Φιλοσοφία, Αρχαία ελληνική - Ερμηνεία και κριτική

Οι ελληνικές κοσμογονίες

Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος (2002)

Νεοπλατωνισμός

Αρχέτυπο (2002)

Ο Νεοπλατωνισμός υπήρξε το κύριο φιλοσοφικό ρεύμα της ύστερης αρχαιότητας, εξέλιξη της μεταφυσικής διδασκαλίας του Πλάτωνα, με γνωστότερους εκπροσώπους τον Πλωτίνο, τον Πορφύριο, τον Ιάμβλιχο και τον Πρόκλο. Ωστόσο, αν και είχε τεράστια επίδραση στο δυτικό πολιτισμό, παραμένει ένα "σκοτεινό" κεφάλαιο. Το βιβλίο του καθηγητή Wallis ρίχνει φως στο σπουδαίο αυτό φιλοσοφικό κίνημα, αποτελώντας την πιο ολοκληρωμένη και ευκρινή μελέτη πάνω στο Νεοπλατωνισμό.

Στωικοί, επικούρειοι και σκεπτικοί

Θύραθεν (2002)

Τα τελευταία χρόνια, οι ελληνιστικές φιλοσοφίες, για πρώτη φορά μετά από 17 αιώνες, έπαψαν πλέον να αποτελούν αποκλειστικά ακαδημαϊκή ενασχόληση και αρχίζουν να ξανακερδίζουν έδαφος, διεκδικώντας το ρόλο που κατείχαν άλλοτε, στην εποχή της ελεύθερης άνθισής τους: εκείνου της ζωντανής δύναμης που συμφιλιώνει τη φιλοσοφία με την καθημερινή ζωή και καθοδηγεί τους ανθρώπους στην αναζήτηση της αρετής και της προσωπικής ευτυχίας. Σημαντική προϋπόθεση για την εξέλιξη αυτή, υπήρξε το σοβαρό επιστημονικό έργο που έχει παραχθεί τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα από έναν εν...

Από την Ελλάδα στην Κίνα

Εξάντας (2002)

Μια συνολική αντιπαράθεση της δυτικής φιλοσοφίας με την ανατολική σοφία, όπου η φιλοσοφία παρουσιάζεται ως μία από τις δυνατές μορφές σκέψης, και με εμφανή μάλιστα τα όριά της. Ο Φρανσουά Ζυλιέν, φιλοσοφικής παιδείας και ιδιαίτερα εξοικειωμένος με την αρχαιοελληνική γραμματεία, στράφηκε στη μελέτη της κινεζικής σκέψης ωθούμενος κυρίως από την ιδέα ότι η κρίση που μαστίζει την ευρωπαϊκή σκέψη τους δύο τελευταίους αιώνες, και έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο κάθε φιλοδοξία οικουμενικότητάς της, θέτει αμετάκλητα ένα θεμελιώδες ζήτημα πηγών και αποτελέσματος. Το βιβλίο κυκλοφορεί επ'...

Περί αρχαίας ελληνικής μυητικής διδασκαλίας: Λόγος περί στοιχείων. Πυρός, αέρος, ύδατος, γης.

Εκάτη (2002)

Εις τον Δημιουργό υπάρχουν τα στοιχεία, αλλά τι αποτελούν τα στοιχεία στον Δημιουργό; Πληρότητα ιδεών. Επομένως τα στοιχεία στον δημιουργό είναι νόες και μάλιστα Θείοι Νόες. Εκφερόμενα τα στοιχεία εκ του δημιουργού, εκφέρονται εις τον λεγόμενον νοητόν κόσμο, και προβάλλονται στην ψυχή. Τα στοιχεία είναι το σώμα της ψυχής αλλά και το σώμα του Ουρανού. Το μεν Πυρ εκπροσωπεί: την νοεράν και θείαν και ακμαίαν και άχραντον Δύναμη του πυρός. Ο Αήρ ως νους και αυτός εκπροσωπεί: την συνεκτική και ζωοποιόν του αέρος Αιτίαν. Το Ύδωρ: την γόνιμον και θαλλεράν του ύδατος Ύπαρξιν. Τέλος...

Προσωκρατικοί: Παρμενίδης

Στιγμή (2002)

Ο Επίκουρος στον 21ο αιώνα

Θύραθεν (2002)

Η ουσία του εγχειρήματός μου δεν είναι διαφορετική από εκείνη του Λουκρήτιου, που χρησιμοποίησε τους λατινικούς στίχους του για να καταστήσει τις περίεργες εκείνες και βαθιές συλλήψεις του ελληνικού πνεύματος κατανοητές και χρήσιμες σε πάμπολλους συμπατριώτες του. Σκοπός των δοκιμίων αυτών είναι η μεταλαμπάδευση του πνεύματος του Επίκουρου στον 21ο αιώνα. Οι αποκαλύψεις του Επίκουρου στάθηκαν ένα ιδεολογικό ανάχωμα ενάντια στις πολυάριθμες και ανησυχητικές αντιλήψεις που προπαγάνδιζαν από κοινού κάθε λογής ηθικολόγοι, θεολόγοι, "προφήτες", αστρολόγοι και άλλοι αγύρτες, που...

Σωκράτους εγκώμιον

Εξάντας (2002)

Ο Σωκράτης εμφανίζεται ως μεσολαβητής μεταξύ του ιδανικού κανόνα και της ανθρώπινης πραγματικότητας. Η ιδέα του μεσολαβητού, του ενδιάμεσου, θυμίζει εκείνη της χρυσής τομής, της ισορροπίας. Θα περίμενε κανείς ν' αντικρίσει μια αρμονική μορφή που αναμιγνύει σε φίνες αποχρώσεις χαρακτηριστικά θεία και ανθρώπινα. Όμως τίποτα τέτοιο δεν είναι αληθές. Η μορφή του Σωκράτη είνα αποπροσανατολιστική, διφορούμενη, ανησυχητική. Σημείο αναχώρησης και βάση του Εγκωμίου είναι το πλατωνικό Συμπόσιον, όπου ο "άτοπος" Σωκράτης συγκρίνεται με τερατόμορφο και αναιδή Σιληνό, ταυτίζεται με τον...

Πυρρώνειες υποτυπώσεις Α'

Ζήτρος (2002)

Ο πυρρωνισμός είναι η πιο αυθεντική έκφραση του αρχαίου σκεπτικισμού. Ο Πύρρων ο ιδρυτής δεν έγραψε τίποτε. Δίδαξε όμως. Ο Σέξτος, της σχολής των εμπειρικών ιατρών, μας άφησε την πολυτιμότερη μαρτυρία για τους σκεπτικούς φιλοσόφους, τις "Πυρρώνειες Υποτυπώσεις".

Τα ελληνικά ποιήματα. Μεταφράσεις. Φιλοσοφικό δοκίμιο

Εντευκτήριο (2002)

[... ]Ο ξαφνικός θάνατος του Χε Γουέι, στα τέλη Μαΐου του 1996, στη Θεσσαλονίκη, όπου εξακολουθούσε να ζει και να σπουδάζει, στέρησε από όλους όσοι τον είχαν γνωρίσει τη φυσική παρουσία, τη ματιά και το έργο ενός ποιητή-φιλόσοφου, που κουβαλούσε την παιδεία και την εκλέπτυνση δύο αιωνόβιων πολιτισμών, του κινεζικού και του ελληνικού. Άφησε πίσω του καλά ποιήματα, μερικές σύντομες μεταφράσεις και χαρακτηριστικές κινεζικές ιστορίες, καθώς και μία μεταπτυχιακή εργασία στη φιλοσοφία, όπου προσεγγίζει συγκριτικά την πολιτική φιλοσοφία του Πλάτωνα και του Μάο Τζέντουνγκ.

Οι σοφιστές

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2003)

Μετά τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, η φιλοσοφία παύει ν' ασχολείται με τα φυσικά φαινόμενα και στρέφεται σε θέματα που είναι και σήμερα τόσο σχετικά όσο ήταν την πρώτη φορά που τέθηκαν από τους Σοφιστές. Τον 5ο αιώνα, στα χρόνια του Σωκράτη, η λέξη "σοφιστής" κατέληξε να χρησιμοποιείται για μια ιδιαίτερη τάξη ανθρώπων, δηλαδή για επαγγελματίες παιδαγωγούς που δίδασκαν τους νέους και έκαναν δημόσιες διαλέξεις με σκοπό να εισπράξουν χρήματα. Οι εξέχοντες Σοφιστές έδειχναν μεγάλο ενδιαφέρον για τη ρητορική σε όλους της τους κλάδους, τη δικανική, την πολιτική και την επιδεικτι...

Άγνωστος Θεός

Στιγμή (2003)

Structure, présence et fonctions du "kairos" chez Proclus

Ακαδημία Αθηνών (2003)

La notion de kairos est une exclusivite de la langue et de la pensee grecques. Il n'est pas de philosophe, de poete, voire de mathematicien qui ne l'ait envisagee sous un pretexte ou sous un autre; il a fallu cependant qu'elle soit situee comme telle dans un carde plus large avant de se preter a une analyse approfondie de la structure de la realite qu' elle designe, avant de livrer le secret du sens qu' elle renferme. Le terme derive de "kairicite" vient, a son tour, enrichir le vocabulaire de la philosophie contemporaine pour marquer le dynamisme d' une attitude de la cons...

Ηράκλειτος

Πύρινος Κόσμος (2003)

Ο "Ηράκλειτος" του Σρι Ωρομπίντο είναι μια συγκριτική μελέτη Ελλάδας και Ινδίας που κατά πολύ απέχει από τις συνήθεις σχολαστικές μελέτες. Απόλυτα εξοικειωμένος τόσο με τη Δυτική όσο και την Ανατολική φιλοσοφία, ο Σρι Ωρομπίντο δουλεύει μάλλον με τις ενυπάρχουσες στο κείμενο ιδέες παρά με το κείμενο καθεαυτό. Χρησιμοποιεί τα αποφθέγματα του μεγάλου "σκοτεινού" φιλοσόφου σαν σκαλοπάτια για την εξέταση διαφόρων οικουμενικών ιδεών και εξετάζει το πώς αυτές οι ιδέες αντιμετωπίζονται από την Ανατολική και Δυτική φιλοσοφία. Το σημείο αναφοράς του παραμένει πάντα πνευματικό και πα...

Ελλήνων φιλοσοφία

Κάδμος (2003)

Από τον Ησίοδο, που φοβόταν ότι θα κατοικήσει στη γη εκείνο το γένος των ανθρώπων, στο οποίο "ο ένας την πόλη του αλλουνού θα ρημάζει, θλίψεις βαριές θα πέσουν στους ανθρώπους και το κακό δε θα 'χει γιατρειά" και τον Ισοκράτη, που δίδασκε ότι αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο εαυτός μας, γιατί "είμαστε τόσο πολύ προσκολλημένοι στις ελπίδες μας και τόσο πολύ αχόρταγοι στο να επιδιώκουμε κέρδη που φαίνονται υπερβολικά, ώστε ακόμη κι αυτοί που διαθέτουν μεγάλα πλούτη δεν αρκούνται σε όσα έχουν..." στους σημερινούς ισχυρούς της γης, που δε διδάχθηκαν τίποτα από τους προγόνου...

Οι "όροι" του Σπευσίππου

Ηλιοδρόμιον (2003)

Πρώτη λεξικογραφημένη έκδοση των "Όρων" του Σπευσίππου, μαθητού και διαδόχου του Πλάτωνος στην Ακαδήμεια. Η παρούσα έκδοση συμπληρώνεται με νέους όρους και τεκμηριώνεται με αναλυτικές αναφορές σε όλα τα έργα του Πλάτωνος. Ο φιλόσοφος Σπεύσιππος είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με τους ορισμούς, δηλαδή με τις ομοιότητες και διαφορές τών πραγμάτων, η συστηματική και βαθειά παρατήρηση των οποίων γεννά κατ' ουσίαν τον ορισμό. Οι διδόμενοι ορισμοί των εννοιών είναι σαφείς ευσύνοπτοι, λακωνικοί, και βασίζονται στο σύνολο της Πλατωνικής Βίβλου (Corpus Platonicum). Όπως επί παραδείγ...

Ηράκλειτος ο σκοτεινός φιλόσοφος

Αρχέτυπο (2003)

Το βιβλίο του καθηγητή Geldard είναι η πιο βαθυστόχαστη μελέτη όσον αφορά στην αποκρυπτογράφηση του έργου του μεγάλου Έλληνα φιλόσοφου, που διασώθηκε σε αποσπασματική μορφή. Η γριφώδης, μυστική διδασκαλία του Ηράκλειτου ζωντανεύει δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά και γίνεται ένας σύγχρονος οδηγός για την αναζήτηση της αλήθειας, ένας οδηγός για την αυθεντική κατανόηση της σχέσης μας με την πραγματικότητα.

Μεταφυσική του κάλλους

Αρμός (2003)

Για της ψυχής τα πάθη και τα λάθη

Θύραθεν (2003)

Ο Γαληνός, αντίθετα με το όνομά του, που παραπέμπει σε εικόνα "ήσυχου" ανθρώπου, μόνο "γαληνός" δεν ήταν. Άνθρωπος μαχητικός και εριστικός, δηκτικός, περήφανος για τις γνώσεις, τις ανατομικές έρευνες, την πείρα και τις επιτυχίες του, θεωρούσε -δικαίως- τον εαυτό του αυθεντία. Σύμφωνος με το πνεύμα όλων των ελληνιστικών φιλοσοφιών, δεν αναγνώριζε καμία διάκριση μεταξύ ηθικής θεωρίας και πράξης: σε κάθε περίπτωση, ο καθένας είναι αυτό που πράττει, και πράττει αυτό που είναι -ασχέτως τι μπορεί να ισχυρίζεται, προφορικά ή γραπτά· και είχε την αξίωση, οι γιατροί να είναι φιλόσοφ...

Νεοπλατωνισμός

Ελληνικά Γράμματα (2003)

Ο νεοπλατωνισμός, το τελευταίο φιλοσοφικό ρεύμα στην ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας, που εκδηλώθηκε κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, σε μία εποχή μεγάλης πολιτικής, κοινωνικής και πνευματικής παρακμής, μπόρεσε να επιβιώσει μέσα στην πρόοδο του χρόνου αποτελώντας, με την διαιώνισή του, γέφυρα μεταφοράς ιδεών σε ξεχωριστούς μεταξύ των πολιτισμούς, όπως το Ισλάμ, το Βυζάντιο και η λατινική Δύση, σε ετερόκλητες μεταξύ των περιόδους, όπως ο Μεσαίωνας, η Αναγέννηση και η εποχή των Νεότερων Χρόνων, σε διαφορετικούς μεταξύ των τομείς του πολιτισμού, όπως η φιλοσοφία κ...

Συνολικά Βιβλία 371
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου