Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δε θα μπορούσαμε να αρνηθούμε την πρωτοπυπία του ελληνιστικού πολιτισμού: αρκεί να συγκρίνουμε την Ακρόπολη της Περγάμου μ' εκείνη των Αθηνών, την ιστορία του Πολύβιου μ' εκείνη του Θουκυδίδη, το στωικισμό με τον πλατωνισμό, και τον κλασικό Περικλή με τον "μπαρόκ" (με όλες τις έννοιες της λέξης) Αντίοχο τον Επιφανή. Ο ρόλος της ελληνικής μεγαλοφυΐας είναι επίσης εξίσου εμφανής, βλέπουμε όμως γρήγορα ότι πρέπει να παρεμβάλουμε πολλές ξένες και καινούριες συνιστώσες. Αν το χρονολογικό πλαίσιο δεν εκτείνεται παρά σε τρεις μόνον αιώνες που χωρίζουν το θάνατο του Αλεξάνδρου α...

Σε αντιδιαστολή με την κλασσική περίοδο, που η πνευματική πρόοδος περιορίζεται στον Ελλαδικό χώρο, η Ελληνιστική περίοδος, που αρχίζει με τον Μ. Αλέξανδρο και τελειώνει με την οριστική επικράτηση των Ρωμαίων και την κατάληψι της Αλεξανδρείας το 30 π.Χ., σηματοδοτεί την διάδοσι της ελληνικής γλώσσας και των ελληνικών εθίμων και ηθών σε ολόκληρη σχεδόν την Ασία και την Αίγυπτο. Οι θησαυροί του ελληνικού πνεύματος, της φιλοσοφίας και των τεχνών διαδόθηκαν ειρηνικά σε όλους αυτούς τους λαούς. Σε αυτό συνετέλεσε η ίδρυσις νέων πόλεων από τον Αλέξανδρο, αλλά και από τους διαδόχου...

Η τέχνη της ελληνιστικής περιόδου -από το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου μέχρι την κατάκτηση των Ρωμαίων- περιλαμβάνει έναν τέτοιο πλούτο μορφών και μια τεράστια ποικιλία εκφράσεων, που καθιστά τον καθορισμό των ορίων και του χαρακτήρα της σχεδόν αδύνατο. Η τέχνη, η οποία δεν είναι πλέον συνδεδεμένη με την έννοια της πόλης, ούτε και με την προσωπικότητα των μοναρχών, χαρακτηρίζεται από μια ολοένα πιο έντονη ιδιαιτερότητα που εκδηλώνεται ως επί το πλείστον στην ανάπτυξη του πορτρέτου. Ο πολλαπλασιασμός των αστικών και πολιτιστικών κέντρων, καθώς και η άνοδος μιας πλούσιας τάξ...

Η Υπατία, κόρη του μαθηματικού και αστρονόμου Θέωνα, του τελευταίου διευθυντή του μουσείου της Αλεξάνδρειας, γεννήθηκε στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ. Γρήγορα ξεπέρασε σε γνώσεις τον Θέωνα και δίδαξε μια εκλεκτή ομάδα σπουδαστών, που μετέβαλαν την Αλεξάνδρεια σε ένα από τα πιο γνωστά κέντρα ερευνών της αρχαιότητας. Το 415, η Υπατία έπεσε θύμα αλλεπάλληλων βιασμών, βασανίστηκε και διαμελίστηκε από μια ομάδα φανατικών χριστιανών που δρούσαν υπό τις διαταγές του πατριάρχη της πόλης. Ωστόσο, το όνομά της διέτρεξε την Ιστορία και τη θυμόμαστε μέχρι σήμερα ως σύμβολο μιας προνομιακής...

[...] Η κατά τόμους ενότης του περιεχομένου στη νέα αυτή έκδοσι προσδίδει σε κάθε τόμο αυτοτέλεια και αυθύπαρκτη οντότητα. Τέλος, η ενότης των θεμάτων-τόμων, ανταποκρίνεται πληρέστερα στα διαφοροποιημένα ενδιαφέροντα του αναγνωστικού κοινού. Οι δέκα πέντε πρώτοι τόμοι, αντιστοιχούν με την γνωστή σε όλους μας "Ιστορία του ελληνικού έθνους", αντιστοιχούν δηλαδή με τα δεκαπέντε βιβλία του "πεντάτομου" πρώτης εκδόσεως του έργου. Οι τρεις τελευταίοι τόμοι, περιέχουν κείμενα που, παραδόξως, έχουν παραλειφθή από όλες τις νεώτερες εκδόσεις. Ο Επίλογος εξεδόθη το 1877 και είναι έ...

Απόδειξη της ισχυρής προσωπικότητας της αποτελούν οι πολλοί τόποι και οδοί που φέρουν το όνομά της στην Αλεξάνδρεια και αλλού: Αρσινόη, Φιλαδέλφεια, Θεαδέλφεια κ.λπ. Πρωτίστως όμως η σπουδαιότητα της αποδεικνύεται από το γεγονός ότι θεοποιήθηκε πρώτη αυτή μετά τον Μ. Αλέξανδρο. Τρανή απόδειξη της ικανότητάς της και την επιρροής που άσκησε στο αδελφό - σύζυγο της και στην αιγυπτιακή πολιτική αποτελεί ένα αττικό λαϊκό ψήφισμα που έγινε μετά το θάνατό της. Σ' αυτό λοιπόν χαρακτηρίσθηκαν οι πράξεις του βασιλιά "σύμφωνες με την πολιτική των προγόνων και τη πολιτικής της αδελφή...

Η αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου έμελλε να είναι βραχύβια. Η μονογραφία αυτή δεν επιχειρεί να αποτελεί ακόμη μία ιστορική παρουσίαση της ελληνιστικής εποχής. Αντίθετα, εδώ δίνεται έμφαση στους λόγους της αποσύνθεσης του κράτους του Αλέξανδρου. Η μελέτη του Σπύρου Δ. Συρόπουλου ξεκινά με τους πραγματικούς λόγους που ώθησαν τον Φίλιππο και στη συνέχεια τον Αλέξανδρο να στραφούν στην κατάκτηση της Ανατολής -λόγοι που λίγο έχουν να κάνουν με τη ρομαντική άποψη της προσωπικής εμπάθειας και εμμονής του Αλεξάνδρου με την κατάκτηση ολόκληρου του γνωστού κόσμου. Ουσιαστικό ρόλ...

Ιστορική αναφορά στην περίοδο της Ελληνιστικής Αιγύπτου και στην δυναστεία των Λαγιδών, ξεκινώντας από το 323 π.Χ. με το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, την ίδρυση της δυναστείας από τον Πτολεμαίο τον Λάγου και φθάνοντας στο τέλος της δυναστείας με την αυτοκτονία της Κλεοπάτρας το 30 π.Χ. και την κατάκτηση της Αιγύπτου από τους Ρωμαίους. Είναι η πρώτη αναφορά στην ελληνική βιβλιογραφία γι' αυτή την περίοδο και από τα ελάχιστα έργα στην παγκόσμια βιβλιογραφία που αναφέρονται αποκλειστικά στην δυναστεία των Πτολεμαίων.

Χάρη στη δράση του Αλέξανδρου ο ελληνικός πολιτισμός διαδόθηκε μέχρι τα όρια της τότε γνωστής οικουμένης. Η ελληνιστική περίοδος καλύπτει τους τρεις αιώνες από τον Αλέξανδρο έως τον Αύγουστο (323 π.Χ. έως 30 π.Χ.). Δεν είναι σε καμία περίπτωση εποχή παρακμής, ούτε, πολύ περισσότερο, μεταβατική εποχή. Ο ελληνιστικός κόσμος, ιδιαίτερα δημιουργικός, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύνολο, του οποίου ο πλούτος αποκαλύπτεται με τις αρχαιολογικές ανασκαφές.

Οι τελευταίοι προχριστιανικοί αιώνες είναι η εποχή που οι Έλληνες κυβερνούν τον κόσμο και τον οδηγούν σε άνευ προηγουμένου ελευθερία, ευημερία, παιδεία, πολιτισμό. Η κοσμοκρατορία των Ελλήνων διαμορφώνει την Οικουμένη της "ομονοίας" των λαών. Αυτή βρίσκεται στους αντίποδες της οικουμένης των ισοπεδωμένων λαών που επιδιώκουν οι σύγχρονοι εξουσιαστές. Οι Έλληνες αναδεικνύουν τον άνθρωπο-πρόσωπο, ενώ οι παγκοσμιοποιοί επιζητούν την εξάλειψή του. Οι Έλληνες σέβονται κάθε ατομική και συλλογική ιδιοπροσωπία. Οι σύγχρονοι οικουμενιστές τις καταργούν. Η Ελληνική Κοσμοκρατορία υ...

Η παρούσα μελέτη αποτελεί τμήμα της έρευνάς μας με θέμα την Ίσιδα ως "καρποτόκο" θεά κατά τη διάρκεια των ελληνορωμαϊκών χρόνων. Η ενασχόλησή μας με τα διάφορα φαινόμενα που διαμορφώνουν το συνολικό χαρακτήρα των ελληνιστικών χρόνων είναι απαραίτητη προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα την μεταμόρφωση της Ίσιδας από θεότητα ενός τοπικού πανθέου σε οικουμενική θεότητα που γνωρίζει ιδιαίτερη διάδοση σε ολόκληρο τον ελληνορωμαϊκό κόσμο. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που επικεντρώνουμε την προσοχή μας κυρίως στην Αίγυπτο, μελετώντας όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής, οικονομ...

Αποθανατίζοντας ο Ραφαήλ γύρω στα 1510 μ.Χ. την Αναγεννώμενη αρχαία σκέψη, επέλεξε, για να την παραστήσει συμβολικά, την ιδεατή Σχολή των Αθηνών, στην οποία είναι συγκεντρωμένοι υπό το κηδεμόνευαν βλέμμα του Πλάτωνα και Αριστοτέλη οι Δημόκριτος, Ζήνων, Επίκουρος, Αρχιμήδης, Πτολεμαίος και πολλοί άλλοι συγγραφείς και σοφοί της ελληνιστικής εποχής. Το 529 μ.Χ., με μια εξίσου συμβολική χειρονομία, ο Ιουστινιανός αποφάσισε να "τελειώσει" την περίοδο του παγανισμού, κλείνοντας την κατάμεστη απ' τις αναμνήσεις και απ' την αναγεννητική πνοή του Πλωτίνου πλατωνική Ακαδημία. Οι εννι...

Η ιστορία του ελληνιστικού κόσμου του Χανς-Γιόαχιμ Γκέρκε καλύπτει την περίοδο από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως την υποταγή του κράτους των Πτολεμαίων στους Ρωμαίους. Το βιβλίο αυτό, όπως και όλοι οι τόμοι της ίδιας σειράς, εμφανίζει ιδιάζουσα διάταξη της ύλης. Στο πρώτο, αφηγηματικό και συνθετικό μέρος καταγράφεται περιεκτικά η εικόνα της περιόδου βάσει των αρχαίων πηγών και των κοινών συμπερασμάτων της νεότερης ιστορικής έρευνας. Στο δεύτερο μέρος παρέχεται μια εξίσου σημαντική ιστοριογραφική ανάλυση, μια "γενετική εικόνα" ακριβώς αυτών των ερευνών και του αντίστοι...

Κατά την ελληνιστική εποχή σημειώθηκαν μεγάλες αλλαγές στη διεξαγωγή του πολέμου. Η φάλαγγα της κλασσικής εποχής, με τον άκαμπτο σχηματισμό και την τυποποιημένη τακτική της, χάνει την πρωτοκαθεδρία που είχε στα πεδία των μαχών. Νέες στρατηγικές και τακτικές δοκιμάζονται και βαθμιαία επικρατούν. Το ιππικό γίνεται τώρα το κυρίαρχο όπλο στον κατά ξηράν αγώνα, ενώ παράλληλα χρησιμοποιούνται και ελαφρά εξοπλισμένα στρατεύματα. Οι πολεμικοί ελέφαντες χρησιμοποιούνται ως όπλο μάχης από όλους σχεδόν τους στρατούς. Ο πολιορκητικός πόλεμος φτάνει στο απόγειό του με τη χρήση των πολιο...

Η Υπατία, η Αλεξανδρινή, κόρη του φιλοσόφου Θέωνος, σπουδαία μαθηματικός και νεοπλατωνίστρια φιλόσοφος , μια γυναίκα φημισμένη για το κάλλος και την ωραιότητα της ψυχής της, δολοφονήθηκε άγρια από έναν φανατισμένο όχλο χριστιανών στην Αλεξάνδρεια, το έτος 415. Από τότε έγινε θρύλος και πέρασε στην ιστορία. Ποιητές, ιστορικοί, μυθιστοριογράφοι, είδαν την Υπατία σαν το σύμβολο της κλασική παιδείας και της ελευθερίας της σκέψης. Την είδαν σαν τον αντίποδα του θρησκευτικού φανατισμού, την ταύτισαν με την ελευθερία της σκέψης και την πνευματική ανύψωση. Η Υπατία με το ανοιχτό πν...

Στο βιβλίο αυτό ερευνάται η ζωή και η δράση των πρωτομάχων της ανατολικής εποποιίας, που όχι μόνο έγιναν διάσημοι δίπλα στον Αλέξανδρο, αλλά και συντέλεσαν αποφασιστικά στη διάδοση και ανάπτυξη του Ελληνιστικού πολιτισμού. Οι περισσότεροι έδρασαν κυρίως μετά το θάνατο του αρχηγού της εκστρατείας και συνέβαλαν στην αλλαγή του ρου της ιστορίας. Ο καθένας έχει τη δική του προσωπικότητα, όμως όλοι άφησαν άναυδους τους συγχρόνους τους με τη στρατιωτική, πνευματική και κοινωνική τους δράση. Τα ονόματα των συμπολεμιστών του Αλέξανδρου συνδέονται και με άλλους πρωταγωνιστές της επο...