Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ιστορία της ελληνικής εκκλησίας επί οθωμανικής κυριαρχίας είναι, συγκριτικά, ελάχιστα γνωστή. Την περίοδο εκείνη, ο Ελληνισμός επέζησε τρεφόμενος από την Εκκλησία, γιατί οι 'Έλληνες; αδιάκοπα ήλπιζαν και έκαναν σχέδια για την ημέρα που θα ανακτούσαν εκ νέου την ελευθερία τους. Δεν μπορεί κανείς να επιρρίψει εξολοκλήρου την ευθύνη στους Τούρκους εάν τέτοιες βλέψεις τους προκαλούσαν να δρουν ως απάνθρωποι δυνάστες. Αλλά υπήρξαν Τούρκοι, όπως ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, που ο λαός του τον ονόμασε Νομοθέτη, ή οι Μεγάλοι Βεζίρηδες in; οικογένειας Koprulu, οι οποί...

Ένα πλήρες εγχειρίδιο της ελληνικής ιστορίας, από την προϊστορική εποχή έως τις μέρες μας, προσφέρει στο αναγνωστικό της κοινό η "Καθημερινή", από την Κυριακή, 20 Ιουνίου. Πρόκειται για την "Ελληνική Ιστορία" της Εκδοτικής Αθηνών, στην οποία παρουσιάζεται με τρόπο συνοπτικό και κατανοητό η πολυτάραχη πορεία του τόπου μας και των ανθρώπων του, από τη γεωλογική διαμόρφωση του ελλαδικού χώρου και την εμφάνιση του ανθρώπου, έως την περίοδο της Μεταπολίτευσης και τις αρχές του 21ου αιώνα. Παράλληλα, η σειρά περιλαμβάνει και εξαιρετικού ενδιαφέροντος κεφάλαια για τον Ελληνισμό τη...

Η Θεσσαλία κατακτήθηκε το 1393 και απελευθερώθηκε το 1881. Η Τουρκοκρατία σ' αυτήν διήρκησε 487 χρόνια, πέντε αιώνες. Στη διάρκειά τους η Θεσσαλία έχασε ποταμούς αίματος και δακρύων. Θυσίασε χιλιάδες τέκνων της. Τα βουνά της υπήρξαν καταφύγια του έθνους και άσβεστες εστίες του ανεπανάληπτου ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, του ανυπότακτου πνεύματος και της λεβεντιάς. Ανυψώθηκε στην πρωτοπορία της οικονομικής αναπτύξεως , με τις φημισμένες συντεχνίες της και εισχώρησε στο ευρωπαϊκό εμπόριο χωρίς κρατική στήριξη ή επιδοτήσεις, αλλά με την συνέπεια και με προϊόντα ανώτερα ποιοτικώ...

Το παιδομάζωμα υπήρξε πρωτότυπος οθωμανικός θεσμός. Αντίθετο στην όποια ανθρώπινη ηθική και στο Κοράνι, αποτέλεσε έναν από τους βασικούς θεσμούς του Κράτους, που επιβαλλόταν στα αγόρια των χριστιανών υπηκόων του. Από αυτά, αλλά προορίζονταν να πάρουν εξελικτικά τις μεγάλες θέσεις και άλλα να επανδρώσουν το σώμα των γενίτσαρων και διάφορες μονάδες /υπηρεσίες του στρατού και των ανακτόρων. Για τους Οθωμανούς το παιδομάζωμα ήταν δύναμη· για τους υπόδουλους Χριστιανούς, το μεγαλύτερο από τα κακά που επέβαλε η πανίσχυρη τουρκική κατοχή. Για να γλυτώσουν από αυτό έπρεπε ή να προσ...

Στις σελίδες που ακολουθούν γίνεται μία σύντομη επισκόπηση ορισμένων πλευρών της ελληνικής ιστορίας της πρώτης μεταβυζαντινής Περιόδου. Στο κείμενο αυτό εξετάζουμε ταυτόχρονα και παράλληλα την Ιστορία των δύο τμημάτων του τότε ελληνικού χώρου, λατινοκρατούμενου και Τουρκοκρατούμενου, ξεκινώντας από τη σκέψη ότι οι πληθυσμοί τους ανήκαν στο ίδιο ενιαίο σύνολο που ονομάζεται Ελληνισμός. Περισσότερες λεπτομέρειες για την Ιστορία της περιόδου, για τα θέματα που μας απασχολούν και άλλα που εδώ δεν συμπεριλαμβάνουμε, θα βρει ο αναγνώστης στην υπάρχουσα σχετική βιβλιογραφία. Εδώ σ...

Το παιδομάζωμα μπορεί να θεωρηθεί ως αποτέλεσμα ενός είδους διαιώνισης της κατάστασης πολέμου, που συνίσταται σε τούτο: ότι η "αιχμαλωσία, ο πιασμός" ενός μέρους του πληθυσμού, είναι δυνατά σε ειρηνική περίοδο, (προπαντός αν σκεφτεί κανείς ότι η έννοια του υπηκόου, του υπόσπονδου, δεν ήταν σε χρήση, αλλά το σύνολο χαρακτηριζόταν συνήθως ως υπόδουλοι). Εάν η κατάσταση πολέμου είχε τερματισθεί με την καταβολή του κεφαλικού φόρου και των άλλων υποχρεώσεων, δεν θα μπορούσε να ισχύσει ένα τέτοιο μέτρο, γιατί ακριβώς αυτό ήταν το νόημα αυτών των παροχών, ότι οι υπόδουλοι εισέρχον...

Ο παρών τιμητικός τόμος αφιερώνεται στην καθηγήτρια Βασιλική Παπούλια με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τριάντα πέντε χρόνων προσφοράς της στο Πανεπιστήμιο. Ως δασκάλα και ερευνήτρια η τιμωμένη διακρίνεται για την πολυσχιδή της προσωπικότητα αλλά κα τα πολύπλευρα ενδιαφέροντά της. τα ελληνικά και διεθνή επιστημονικά fora, η ελληνική και η διεθνής Ένωση Σπουδών για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, η Ελληνική Ιστορική Εταιρεία, κυρίως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικής συνιστούν τον ευρύτατα ανοικτό χώρο των εμπειριών και των δράσεών της, επιστημονικών και επαγγελματικών. [......

Η μονογραφία του Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, "Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν τουρκοκρατίαν (1715-1821)", αρθρώνεται σε δύο μέρη (πέντε και επτά κεφάλαια) και τρία παραρτήματα. Από θεματογραφική άποψη πραγματεύεται την οικονομία, την κοινωνία, την δημογραφία, την οθωμανική διοίκηση, την ελληνική αυτοδιοίκηση, τις σχέσεις μεταξύ των συνοίκων Οθωμανών και Ελλήνων, την ενδοελληνική κοινωνική διαστρωμάτωση και τις συναφείς ταξικές τριβές. Επίσης, το φαινόμενο της ελληνικής εθνοαπελευθερωτικής επαναστατικότητας και τις ένοπλες συγκρούσεις. Το έργο πρόσφερε πολλά νέα δεδομένα και πρω...

Τα όσα ακολουθούν δεν είναι καρπός συγγραφής με την άνεση που προσφέρει η προσωπική μου βιβλιοθήκη, είναι καρπός των παραδόσεων, τις οποίες κατά την τελευταία δεκαετία πραγματοποίησα σε διάφορα "ανοικτά" "λαϊκά πανεπιστήμια". Τις παραδόσεις αυτές φιλόπονοι μαθητές φρόντιζαν να τις μαγνητοφωνούν κι έτσι -μετά την απομαγνητοφώνηση- σχηματίστηκε ένα ιστορικό corpus που αυτοί έκριναν πώς είχαν χρέος -λόγω των τελευταίων ατυχών επιλογών της πολιτείας- να λάβουν οι παραδόσεις αυτές μορφή βιβλίου, προσιτού στο ευρύ κοινό και μάλιστα στη μαθητιώσα και σπουδάζουσα νεολαία που ταλανί...

Οι αναθεωρητές ιστορικοί, εδώ και τριάντα-σαράντα χρόνια, προέβησαν σε μια βίαιη "αλλαγή παραδείγματος" στην ελληνική ιστοριογραφική επιστήμη, καταγγέλλοντας την προηγούμενη ιστορική ανάλυση ως "αναχρονιστική και εθνοκεντρική", επιβεβλημένη από την "ως τότε κυρίαρχη ελληνοχριστιανική ιδεολογία"... Ένας από τους διακηρυγμένους στόχους της νέας ιστοριογραφίας είναι και η απαλλαγή της ιστορικής αφήγησης από τα "στερεότυπα" και τους "μύθους", με τους οποίους υποτίθεται πως ήταν αυτή μέχρι τότε συνδεδεμένη. ... Από τους πρώτους "εθνικούς ιστορικούς μύθους" που μπήκαν αμέσως στ...

Με τους Τούρκους μας ενώνει μια θάλασσα και μας χωρίζουν πολλά ποτάμια. Όχι ο Έβρος και τα παραποτάμια του. Μας χωρίζουν προ πάντων -πέρα από κάμποσα άλλα, παραδοσιακά ή όχι- τα ποτάμια από το αίμα που χύθηκε. Όμως, όσα θα ακολουθήσουν δε γράφτηκαν για να φανατίσουν, ούτε καν για να χρωματίσουν τις διαχωριστικές μας γραμμές. Άλλωστε ολόκληρη η ιστορία -κι όχι μόνο η δική μας- "διασχίζεται από τους Αμαζόνιους και τους Μισισσιπήδες του αίματος" (Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος). Σκοπός στάθηκε η παράσταση, με πολύ αδρές γραμμές, της πορείας του ελληνισμού στην περίοδο της Τουρκοκ...

Στον παρόντα τόμο μεταφράζονται οθωμανικά ιστορικά τεκμήρια για τη νεώτερη ιστορία της Λευκάδας, χρονολογούμενα μεταξύ του 15ου και του 17ου αιώνα. Οι πηγές ρίχνουν φως στην ιστορία του φρουρίου της Αγίας Μαύρας και των οικισμών που βρίσκονταν γύρω του κατά τους οθωμανικούς χρόνους, μας παρέχουν μια αναλυτική καταγραφή των χωριών της Λευκάδας και του πληθυσμού τους, ενώ προσφέρουν επίσης έναν κατάλογο των οικογενειακών ονομάτων των Λευκαδίων ανά οικισμό στα μέσα του 17ου αιώνα. Η εκτενής εισαγωγή του βιβλίου τοποθετεί το φρούριο της Αγίας Μαύρας και τη Λευκάδα στο κέντρο...

Στο βιβλίο αυτό εκτίθεται συνοπτικά η πορεία του ελληνικού έθνους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ενώ ταυτόχρονα διερευνάται μια μεθοδολογική εκτροπή στον χώρο της τρέχουσας ιστοριογραφίας, η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις στην έρευνα, καθώς έχει μεταφέρει το ερευνητικό πεδίο από τη μελέτη των υπαρκτών παραδόσεων, από τη μελέτη των κοινωνικών σχέσεων, στην πολιτική ιδεολογία. Η εκτροπή αυτή έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζονται ιστορικές πραγματικότητες, όπως το έθνος, ως ιδέες, ως προϊόντα νοητικά του κράτους, του νομικού κανόνα δηλαδή. Πρόκειται για μια σαφή κανονιστική εκ...

Σε αυτό το βιβλίο συγκεντρώνονται μελετήματα, τα οποία, παρότι συντάχθηκαν με διαφορετικές αφορμές, συγκροτούν μια ενιαία θεματική ενότητα, θεμελιώδης παράμετρος της οποίας είναι το μοτίβο της αλλοτρίωσης (ή του κινδύνου της αλλοτρίωσης) της θεολογικής αυτοσυνειδησίας του ελληνικού λαού συνεπεία των αλλεπάλληλων ιστορικών δυστυχημάτων των τελευταίων περίπου επτά εκατονταετιών. Η έρευνα εστιάζεται εν πολλοίς αφενός στο πεδίο αντιρρητικής αντιπαράθεσης του χριστιανισμού με το ισλάμ και αφετέρου στο ζήτημα των δυτικών σχολαστικών επιδράσεων στη νεοελληνική θεολογία· όμως, παρά...

Οι πρώτοι χρόνοι της Τουρκοκρατίας, 1390 - 1538, υπήρξαν η εποχή της γέννησης και άνθησης της οθωμανικής δύναμης. Οι μέσοι χρόνοι της Τουρκοκρατίας, 1538 - 1699, είναι περίοδος τριβής της Αυτοκρατορίας. Δύο γεγονότα αποτελούν ορόσημα, σταθμούς στην ιστορία της πειρατείας στους μέσους χρόνους της Τουρκοκρατίας και αλλάζουν την πορεία και τους τρόπους δράσης: Η ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571 και η απαρχή του βενετοτουρκικού πολέμου για την κατάληψη της Κρήτης από τους τούρκους το 1645. Στα τριάντα χρόνια, μετά την επικράτηση το 1538 του Χαϊρεδδίν Βαρβαρόσσα και της οθωμανικ...

"...Μεγάλη η αξία του σημερινού Διεθνούς Επιστημονικoύ Συνεδρίου, του δευτέρου στη σειρά των "10 Επιστημονικών Συνεδρίων για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επαν?στασης", που έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν, συν Θεώ, υπό την αιγίδα της Ιεράς Συνόδου... Ομολογώ ότι η συμμετοχή τόσο σπουδαίων καθηγητών και ερευνητών εγνωσμένου κύρους είναι εξαιρετικά πολύτιμη και είμαι βέβαιος ότι η παρουσία τους, οι επισταμένες εισηγήσεις και η γόνιμη συζήτηση θα φωτίσουν αυτή τη σημαντική και διδακτική περίοδο για την ιστορία και την ταυτότητά μας. Για να φτάσουμε στην Επανάσταση...

Από τα ιστορικά δεδομένα αποκαλύπτεται η πρώιμη χρήση, εντονότερα από τον 15ο και 16ο αιώνα, των όρων "Έθνος" και "Γένος", με την έννοια της ευρύτερης κοινότητας των Ελλήνων, Γραικών ή Ρωμηών, η οποία έχει, σε εξελισσόμενο ποιοτικά βαθμό, συνείδηση και του ιστορικού παρελθόντος της και του ένδοξου διαχρονικά πολιτισμού της, καθώς και της κοινής πίστης στην Ορθοδοξία και της λαχτάρας μιας απελευθερωμένης ζωής από το ζυγό της δουλείας σε Ανατολικούς ή Δυτικούς. Εκφράζεται με κείμενα, τραγούδια ή εξεγέρσεις και μαρτυρίες θυσίας η προσδοκία των περισσότερων για πολιτική αυτοδυ...