Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η κρίση της ευρωπαϊκής ύπαρξης έχει μόνο δύο διεξόδους: είτε την έκπτωση της Ευρώπης και την αποξένωσή της μακριά από το οικείο της ορθολογικό νόημα της ζωής, δηλαδή την κατάπτωσή της σε εχθρότητα απέναντι στο πνεύμα και σε βαρβαρότητα, είτε την αναγέννηση της Ευρώπης μέσα από τη φιλοσοφία και χάρη σε έναν ηρωισμό του λόγου που θα υπερβεί οριστικά τον νατουραλισμό. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος της Ευρώπης είναι η κόπωση. Αν δώσουμε τη μάχη ενάντια στον κίνδυνο των κινδύνων ως "καλοί Ευρωπαίοι", επιδεικνύοντας εκείνη την ανδρεία που δεν φοβάται ούτε και μια μάχη δίχως τέλος, τότε,...

Θ' αρχίσουμε όχι βιογραφικά ούτε εργογραφικά αλλά συμβολαιογραφικά, ανοίγοντας την διαθήκη του Εδμόνδου Χούσσερλ. Διαβάζουμε σε ένα από τα τελευταία του κείμενα (1935): "Η πολυσυζητημένη σήμερα και κυρωμένη σε αναρίθμητα συμπτώματα της παρακμής της ζωής "κρίση του ευρωπαϊκού είναι" δεν είναι κάποιο σκοτεινό πεπρωμένο, κάποια αδιάγνωστη μοίρα, αλλά γίνεται κατανοητή και μπορεί να αντικρυσθεί στο φόντο της φιλοσοφικώς ανακαλύψιμης τελολογίας της ευρωπαϊκής ιστορίας. Προϋπόθεση όμως αυτής της κατανόησης είναι να συλληφθεί προηγουμένως το φαινόμενο "Ευρώπη" κατά τον κεντρικό πυ...

Τοµές στην επικαιρότητα είναι ο στόχος αυτών των δοκιµίων. Ζούµε σε µια ώρα της ιστορίας ευνοηµένη κατά τούτο: ότι µέσα στα δεινά προβλήµατα, όπου παραδέρνει σήµερα η ανθρωπότητα σε όλα σχεδόν τα γεωγραφικά πλάτη της οικουµένης, όποιος έχει µάτια για να ιδεί και θάρρος για να σηκώσει εκείνα που βλέπει, θα καταλάβει πολλά πράγµατα. Και οι κρίσεις του µπορεί να ξεπεράσουν τα σύνορα του τόπου και του χρόνου της προσωπικής του ζωής και να πάρουν γενικότερη σηµασία. Σ' αυτά τα καίρια προβλήµατα, που αρχίζουν από τα ρήγµατα του πολιτισµού µας και φτάνουν έως τις περιπολοκές το...

Τι είναι αυτό που ωθεί τις προσπάθειές µας στην τελείωσή τους; Το τίποτα ή ο λόγος, και τι άραγε είναι αυτά; Είναι τα εσφαλµένα δηµιουργήµατα της σκέψης µας ή η φυσιολογική κατάληξη των λογισµών µας; Και ο κόσµος µας, τα γεγονότα της καθηµερινής ζωής, θα γίνουν καλύτερα ή χειρότερα από τις απαντήσεις που επιδιώκουµε να βρούµε; Αν αναστοχαστούµε τη φαινοµενική (;) λογικότητα του κόσµου και της ζωής, πόσο εύκολα µπορούµε να διαπιστώσουµε τη συνάφεια µεταξύ των όσων τα διέπουν; Ο πόνος και η απελπισία από τη µια, η πνευµατική και σωµατική απόλαυση από την άλλη. Η ευτυχία...

[...] Θ' αναρωτηθούμε: η δουλειά της φιλοσοφίας είναι να δογματίζει, είναι να μαθαίνει τον άνθρωπο να θεωρεί και να στοχάζεται και να ερευνά ελεύθερα -με το αζημίωτο, φυσικά- για πράματα που είναι προσιτά, και γι' αυτό αρεστά, στον ανθρώπινο Λόγο; Όχι, θ' αποκριθούμε μαζί του: το αντικείμενο της Φιλοσοφίας είναι να μαθαίνει τον άνθρωπο να ζει μέσα στο άγνωστο. Στο άγνωστο Άγνωστο. Κι ίσως -ίσως πιο πολύ ακόμη- τον άνθρωπο εκείνον ακριβώς που φοβάται το άγνωστο περισσότερο από κάθε τι και προσπαθεί να ξεφύγει απ' αυτό, ταμπουρωμένος πίσω από διάφορα δόγματα. Η φιλοσοφία πρέπ...

Ο Αλαίν ντε Μποττόν, συγγραφέας της μεγάλης εκδοτικής επιτυχίας "Πώς ο Προυστ μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου", χρησιμοποιεί έξι από τα καλύτερα μυαλά στην ιστορία της φιλοσοφίας προκειμένου να μιλήσουν για τα προβλήματα της καθημερινότητας. Έχουμε λοιπόν τον Σωκράτη, τον Επίκουρο, τον Σενέκα, τον Μονταίνι, τον Σοπενχάουερ και τον Νίτσε να ασχολούνται με ορισμένα θέματα που απασχολούν όλους μας: την έλλειψη χρημάτων, τα βάσανα του έρωτα, την ανικανότητα, το άγχος, τον φόβο της αποτυχίας και την πίεση για συμμόρφωση. "Ελάχιστες συζητήσεις για τους μεγάλους φιλοσόφους θα μπορ...

Καμία πράξη εξουσίας, θετική ή αρνητική, δεν μπορεί να εμφανιστεί στην εξωτερική πραγματικότητα αν προηγουμένως δεν έχει αποτελέσει γεγονός μέσα στη φαντασία. Αυτή είναι η άποψη που υποστηρίζεται εδώ. Η ποιότητα της εξουσίας φανερώνεται για πρώτη φορά μέσα στον κόσμο του αοράτου, με τον πιο βαθιά προσωπικό τρόπο. Εκεί, ανάλογα με το αν η σχέση δύναμης ανάμεσα στον καθένα μας και τον άλλο άνθρωπο παίρνει τη χροιά της ζωής, δηλαδή της ορμής για τη βίωση της διαφάνειας (συνεξύψωση), ή τη χροιά του θανάτου, δηλαδή της αδίστακτης κυριαρχικότητας μέσα στην αδιαφάνεια, η ένταση τη...

Στο βιβλίο αυτό ερμηνεύονται τα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου. Επιχειρώντας μια σύνθεση Φιλοσοφίας, Επιστήμης και θρησκείας, τοποθετούνται και εξετάζονται αφηρημένες έννοιες, κάτω από το φακό της λογικής ανάλυσης.

Απαντώντας στο ερώτημα "τι είναι το φιλοσοφείν;", ο Πιερ Αντό αναπτύσσει τον προβληματισμό του για τον τρόπο ανάγνωσης και ερµηνείας της αρχαίας φιλοσοφίας, για τα διαχρονικά στοιχεία που περιέχει, όπως και εκείνα που δεν είναι ίσως δυνατό να αποδεχτούµε στις µέρες µας, για την αξιολογική κρίση την οποία µπορούµε να εκφέρουµε σήµερα σχετικά µε αυτά τα "πειραµατικά εργαστήρια" που είναι οι αρχαίες φιλοσοφίες, µε δυο λόγια για το πώς µπορούν αυτές να µας βοηθήσουν να ζούµε καλύτερα στη σύγχρονη εποχή. O Πιερ Αντό µάχεται την ιδέα, τόσο του συρµού σήµερα, ότι όλοι οι λόγοι...

Για να υπάρχει ένας άνθρωπος δεν αρκεί να είναι εν ζωή. Πρέπει να είναι και ζωντανός. Για πόσα πράγματα μπορούμε να δώσουμε απάντηση; Και πόσες απαντήσεις μπορούμε να τεκμηριώσουμε αδιαμφισβήτητα; Όταν ένας προβληματισμός τίθεται, ένας άνθρωπος γεννιέται. Και ένα άτομο πεθαίνει. Ποιον κόσμο και ποιες αλήθειες θα φανέρωνε μια ορθολογική σκοπιά; Η αλήθεια βρίσκεται στην αφαίρεση. Δίκιο έχει μόνον αυτή. Σε ποιους δρόμους λοιπόν οδηγεί, άραγε, μια φιλοσοφική ανάλυση;

Το θέμα εδώ έχει πρακτικό χαρακτήρα: με ποιά μέτρα και προς ποιούς σκοπούς ρυθμίζει ο άνθρωπος την ατομική και συλλογική του ζωή. Με άλλα λόγια: ποιά είναι και σε τί κατατείνει η ανθρώπινη αρετή. Αλλά η εξέτασή του γίνεται με τρόπο καθαρά θεωρητικό. Αυτό σημαίνει ότι ο στοχαστής που φιλοσοφεί απάνω στο ηθικό πρόβλημα, δεν έχει την πρόθεση να φρονηματίσει τους άλλους, αλλά να συλλάβει θεωρητικά και κριτικά ν' αποσαφηνίσει την ουσία της αρετής. Το "λόγον διδόναι", της φιλοσοφίας γενικά, άρα και της ηθικής φιλοσοφίας η τάση, είναι μια ορισμένη κατεύθυνση στην κίνηση του πνεύμα...

Η ηθική κερματίζει τα νοητά είδωλα και καθιστά τους όρους άτμητο, άφθαρτο, αδιάστατο, αναντιπαράστατο θετικότατους, πεμπτουσία κοινωνίας στην ενότητα. Ήδη και η αγάπη που αγγέλλεται ως οικουμενική συμπάθεια καθοράται ως καθαρότητα, ως απέραντη οντολογική διαφάνεια του ηθικού, ως απόλυτο πλήρωμα το οποίο θραύεται υπό μορφές καθαρότητας, δεκτικότητας, προσφοράς, θυσίας. Να γιατί αυξάνεται όποιος κατεδαφίζει το ειδωλικό του εγώ, όποιος τρέφεται προσφερόμενος. Μόνο ηθικά ο άνθρωπος αναγνωρίζεται στη γνησιότητά του. Ο όρος ηθική, βεβαρυμένος από χρησιμοθηρικές και ευδαιμονιστ...

Πως μπορούμε να μάθουμε τι σκέφτονται οι νέοι; Ρωτώντας τους. Απάντηση φαινομενικά απλή, που κρύβει όμως μια μεγάλη δυσκολία. Γιατί χρειάζεται να ξέρει κανείς να ρωτάει, χρειάζεται να ξέρει να μπαίνει στη θέση των νέων, να κερδίζει την εμπιστοσύνη τους. Να ακούει και συγχρόνως να συμβουλεύει, να εκφέρει γνώμη, να παίρνει θέση... Η "Ηθική της ανάγκης" μας προειδοποιεί για τις ανησυχίες αυτών που σύντομα θα κληρονομήσουν τις ευθύνες του κόσμου του αύριο. Ο μεγάλος Ισπανός φιλόσοφος και συγγραφέας του "Μιλώντας στο γιο μου για την ηθική και την ελευθερία" ξαναπιάνει το...

Το παρόν έργο γράφτηκε επειδή η εποχή που διανύουμε είναι γεμάτη πάθη και λάθη. Ο άνθρωπος τόσο ως αυτόνομη οντότητα όσο και ως μέλος του συνόλου έρχεται καθημερινά αντιμέτωπος με τρομερούς πειρασμούς και με εικονικές επιταγές της σύγχρονης εποχής. Η Σκύλλα και η Χάρυβδη όμως έχουν τη δική μας όψη, καθώς κάθε πρόβλημα που μας απασχολεί δημιουργείται από εμάς τους ίδιους. Κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά ζητήματα που μαστίζουν δεν είναι παρά ένα αρνητικό πρόσημο της κοινωνίας που εμείς οι ίδιοι έχουμε χτίσει. Επειδή φαντάζουν όλα κάπως απύθμενα ως προς τη σύγχρονη ηθική...

Το "Ημερολόγιο σοφίας", έργο των τελευταίων χρόνων της ζωής του Τολστόι, είναι το βιβλίο που ο ίδιος θεωρούσε ως τη σημαντικότερη συνεισφορά του στην ανθρωπότητα. Διαβάστηκε πολύ στην προεπαναστατική Ρωσία, απαγορεύτηκε και ξεχάστηκε την εποχή του κομμουνισμού, για ν' ανακαλυφθεί, ευτυχώς, ξανά πριν από μερικά χρόνια. Είναι ένας καθημερινός οδηγός που φωτίζει το μονοπάτι μιας ουσιαστικής ζωής μ' ένα φως που δεν σβήνει ποτέ. Το "Ημερολόγιο Σοφίας" αδίκως λογοκρίθηκε για έναν αιώνα, κι αξίζει αναμφισβήτητα μια θέση ανάμεσα στα λίγα βιβλία στην ιστορία μας που δε θα σταματήσου...

Το ιερό τοπίο Γράφουμε ιστορία κάθε μέρα, με κάθε μας πράξη, λόγο ή φαντασία, με κάθε αμέλεια. Ο καθένας μας γράφει τη δική του μικροϊστορία, χωρίς ίσως να το ξέρει, χωρίς καν και να υποψιάζεται τι είδους ιστορία γράφει. Και οι μικροϊστορίες μας επηρεάζουν η μία την άλλη, συμβάλλουσες η μία στην πορεία της άλλης σε μια μονοσήμαντη εξέλιξη που ονομάζουμε πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που αφήνει να φαίνεται μόνο το φυσικό της πρόσωπο, γιατί το άλλο παραμένει στη σκιά μιας μυστικιστικής, ταυτόχρονα εξελισσόμενης, νοητικής δημιουργίας. Η πλήρης εικόνα, χαμένη στην καθημερι...