Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι φέρνει την ευτυχία; Παραπλανητικό το ερώτημα, θα έλεγε ο Επίκουρος, γι' αυτό και αιώνια βασανιστικό. Αφού σημασία δεν έχει τι φέρνει την ευτυχία, αλλά τι είναι ευτυχία. Αυτό δε χρειάζεται και πολλή ανάλυση. Η ευτυχία δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από τη σταθερά καλή διάθεση, αυτήν που βιώνεις μόνιμα και όχι παροδικά. Γιατί το μεγάλο πρόβλημα είναι η διάρκεια - το θέμα είναι να διατηρείς τη διάθεσή σου ακμαία κάθε μέρα. Και ο Επίκουρος, επίκαιρος όσο ποτέ, φωνάζει με όλη τη δύναμη του πνεύματός του ότι είναι στο χέρι του κάθε ανθρώπου η εξασφ...

"Οι προηγηθείσες εκδόσεις των ερευνητικών εργασιών μου στην περιοχή της Βυζαντινής κυρίως και της Μεταβυζαντινής Φιλοσοφίας σε δύο συγκεντρωτικούς τόμους (2002, 725 σελ. και 2001, 225 σελ.) γεννούν δικαιολογημένα την εντύπωση ενός Ιστορικού της Ελληνικής Φιλοσοφίας ειδικευμένου αποκλειστικά στην Μεσαιωνική και Νεώτερη περίοδο της Φιλοσοφίας αυτής. Πρόθεσή μου λοιπόν με την έκδοση και του παρόντος τόμου, ο οποίος συγκεντρώνει και πάλι διασκορπισμένες σε ποικίλες παλαιότερες εκδόσεις ιστοριογραφικές και ερευνητικές εργασίες μου στην Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, δεν είναι μόνον...

Το 2004 είναι η χρονιά κατά την οποία ο καθηγητής Δημήτρης Λυπουρλής συμπληρώνει τα εβδομήντα χρόνια του. Με την αφορμή αυτή οι άμεσοι συνεργάτες -και μαθητές του- αναλάβαμε την πρωτοβουλία της έκδοσης ενός τιμητικού τόμου για τον Δάσκαλό μας, μικρή ένδειξη αγάπης και ευγνωμοσύνης. Απευθυνθήκαμε στα μέλη και στους ομότιμους καθηγητές του Τομέα Κλασικών Σπουδών του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ., ενός Τομέα που ο Δημήτρης Λυπουρλής όχι μόνο υπηρέτησε με την καρδιά του για πολλά χρόνια, αλλά και συνέβαλε πολύπλευρα στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του. Η ανταπόκριση, που ήταν...

[...] Η κατανόηση και η ερμηνεία της ανθρώπινης δραστηριότητας μέσα από τις δημηγορίες των πολιτικών ανδρών στην ιστορία του Θουκυδίδη, είναι έργο επίπονο και σ' ένα βαθμό αποτελεί μέρος ενός ασαφούς αμαλγάματος από καθιερωμένες γενικότητες που προέρχονται από την κοινή εμπειρία και επιβεβαιώνονται λίγο πολύ. Ο Θουκυδίδης όμως ως πολιτικός φιλόσοφος γνωρίζει ότι δεν υπάρχουν στατικές αλήθειες για τον άνθρωπο και να υπάρξουν, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί απέναντι σε κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Στην τρίτη "Εννεάδα" του ο Πλωτίνος (204-270 μ.Χ.) ασχολείται με ορισμένα από τα κεντρικότερα ζητήματα της φιλοσοφίας του, και κυρίως με θέματα που σχετίζονται με το πώς οι ανώτερες υποστάσεις της οντολογίας του εκφράζονται και επενεργούν στον χώρο του αισθητού κόσμου. Εξετάζει κοσμικές δυνάμεις όπως είναι η πρόνοια και ειμαρμένη, μέσω των οποίων ρυθμίζεται η φυσική αιτιότητα, ή ο κοσμικός έρωτας, ο οποίος μεταστρέφει και κατευθύνει τις ψυχές προς την πληρότητα του νοητού. Ερευνά επίσης τον ρόλο της απαθούς ύλης, καθώς και της αιωνιότητας και του χρόνου κατά τη συγκρότηση κ...

("... Οι Ρωμιοί της Αθήνας έχουν τις πιο όμορφες γυναίκες του κόσμου... Οι έφηβοι, πάλι, είναι πιο όμορφοι κι απ' τις νεράιδες του δάσους... Το καλύτερο μέλι της οικουμένης το φτιάχνουν οι ευλογημένες μέλισσες της Αθήνας... Τα σύνορα της πόλης είναι κατάφυτα με λογής-λογής λουλούδια... Μόνο ένας Θεός γνωρίζει τον ακριβή αριθμό που 'χουνε οι ονειρεμένοι μπαχτσέδες, τα μποστάνια κι οι αμπελώνες της... ... Μακάρι, όσο θα υπάρχει ο κόσμος, η πόλη της Αθήνας να 'ναι ακμαία και όμορφη!..."

Το θέμα αυτού του βιβλίου περιγράφεται στις πρώτες σελίδες του εναρκτήριου κεφαλαίου. Πραγματεύεται την πιθανότητα να γίνει μια στροφή της επιστημονικής σκέψης σε μια εποχή πριν από εικοσιπέντε αιώνες, πράγμα που ελάχιστοι ευελπιστούν να πραγματοποιηθεί. Αν αυτή η στροφή σε ένα μακρινό παρελθόν -γιατί αυτή είναι, πράγματι, η πιο πρόσφατη φιλοσοφία της επιστήμης- γίνει γενικά αποδεκτή, οι απόγονοί μας σε λίγες γενιές από τώρα, θα κοιτάζουν πίσω εμάς και την επιστήμη μας, και θα νιώθουν ότι βρίσκονται στο απόλυτο σκοτάδι. [...]

Το βιβλίο "Παρμενίδης ο Ελεάτης" είναι η σύνθεση των ερευνών του συγγραφέως επί τριάντα σχεδόν έτη στην Ελλάδα και στη Γαλλία (Παρίσι, Πανεπιστήμιον Paris-I Pantheon-Sorbonne 1974-1976) υπό την καθοδήγηση του Maurice de Gandillac, καθηγητού της Φιλοσοφίας στη Σορβόνη (1946-1977), παλαιότερα δε (1943-46) του Πανεπιστημίου της Λιλλ) και εκ των επιφανεστέρων Γάλλων φιλοσόφων και ιστορικών της Φιλοσοφίας της τελευταίας εκατονταετίας, και ίσως όχι μόνον· το πλήρες προϊόν των ερευνών του συγγραφέως επί του θέματος "Παρμενίδης" και οι οποίες έρευνες, μελέτες, άρθρα και βιβλία δίδο...

Αν οι σημερινοί φιλόσοφοι αντιμετωπίζουν την αδιαφορία -δηλαδή την αντι-φιλοσοφική στάση- των πολλών, οι αρχαίοι φιλόσοφοι είχαν να αντιμετωπίσουν κάτι ακόμη πιο ανυπόφορο: τους Σκεπτικούς. Εκτός κι αν ήταν Σκεπτικοί οι ίδιοι. Σήμερα, η πρόκληση των αρχαίων Σκεπτικών συναντά το πρωτοφανές ενδιαφέρον των ερευνητών και των μελετητών της διεθνούς φιλοσοφικής/πανεπιστημιακής κοινότητας, και έχει πυροδοτήσει έναν διάλογο που -ιδιαίτερα από το 1980 και μετά- απόκτησε ένταση και πυκνότητα, έναν γόνιμο διάλογο βασισμένο στα αρχαία κείμενα-πηγές και στις σύγχρονες κριτικές ερμηνεί...

Ο νεοπλατωνισμός, το τελευταίο φιλοσοφικό ρεύμα στην ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας, που εκδηλώθηκε κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, σε μία εποχή μεγάλης πολιτικής, κοινωνικής και πνευματικής παρακμής, μπόρεσε να επιβιώσει μέσα στην πρόοδο του χρόνου αποτελώντας, με την διαιώνισή του, γέφυρα μεταφοράς ιδεών σε ξεχωριστούς μεταξύ των πολιτισμούς, όπως το Ισλάμ, το Βυζάντιο και η λατινική Δύση, σε ετερόκλητες μεταξύ των περιόδους, όπως ο Μεσαίωνας, η Αναγέννηση και η εποχή των Νεότερων Χρόνων, σε διαφορετικούς μεταξύ των τομείς του πολιτισμού, όπως η φιλοσοφία κ...

Ο Γαληνός, αντίθετα με το όνομά του, που παραπέμπει σε εικόνα "ήσυχου" ανθρώπου, μόνο "γαληνός" δεν ήταν. Άνθρωπος μαχητικός και εριστικός, δηκτικός, περήφανος για τις γνώσεις, τις ανατομικές έρευνες, την πείρα και τις επιτυχίες του, θεωρούσε -δικαίως- τον εαυτό του αυθεντία. Σύμφωνος με το πνεύμα όλων των ελληνιστικών φιλοσοφιών, δεν αναγνώριζε καμία διάκριση μεταξύ ηθικής θεωρίας και πράξης: σε κάθε περίπτωση, ο καθένας είναι αυτό που πράττει, και πράττει αυτό που είναι -ασχέτως τι μπορεί να ισχυρίζεται, προφορικά ή γραπτά· και είχε την αξίωση, οι γιατροί να είναι φιλόσοφ...

Το βιβλίο του καθηγητή Geldard είναι η πιο βαθυστόχαστη μελέτη όσον αφορά στην αποκρυπτογράφηση του έργου του μεγάλου Έλληνα φιλόσοφου, που διασώθηκε σε αποσπασματική μορφή. Η γριφώδης, μυστική διδασκαλία του Ηράκλειτου ζωντανεύει δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά και γίνεται ένας σύγχρονος οδηγός για την αναζήτηση της αλήθειας, ένας οδηγός για την αυθεντική κατανόηση της σχέσης μας με την πραγματικότητα.

Μετά τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, η φιλοσοφία παύει ν' ασχολείται με τα φυσικά φαινόμενα και στρέφεται σε θέματα που είναι και σήμερα τόσο σχετικά όσο ήταν την πρώτη φορά που τέθηκαν από τους Σοφιστές. Τον 5ο αιώνα, στα χρόνια του Σωκράτη, η λέξη "σοφιστής" κατέληξε να χρησιμοποιείται για μια ιδιαίτερη τάξη ανθρώπων, δηλαδή για επαγγελματίες παιδαγωγούς που δίδασκαν τους νέους και έκαναν δημόσιες διαλέξεις με σκοπό να εισπράξουν χρήματα. Οι εξέχοντες Σοφιστές έδειχναν μεγάλο ενδιαφέρον για τη ρητορική σε όλους της τους κλάδους, τη δικανική, την πολιτική και την επιδεικτι...

La notion de kairos est une exclusivite de la langue et de la pensee grecques. Il n'est pas de philosophe, de poete, voire de mathematicien qui ne l'ait envisagee sous un pretexte ou sous un autre; il a fallu cependant qu'elle soit situee comme telle dans un carde plus large avant de se preter a une analyse approfondie de la structure de la realite qu' elle designe, avant de livrer le secret du sens qu' elle renferme. Le terme derive de "kairicite" vient, a son tour, enrichir le vocabulaire de la philosophie contemporaine pour marquer le dynamisme d' une attitude de la cons...

Ο "Ηράκλειτος" του Σρι Ωρομπίντο είναι μια συγκριτική μελέτη Ελλάδας και Ινδίας που κατά πολύ απέχει από τις συνήθεις σχολαστικές μελέτες. Απόλυτα εξοικειωμένος τόσο με τη Δυτική όσο και την Ανατολική φιλοσοφία, ο Σρι Ωρομπίντο δουλεύει μάλλον με τις ενυπάρχουσες στο κείμενο ιδέες παρά με το κείμενο καθεαυτό. Χρησιμοποιεί τα αποφθέγματα του μεγάλου "σκοτεινού" φιλοσόφου σαν σκαλοπάτια για την εξέταση διαφόρων οικουμενικών ιδεών και εξετάζει το πώς αυτές οι ιδέες αντιμετωπίζονται από την Ανατολική και Δυτική φιλοσοφία. Το σημείο αναφοράς του παραμένει πάντα πνευματικό και πα...

Από τον Ησίοδο, που φοβόταν ότι θα κατοικήσει στη γη εκείνο το γένος των ανθρώπων, στο οποίο "ο ένας την πόλη του αλλουνού θα ρημάζει, θλίψεις βαριές θα πέσουν στους ανθρώπους και το κακό δε θα 'χει γιατρειά" και τον Ισοκράτη, που δίδασκε ότι αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο εαυτός μας, γιατί "είμαστε τόσο πολύ προσκολλημένοι στις ελπίδες μας και τόσο πολύ αχόρταγοι στο να επιδιώκουμε κέρδη που φαίνονται υπερβολικά, ώστε ακόμη κι αυτοί που διαθέτουν μεγάλα πλούτη δεν αρκούνται σε όσα έχουν..." στους σημερινούς ισχυρούς της γης, που δε διδάχθηκαν τίποτα από τους προγόνου...