Γλώσσα

Πραγματεία περί της καταγωγής της γλώσσας

Εκδόσεις Τροπή (2007)

Στην πραγματεία αυτή ο γερμανός φιλόσοφος Γιόχαν Γκόντφρηντ Χέρντερ (1744-1803) πραγματεύεται την καταγωγή της γλώσσας και υποστηρίζει τη θέση ότι η γλώσσα είναι ανθρώπινη δημιουργία, απορρίπτοντας ταυτόχρονα τη θεϊκή και ζωική καταγωγή της. Επιπλέον εδώ ο Χέρντερ, ξεφεύγοντας από τα στενά όρια μιας συγκριτικής γλωσσολογίας, προσφέρει κάποιες βασικές ιδέες της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας του, τις οποίες αυτός θα αναπτύξει αργότερα στα μεγάλα του φιλοσοφικά έργα. Όπως έγραψε ο Isaiah Berlin: "Η ανθρωπολογία, και όχι η μεταφυσική ή η λογική, αριστοτελική, λαϊμπτσιανή ή καντιανή...

Εκκλησία και γλώσσα

Πουρναράς Π. Σ. (2006)

Η γλωσσική κατανόηση των ομιλητικών και των λειτουργικών κειμένων της ελληνόφωνης Ορθόδοξης Εκκλησίας αποτέλεσε το αντικείμενο απορίας στα πρώτα φοιτητικά μου χρόνια στο Τμήμα Γλωσσολογίας του ΑΠΘ και προσανατόλισε τις σπουδές στη Θεολογία και στη συνέχεια τις μεταπτυχιακές μου σπουδές, το θέμα της διδακτορικής μου διατριβής και μια σειρά σχετικών μελετημάτων. Ο κοινός γλωσσικός κώδικας ανάμεσα στον πομπό και το δέκτη που εξασφαλίζει την αποκωδικοποίηση ενός μηνύματος παραμένει πάντοτε μία βασική προϋπόθεση της ανθρώπινης επικοινωνίας. Η ελληνόφωνη Ορθόδοξη Εκκλησία δ...

Οι κλασικές γλώσσες: Η διαχείριση ενός πολιτισμικού κεφαλαίου

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2004)

Στις νέες πραγματικότητες που αναπτύσσονται σε παγκόσμια κλίμακα, η σημασία των ζητημάτων που έχουν σχέση με τις κλασικές γλώσσες ως μοναδικό πολιτισμικό κεφάλαιο αποκτά συνεχώς περισσότερη και ιδιαίτερα κρίσιμη λειτουργία ακόμη και στην καθημερινή ζωή. Γι' αυτό και αποτέλεσε το θέμα των ομιλιών που οργανώθηκαν από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας στο πλαίσιο της Expolangues 2003 τον Φεβρουάριο του 2003 στο Παρίσι. Τα κείμενα αυτών των ομιλιών δημοσιεύονται στον τόμο αυτό. Στις νέες πραγματικότητες αναπτύσσονται αμφισβητήσεις, ερωτηματικά και γενικότερες αναδιατυπώσεις για τις...

Γνωστικές ανιχνεύσεις στη γλώσσα και στη γλωσσολογία

University Studio Press (2004)

Οι "Γνωστικές ανιχνεύσεις στη γλώσσα και στη γλωσσολογία" είναι ένα νέο εκτενές εισαγωγικό βιβλίο για τη γλώσσα και τη γλωσσολογία. Απευθύνεται στους/στις φοιτητές/τριες που για πρώτη φορά ως ειδικοί/κές έρχονται σε επαφή με μια ποικιλία ευρωπαϊκών γλωσσών και μέσω αυτών με τις βασικές αντιλήψεις της γλωσσικής ανάλυσης. Οι αντιλήψεις αυτές ως προς τις δομικές και λειτουργικές πλευρές της γλώσσας βασίζονται στην ανάλυση μεγάλου αριθμού αυθεντικών γλωσσικών δειγμάτων όχι μόνο από την πρώτη γλώσσα των φοιτητών/τριών αλλά και από έναν αριθμό άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών. [...] (απ...

Μετά τη Βαβέλ

Scripta (2004)

Ο αναγνώστης κρατά στα χέρια του το σημαντικότερο ίσως βιβλίο για τη μετάφραση που γράφτηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Βιβλίο-ορόσημο στις μεταφραστικές και γλωσσολογικές σπουδές, το "Μετά τη Βαβέλ" έχει το μεγάλο πλεονέκτημα της συνολικής αντίληψης, της εποπτείας μιας σχεδόν αχαρτογράφητης μέχρι πρότινος περιοχής. Απευθύνεται όχι μόνο σε μεταφραστές, μεταφρασεολόγους, γλωσσολόγους και φιλοσόφους της γλώσσας, αλλά και στους ποιητές, τους συγγραφείς και στον καθένα που ενδιαφέρεται για τη γλώσσα - αυτό το κύριο όργανο της ταυτότητάς μας, συλλογικής είτε ατομικής, που απο...

Ανιχνεύσεις

Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2004)

Τα περισσότερα από τα περιεχόμενα του μέρους τούτου αναδημοσιεύονται από περιοδικά και εφημερίδες, όπου είδαν το φως της δημοσιότητας. Ορισμένα άλλα δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά. Μερικά έχουν γραμματολογικό, άλλα καθαρώς γλωσσικό χαρακτήρα, ενώ μερικά αναφέρονται σε βιογραφικά ή βιβλιογραφικά συγγραφέων που ενδιαφέρονται για τη γλώσσα και τη γλωσσική έκφραση. Ελάχιστα, τέλος, έχουν παιδαγωγικό ή αυτοβιογραφικό χαρακτήρα. Η ποικιλία αυτή των περιεχομένων του τόμου με οδήγησε στον καταμερισμό του στις ακόλουθες κατηγορίες: 1) ιστορικά του δημοτικισμού· 2) γλωσσικά θέματα·...

Γλώσσα και πολιτισμός

Μεταίχμιο (2003)

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στις νέες κατευθύνσεις στη σχολική εκπαίδευση που έχουν αναδυθεί από την αξιοποίηση της εθνογραφίας και της κοινωνιογλωσσολογίας ως διδακτικών εργαλείων. Περιγράφεται η θεωρία στην οποία βασίζονται οι καινοτόμες αυτές προσπάθειες, καθώς και οι σχετικές πρακτικές που εφαρμόζονται στο πλαίσιο της τάξης. Έπειτα από μια επισκόπηση των σημαντικότερων μελετών των τελευταίων είκοσι ετών στο χώρο της εθνογραφίας και της κοινωνιογλωσσολογίας, παρουσιάζονται συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου οι μαθητές/-τριες λειτουργούν ως ερευνητές/-τριες του πολιτισμού και...

Γλώσσα, επικοινωνία και γλωσσική εκπαίδευση

Εκδόσεις Πατάκη (2003)

Στην πραγματικότητα, ένα επικοινωνιακό γεγονός μπορεί να εμπλέκει και τη γλώσσα ή και όχι· ακολουθεί νόρμες, υπακούει σε κανόνες που διέπουν στάσεις, πράξεις, ενέργειες και διαδικασίες, συμπλέκει, δηλαδή, τη λειτουργία διαφόρων κωδίκων και σημείων και αντανακλά ένα πολύπλοκο σύνολο συμβολικών συστημάτων που μοιράζονται τα μέλη μιας ομάδας ή μιας κοινότητας. Για να επιτευχθεί η επικοινωνία, προαπαιτείται η εκατέρωθεν κατάκτηση αυτών των κανόνων, που επιτρέπουν την από κοινού δημιουργία της σημασίας. Ειδικά στην περίπτωση της επικοινωνίας στα περιβάλλοντα των νέων τεχνολογιώ...

Γλώσσα

Ελληνικά Γράμματα (2002)

Η αλματώδης πρόοδος που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην επιστημονική μελέτη της γλώσσας αλλά και η ενασχόληση πολλών επιστημονικών κλάδων, εκτός της Γλωσσολογίας, με τη γλώσσα ως βιολογικό, ψυχολογικό και κοινωνικό φαινόμενο έφεραν στο φως πτυχές της που ήταν άγνωστες παλιότερα. Επιπλέον, η συστηματική διείσδυση στο γλωσσικό φαινόμενο και η διεπιστημονική ερμηνεία και ανάλυσή του έδειξαν ότι η διδασκαλία της γλώσσας δεν είναι απλή υπόθεση και δεν είναι δυνατόν να περιορίζεται σε απομνημόνευση κανόνων και εξαιρέσεων. [...]

Πολυπολιτισμικότητα

Κριτική (2002)

Η πολυπολιτισμικότητα είναι το κυρίαρχο φαινόμενο της εποχής μας. Όλες οι κοινωνίες αναζητούν τρόπους για να εξασφαλίσουν την αρμονική συμβίωση διαφορετικών ταυτοτήτων και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων. Κάτω από το πρίσμα της πολιτισμικής ανθρωπολογίας και της ανθρώπινης οικολογίας εξετάζονται η σημερινή ποικιλότητα πολιτισμών και οι κυριότερες διαστάσεις της πολιτισμικής ταυτότητας. Ταυτότητες φυλετικές, εθνικές και "έθνικ", όπου μέσα από τη βιολογική ενότητα του ανθρώπινου είδους, που συνεχώς αποκαλύπτεται από την παλαιοανθρωπολογία και τη βιολογία, αναδεικνύεται το πλήθο...

Συνθήματα

Νησίδες (2002)

«Συνθήματα», συνθηματικές λέξεις ονομάζει ο γάλλος διανοητής Ζαν Μπωντριγιάρ τις λέξεις/έννοιες που χρησιμοποίησε για να εισχωρήσει στις διαδοχικές στοιβάδες της πραγματικότητας και να τις κατανοήσει.

Το παράδειγμα

Εκδόσεις Παπαζήση (2002)

Το βιβλίο αυτό μπορεί να αποδειχθεί πολύ σημαντικό, θα λέγαμε, απροσδόκητα σημαντικό. Ξεκινήσαμε από την αρμοδίως υποστηριζόμενη άποψη, ότι αυτό που λέμε «παράδειγμα» είναι κάτι που δεν συλλαμβάνεται, γιατί δεν υπάγεται σε λογικές κατηγορίες, δεδομένου ότι τούτο αποτελεί το έδαφος μέσα στο οποίο ριζώνει η ίδια η γλώσσα και η σκέψη, η ίδια η λογική και ολόκληρος ο ανθρώπινος πολιτισμός, δηλαδή η τέχνη σ' όλες της τις μορφές, η θρησκεία και ο μύθος, η κοινωνική οργάνωση και το δίκαιο και αυτή η επιστήμη. Είναι, όπως έχει λεχθεί, «υπεργνωστική» αρχή. Οι πλούσιες έρευνες, που ο...

Γλωσσική ετερότητα στην Ελλάδα

Αλεξάνδρεια (2001)

Η συζήτηση γύρω από τις λιγότερο διαδεδομένες ή μειονοτικές γλώσσες στη χώρα μας άρχισε να διεξάγεται δειλά τα τελευταία χρόνια. Για λόγους ιστορικούς, ή καλύτερα ιστορικά εξηγήσιμους, η κυρίαρχη ιδεολογία αντιμετωπίζει την ύπαρξη αυτών των γλωσσών με καχυποψία. Η ίδια προωθεί έτσι, με έναν παράδοξο τρόπο, την αυτοϋπονόμευσή της. Ευθυγραμμιζόμενη με αυτούς που θεωρεί εθνικούς της αντιπάλους (γειτονικούς εθνικισμούς και μειονοτικούς αλυτρωτισμούς), ταυτίζει την ύπαρξη γλωσσών με την ύπαρξη αντίστοιχων μειονοτήτων.

Discourse Analysis

Leader Books (2001)

The terms "discourse" and "discourse analysis" have been variously used by scholars. The aim of this book is to introduce readers to some basic but influential work which explores issues concerning the study of language in context. These include principles governing the production and interpretation of both spoken and written language and contextual features, such as participants and setting. Sentence internal organisation and issues of cohesion and coherence are investigated as is the organisation of conversation. All these are explored through examples from a variety of s...

Γλώσσα, γλώσσες στην Ευρώπη

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2001)

[...] Ο τόμος περιέχει έξι εισηγήσεις-μελετήματα, που υπογράφονται από τέσσερις ελληνόφωνους και δύο γαλλόφωνους ερευνητές. Εύκολα διακρίνεται ο συνεκτικός τους ιστός εν είδει σταυρολέξου: περιφερειακές και κεντρικές γλώσσες· πολυγλωσσία και ετερογλωσσία· γλωσσική ομοιογένεια-γλωσσική ποικιλομορφία. Σ' αυτό το σταυρόλεξο εντάσσεται και κρίνεται η εκ των πραγμάτων ασφυκτική θέση της νέας ελληνικής: είτε ως απομονωμένη έπαρση ("Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική") είτε ως διδακτική ακτινοβολία (Εξετάσεις για την πιστοποίηση της ελληνομάθειας). Σε τούτο το κρίσιμο ασφαλώς κεφάλαιο...

Η αξιοποίηση της γλωσσικής πολυτυπίας στη δημιουργία του ύφους

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2000)

Το έργο και η ομιλία του ανθρώπου

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2000)

Ο συγγραφέας συνδυάζει τεχνική, οικονομία και γλώσσα στην αναζήτηση της ανθρώπινης εξέλιξης από το μακρινό παρελθόν ως τη βιολογική τύχη του μελλοντικού ανθρώπου.

Το έργο και η ομιλία του ανθρώπου

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2000)

Ο συγγραφέας συνδυάζει τεχνική, οικονομία και γλώσσα στην αναζήτηση της ανθρώπινης εξέλιξης από το μακρινό παρελθόν ως τη βιολογική τύχη του μελλοντικού ανθρώπου.

Συνολικά Βιβλία 62
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου