας επί μακρόν εις το Ισλάμ, ένεκεν τόσον των εντατικών ερευνών του επί του θέματος, όσον και της εν τη πράξει ενασχολήσεως εις το ισλα...

Η ανασύσταση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στο πλαίσιο της οθωμανικής αυτοκρατορίας και η επαναλειτουργία του σε σύντομο διάστημα, λίγους μήνες μόνο μετά την Άλωση, επέτρεψε στους ορθόδοξους χριστιανούς που συνέχισαν τη ζωή τους στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν από τον νέο, αλλόθρησκο, κυρίαρχο της Ανατολής να έχουν και πάλι μιαν ανώτατη εκκλησιαστική αρχή και ταυτόχρονα μια θεσμική οργάνωση της κοινωνίας τους. Τα έγγραφα ωστόσο τεκμήρια της δραστηριότητας του θεσμού αυτού, χρήσιμα για τη μελέτη τόσο της ιστορίας όσο και της κοινωνίας των Ρωμιών χριστανών, δεν σώζονται...

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η αποκρυστάλλωση της θέσης του Οικουμενικού Πατριαρχείου μέσα σε τρία επίπεδα εννόμων τάξεων, της εκκλησιαστικής, της ελληνικής και της διεθνούς. Το ζήτημα είναι αυτονόητα πολύ εκτεταμένο και σε αρκετά σημεία του αλληλεπικαλυπτόμενο. Η παρούσα εργασία έχει τη φιλοδοξία να ξεκινήσει την προσπάθειά της από την "κοίτη του ποταμού". Να προσπαθήσει σε πρώτο επίπεδο να αποσαφηνίσει το γιατί το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι η Πρωτόθρονη Εκκλησία μέσα στο σώμα της Ορθοδοξίας και να ερμηνεύσει την έννοια του τοποτηρητή (locum tenens), του ορθ...

Η ιστορία της ελληνικής εκκλησίας επί οθωμανικής κυριαρχίας είναι, συγκριτικά, ελάχιστα γνωστή. Την περίοδο εκείνη, ο Ελληνισμός επέζησε τρεφόμενος από την Εκκλησία, γιατί οι 'Έλληνες; αδιάκοπα ήλπιζαν και έκαναν σχέδια για την ημέρα που θα ανακτούσαν εκ νέου την ελευθερία τους. Δεν μπορεί κανείς να επιρρίψει εξολοκλήρου την ευθύνη στους Τούρκους εάν τέτοιες βλέψεις τους προκαλούσαν να δρουν ως απάνθρωποι δυνάστες. Αλλά υπήρξαν Τούρκοι, όπως ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, που ο λαός του τον ονόμασε Νομοθέτη, ή οι Μεγάλοι Βεζίρηδες in; οικογένειας Koprulu, οι οποί...

[...] Μολονότι ο πατριάρχης που εμπνεύστηκε και δημιούργησε το "Νόμιμον" απομακρύνθηκε από τη θέση του λίγους μήνες αργότερα, η νομική αυτή συναγωγή παρέμεινε σε επίσημη χρήση στη διάρκεια και των επόμενων οκτώ πατριαρχιών -με τον Ιέρακα να παραμένει και εκείνος όλο αυτό το διάστημα οφφικιάλιος του Πατριαρχείου. Τα ίχνη το "Νόμιμου" χάνονται από το Πατριαρχείο περί το 1593. Έκτοτε το χειρόγραφο της νομικής αυτής συναγωγής πέρασε σε άλλους κτήτορες, γνώρισε απώλειες αρκετών φύλλων του, ενώ κάποιοι από τους μεταγενέστερους κατόχους ή χρήστες του έγραψαν στα φύλλα του διάφορ...

Αποσαφηνίζονται ζητήματα που αφορούν στην εμπλοκή της οθωμανικής εξουσίας και ισχυρών εκκλησιαστικών, πολιτικών και οικονομικών παραγόντων στη διοίκηση και λειτουργία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθώς και στους χειρισμούς του πατριάρχη Θεοδοσίου Β΄για τη διευθέτηση κρίσιμων καταστάσεων, όπως ήταν το επαναστατικό κίνημα των ορλωφικών, η παρατεταμένη εκκλησιαστική ακυβερνησία της ελληνικής κοινότητας της Βενετίας, η κολλυβαδική έριδα, το οικονομικό χρέος του Κοινού ταμείου, η λειτουργία σχολών και πλήθος διοικητικών και ποιμαντικών υποθέσεων των εκκλησιαστικών επαρχιών.

Είναι γνωστές οι συνθήκες κάτω από τις οποίες η Πατερική γραμμή, στις σχέσεις μας με τους ετερόδοξους, ξεστράτισε τον προηγούμενο αιώνα με ευθύνη του εμπερίστατου Οικουμενικού Πατριαρχείου. Και ενώ ο βηματισμός των προηγούμενων Πατριαρχών, προς τον Οικουμενισμό και την εξουσιαστική βουλιμία του Πάπα, είχε και διαλείμματα, ελάμβανε υπ' όψιν τις αντιδράσεις των πιστών, τώρα πλέον τα βήματα έγιναν ταχύτατοι διασκελισμοί, όπως αυτό αποδεικνύεται από συγκεκριμένες ενέργειες του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, αφού και οι ηγέτες των άλλων Εκκλησιών, που προέβαλλαν έως τό...