Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Αλεξάνδρα Κραντονέλλη, Δρ. Φ., με τον παρόντα τόμο συμπληρώνει μία τριλογία ιστορίας της πειρατείας στους τετρακόσιους και πλέον χρόνους της Τουρκοκρατίας. Στον τόμο αυτό εξειδικεύει το θέμα στην εντατική πειρατεία και το κούρσος που άσκησαν οι Έλληνες τον ΙΗ΄ αιώνα και μέχρι την Ελληνική Επανάσταση. Τρεις διεθνείς συγκυρίες επέτρεψαν στους Έλληνες να ασκήσουν επικερδώς τον ΙΗ΄ αιώνα όχι μόνον πειρατεία αλλά και κούρσος στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Έδρασαν έχοντας υψωμένη στα καΐκια τους και αργότερα στα καράβια τους ξένες σημαίες ισχυρών ευρωπαϊκών δυνάμεων. Η πρώτη είν...

Στη νεότερη ελληνική ιστορία, αυτή είναι η πρώτη φορά που το θέμα του κρυφού σχολειού γίνεται αντικείμενο ειδικής μονογραφίας. Για πρώτη φορά ένας ειδικός μελετητής της εκπαιδευτικής πραγματικότητας στην Τουρκοκρατία εξετάζει συστηματικά το θέμα του κατά πόσον λειτούργησαν κρυφά ελληνικά σχολεία στην περίοδο αυτή και καταλήγει σε αρνητικό συμπέρασμα. Ο Άλκης Αγγέλου πιστεύει ότι το κρυφό σχολειό είναι ένας μύθος που διαπέρασε, όπως και τόσοι άλλοι, την κοινή παράδοση και αποδεικνύει ότι η αυστηρή επιστημονική έρευνα συντελεί ουσιαστικά στη διαμόρφωση ορθής ιστορικής συνείδη...

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στη λειτουργία ελληνικών κοινοτικών δικαστηρίων στον ελλαδικό χώρο (νησιωτικό) κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας. Πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική, αν και ελάχιστα γνωστή, σελίδα της ιστορίας μας. Τα προαναφερόμενα δικαστήρια είχαν τη δικαιοδοσία να κρίνουν τις αστικές διαφορές των ελλήνων, εκτός εκείνων που αφορούσαν υποθέσεις οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου, για τις οποίες είχαν δικαιοδοσία τα εκκλησιαστικά δικαστήρια. Εξάλλου, τα ελληνικά κοινοτικά δικαστήρια είχαν και μια -περιορισμένη κατ' αρχήν- ποινική δικαιοδοσία, στην οποία...

Η "Τουρκοκρατούμενη Ελλάς" συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα έργα του Κωνσταντίνου Σάθα. Όπως υποδηλώνει ο τίτλος του, το δοκίμιο αυτό είναι στρατευμένο στην ιστορική τεκμηρίωση της φαντασιακής συνέχειας των απελευθερωτικών αγώνων των Ελλήνων μετά την 'Αλωση, που κορυφώθηκαν με την Επανάσταση του 1821. Η πολιτική χρήση της ιστορίας από τον Σάθα ενσαρκώνει την νομοτέλεια την Μεγάλης Ιδέας και στηρίζει ηθικά τους συγχρόνους του Έλληνες σε μία δύσκολη συγκυρία, στο τέλος της ατυχούς Κρητικής Επανάστασης (1866-69). Δεν είναι τυχαίο ότι το βιβλίο τελειώνει με την προσφιλή πεποίθη...

Οι "Διατριβαί" του Κ. Σάθα φέρνουν στο φως α) αίτημα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Μάλτας προς την κυβέρνηση των επαναστατημένων Ελλήνων για παραχώρηση βάσης στην Ελλάδα, β) ένα σχέδιο για τη διανομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που εκπόνησε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας καρδινάλιος Ιούλιος Αλβερόνη (Alberoni) το 1730, και γ) μία έμμετρη βιογραφία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων (έως την καταστροφή του Γαρδικίου το 1812) στα ελληνικά από τον τυφλό Αλβανό ποιητή Χατζή Σεχρέτη (γεν. στο Δέλβινο), από χειρόγραφο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου...

Με τη μελέτη αυτή επιχειρείται μια αναλυτική προσέγγιση των φορολογικών μηχανισμών που λειτούργησαν στις τουρκοκρατούμενες ελληνικές περιοχές, μέσα από το παράδειγμα μιας κοινότητας ορισμένου τύπου, όπως η Σέριφος: κύρια χαρακτηριστικά της, η ελλειμματική αγροτική οικονομία και η παράλληλη άσκηση κτηνοτροφίας.

[...] Το μικρό αυτό βιβλίο δεν είναι Ιστορία του Διαφωτισμού και δεν έχει εγκυκλοπαιδικό χαρακτήρα. Έχει συγκεκριμένο στόχο: ερευνά ορισμένα μόνο θέματα ιδεολογίας και αισθητικής, έτσι όπως αυτά προκύπτουν μέσα από τα διάφορα έργα των λογίων, όσο κατά τη γνώμη μου έχουν για τον καιρό μας επίκαιρη σημασία. Το βιβλίο υποχρεωτικά εκτείνεται -έστω και συνοπτικά- στον ευρωπαϊκό (κατά κύριο λόγο, στο γαλλικό) Διαφωτισμό, από τον οποίο αρδεύτηκε στο πιο μεγάλο μέρος της, η ανθρωπιστική συλλογιστική των Ελλήνων λογίων του 18ου αιώνα, αυτή που σε μια συγκεκριμένη εποχή (1750-1821),...

Η Αθανασία Αβδάλη, λειτουργός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, δημοσιεύει εδώ τη διδακτορική διατριβή της. Η μελέτη έχει ως αντικείμενό της τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στα ελληνικά σχολεία του μεσαίου κύκλου κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας. Το θέμα ανήκει στον ευρύτερο κύκλο της παιδείας του Νέου Ελληνισμού σε μία κρίσιμη περίοδο διαμόρφωσής της, τον 18ο αιώνα. Η δημοσίευση της τετράτομης "Εγκυκλοπαίδειας Φιλολογικής" του Αθηναίου λογίου Ιωάννη Πατούσα (1677-1712) στη Βενετία το 1710 συνιστά ορόσημο στην εξέλιξη της νεοελληνικής εκπαίδευσης, καθόσον τότε...