Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο παρουσιάζει σ’ ένα ενιαίο πλαίσιο τις βασικές αντιλήψεις και πρακτικές που αναφέρονται στον χωρικό σχεδιασμό των πόλεων. Οι προσεγγίσεις, τα επιχειρήματα και τα παραδείγματα που περιλαμβάνονται δίνουν έμφαση στην πρόσφατη ευρωπαϊκή και ειδικότερα την ελληνική εμπειρία. Οι συγγραφείς κινούνται σε τέσσερις βασικούς άξονες: -Την αναγκαιότητα του χωρικού σχεδιασμού: Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 ως σήμερα τα πολλαπλά προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι πόλεις και η αδυναμία των προηγούμενων πολεοδομικών πρακτικών να συμβάλουν στην επίλυσή τους έ...

[...] Η παρούσα έκδοση διατηρεί τα περιεχόμενα της πρώτης έκδοσης ενσωματώνοντας διορθώσεις και συμπληρώσεις που προέκυψαν στο διάστημα από την κυκλοφορία της: Με πυρήνα την πολεοδομική οργάνωση του Βόλου εξετάζει πλήθος θεμάτων που σχετίζονται με την πόλη, όπως η κοινωνική και οικονομική συγκρότησή της, το ιδεολογικό της υπόβαθρο, η σχέση της με τις τοπικές αρχές και το κράτος, ενώ όπου είναι απαραίτητο γίνονται συγκρίσεις με αντίστοιχα παραδείγματα άλλων πόλεων. Επιπλέον, εμπλουτίζεται με ένα περιεκτικό επίμετρο, το οποίο περιλαμβάνει όλες τις παρεμβάσεις στο δομημένο χώρ...

[...] Το δικαίωμα στην πόλη δεν αποτελεί απλώς μια διατύπωση του αιτήματος για γενικευμένη προσβασιμότητα στα αγαθά και τις υπηρεσίες που προσφέρει η πόλη. Δεν αποτελεί μια αναδιατύπωση του αιτήματος της δίκαιης αναδιανομής, που μπορεί απότην έμφαση στο εισόδημα να μετατοπιστεί και σε μια διεκδίκηση του χώρου. Μια τέτοια προοπτική, παρότι μπορεί να εκφράζει συγκεκριμένους αγώνες στην πόλη που υπήρξαν και υπάρχουν, δεν αμφισβητεί τη θεμελιώδη ποσοτικοποίηση του χώρου στην οποία βασίζεται η αλλοτριωτική εξάπλωση του αστικού. Το δικαίωμα στην πόλη αναφέρεται σε μια διαφορετικ...

Το βιβλίο απευθύνεται στους ερευνητές και φοιτητές που θητεύουν στις Μεσογειακές, Ευρωπαϊκές, τις πολιτιστικές, τις αρχαιολογικές και τις χωρικές σπουδές κάθε επιπέδου και κατεύθυνσης (γεωγραφία, αρχιτεκτονική, πολεοδομία, χωροταξία). Επίσης, στους σχεδιαστές αναπτυξιακών και χωρικών πολιτικών και στους απασχολούμενους στην πολιτιστική σφαίρα, όπως και στο ευρύτερο ευαισθητοποιημένο κοινό.

[...] Τα κείμενα που παρουσιάζονται στο συλλογικό αυτό τόμο βασίζονται στην επιστημονική συζήτηση και παραγωγή που έλαβε χώρα στο διεθνές επιστημονικό συμπόσιο στην Κεφαλλονιά το 2003, με θέμα "Σεισμοί και δομημένο περιβάλλον: επιπτώσεις στον πολεοδομικό σχεδιασμό και την οικιστική ανάπτυξη", που έγινε με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από τους τρομερούς σεισμούς των Ιονίων Νήσων του έτους 1953. Μια πραγματικά ενδιαφέρουσα συλλογή άρθρων διεπιστημονικού χαρακτήρα που αποτελείται από τέσσερις θεματικές ενότητες με τους ακόλουθους τίτλους: α) Η διαχείριση της καταστροφ...

Οι πόλεις και γενικότερα οι μαζικές συγκεντρώσεις πληθυσμού σε σχετικά περιορισμένο γεωγραφικό χώρο εξελίσσονται σε όλο και πιο δυναμικά τμήματα της υδρογείου. Κατά τη διαδικασία ανάπτυξης και διόγκωσης της η πόλη κατατρώει την ύπαιθρο. Έτσι η ύπαιθρος, ο φυσικός χώρος στην επιφάνεια του πλανήτη συρρικνώνεται, ρυπαίνεται, κατακτάται από τις επεκτατικές αστικές δραστηριότητες. Όμως η πόλη σχεδιάζεται. Το ίδιο και τα επιμέρους στοιχεία της: οι κατοικίες, τα συγκροτήματα για τις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες, οι δρόμοι, τα τεχνικά έργα. Πόσο ο σχεδιασμός αυτός ευθ...

Δεκαπέντε ιστορικοί, ιστορικοί της τέχνης, της αρχιτεκτονικής και του λόγου, αρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι παρουσιάζουν κριτικά το συνολικό καλλιτεχνικό έργο του Παντελή Λαζαρίδη, ως ένα Αρχείο προς αποκωδικοποίηση μέσα στο γενικότερο κοινωνικό και ιστορικό του πλαίσιο, από τα χρόνια του '60 στη Θεσσαλονίκη έως σήμερα. Εξετάζονται συγχρόνως εικόνες της εποχής και δυναμικές πτυχές της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργικής έκφρασης, που επίκεντρο της έχει τη ζωή στην πόλη, στο περιβάλλον που ορίζεται από την κυριαρχία των αναπαραστάσεων. Η πόλη, η σπαρακτική φαντασμαγορία τη...

Ζούμε μέσα σε μια "πολυτελή" ασχήμια, μέσα σε νεοπλασματικά πολεοδομικά μορφώματα του αστικού ιστού, τα οποία οι αισιόδοξοι εξακολουθούν να αποκαλούν "πόλεις" και τα οποία ουδεμία σχέση έχουν πλέον με τη γνωστή σε μέγεθος και τρόπο συγκρότησης "πόλιν" της αρχαίας Ελλάδας, απ' όπου και πήραν το όνομά τους. Όμως, σε τέτοιες ακριβώς εποχές είναι που πρέπει να αντιστεκόμαστε. Σε τέτοιες εκφυλισμένες ιστορικές εποχές, όπως αυτή που περνάμε τα τελευταία χρόνια, τόσο στη χώρα μας όσο και παγκόσμια, εποχές όπου θίγεται βαθιά η ανθρώπινη αξιοπρέπεια (τόσο οικονομικά, όσο όμως και...

Τα "Επτά Βιβλία της Πολεοδομίας" αναφέρονται στην περίοδο από τον 19ο αιώνα ως σήμερα και καλύπτουν ζητήματα πολεοδομικής εξέλιξης τόσο για την Ελλάδα (και την Αθήνα ειδικότερα) όσο και για τον κέντρο-Ευρωπαϊκό και τον δυτικό-Ευρωπαϊκό χώρο. Η ανάλυση του πρώτου σχεδίου της Αθήνας από τους Κλεάνθη και Schaubert και η ανάπτυξη της πρωτεύουσας στα χρόνια του τρικουπικού εκσυγχρονισμού, η μεγάλη "στιγμή" των προσφύγων του '22 και οι δύο μεταπολεμικές όψεις του Ιανού (αντιπαροχή και αυθαίρετη δόμηση) είναι το φάσμα που ορίζει την Ελληνική πραγματικότητα. Ο Ευρωπαϊκός 19ος αιώνα...

Το βιβλίο αυτό διερευνά την αφύπνιση και την εξέλιξη μιας επιστήμης σύμφυτης με τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό, από τις απαρχές του στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τη νέα χιλιετία. Xαρτογραφεί και αναλύει τη μακρά παράδοση των περί τον κόσμο, το χώρο και το περιβάλλον επιστημών των αρχαίων ελλήνων, για να παρακολουθήσει κατόπιν, μέσα από μια μεταμοντέρνα "φωτογραφική προσέγγιση", την αλληλουχία των γεωγραφικών επιστημολογιών στη σύγχρονη Ευρώπη, οι οποίες πολλά εμπνεύστηκαν από εκείνους. To καθένα από τα (σχεδόν αυτοδύναμα) κεφάλαια 2-8 προλογίζεται από το "είδωλο" ενός έλληνα σοφού...

Tα άρθρα που περιλαμβάνονται στον τόμο αποτελούν προϊόν μιας ομάδας η οποία λειτουργεί συλλογικά με τη μορφή εργαστηρίου και αποσκοπεί στην ανάπτυξη της "κριτικής διεπιστημονικότητας" με εκδόσεις σε ετήσια βάση. Επιδίωξη της ομάδας είναι να συμβάλει στη διεξαγωγή ενός κριτικού διαλόγου ανάμεσα στους διάφορους κλάδους της γνώσης, που θα έχει ως αποτέλεσμα όχι απλώς την ανταλλαγή ιδεών και μεθόδων αλλά και την αναθεώρηση των επιστημών και των μεταξύ τους σχέσεων σε ένα νέο πλαίσιο οργάνωσης και εποπτείας όπου κεντρικός άξονας θα είναι ο άνθρωπος. Η παραπάνω προσπάθεια δεν εί...

Οι διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης αναβαθμίζουν αντί να υποβαθμίζουν την τοπική διάσταση και τη διάσταση της πόλης. Οι ελληνικές πόλεις και περιφέρειες όμως στερούνται σχεδίου και οράματος. Έμειναν στα "ρυθμιστικά σχέδια" και τις "επεκτάσεις του σχεδίου πόλης"... Η αισθητική ποιότητα καθορίζει πλέον την ίδια την ανάπτυξη, την ποιότητα της ανάπτυξης. Στους ανέμους της παγκοσμιοποίησης, άγριους ή ευχάριστους, ανταγωνιστικούς ή αλληλέγγυους, θα σταθούν αξιοπρεπώς μόνον οι έξυπνες -η γνώση, οι επιστήμες- αλλά και όμορφες- οι Τέχνες- πόλεις και περιφέρειες. Οι πόλεις και οι...

Η ανάγκη για τον προσδιορισμό ενός ιδιαίτερου επιστημονικού πεδίου με αντικείμενο τη χωρική ανάπτυξη προκύπτει άμεσα και έμμεσα τόσο από τις επιστημονικές αναζητήσεις όσο και τις προσπάθειες προγραμματικών παρεμβάσεων στην αναπτυξιακή διαδικασία. Στην παρούσα κατάσταση ακαδημαϊκοί, στελέχη της διοίκησης, σύμβουλοι και πολιτικοί βρίσκονται συχνά σε εννοιολογική και μεθοδολογική αμηχανία -αν όχι αδιέξοδο- απέναντι στα σύνθετα προβλήματα της διατύπωσης, εφαρμογής και αξιολόγησης δράσεων που σχετίζονται με τα ζητήματα της χωρικής ανάπτυξης. Η αβεβαιότητα αυτή δεν μπορεί πλέον ν...

Η έκδοση αυτού του τιμητικού τόμου αναδεικνύει με τρόπο πανηγυρικό το έργο ενός άξιου συναδέλφου, που παραμένει στις επάλξεις του καθήκοντος, της επιστήμης και της διανόησης επί πολλές δεκαετίες. Προβάλλει την πνευματική συγκομιδή του Θανάση Αραβαντινού, του διαπρεπή και ακάματου Καθηγητή της Πολεοδομίας και Χωροταξίας, που η θητεία του στο Πολυτεχνείο αποτελεί κόσμημα για το Ίδρυμα. Ο Αραβαντινός υπήρξε δάσκαλος, ερευνητής και συγγραφέας με έμπνευση και όραμα. Έχει ήδη παρουσιάσει ένα ογκώδες, πολυσχιδές και βαρυσήμαντο έργο, η ανθολόγηση του οποίου γίνεται στον παρόντα τ...

Το πρόβλημα της κυκλοφορίας των πεζών στις πόλεις μας γίνεται κάθε μέρα όλο και πιο πιεστικό λόγω της αύξησης της αλόγιστης χρήσης των ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων. Στα πλαίσια αυτά γίνονται διάφορες προσπάθειες στο εξωτερικό από τα τέλη της δεκαετίας του '60 και στην Ελλάδα μετά τα τέλη της δεκαετίας του '80, οι οποίες πρακτικά καταλήγουν σε σχεδιασμό του διαχωρισμού της κυκλοφορίας πεζών - οχημάτων από τη μια και της ιεράρχησης της κυκλοφορίας από την άλλη, και σε τελευταία φάση την κατασκευή πεζοδρομίων διαφόρων τύπων. [...] Το βιβλίο των κ.κ. Ζαβαντή και Πανουργιά δίν...

"Ή γαρ τάξις νόμος" γράφει ο Αριστοτέλης, και ο νόμος είναι απαραίτητος για την επίτευξη της "ευταξίας", την κάλυψη των αναγκών, αλλά και την πραγματοποίηση των οραμάτων των ανθρώπων. Το βιβλίο πραγματεύεται με συστηματικό τρόπο τη νομοθεσία που επιδιώκει την "ευταξία" των πόλεων, δηλαδή την πολεοδομική νομοθεσία, ξεκινώντας από το νδ του 1923 μέχρι σήμερα και θίγοντας τις επιδράσεις που αυτή έχει δεχθεί από τον ευρωπαϊκό χώρο. Το βιβλίο συντίθεται από δύο μέρη. Στο Α' μέρος διατυπώνονται οι σχέσεις χωροταξίας, προστασίας περιβάλλοντος, πολεοδομίας, κτηριοδομίας. Ερευνάτα...

Σχεδιάζουμε έναν τόπο σημαίνει κάνουμε "προσωπικό" το "απρόσωπο", δίνουμε "μορφή" στο "άμορφο", σημαίνει ότι μέσω της ικανότητάς μας να πλάθουμε δίνουμε τα δικά μας νοήματα στους τόπους. Τα περιγράμματα είναι αυτά που περιγράφουν τις μορφές ταυτόχρονα με το χώρο τους, είναι τα όρια που συνδέουν, αλλά και διαχωρίζουν κάθε μορφή από το περιβάλλον της. Το περίγραμμα σχηματίζει τις μορφές ορίζοντας το χώρο γύρω τους, αλλά ο χώρος εξασκεί ωθήσεις, πιέσεις, έλξεις και άλλες μετασχηματιστικές δυνάμεις δημιουργώντας και ταυτόχρονα αλλοιώνοντας ης μορφές. Αναζητούμε στις μορφές των...

[...] Η παρούσα έκδοση με πυρήνα την πολεοδομική οργάνωση του Βόλου, εξετάζει πλήθος θεμάτων που σχετίζονται με την πόλη, όπως η κοινωνική και οικονομική συγκρότησή της, το ιδεολογικό της υπόβαθρο, η σχέση της με τις τοπικές αρχές και το κράτος, ενώ όπου είναι απαραίτητο γίνονται συγκρίσεις με αντίστοιχα παραδείγματα άλλων πόλεων. Εκτός από τον επιστημονικό χαρακτήρα της, διαθέτει δυο ακόμη πολύ σημαντικές αρετές: η πρώτη έχει σχέση με το ύφος της, το οποίο είναι εύκολα προσιτό αλλά και ευχάριστο στο μέσο αναγνώστη. Η δεύτερη, η οποία αποτελεί συγχρόνως κάτι μοναδικό, είναι...

Στη σύγχρονη πόλη οθόνη η εμπειρία του χώρου εγκλωβίζεται στην πρόσληψη της εικόνας του. Η κοινωνική ζωή προβάλλεται σαν μια σειρά στιγμιότυπα χωρίς ειρμό και συνοχή, σαν μια σειρά πλάνα εκτός τόπου και χρόνου. Έτσι οι σύγχρονες εικόνες χωροποιούν την ανθρώπινη δράση, ανάγοντας τη ζωή στο σκηνικό της. Ακινητοποιούν το χρόνο, κάνοντας το παρόν να επικρατήσει πάνω στο παρελθόν, προεξοφλώντας ουσιαστικά το μέλλον με την τυποποιητική τους επίδραση. [...]