Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Λεύκωμα της έκθεσης που σχεδίασε το Γραφείο Χωροταξικών και Πολεοδομικών Μελετών και Ερευνών, με προϊστάμενο τον αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Α. Δοξιάδη, με τη συνεργασία αρχιτεκτόνων του Υπουργείου Ανασυγκροτήσεως, και παρουσιάστηκε στην κυβέρνηση μετά την Απελευθέρωση, τον Νοέμβριο του 1944, και, ακολούθως, τον Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο του 1945 στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στη Διάσκεψη του ΟΗΕ στο Σαν Φρανσίσκο.

Ένα μικρό ημιεπίσημο κατάστιχο, ένα τετράδιο άγνωστου συντάκτη, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα σε φωριαμό του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, καταγράφει όλα όσα διαδραματίστηκαν σ' ένα τραπεζικό κατάστημα των Αθηνών, αλλά και στον ευρύτερο χώρο του λεκανοπεδίου Αττικής, και αφορούσαν την καθημερινή ζωή της υπηρεσίας και τους αγώνες των τραπεζοϋπαλλήλων για την επιβίωση στα τόσο κρίσιμα και πυκνά σε γεγονότα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης μέχρι τον αιματηρό Δεκέμβρη του '44. Ο Ζήσιμος Χ. Συνοδινός, αναδιφώντας στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας, κατάφερε να τα...

Φωνάζει ένας: «Σαν να άκουσα μέσα στο γραφείο αλυσίδες». «Σε λίγο θα βγει ο ήλιος» λέει ένας άλλος. Ανοίγει επιτέλους η πόρτα και μπαίνουν στην αρχή του θαλάμου ένας αξιωματικός των Ες Ες, δύο Γερμανοί, ο λοχίας και ένας διερμηνέας, ο οποίος λέει: "Όποιος ακούσει το όνομά του να περάσει μέσα στο γραφείο". Αρχίζουν, απ’ ό,τι θυμάμαι, Γιώργος Μαντέλης, Νίκος Πολυμερόπουλος, Δημήτριος Πολυδωρόπουλος, Χρήστος Πολυδωρόπουλος (πρώτα ξαδέλφια). Μέσα στο γραφείο τρεις τρεις τους έβαζαν στα χέρια τις αλυσίδες. Ένας στη μέση και από δεξιά κι αριστερά τους έδεναν και τους έβαζαν στα φ...

Το "Ημερολόγιο κατοχής της Μαρίκας Αντωνοπούλου" σώθηκε χάρη στη φροντίδα της οικογένειας του Αλέξανδρου Μάτσα. Καλύπτει το χρονικό διάστημα από την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα έως την αποχώρησή τους από αυτήν. Η πρώτη εγγραφή έχει την ημερομηνία 26 Απριλίου 1941 και η τελευταία 19 Οκτωβρίου 1944. Η Μαρίκα, κόρη της Αφροδίτης Καμπά, αδελφής του πατριάρχη της οικογένειας και ιδρυτή της γνωστής Οινοποιίας, Ανδρέα Καμπά, εγγράμματη και με λογοτεχνικές ανησυχίες, καταγράφει σχεδόν καθημερινά τα γεγονότα της περιόδου με εντυπωσιακή ακρίβεια. Ενημερώνεται συστηματικά από όλα...

Το πρωί της 26ης Ιουλίου 1944 το πτώμα μιας άγνωστης γυναίκας μεταφέρεται στο νεκροτομείο. Σύμφωνα με το συνοδευτικό έγγραφο, ήταν ένα από τα πολλά θύματα του "σφαγείου" που λειτουργούσε επί Κατοχής στο επιταγμένο ξενοδοχείο "Κρυστάλ". Η ιατροδικαστική έκθεση πιστοποίησε ότι το σώμα της γυναίκας έφερε εγκαύματα και είχε υποστεί φριχτές παραμορφώσεις και κακώσεις από χτυπήματα με διάφορα όργανα. Η δολοφονημένη γυναίκα είχε συλληφθεί το πρωί της προηγούμενης ημέρας στη διασταύρωση των οδών Ιθάκης και Γ΄ Σεπτεμβρίου από γκεσταπίτες. Η Αντίσταση είχε χάσει ένα από τα πιο ευγε...

Αναγνώστη, έγραψα και αναφέρθηκα στα κλέη και τα πάθη της γενιάς μου. Της γενιάς του 1940. Της γενιάς που από νωρίς μπήκε στις μεγάλες περιπέτειες της χώρας. Της γενιάς που απότομα, μέσα σε μια μέρα, οι έφηβοι έγιναν άντρες και αγωνιστές, στρατευμένοι στο χρέος για την υπεράσπιση της πατρίδας. Έγραψα για την αντίσταση του έθνους, όταν ενωμένος ο Ελληνικός Λαός, οι πατριώτες, αγωνίζονταν για τη Λευτεριά, την επιβίωση και την Ανεξαρτησία. Όταν η Ελλάδα είχε ανέβει στα ουράνια. Μίλησα, έγραψα μετά, για την πτώση στα Τάρταρα, για τον ξεπεσμό και τον αδελφοκτόνο διχασμό. Όταν...

Οι δοσίλογοι της Κατοχής ήρθαν, τελικά, αντιμέτωποι με τον νόμο. Τα δικαστικά αρχεία, που έχουν περιέλθει σταδιακά στη διάθεση της ιστορικής έρευνας, φέρνουν στο φως έναν μηχανισμό που εξέτασε δεκάδες χιλιάδες καταγγελίες και διεξήγαγε χιλιάδες δίκες. Μέσα από τις δίκες αναδύεται ένας ολόκληρος κόσμος, με τις αντιτιθέμενες μνήμες, μαρτυρίες και αντιλήψεις του περί δικαίου και αδίκου. Με το ένα πόδι σταθερά μέσα στις αίθουσες των δικαστηρίων και το άλλο έξω από αυτές, στις πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες που επηρέασαν το έργο της Δικαιοσύνης, o συγγραφέας τού ανά χείρας...

Το βράδυ εκείνο δεν ακούσαμε κανένα θόρυβο, απολύτως. Φανήκανε μπροστά μας σαν ουρανοκατέβατοι. Με πρόσωπα αξύριστα, με χλαίνες βρώμικες, παλιές, ριγμένες πάνω τους πρόχειρα, με σφαίρες στα στήθια κρεμασμένες. Αντάρτες! Ήρθαν ανάμεσά μας πατώντας στις μύτες ξεχαρβαλωμένων αρβύλων. "Πέστε μας πού έχουν σκοπιές οι Γερμανοί. Απόψε θα επιτεθούμε", είπαν ψιθυριστά. Και παραλίγο να τους πούμε! Την άλλη μέρα όλο το χωριό έμαθε με ποιο δόλο Εασαδίτες και Γερμανοί πιάσανε τις Τοπάλαινες και την Καλαβρού και τις κρέμασαν. Κι όταν το μάθαμε κι εμείς κοπήκανε τα πόδια μας. Κλειστήκαμ...

Με την προσθήκη συμπληρωματικού αδημοσίευτου υλικού (αρχεία, φωτογραφίες και ντοκουμέντα - άμεση συνέπεια της "ζύμωσης του βιβλίου με τους αποδέκτες του), η τρίτη έκδοση χαρτογραφεί και κατονομάζει πρόσωπα και πράγματα μιας από τις σκοτεινότερες περιόδους της πρόσφατης ιστορίας μας. Φωνάζει ένας: "Σαν να άκουσα μέσα στο γραφείο αλυσίδες". "Σε λίγο θα βγει ο ήλιος" λέει ένας άλλος. Ανοίγει επιτέλους η πόρτα και μπαίνουν στην αρχή του θαλάμου ένας αξιωματικός των Ες Ες, δύο Γερμανοί, ο λοχίας και ένας διερμηνέας, ο οποίος λέει: "Όποιος ακούσει το όνομά του να περάσει μέσ...

Πώς ήταν να ζεις στην κατοχική Αθήνα; Πώς ήταν να ζεις στην πρωτεύουσα ενός κράτους που για πρώτη φορά μετά τη δημιουργία του βρισκόταν κάτω από ξένη στρατιωτική κατοχή; Πώς άλλαξε η καθημερινότητα των ανθρώπων όταν βρέθηκαν μόνοι, εγκαταλελειμμένοι από την πολιτική, στρατιωτική και πνευματική τους ηγεσία, απέναντι στην τρομοκρατία των δυνάμεων κατοχής; Επτά δεκαετίες μετά, το ημερολόγιο της Ειρήνης Ζαχαρία μας δίνει την ευκαιρία να σκεφτούμε αυτή την τραγική περίοδο. Μια περίοδο που άφησε το βαρύ της αποτύπωμα στην ελληνική κοινωνία, καθορίζοντας τις πολιτικές και κοινωνικ...

Σαράντα πέντε συνεντεύξεις "κοινών ανθρώπων" οι οποίοι βίωσαν τα γεγονότα της δεκαετίας του 1940. Οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας κατά τα έτη 2007 και 2008 σε μια προσπάθεια να αναδειχθεί: α) η σπουδαιότητα της προφορικής μαρτυρίας ως συμπληρωματική πηγή των επίσημων ιστορικών πηγών, και β) η ανασύνθεση αυτής της περιόδου με βάση την ιστορική αφήγηση των ανθρώπων που ανταποκρίθηκαν στην έρευνα. Μέσα από τα κείμενα γίνεται μια εμβριθής προσπάθεια διερεύνησης των παραγόντων, κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών, στο πλαίσιο των οποίων οι μνήμες δ...

Μια μαρτυρία-ντοκουμέντο που δίνει απάντηση, ύστερα από εβδομήντα και πλέον χρόνια, στο ερώτημα: Τι απέγιναν οι όμηροι του Μπλόκου της Καλογρέζας -και όχι μόνο- που στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία; Μια ιστορία με κινηματογραφική πλοκή και συνάμα μια ιστορική έρευνα που ρίχνει φως σε ένα από τα πιο σκοτεινά -μέχρι και σήμερα- μυστικά του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Έχω υποχρέωση να ξεκαθαρίσω από την αρχή μερικά πράγματα σχετικά με τούτο το βιβλίο: 1. Τα βασανιστήρια κι οι κατατρεγμοί είναι γεγονότα. 2. Δεν έχει τηρηθεί αυστηρή χρονολογική τάξη στα γεγονότα. Μόνο η οικονομία του έργου μ' ενδιέφερε. 3. Προσπάθησα να δώσω την ατμόσφαιρα της "Μέρλιν" όσο μπορούσα λιτότερα. Σκόπιμα δεν παραφόρτωσα το σχετικό κεφάλαιο με όλα τα φριχτά βασανιστήρια που γίνονταν πίσω από τους τοίχους του μεγάρου αυτού. Η συγκέντρωση όλων των φοβερών αυτών γεγονότων έχει γίνει. Θ' αποτελέσει το υλικό χωριστής εργασίας, που θ' αγκαλιάζει όλη τη βάρβαρη τρ...

Η μαρτυρία του γιατρού Ισαάκ Ματαράσσο (1892-1958) για το διωγμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί είναι το πρώτο κείμενο που δημοσιεύτηκε στην ελληνική γλώσσα (1948) για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και, ουσιαστικά, αποτέλεσε την πηγή από την οποία άντλησαν υλικό συγγραφείς και δημοσιογράφοι της δεκαετίας του ’50 που έγραψαν για το Ολοκαύτωμα. Ο Ισαάκ Ματαράσσο καταγράφει λεπτομερώς τα στάδια του διωγμού και της εκτόπισης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, παρέχοντας πλήθος πληροφοριών μέσα από την οπτική ενός αυτόπτη μάρτυρα, ο οποίος αποδίδει τα γεγ...

Η παρούσα έκδοση παρουσιάζει τρεις συλλογές επιστολών, γράμματα που έστελναν τρεις Εβραίες μητέρες από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στους γιους τους στην Αθήνα, μερικές εβδομάδες ή μέρες πριν την αναχώρησή τους προς το Άουσβιτς. Οι συγκλονιστικές αυτές μαρτυρίες δίνουν μια μοναδική ματιά στη ζωή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην Κατοχή, μέσα από περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων. Δείχνουν πώς οι ίδιες οι μητέρες αντιλαμβάνονταν και ζούσαν τα γεγονότα, μέσω μιας γυναικείας οπτικής που τόσο συχνά απουσιάζει από την ιστοριογραφία. Αυτό το σπάνιο υλικό, τόσο για τη Θεσσαλονίκη όσο και...

Μία συναρπαστική, συγκινητική και πολιτική βιογραφία που παραμένει πολύ επίκαιρη στα πλαίσια των σημερινών γερμανο-ελληνικών σχέσεων. Γίνεται συνολική αποτίμηση της σύγχρονης πολυεπίπεδης ιστορίας της Ελλάδας, από το 1940 έως τις μέρες μας. Αναδεικνύονται προσωπικότητες από το πολιτικό, το πνευματικό και το καλλιτεχνικό στερέωμα της Ελλάδας και της Ευρώπης. Ο Αργύρης Σφουντούρης είναι σχεδόν τεσσάρων χρονών όταν οι Γερμανοί δολοφονούν τους γονείς του. Επιζεί ως εκ θαύματος με τις τρεις αδελφές του από τη σφαγή του Διστόμου, στις 10 Ιουνίου 1944. Από το Ζάννειο ορφαν...

Ο ανά χείρας τόμος αποτελεί τμήμα του αρχείου του Χ.Α. Τζιφάκη, που καλύπτει το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου του 1944, δηλαδή την περίοδο σύμπτυξης του γερμανικού στρατού σε μια περιορισμένη περιοχή των Χανίων, όπου θα παραμείνουν μέχρι τον Απρίλιο του 1945. Το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου είναι, ταυτόχρονα, περίοδος κινητοποίησης όλων των ένοπλων δυνάμεων της αντίστασης οι οποίες, παρά τους ανταγωνισμούς και τις συγκρουόμενες επιδιώξεις τους, καταφέρνουν να συντονίσουν τη δράση τους και να παρακολουθούν στενά τις γερμανικές δυνάμεις ώστε να είναι πάντοτε σε ετοιμότητα, παρ...

"Η καταστροφή των 24 χωριών του Φαναρίου Πρεβέζης και η δολοφονία 118 αμάχων Ελλήνων από τις δυνάμεις του Άξονα και τους ηγέτες των Τσάμηδων αποτελεί ένα βαρύτατο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Ένα έγκλημα για το οποίο δεν έχει αποδοθεί δικαιοσύνη 75 χρόνια μετά τη διάπραξή του.[...] Η Ήπειρος συμμετείχε με πάθος στον αγώνα του έθνους και του λαού για ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία και απόκρουση του ναζισμού και του φασισμού. Στα βουνά της Ηπείρου γράφτηκε το έπος του 1940, που υποχρέωσε τον Ουίνστον Τσώρτσιλ να πει το περίφημο "Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες". Και στη συνέχ...

Το βιβλίο-μαρτυρία του Γιώργη Ν. Ψιλάκη έχει μια ιδιαίτερη σημασία και μοναδική αξία, γιατί αναφέρεται στον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης κατά την Κατοχή και στον προσωπικό του αγώνα στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ Μακεδονίας, "οικεία βουλήσει". Η περίπτωσή του, με το αγωνιστικό ψευδώνυμο "καπετάν Δημοσθένης", είναι επίσης ιδιάζουσα, επειδή αγωνίστηκε στην τριπλά κατεχόμενη Μακεδονία, από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους, συνεχίζοντας τη μακραίωνη αγωνιστική παράδοση της Κρήτης, για τον συγκεκριμένο τόπο. Με το 30ό Σύνταγμα του ΕΛΑΣ έλαβε μέρος σε πολλές μάχες. Ανέβαζε, ταυτοχρό...