Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η συνεργασία των φιλοσόφων με τους φορείς της πολιτικής εξουσίας ή και η απευθείας εμπλοκή τους με την πολιτική έχει τις απαρχές της στην αρχαία Ελλάδα -με πρώτον διδάξαντα, σύμφωνα με την παράδοση, τον Θαλή τον Μιλήσιο- και συνεχίζεται, με κάποιες ευεξήγητες προσαρμογές και διαφοροποιήσεις, έως τις μέρες μας. Οι φιλόσοφοι αισθάνονται συχνά ότι κατέχουν μια ειδικού τύπου γνώση, η οποία είναι απαραίτητη για την ορθή άσκηση της πολιτικής εξουσίας, ενώ ενίοτε και οι κρατούντες βιώνουν την ανάγκη μιας θεωρητικής θεμελίωσης της πολιτικής που με δημοκρατικό ή όχι τρόπο ασκούν. Η...

Παρουσιάζουμε εδώ δύο κείμενα από το 1943 και το 1947 του Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς, στα οποία ο γαλλορώσος φιλόσοφος επιχειρεί μια ψυχανάλυση του ναζισμού, ενώ παράλληλα επικρίνει με δριμύτητα το επικίνδυνο μείγμα της μυθολογικής απατεωνιάς και της αιμοσταγούς θέλησης για δύναμη που ενυπάρχει στον ναζισμό. Επιπλέον, με τη μορφή επιμέτρου, δημοσιεύουμε κι ένα άρθρο του Ρομπέρτο Εσπόζιτο, στο οποίο ο ιταλός φιλόσοφος, σε αντίθεση με ότι διακηρύσσει η νεοφιλελεύθερη βουλγκάτα, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα σήμερα δεν είναι η επιστροφή του κομμουνισμού αλλά η επανεμφάνιση του ν...

Η "Αντιγόνη" βρίσκεται στο επίκεντρο ορισμένων από τις πιο ενδιαφέρουσες συζητήσεις που εκτυλίσσονται τα τελευταία χρόνια στη διεθνή σκηνή της πολιτικής φιλοσοφίας. Αυτές τις θεωρητικές επεξεργασίες επιχειρεί να αποτυπώσει ο ανά χείρας τόμος. Αντιπροσωπεύει, άραγε, η Αντιγόνη αποκλειστικά και μόνο τη συγγένεια και το προπολιτικό, ενώ ο Κρέων την κυριαρχική εξουσία και το νόμο της πόλης; Αποσταθεροποιεί ή επιβεβαιώνει η Αντιγόνη τις στερεότυπες παραδοχές για τη συσχέτιση του γυναικείου φύλου με τη συγγένεια και την οικιακότητα; Θα μπορούσε να εκληφθεί η Αντιγόνη ως μια επαν...

Αντίθετα με τις αρχικές δεκαετίες του βίου του ελληνικού κράτους, και την περίοδο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού που προηγήθηκε, η γνώση των διακυμάνσεων του νεοελληνικού πολιτικού στοχασμού κατά τον 19ο και τον αρχόμενο 20ό αιώνα δεν είναι ξεκάθαρη. Ο συλλογικός αυτός τόμος με τα άρθρα των Μάριου Χατζόπουλου, Γιώργου Κόκκινου, Μάρκου Καρασαρίνη, Περικλή Βαλλιάνου, Βασίλη Α. Μπογιατζή, Σταυρούλας Μοσχοβίτη και Μιχάλη Ψαλιδόπουλου συμβάλλει στην αποσαφήνιση της εικόνας, φωτίζοντας αγνοημένες πτυχές της νεοελληνικής πολιτικής σκέψης κατά την περίοδο αυτή, όπως τις σχέσεις ελλην...

"Ο Μαρκ Λίλα έχει γράψει ένα νηφάλιο και οξυδερκές βιβλίο για τους πολιτικούς στοχαστές και αναλυτές της ανθρώπινης κατάστασης που έχουν αναδειχθεί σε πολιτισμικούς ήρωες της εποχής μας. Σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζει τις ιδέες τους καλύτερα από ό,τι αυτοί οι ίδιοι. Ο Λίλα προσεγγίζει τους πρωταγωνιστές του με κατανόηση, όχι όμως και με συμπάθεια. Τους παρέχει τη δυνατότητα μιας δίκαιης δίκης, βρίσκει όμως την υπεράσπισή τους ανεπαρκή. Όλοι έχουν διαπράξει -άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο- ένα αδίκημα πρώτου βαθμού: ήταν απερίσκεπτοι για τις συνέπειες των ιδεών τους"....

Τα "κοινά", οι συλλογικοί, φυσικοί και πολιτισμικοί πόροι που διαχειριζόμαστε από κοινού με συμμετοχικές πρακτικές, αναδεικνύονται σήμερα στην κριτική θεωρία και πράξη ως ένας από τους βασικούς κόμβους της αυτόνομης πληθυντικής ανοικοδόμησης. Η ενδυνάμωσή τους δεν πλουτίζει μόνο την εμπειρία της κοινωνικής αυτοκυβέρνησης μέσα από αμεσοδημοκρατικούς θεσμούς και κοινότητες σε πολιτισμικούς χώρους, στην εκπαίδευση, το διαδίκτυο, την κατανάλωση και την παραγωγή. Κτίζει εδώ και τώρα τα μικροθεμέλια της καθημερινής επιβίωσης και συμβίωσης με τους όρους των άλλων κόσμων στους οποί...

Τι σημαίνει "Μετά τον Καστοριάδη"; Μα ακριβώς αυτό που καταλαβαίνουμε εξαρχής. Τα χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατο του μεγάλου φιλοσόφου ανέδειξαν τη σημασία της φιλοσοφικής και πολιτικής του σκέψης, έφεραν τα ερωτήματα που ο ίδιος είχε διατυπώσει στο επίκεντρο των κοινωνικών αγώνων, επιβεβαίωσαν την κριτική του στην καπιταλιστική (αν)ορθολογικότητα, έθεσαν το ζήτημα της Άμεσης Δημοκρατίας στην καρδιά της κοινωνίας. Ταυτόχρονα, νέες μορφές επικοινωνίας και συνταύτισης αναδύθηκαν, δριμύτατες κοινωνικές συγκρούσεις γκρέμισαν το κάτοπτρο της ασημαντότητας και καινούργιες πολι...

Εν αρχή ην ο χώρος. Η λέξη την οποία οι Αθηναίοι επιφύλαξαν για το κέντρο του δημοσίου βίου τους ήταν βέβαια "αγορά", και σχεδόν αμέσως αυτό έγινε και η κρίσιμή τους ιδιαιτερότητα. Δηλαδή, να συναντώνται εκεί προκειμένου να εξετάσουν την απόφαση, να διαχειρισθούν τον κίνδυνο και ν' αποτιμήσουν την αξία μιας ιδέας ή επινόησης. Αυτό που ακολούθησε, και που σφράγισε πλέον τη ζωή τους ανεξίτηλα, ήταν μια τριπλή εμμονή με τα ζητήματα της πολιτικής, της ευδαιμονίας και της σοφίας, τόσο σε εποχές πολέμου όσο και ειρήνης, πιθανότατα ως άμεσο αποτέλεσμα του πολέμου αλλά και πέρα από...

Στο εισαγωγικό αυτό σύγγραμμα, η Janet Coleman ασχολείται με τους κορυφαίους διανοητές που συνέβαλαν στην κατασκευή της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Επιχειρεί να εντοπίσει και να αναπαραστήσει τη διαδικασία ανάδειξης του "κράτους" και των ευρωπαϊκών πολιτικών θεωριών που θεμελίωσαν την ύπαρξή του. Εξετάζει τα μεγάλα έργα των φιλοσόφων του ελληνικού, του ρωμαϊκού και του πρωτοχριστιανικού κόσμου. Δείχνει πως το ιστορικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο επικράτησαν ή κατέρρευσαν ιδέες για την ηθική και την πολιτική, βοηθά στην κατανόηση των ίδιων των ιδεών. Η Coleman αξιοποιεί πρόσφατους...

Ο Adam Swift εξετάζει και αναλύει πέντε θεμελιώδεις έννοιες της πολιτικής θεωρίας και της πολιτικής φιλοσοφίας: την κοινωνική δικαιοσύνη, την ελευθερία, την ισότητα, τη δημοκρατία και την κοινότητα. Ανιχνεύει και αναδεικνύει τα βασικά επιχειρήματα, τα κεντρικά θέματα και τα επίμαχα ζητήματα που διατρέχουν τις έννοιες αυτές και βοηθά τον αναγνώστη να κατανοήσει με ευκολία τους συσχετισμούς μεταξύ τους. Με ζωντανό ύφος, αποσαφηνίζει τις ηθικές έννοιες που υπόκεινται στην πολιτική θεωρία και μας καθοδηγεί με εύληπτο τρόπο στις ιδέες των σημαντικότερων πολιτικών φιλοσόφων, καθ...

Το παρόν βιβλίο πραγματεύεται μια ιδέα με έντονη παρουσία και επίδραση στη δυτική πολιτική σκέψη, την ιδέα της απολύτρωσης από τα δεινά και την καταπίεση· μια εγκόσμια λύτρωση, απελευθέρωση, επανάσταση. Προσπάθησα να περιγράψω τις απαρχές αυτής της ιδέας στην ιστορία της απολύτρωσης του λαού του Ισραήλ από την Αίγυπτο και κατόπιν να δώσω μια ανάγνωση της Εξόδου, των Αριθμών και του Δευτερονομίου σχεδιασμένη έτσι ώστε να εξηγεί τη σημασία τους για τόσες γενιές θρησκευτικών και πολιτικών ριζοσπαστών. Η απόδραση από την αιχμαλωσία, η περιπλάνηση στην έρημο, η ανάβαση στο όρος...

Όταν μιλάμε για τη γέννηση της πολιτικής επιστήμης, αναφερόμαστε ακριβώς στην επιστημονική μεθοδολογία, που ξεπροβάλλει με τον πιο ευδιάκριτο τρόπο μέσα από τα πολιτικά κείμενα του Αριστοτέλη.

Μια γνωσιολογική μελέτη που αποσκοπεί να καταστήσει κατανοητό αυτό που λέει ο υπότιτλος του βιβλίου: ότι δηλαδή η φιλοσοφία είναι επιστήμη και μάλιστα η επιστατούσα. Ότι είναι η κορυφαία στην πυραμίδα της επιστήμης και αυτή που κατανέμει μεταξύ των επιστημών τα προταρχικά αξιώματα ως βάθρα εκκίνησης μιας εκάστης.

Έχει ειπωθεί ότι η σχέση του Foucault με την Αριστερά συνίσταται στο ότι είναι ο στοχαστής των "νέων κοινωνικών κινημάτων". Σίγουρα η μη οικονομιστική προσέγγιση της εξουσίας από τον Foucault "έδωσε φωνή" σε αιτήματα και κινήματα ο χαρακτήρας των οποίων δεν είναι κυρίως οικονομικός. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να αποδεχτούμε γι’ αυτά τα κινήματα τον τερατωδώς αποπροσανατολιστικό χαρακτηρισμό "μετα-υλιστικά". Η προσέγγιση του Foucault είναι υλιστική χωρίς να είναι οικονομιστική, ακριβώς επειδή καταδεικνύει την πολιτική σημασία μιας υλικότητας που δεν έχει κυρίως οικονο...

Μεσούντος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Πρόεδρος Roosvelt διεκήρυξε τις τέσσερεις θεμελιώδεις ελευθερίες ως αίτημα όλης της ανθρωπότητας: ελευθερία λόγου, ελευθερία θρησκείας, ελευθερία από την ανάγκη, ελευθερία από τον φόβο. Στην αυγή του 21ου αιώνα οι ελευθερίες αυτές όχι μόνο δεν έχουν επικρατήσει στον πλανήτη, αλλά καταπατούνται, είτε ανενδοίαστα, είτε με υποκριτική άρνησή τους. Η ελευθερία από την ανάγκη -θεμελιώδης για την αξιοπρεπή διαβίωση του ανθρώπου- έχει περιορισθεί, αν όχι καταργηθεί για την πλειονότητα των κατοίκων της γης, ως αποτέλεσμα της τελευταίας εξέλι...

Να γνωρίσεις τον άνθρωπο, αυτή η προτεραιότητα του στοχασμού ασκούσε πάντοτε αμείωτη έλξη στους σπουδαστές του αρχαιοελληνικού παραδείγματος. Τη διαδρομή αυτής της γνώσης φαίνεται να διήνυσε και ο ξακουστός μισάνθρωπος της Αθήνας, ο Τίμων, φτάνοντας τελικά στην αποστροφή και τον αναχωρητισμό. Μολονότι πρόσωπο που η νεότερη έρευνα συχνά απώθησε στη σφαίρα της μυθοπλασίας, η ιστορικότητα της πεποίθησής του μπορεί να αποκατασταθεί ικανοποιητικά: η επικράτεια της μισανθρωπίας του ορίζεται από την πραγματικότητα της αθηναϊκής δημοκρατίας, εκεί όπου ο Τίμων θησαύρισε ενδείξεις κα...

To βιβλίο ξεκινά από το ακόλουθο ερώτημα: Ποια θεωρία της δημοκρατίας και ποια σημασία της ελευθερίας προϋποθέτει ο δημοκρατικός σοσιαλισμός; Αυτός συνυφαίνει αρχές του δημοκρατικού ρεπουμπλικανισμού με το αίτημα του σοσιαλιστικού κοινωνικού μετασχηματισμού. Οι έννοιες της ελευθερίας και της κυριαρχίας - κατά την κύρια θέση του βιβλίου - είναι το υφάδι και το στημόνι που υφαίνουν τον όρο "δημοκρατικός σοσιαλισμός". Όσες φορές και αν ξηλώθηκε στη δίνη των ιστορικών γεγονότων, άλλες τόσες μπορούμε να τον ξαναϋφάνουμε, με το ίδιο υφάδι, με το ίδιο στημόνι. Το βιβλίο αποσκοπεί...

... η πολιτική είναι ένα πεδίο που διαπερνάται συνεχώς από ρεύματα έντασης της πολιτικοποίησης και της αποπολιτικοποίησης,της οικογένειας και της πόλης. Ανάμεσα σε αυτές τις αντιτιθέμενες πολικότητες, χωρισμένες αλλά και στενά συνδεδεμένες, η ένταση ... δεν είναι επιλύσιμη. Η κλασική Ελλάδα είναι ίσως ο τόπος όπου αυτή η ένταση βρήκε προς στιγμήν μια αβέβαιη, πρόσκαιρη ισορροπία. Στην πορεία της μετέπειτα πολιτικής ιστορίας της Δύσης, η τάση να αποπολιτικοποιείται η πόλη και να μετατρέπεται σε ένα σπίτι ή σε μια οικογένεια που διέπεται από σχέσεις αίματος και από καθαρά οι...

Η "Οικολογία της ελευθερίας" είναι το σημαντικότερο έργο του Μάρεϊ Μπούκτσιν, του μεγάλου αυτού αμερικανού στοχαστή που άνοιξε τον δρόμο της πολιτικής οικολογίας. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Μπούκτσιν θέτει τις βάσεις της κοινωνικής οικολογίας, της θεωρίας του δηλαδή, την οποία προτείνει ως εργαλείο για την ανασυγκρότηση της κοινωνίας, ούτως ώστε αυτή να έχει έναν ξεκάθαρα και ριζοσπαστικά οικολογικό και μη ιεραρχικό χαρακτήρα. Για να το επιτύχει αυτό, αντλεί στοιχεία από διάφορα επιστημονικά πεδία, όπως η ανθρωπολογία, η οικολογία και η πολιτική θεωρία, παρουσιάζοντας την ανάδυση...