Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με την καθαρότητα ενός τοπίου που προβάλλει σιγανά μέσα από την ομίχλη, όταν τη διαλύει ο ήλιος, φθάνει στο σύγχρονο κόσμο η ιαπωνική ποίηση υπενθυμίζοντας ότι η ομορφιά δεν είναι ζήτημα διαστάσεων αλλά μέτρου και αναλογίας. 38 ποιητές και ποιήτριες, με ένα ή περισσότερα έργα τους, καθώς και έξι ποιήματα ανωνύμων, καλύπτουν 11 αιώνες μεγάλης εκλέπτυνσης. Το πρόσθετο (συν 1) ποίημα γράφτηκε από τον παλιότερο Κινέζο ποιητή Λι Πο (στην Ιαπωνία είναι γνωστός σαν Ριχάκου).

Το Μόνο τα όνειρά μου συνεχίζουν, είναι μια συλλογή από πενήντα εννέα ποιήματα χαϊκού του μεγαλύτερου ποιητή της Ιαπωνίας. Μαζί με μια σύντομη βιογραφία του ποιητή και ένα μικρό, μα πολύ κατατοπιστικό κείμενο, για την ιαπωνική ποίηση, το βιβλιο αυτό αποτελεί μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του έργου του Ματσούο Μπασό.

Από την Ιαπωνία έως τη Ρωσία, από την Αυστραλία μέχρι τις Ινδίες ή την Ολλανδία και τη Ν. Ζηλανδία, την Ελλάδα, ή το Μαρόκο, το Πακιστάν, τη Φινλανδία, την Κούβα ή την Σιγκαπούρη, έως και το Μεξικό, αυτό το "επίγραμμα - χαϊκού", σαν ένα απέραντο δέντρο, με τις ρίζες του βαθιά στη γη της Ανατολής -της Ιαπωνίας- και τα κλαριά του απλωμένα σε εναγκαλισμό της οικουμένης, αποδείχνεται σαν τη μοναδική φόρμα ποίησης που ξεπέρασε τις καταβολές των λαών! Το γεγονός της παρούσας "Παγκόσμιας ανθολογίας χαϊκού" 50 χωρών, διανθισμένης με 186 ποιητές κάνει ολοφάνερη την αναζήτηση της...

"Ο ήλιος μαυρίζει τα πάντα για να προστατέψει τη λευκότητά του." "Αντιγράφοντας τον κόσμο φανερώνεις τις ατέλειές του." "Στον κόσμο της διαφάνειας γυρεύει να κρυφτεί καλύτερα το μυστικό." "Το νερό καθαρίζει ζωντανούς και νεκρούς." [...] Θραύσματα ενός κόσμου, στοχαστικές σημειώσεις, αποφθέγματα εμπειριών, τα "ποιήματα" του Δημοσθένη Δαββέτα είναι κάτι σαν χειρονομίες στον άδειο ουρανό. Η λακωνική μορφή τους θυμίζει τα γιαπωνέζικα χαϊκού, ή τα προσωκρατικά αποσπάσματα, όπου στοχαστικά κι αισθαντικά βιώματα εκφράζονται μέσα από τον πυκνό λόγο. Μ' άμεσο ύφος κ...

"Κάθε ανάλυση σε μια στιγμή που πέρασε είναι για να τη σκοτώσει." "Η ευφυία έχει πάντα κάτι από το καθημερινά ευτελές." "Ο μόνος νόμος που δεν ανατρέπεται είναι αυτός της αστάθειας." [...] Θραύσματα ενός κόσμου, στοχαστικές σημειώσεις, αποφθέγματα εμπειριών, τα "ποιήματα" του Δημοσθένη Δαββέτα είναι κάτι σαν χειρονομίες στον άδειο ουρανό. Η λακωνική μορφή τους θυμίζει τα γιαπωνέζικα χαϊκού, ή τα προσωκρατικά αποσπάσματα, όπου στοχαστικά κι αισθαντικά βιώματα εκφράζονται μέσα από τον πυκνό λόγο. Μ' άμεσο ύφος και λέξεις που συσπειρώνουν μέσα τους μνήμη, ιστορία...

Η ερώτηση "Τι είναι τα χαϊκού;" ερωτάται πολύ πιο συχνά απ' ό,τι απαντάται. Οι Δυτικοί παρομοίασαν τα χαϊκού με τα επιγράμματα, τις εσταντανέ φωτογραφίες ή και τα τηλεγραφήματα. Ο Sir George Samson (1883 - 1965) τα προσδιόρισε σαν "μικρές σταγόνες ποιητικής ουσίας". Ο Harold Henderson (1889 - 1974), που ενσωμάτωσε τα χαϊκού στην αγγλοσαξωνική λογοτεχνία, τα βάπτισε "διαλογισμούς... αφετηρίες για τη ροή της σκέψης". Ο R. H. Blyth (1898 - 1964) που εξέδωσε έξι τόμους μεταφρασμένων χαϊκού, έκανε την υπερβολική παρατήρηση ότι "η ιαπωνέζικη λογοτεχνία εξαρτάται εξ ολοκλήρου από...

[...] Με τα μάτια σου τ' ασημένιο της ρούχο η νύχτα κεντά. [...] Εσύ κοιμάσαι Πάνω σου το φεγγάρι ξαγρυπνο μένει. [...] Ο κορυδαλλός τραγουδάει μαζί μας μας αντιγράφει.

[...] Από λογοτεχνική άποψη τα ποιήματα του Σαντόκα έγιναν αξιοζήλευτα για το λιτό, "στεγνό" τους ύφος, αντιπροσωπευτικά της "Νέας Σχολής Χαϊκού". Μα δεν ήταν μόνο αυτό που τον έκανε αγαπητό σε ειδήμονες, ποιητές και στον καθημερινό αναγνώστη. Τα σπουδαιότερα στοιχεία της ποίησής του είναι οι τρεις μέγιστες αρχές του Ζεν: Απλότητα, Μοναξιά και Παροδικότητα. Τα απόλυτα αυτά στοιχεία της ιδιοσυγκρασίας του ήταν καθοριστικά. Ίσως κανείς μέχρι σήμερα στην ιστορία της ποίησης του Ζεν, ή και γενικότερα, δεν ήταν τόσο μονος, φτωχός και τσακισμένος όσο αυτός. Τα ποιήματά του φτάνου...