Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο εισαγωγικό αυτό σύγγραμμα, η Janet Coleman ασχολείται με τους κορυφαίους διανοητές που συνέβαλαν στην κατασκευή της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Επιχειρεί να εντοπίσει και να αναπαραστήσει τη διαδικασία ανάδειξης του "κράτους" και των ευρωπαϊκών πολιτικών θεωριών που θεμελίωσαν την ύπαρξή του. Εξετάζει τα μεγάλα έργα των φιλοσόφων του ελληνικού, του ρωμαϊκού και του πρωτοχριστιανικού κόσμου. Δείχνει πως το ιστορικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο επικράτησαν ή κατέρρευσαν ιδέες για την ηθική και την πολιτική, βοηθά στην κατανόηση των ίδιων των ιδεών. Η Coleman αξιοποιεί πρόσφατους...

Ο παρών τόμος έρχεται ως θεωρητικό και εμπειρικό επιστέγασμα της μονογραφίας μας για το δυτικό και ιδίως το νεοτερικό ελευθεριακό φαινόμενο (βλ. Σπύρος Μακρής, "Φιλελευθερισμός. Φιλοσοφικές απαρχές και σύγχρονες τάσεις. Από τον Αριστοτέλη στον John Rawls", Αθήνα: Ι. Σιδέρης & Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, 2007), επιχειρώντας να θέσει πλέον το φιλελεύθερο επιχείρημα υπό το φως της περιπτωσιολογικής μελέτης, εξετάζοντας μία σειρά από πολύ σημαντικά και ειδικά ζητήματα της φιλελεύθερης κουλτούρας, αλλά και της μεγάλης επίδρασης που άσκησε σε συναφείς και μη σ...

Με το παρόν έργο επιχειρείται η ερμηνεία και η κριτική ανασυγκρότηση της έννοιας του πολιτικού στη φιλοσοφία της Χάνα Άρεντ και του Κορνηλίου Καστοριάδη. Ο συγγραφέας μελετά το ανάπτυγμα της σκέψης των δύο αυτών στοχαστών θέτοντας ως σημείο εκκίνησης τα οντολογικά και ανθρωπολογικά θεμέλια του έργου τους τα οποία και προσδιορίζουν σε σημαντικό βαθμό την πολιτική τους θεώρηση. Υπό το πρίσμα αυτό αποτιμάται η συμβολή τους όχι μόνο στην ανάλυση του πολιτικού φαινομένου αλλά και στον μετασχηματισμό της πολιτικής πραγματικότητας με πρόσημο την ελευθερία.

... και τολμούμε να πούμε ότι σχεδόν ποτέ δεν διαβάσαμε κάποιον χειρότερο αιρετικό από τον Μαρσίλιο... Πάπας Κλήμης ΣΤ΄ Το ερευνητικό ενδιαφέρον του ανά χείρας έργου εστιάζεται στον ριζοσπαστικό χαρακτήρα της πολιτικής σύλληψης του Μαρσίλιου της Πάδουας και στην ανάδειξη εκείνων των χαρακτηριστικών της σκέψης του τα οποία προκάλεσαν ρήξεις ευρείας έκτασης με τη μεσαιωνική παράδοση. Η έρευνα αποδίδει ιδιαίτερο βάρος στην ανάδειξη του γεγονότος ότι από τις έννοιες που διαχειρίσθηκε ο Μαρσίλιος, άλλες τις χρησιμοποίησε με σημασία διαφορετική από τις έως τότε συμβατικές...

Μετά από 500 περίπου χρόνια, ο Μακιαβέλι εξακολουθεί, όχι μόνο να είναι επίκαιρος, αλλά και να μας δείχνει ενδεχομένως, τον πιο ασφαλή δρόμο επιτυχίας, στην πολιτική, στην επαγγελματική μας εξέλιξη και γενικά στη ζωή. Με απλά λόγια μας λέει πως η προσωπική μας επιτυχία δεν αξιολογείται με κριτήριο "το καλό ή το κακό αλλά το αποτελεσματικό ή αναποτελεσματικό μέσο". Στην πορεία της ζωής του καθενός μας, το αποτέλεσμα είναι αυτό που θα κρίνει αν πετύχαμε ή αποτύχαμε. Το βιβλίο αυτό παραθέτει και αναλύει τις συμβουλές για επιτυχία, ενός από τους πιο ειλικρινείς και πραγμα...

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ένα μεγάλο τμήμα του μαρξιστικού έργου έχει φιλοσοφική ταυτότητα, αλλά από την άλλη ο ίδιος ο Μαρξ κρατούσε μια απόλυτα περιφρονητική στάση προς τη φιλοσοφική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Στην περίφημη ενδέκατη θέση του στον Φόυερμπαχ δήλωσε, "Οι φιλόσοφοι έχουν μέχρι τώρα ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους, το ζήτημα, όμως, είναι να τον μεταβάλλουμε".

Καμμιά απαισιοδοξία δεν είναι νοητή χωρίς ρητή ή σιωπηρή αναφορά σε μια καλύτερη πραγματικότητα, που κάποτε υπήρξε ή θα έπρεπε να υπάρξει· και καμμιά αισιοδοξία δεν μπορεί να θεωρηθεί εύλογη, αν δεν αναφέρεται στην υπερνίκηση των υφιστάμενων κακώς κειμένων. Γιατί, αν αποδεχτούμε την ανθρώπινη πραγματικότητα όπως ήταν και εξακολουθεί να είναι, δίχως την παραμικρή επιθυμία για τούτη ή εκείνη την αλλαγή και δίχως να τρέφουμε κανέναν φόβο και καμμιά ελπίδα ως προς τις ενδεχόμενες μεταβολές της, τότε γίνεται περιττή κάθε απαισιόδοξη ή αισιόδοξη στάση. Κάτι τέτοιο όμως θα σήμαιν...

Τι σημαίνει "Μετά τον Καστοριάδη"; Μα ακριβώς αυτό που καταλαβαίνουμε εξαρχής. Τα χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατο του μεγάλου φιλοσόφου ανέδειξαν τη σημασία της φιλοσοφικής και πολιτικής του σκέψης, έφεραν τα ερωτήματα που ο ίδιος είχε διατυπώσει στο επίκεντρο των κοινωνικών αγώνων, επιβεβαίωσαν την κριτική του στην καπιταλιστική (αν)ορθολογικότητα, έθεσαν το ζήτημα της Άμεσης Δημοκρατίας στην καρδιά της κοινωνίας. Ταυτόχρονα, νέες μορφές επικοινωνίας και συνταύτισης αναδύθηκαν, δριμύτατες κοινωνικές συγκρούσεις γκρέμισαν το κάτοπτρο της ασημαντότητας και καινούργιες πολι...

Κατ’ εξοχήν αντικείμενο της πολιτικής θεωρίας είναι η κριτική εξέταση του χαρακτήρα και των σκοπών της πολιτείας. Η πολιτική θεωρία, από την αρχαιότητα, αποπειράται να κατανοήσει τη λειτουργία της πολιτείας και των θεσμών που την απαρτίζουν, προβληματίζεται όμως συγχρόνως και επί του ερωτήματος πώς η πολιτεία ως φορέας της συλλογικής ζωής και οι επί μέρους θεσμοί θα μπορούσαν να βελτιωθούν για να υπηρετούν καλύτερα τους σκοπούς τους. Αυτός ο προβληματισμός δημιουργεί μια ενδιάθετη κριτική δυναμική ως προσδιοριστικό στοιχείο του έργου της πολιτικής θεωρίας. Στη δυναμική α...

Έχει ειπωθεί ότι η σχέση του Foucault με την Αριστερά συνίσταται στο ότι είναι ο στοχαστής των "νέων κοινωνικών κινημάτων". Σίγουρα η μη οικονομιστική προσέγγιση της εξουσίας από τον Foucault "έδωσε φωνή" σε αιτήματα και κινήματα ο χαρακτήρας των οποίων δεν είναι κυρίως οικονομικός. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να αποδεχτούμε γι’ αυτά τα κινήματα τον τερατωδώς αποπροσανατολιστικό χαρακτηρισμό "μετα-υλιστικά". Η προσέγγιση του Foucault είναι υλιστική χωρίς να είναι οικονομιστική, ακριβώς επειδή καταδεικνύει την πολιτική σημασία μιας υλικότητας που δεν έχει κυρίως οικονο...

Όταν μιλάμε για τη γέννηση της πολιτικής επιστήμης, αναφερόμαστε ακριβώς στην επιστημονική μεθοδολογία, που ξεπροβάλλει με τον πιο ευδιάκριτο τρόπο μέσα από τα πολιτικά κείμενα του Αριστοτέλη.

Η συνεργασία των φιλοσόφων με τους φορείς της πολιτικής εξουσίας ή και η απευθείας εμπλοκή τους με την πολιτική έχει τις απαρχές της στην αρχαία Ελλάδα -με πρώτον διδάξαντα, σύμφωνα με την παράδοση, τον Θαλή τον Μιλήσιο- και συνεχίζεται, με κάποιες ευεξήγητες προσαρμογές και διαφοροποιήσεις, έως τις μέρες μας. Οι φιλόσοφοι αισθάνονται συχνά ότι κατέχουν μια ειδικού τύπου γνώση, η οποία είναι απαραίτητη για την ορθή άσκηση της πολιτικής εξουσίας, ενώ ενίοτε και οι κρατούντες βιώνουν την ανάγκη μιας θεωρητικής θεμελίωσης της πολιτικής που με δημοκρατικό ή όχι τρόπο ασκούν. Η...

Το πολιτικό περιοδικό Βαβυλωνία ανακήρυξε το 2017 "Έτος Καστοριάδη", με μια σειρά εκδηλώσεων για τα 20 χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου φιλοσόφου. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 7 από τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν σε αυτές τις εκδηλώσεις. Στο επίμετρο δημοσιεύεται η συνέντευξη του Καστοριάδη στην εφημερίδα Εκτός Νόμου το 1990. Συγγράφουν: Γρηγόρης Τσιλιμαντός, Νίκος Ιωάννου, Γιάννης Κτενάς, Αλέξανδρος Σχισμένος, Yavor Tarinski, Γιώργος Ν. Οικονόμου, Κορνήλιος Καστοριάδης. Ο Καστοριάδης διαμόρφωσε μια καινούργια, ανοιχτή πρόταση για τον ριζικό μετασχηματισμό της...

Σε αυτό το φιλοσοφικό δοκίμιο, μέσα από μια κριτική προσέγγιση της διδακτορικής διατριβής του Καρλ Μαρξ για τη Διαφορά της δημοκρίτειας και επικούρειας φυσικής φιλοσοφίας, αναδεικνύεται μια για αρκετούς άγνωστη και για άλλους υποτιμημένη πτυχή της μαρξικής θεωρίας για την επανάσταση και την ελευθερία. Αντιμετωπίζοντας το νεανικό μαρξικό κείμενο ως κείμενο καμπής, μάχης και αυτοσυνειδησίας, αλλά και ως πεδίο συνάντησης ρομαντικών και διαφωτιστικών μοτίβων, ο συγγραφέας επιδιώκει να μας φέρει κοντά σε έναν Μαρξ στοχαστή της εξέγερσης και του αυτοσχεδιασμού, για τον οποίο η ελ...

Παρουσιάζουμε εδώ δύο κείμενα από το 1943 και το 1947 του Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς, στα οποία ο γαλλορώσος φιλόσοφος επιχειρεί μια ψυχανάλυση του ναζισμού, ενώ παράλληλα επικρίνει με δριμύτητα το επικίνδυνο μείγμα της μυθολογικής απατεωνιάς και της αιμοσταγούς θέλησης για δύναμη που ενυπάρχει στον ναζισμό. Επιπλέον, με τη μορφή επιμέτρου, δημοσιεύουμε κι ένα άρθρο του Ρομπέρτο Εσπόζιτο, στο οποίο ο ιταλός φιλόσοφος, σε αντίθεση με ότι διακηρύσσει η νεοφιλελεύθερη βουλγκάτα, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα σήμερα δεν είναι η επιστροφή του κομμουνισμού αλλά η επανεμφάνιση του ν...

Τι υπερασπίζεται η φιλοσοφία του Νίτσε; Τη δημοκρατία ή τον ολοκληρωτισμό; Αν κάνει το πρώτο, τότε πώς εξηγείται η σχετικά πρόσφατη τεράστια εκμετάλλευσή της από τους ναζί και τους εκπροσώπους του επίσημου σοβιετικού καθεστώτος; Αν κάνει το δεύτερο, γιατί εξακολουθεί να εμπνέει και να προκαλεί τους δημοκράτες στοχαστές όλων των αποχρώσεων; Και που τον κατατάσσει η δριμεία κριτική του στο κράτος; Σ' αυτά τα ερωτήματα προσπαθούν να απαντήσουν τα κείμενα του παρόντος βιβλίου, παρουσιάζοντας και διερευνώντας τόσο τη σκέψη του ίδιου του Νίτσε όσο και την πρόσληψή της από διάφορα...