Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η περί ποιητικής φιλοσοφική θεωρία του Αριστοτέλους είνε προϊόν ευρείας αναγνώσεως και μελέτης των ποιητικών έργων των αρχαίων Ελλήνων ποιητών, άτινα δίκην ανατόμου ακριβολογήσας εσχημάτισεν ασφαλείς κανόνας της συστάσεως των διαφόρων ειδών της ποιήσεως. Δυστυχώς όμως εν τη μέχρι τούδε περισωθείση πραγματεία αυτού μόνον περί τραγωδίας γίνεται πως μακρότερος λόγος και εν πολλοίς ανεπαρκής, περί δε έπους ολίγα λέγονται και περί κωμωδίας ελάχιστα. Δια της παρούσης πραγματείας σκοπόν προϋθέμεθα να περιλάβωμεν εν συνόψει την περί ποιητικήν τέχνης θεωρίαν του Αριστοτέλους χ...

Ο Όμηρος υπήρξε για τους αρχαίους Έλληνες ο κατ' εξοχήν ποιητής. Εκτός του ότι αποτέλεσε τη βάση της εκπαίδευσης από τον 6ο αι. π.Χ. και μέχρι τα βυζαντινά χρόνια, επηρέασε σημαντικά τη διδασκαλία της ρητορικής, αλλά και τη φιλοσοφική σκέψη στην αρχαιότητα. Θαυμαστές ή επικριτές του, πολλοί φιλόσοφοι, με γνωστότερη την περίπτωση του Πλάτωνος, αφιέρωσαν χρόνο στη μελέτη και την αξιολόγησή του. Παραθέματα από το έργο του χρησιμοποιήθηκαν από ρητοροδιδασκάλους και φιλοσόφους, προκειμένου να θεμελιώσουν την επιχειρηματολογία τους. Σε αυτό το κλίμα κινείται και ο ειδωλολάτρης ρη...

Το εξάτομο υπόμνημα στην Ιλιάδα επιμελήθηκε ένας από τους διαπρεπέστερους ομηριστές του 20ού αιώνα, ο G.S. Kirk. Ο ίδιος ανέλαβε τους δύο πρώτους τόμους (ραψωδίες Α-Θ), ενώ τον κατά στίχο σχολιασμό των υπόλοιπων δεκαέξι ραψωδιών τον ανέθεσε σε νεότερους ευφήμως γνωστούς μελετητές του Ομήρου. Είναι αναμενόμενο ότι, παρά τις γενικές οδηγίες του επιμελητή της σειράς, κάθε φιλόλογος κατένειμε τις εμφάσεις ανάλογα με τα εξειδικευμένα ερευνητικά ενδιαφέροντά του, και έτσι προέκυψε μια πολυφωνική προσέγγιση, που πρέπει να προσμετρηθεί στα πλεονεκτήματα των τόμων αυτών. Το έγκυρο α...

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στο μεγαλύτερο ήρωα του Τρωικού πολέμου, τον Αχιλλέα, το γιο του βασιλιά των Μυρμιδόνων Πηλέα και της θεάς Θέτιδας. Ο συγγραφέας παρουσιάζει την όλη φτερωτή πορεία του ήρωα, όπως μας τη δίνει ο ποιητής Όμηρος στις ραψωδίες της Ιλιάδας του. Έτσι ο προσεκτικός αναγνώστης είναι σε θέση να λάβει μια πλήρη γνώση για το μεγάλο ήρωα και ανάλογα να τον αξιολογήσει. Παράλληλα όμως μέσα από τα λόγια και τις πράξεις, τόσο του Αχιλλέα, όσο και των άλλων σπουδαίων ηρώων του ποιήματος, όπως μας τα δίνει αυτά ο συγγραφέας, παρακολουθούμε ολόκληρο τον Τρωικό πόλεμ...

Το 2004 είναι η χρονιά κατά την οποία ο καθηγητής Δημήτρης Λυπουρλής συμπληρώνει τα εβδομήντα χρόνια του. Με την αφορμή αυτή οι άμεσοι συνεργάτες -και μαθητές του- αναλάβαμε την πρωτοβουλία της έκδοσης ενός τιμητικού τόμου για τον Δάσκαλό μας, μικρή ένδειξη αγάπης και ευγνωμοσύνης. Απευθυνθήκαμε στα μέλη και στους ομότιμους καθηγητές του Τομέα Κλασικών Σπουδών του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ., ενός Τομέα που ο Δημήτρης Λυπουρλής όχι μόνο υπηρέτησε με την καρδιά του για πολλά χρόνια, αλλά και συνέβαλε πολύπλευρα στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του. Η ανταπόκριση, που ήταν...

Ο τόμος για τη Σαπφώ επιχειρεί να αποτυπώσει τόσο το χωροχρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσεται η ποιητική δημιουργία της Σαπφούς όσο και την ποικιλία των ερμηνευτικών τάσεων σχετικά με την ποιητική της. Από τα κείμενα που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο αναδύονται δύο βασικοί άξονες μελέτης της ποίησής της: ο ένας από τη σκοπιά της κοινωνικής ανθρωπολογίας και ο άλλος από τη σκοπιά της ποιητικής, στον οποίο εντάσσονται μελετήματα πολύ διαφορετικά ενδεχομένως μεταξύ τους, αναλόγως εάν εστιάζουν αυστηρά στην ερμηνεία του σαπφικού κειμένου ή εάν "ανοίγονται" για να συμπ...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί τον πρώτο ερμηνευτικό σχολιασμό στη νέα ελληνική, συνοδευόμενο από μία φιλολογική μετάφραση, του Α' βιβλίου των "Αργοναυτικών" του Απολλωνίου του Ροδίου και εκπονήθηκε στο πλαίσιο της ερευνητικής μου απασχόλησης στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας (πρώην ΚΕ.Ε.Ε.Σ.) της Ακαδημίας Αθηνών. Σκοπός του βιβλίου είναι να καλύψει ένα προ πολλού αισθητό κενό στη βιβλιογραφία, μιας και η τελευταία ερμηνευτική έκδοση ειδικά του Α' βιβλίου των "Αργοναυτικών" είναι εκείνη του Ιταλού φιλολόγου Anthos Ardizzoni (Ρώμη 1967). [...] (από τον...

Θέμα του βιβλίου αυτού είναι η ζωή και το έργο της πιο αναγνωρίσιμης ίσως γυναικείας μορφής της αρχαίας λυρικής ποίησης. Παράλληλα γίνεται προσπάθεια να διακριθούν μέσα από την αχλύ του μύθου τα στοιχεία εκείνα που θα βοηθήσουν τον αναγνώστη να γνωρίσει την ταραγμένη εποχή κατά την οποία ζει η Σαπφώ, να παρακολουθήσει την προσωπική διαδρομή της γυναίκας από τη Λέσβο και να σκιαγραφήσει το πορτρέτο της ποιήτριας που θα κερδίσει το θαυμασμό των ομοτέχνων της και θα αποκτήσει με τον καιρό τη θεϊκή υπόσταση της μούσας. Επίσης παρατίθενται χαρακτηριστικά αποσπάσματα της ποιητική...

Η αμφισημία του τίτλου -"Φαντασιώσεις του θηλυκού"- που γεννιέται από τη συντακτική ταλάντωση του ουσιαστικού σε πτώση γενική και την αναποφασιστικότητά του να επιλέξει τη θέση του γραμματικού υποκειμένου ή αντικειμένου -είναι εσκεμμένη. Ακόμα και όταν φαίνεται πως έφτασε η στιγμή, το να παύσει κανείς (καμιά) να προσδιορίζεται με τις εικόνες και τους ρόλους που παράγονται από το ανδρικό φαντασιακό για τρεις χιλιάδες χρόνια, το να τολμήσει έναν αυτοπροσδιορισμό μέσα από τη γυναικεία φαντασία, μοιάζει μια ριψοκίνδυνη απόπειρα. Η Σαπφώ είναι πάντα εκεί, φυσικά, και μας νεύει μ...

Το βιβλίο αυτό εισηγείται μια δοκιμαστική ανάγνωση της Οδύσσειας με βάση τον αμφίσημο χαρακτήρα που παρουσιάζουν οι τέσσερεις πρώτες ραψωδίες του έπους: οι θεοί γνωρίζουν ότι ο Οδυσσέας είναι ζωντανός και προορισμένος πια να γυρίσει στην Ιθάκη· οι άνθρωποι θεωρούν τον Οδυσσέα αφανισμένο και νεκρό. Από τη συμβολή θεϊκής γνώσης και ανθρώπινης άγνοιας παράγεται μια διαλογική διάζευξη: ο Οδυσσέας μπορεί να ζει, μπορεί και να είναι πεθαμένος. Έτσι ξεκινά το έργο, και αυτό είναι ένα πρώτο δείγμα ποιητικής διαλεκτικής στην Οδύσσεια. [...]

[...] Το 1999 κατ' ανάθεση του Οργανισμού Τηλεπικοινωνικών Ελλάδος ανέλαβα να συγκροτήσω μια σχολιασμένη ανθολογία κειμένων από τον Όμηρο ως τον Ελύτη. Η παρούσα έκδοση συνιστά την αναθεωρημένη μορφή της ανθολογίας εκείνης, που κυκλοφόρησε με τίτλο "Εν λόγω ελληνικώ κ' εμμέτρω και πεζώ" - δάνειο από το ποίημα του Κ.Π. Καβάφη "Εν δήμω της Μικράς Ασίας". Κάθε επιλογή είναι διαδικασία βίαιη και πολλαπλώς διαβλητή. Πιστεύω εντούτοις ότι οι περισσότεροι από τους επιλεγέντες δεν θα απουσίαζαν από καμιά ανθολογία, από κανένα Κανόνα της ελληνικής (και της παγκόσμιας) λογοτεχνίας....

Διαβάζοντας τον Όμηρο, απροσδόκητα πολλές πεποιθήσεις και συμπεριφορές που εμφανίζονται εκεί μας φαίνονται αξιοσημείωτα καθημερινές και οικείες -και άλλες βέβαια όχι. Έχουμε, για παράδειγμα, συχνά την αίσθηση ότι σε πολλά σημεία της αφήγησης, αν αλλάζαμε τα ονόματα των θεών με ορισμένα ονόματα αγίων, θα αναγνωρίζαμε πράγματα που είδαμε, ακούσαμε, διαβάσαμε ή σκεφτήκαμε. Από την άλλη μεριά, άλλα κρίσιμα σημεία τής τότε αντίληψης για το θείο είναι σήμερα οπωσδήποτε εντελώς ξένα και αδιανόητα. Έτσι, π.χ. η παντελής απουσία εγγυήσεων ηθικής τάξης και δικαιοσύνης εκ μέρους των ο...

Η Αλεξάνδρα Ζερβού επιχειρεί μιαν ανάγνωση της Ιλιάδας και της Οδύσσειας που φέρνει αναγκαστικά τη σφραγίδα του καιρού και της γενιάς της. Περπατώντας στο δρόμο της Νεοανάλυσης που χάραξε ο Ι. Θ. Κακριδής και λαμπρά συνέχισε ο W. Kullmann, προσπαθεί ωστόσο να αξιοποιήσει στοιχεία από τις θεωρίες πρόσληψης, τη σημειολογία του θεάτρου και τη θεωρία του μυθιστορήματος, μαζί με τη βαριά αρματωσιά που προσφέρει στον καθένα σημεριό μελετητή η απέραντη βιβλιογραφία της ομηρικής έρευνας. Το βιβλίο της, καρπός πολύχρονης δουλειάς γραμμένο με τόλμη κι ευχαρίστηση, απευθύνεται στον ε...

Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφής το...

Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφής το...

Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η "Ιλιάδα" και η "Οδύσσεια", έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφή...

Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η "Ιλιάδα" και η "Οδύσσεια", έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφή...