Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα εντοίχια βυζαντινά ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης είναι αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης με μεγάλη ιστορική και καλλιτεχνική σημασία. Δεν έχουν τύχει όμως ανάλογης προβολής και προσοχής ώστε να γίνουν προσιτά στο ευρύ κοινό και στους μελετητές. Παλιές φωτογραφίες ακόμη αναπαράγονται και χρησιμοποιούνται. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο στις αρχές του 20ού αι. η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στο επίκεντρο των πολεμικών επιχειρήσεων και πολιτικών ζυμώσεων. Την εποχή αυτή υπήρξε έντονο διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον για τα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκ...

[...] Τα κοιμητήρια, αι ταφαί μετά των σχετικών εθίμων και τελετών, τα μαυσωλεία, αι επιτύμβιοι και λοιπαί αναθηματικαί στήλαι και τα σχετικά μνημεία τυγχάνουν εκφάσεις του πολιτισμού των ανθρώπων, αλλά και ειδικώτερον της γλώσσης και αγωγής αυτών, ως αι αξίαι αύται αντανακλώνται εις τα σωζόμενα μέχρι της εποχής ημών επιτύμβια επιγράμματα, τους στίχους των ποιητών και τα αποφθέγματα. Και από της απόψεως ταύτης υπολογιστέον τυγχάνει το ψυχικόν, πέραν του επιστημονικού, όφελος, όπερ θα αποκομίσητε οι συμμετέχοντες της εκλεκτής συναντήσεως ταύτης, δεδομένου ότι θα διδαχθήτε εκ...

Περιέχονται οι εισηγήσεις: Μήνυμα της Α. Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου Προσφώνησις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Τυρολόης και Σερεντίου καθηγητού κ. Παντελεήμονος Ροδοπούλου, προέδρου της οργανωτικής επιτροπής του Συμποσίου Πρόγραμμα Συμποσίου Εισηγήσεις Ιστορία και σύγχρονες προοπτικές - Ιωάννης Ταρνανίδης, "Η τιμή στον Άγιο Δημήτριο ως γέφυρα διαχρονικής ελληνοσλαβικής πνευματικής επικοινωνίας" Εκκλησιαστική οργάνωση - Χαράλαμπος Παπαστάθης, "Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η εσωτερική διοίκηση του Γένους κατά την περίοδ...

Το βιβλίο "Περίπατοι κληρονομιάς στη Θεσσαλονίκη" αποτελεί μία συνεργασία του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης και του παραρτήματος Θεσσαλονίκης της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Πρόκειται για έναν οδηγό πόλεως για τη Θεσσαλονίκη στον οποίο προτείνονται συγκεκριμένες διαδρομές ιστορικού ενδιαφέροντος για την πόλη. Στις προτεινόμενες διαδρομές, οι οποίες αποτυπώνονται και σε κατατοπιστικούς χάρτες της Εθνικής Χαρτοθήκης, περιγράφονται διεξοδικά, με κατατοπιστικά κείμενα, όλα τα μνημεία, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα αξιοθέατα που περιβλαμβάνονται. Ο οδηγό...

[...] Με το πόνημα αυτό επανέρχομαι και αφιερώνω για πρώτη φορά ειδική μονογραφία στις τοιχογραφίες του παρεκκλησίου του Αγίου Ευθυμίου. Στη μονογραφία αυτή, η οποία συνοδεύεται με 195 έγχρωμες φωτογραφίες και 33 σχέδια, παρουσιάζεται το σύνολο των τοιχογραφιών του παρεκκλησίου και γίνεται εκ νέου μελέτη του εικονογραφικού προγράμματος, της εικονογραφίας των παραστάσεων, όπως και αποτίμηση της τέχνης των τοιχογραφιών, τις οποίες συνδέω με τις τοιχογραφίες του ναού του Πρωτάτου στο Άγιο Όρος. Παράλληλα σε ειδικό κεφάλαιο αναφέρομαι στο ιστορικό της έρευνας και στο πρόβλημα γ...

Στη μονογραφία αυτή παρουσιάζεται το ναΐδριο του Σωτήρος Χριστού στη σημερινή Εγνατία οδό της Θεσσαλονίκης. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην εικονογραφική και στιλιστική ανάλυση των τοιχογραφιών του μνημείου που χρονολογούνται στα μέσα του 14ου αιώνα. Φωτογραφήθηκαν μετά τον καθαρισμό τους ειδικά για την έκδοση αυτή, προκειμένου να αναδειχθεί η θεολογική και καλλιτεχνική αξία αυτού του πολύ σημαντικού, αν και λιγότερο γνωστού, βυζαντινού μνημείου της Θεσσαλονίκης, της δεύτερης σε σπουδαιότητα πόλης της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Αφορμή για την εκπόνηση της παρούσας μελέτης υπήρξε η ενασχόλησή μου με τη μνημειακή τοπογραφία της χριστιανικής Θεσσαλονίκης, συγκεκριμένα με τους ναούς, στο πλαίσιο των ακαδημαϊκών διδακτικών μου υποχρεώσεων. Αναζητώντας και καταγράφοντας τη σχετική βιβλιογραφία διαπίστωσα πολύ σύντομα τον όγκο αλλά και τη δυσκολία εντοπισμού των παλαιότερων κυρίως σχετικών μελετών. Ποικίλες οι προσεγγίσεις, πολυεπίπεδες οι αναγνώσεις από τους ειδικούς ερευνητές, άλλοτε αυστηρά επιστημονικές και άλλοτε όχι, θίγουν σχεδόν κάθε πτυχή της ταυτότητας των μνημείων. Ο πλουραλισμός ωστόσο αυτός...

Η Θεσσαλονίκη, η μεγαλύτερη -μετά την πρωτεύουσα- πόλη της σημερινής Ελλάδας, έχει μια μεγάλη σε διάρκεια και συγκλονιστική σε περιεχόμενο ιστορία. Από το 315 π.Χ., που ιδρύθηκε από το βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρο, έχουν περάσει 2.300 χρόνια ως σήμερα. Σ' όλη τη χρονική διάρκεια των 23 αιώνων, η όμορφη αυτή παραθαλάσσια πόλη, που είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στο εσωτερικό του Θερμαϊκού κόλπου του βόρειου Αιγαίου πελάγους, διαδραμάτισε ένα σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των ελληνικών πραγμάτων. Υπήρξε η πόλη με την πιο έντονη παρουσία σ' ολόκληρη τη Βαλκανική χερσόνησο, γε...

Το βιβλίο του καθηγητού Ν. Κ. Μουτσόπουλου "Η Ροτόντα του Αγίου Γεωργίου στη Θεσσαλονίκη" που κυκλοφόρησε πρόσφατα αποτελεί μια νέα ολοκληρωμένη σύνθεση για το σπουδαίο ρωμαϊκό μνημείο της Θεσσαλονίκης που μετατράπηκε αργότερα σε χριστιανικό και στη συνέχεια εξυπηρέτησε την ισλαμική θρησκεία ως τζαμί, για να επανέλθει τελικά στη δικαιοδοσία του ελληνικού κράτους ως μνημείο πολιτισμού. Η μακραίωνη ιστορία του Γαλεριανού οικοδομήματος που προοριζόταν αρχικά να λειτουργήσει ως "πάνθεον" της αυτοκρατορικής λατρείας και αργότερα διακοσμήθηκε με χριστιανικά ψηφιδωτά και με νέο πρ...

Τα ψηφιδωτά της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη αποτελούν τον σημαντικότερο διάκοσμο που διατηρείται από την πρώιμη βυζαντινή περίοδο. Το βιβλίο αυτό, με την πλούσια εικονογράφηση, καλεί τον αναγνώστη να εισέλθει στο κτίριο και να βιώσει τα χρυσά και ασημένια ψηφιδωτά που καλύπτουν τον ημισφαιρικό θόλο και τις καμάρες. Μετά την εισαγωγή στην αρχιτεκτονική της Ροτόντας, οι συγγραφείς επικεντρώνονται στα ψηφιδωτά, εξετάζοντας θέματα όπως την αυτοκρατορική χορηγία, τα πορτρέτα των μαρτύρων, το εικονογραφικό πρόγραμμα, αλλά και την τεχνική των ψηφιδωτών και τις αισθητικές ιδιότητες τω...

Η μελέτη των κοιμητηρίων αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο της χριστιανικής αρχαιολογίας, διότι μέσα από αυτά ανιχνεύεται ο κοινωνικός ιστός των μελών των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων αλλά και η εξέλιξη της χριστιανικής ιδεολογίας και τέχνης. Ό,τι συνιστά τη γνώση μας για την τέχνη αυτή, πριν από την οριστική επικράτηση του χριστιανισμού, βασίζεται στη μελέτη των κατακομβών και των κοιμητηρίων του ελληνορωμαΐκού κόσμου, στα οποία μπορεί να παρακολουθήσει κανείς τη σταδιακή διείσδυση του χριστιανισμού έως την οριστική του επικράτηση. Ωστόσο, παρά την αναμφισβήτητη σημασία το...