Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η παρούσα μελέτη εκφεύγει των συνηθισμένων φιλοσοφικών προσεγγίσεων του έργου του Εμπεδοκλή. Γραμμένη από έναν θετικό επιστήμονα εστιάζεται σε έναν τομέα ασυνήθιστο για τους ασχολούμενους με τον συγκεκριμένο προσωκρατικό φιλόσοφο. Σκοπός της είναι να καταδείξει τις αντιστοιχίες που εντοπίζονται ανάμεσα στο στοχασμό του Εμπεδοκλή και στις σύγχρονες θετικές επιστήμες, χωρίς να προβαίνει σε ερμηνείες των αποσπασμάτων που αλλοιώνουν τη σκέψη του φιλοσόφου.

Εμείς οι Επικούρειοι επιδιώκουμε διαρκώς την Ηδονή, δηλαδή τη χαρά της ζωής και δεν φοβόμαστε τίποτα και κανέναν. Εφαρμόζουμε καθημερινά την επικούρεια Τετραφάρμακο, που λέει τα εξής: ΑΦΟΒΟΝ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΥΠΟΠΤΟΝ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ Τ ΑΓΑΘΟΝ ΜΕΝ ΕΥΚΤΗΤΟΝ ΤΟ ΔΕ ΔΕΙΝΟΝ ΕΥΕΚΚΑΡΤΕΡΗΤΟΝ που πάει να πει: Δεν μας φοβίζει ο Θεός Δεν μας ανησυχεί ο Θάνατος Εύκολα αποκτιέται το Καλό Αλλά και το Κακό εύκολα υποφέρεται. Με άλλα λόγια ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΙ είμαστε οι άφοβοι ηδονιστές που δεν υποτασσόμαστε σε καμία "αρχή" και καμία "ιδέα" και δεν θυσιάζουμε για κανέναν την μοναδική και ανεπανάλ...

Από τον Ησίοδο, που φοβόταν ότι θα κατοικήσει στη γη εκείνο το γένος των ανθρώπων, στο οποίο "ο ένας την πόλη του αλλουνού θα ρημάζει, θλίψεις βαριές θα πέσουν στους ανθρώπους και το κακό δε θα 'χει γιατρειά" και τον Ισοκράτη, που δίδασκε ότι αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο εαυτός μας, γιατί "είμαστε τόσο πολύ προσκολλημένοι στις ελπίδες μας και τόσο πολύ αχόρταγοι στο να επιδιώκουμε κέρδη που φαίνονται υπερβολικά, ώστε ακόμη κι αυτοί που διαθέτουν μεγάλα πλούτη δεν αρκούνται σε όσα έχουν..." στους σημερινούς ισχυρούς της γης, που δε διδάχθηκαν τίποτα από τους προγόνου...

Ποιος ήταν ο Ποσειδώνιος ο καταγόμενος από την Απάμεια της Συρίας και πολίτης της Ρόδου στη συνέχεια; Ήταν ο σημαντικότερος τελευταίος φιλόσοφος της Μέσης περιόδου της Ελληνιστικής Στοάς ή ο επιστήμονας, μαθηματικός, αστρονόμος, γεωγράφος και ιστορικός του 1ου αι. π.Χ. Με την πλατωνική στροφή που έκανε στην ψυχολογία του ο Ποσειδώνιος θεωρείται ως ο αποφασιστικός συνδετικός κρίκος μεταξύ της αρχαίας Ακαδημίας και του Μέσου Πλατωνισμού. Στα σωζόμενα μέσα στις διάφορες πηγές, ελληνικές και λατινικές, αποσπάσματα του έργου του διακρίνεται η διφυής διάσταση της σκέψης του...

Αντικείμενο του παρόντος βιβλίου είναι η ιστορία της θεολογικής σκέψης των ελλήνων φιλοσόφων από τους Προσωκρατικούς ως την πρώιμη ελληνιστική περίοδο. Οι αντιλήψεις περί Θεού που παρουσιάζονται από τους έλληνες φιλοσόφους είναι σημαντικά διαφορετικές από την εικόνα τού θεϊκού που είχε η κοινή θρησκεία και σηματοδοτούν μια καθαρά λόγια θεολογική αντίληψη από την έναρξη ακόμα της ελληνιστής φιλοσοφίας. Το βιβλίο εστιάζει στις θέσεις των φιλοσόφων που αφορούν στο χαρακτηριστικό του Θεού και στην επίδραση της θεολογικής τους σκέψης στις γενικότερές τους απόψεις που αναφέρονται...

Η αρχαία φιλοσοφία είναι μεν μία ορισμένη περίοδος της ιστορίας της φιλοσοφίας, είναι όμως και η περίοδος εκείνη στην οποία το πεδίο της φιλοσοφίας, όπως το γνωρίζουμε στο δυτικό κόσμο τουλάχιστον, διαμορφώνεται και κρυσταλλώνεται, τόσο όσον αφορά τα ερωτήματα που τίθενται, αυτά που σήμερα αποκαλούμε φιλοσοφικά ερωτήματα, όσο και τους τρόπους διαχείρισής τους. Η αρχαία φιλοσοφία αποτελεί ωστόσο και ένα αντικείμενο που αφορά όχι μόνο τους έχοντες ειδικά φιλοσοφικά ενδιαφέροντα, αλλά και κάθε μορφωμένο άνθρωπο, στο βαθμό που ένα μεγάλο μέρος του εννοιολογικού μας ορίζοντα συγ...

Στο βιβλίο αυτό ο Πλούταρχος μας επιφυλάσσει μία τεράστια και αναπάντεχη έκπληξη. Μας παραδίδει την ολοκληρωμένη μέθοδο διδασκαλίας του Επίκουρου, όπως την έχει διατυπώσει ο ίδιος, αντιγράφοντας τα δικά του λόγια, μέσα από τα δικά του βιβλία, που σήμερα θεωρούνται χαμένα. Αναφέρεται στην εξήγηση της μυστηριακής ρήσης "Λάβε βιώσας" για να μας αποδείξει ότι πρόκειται για έναν χρησμό του Απόλλωνα που συνδέεται με το "Γνώθι σαυτόν" και όπως κάθε χρησμός μπορεί να έχει δύο σημασίες, γύρω από τις οποίες περιστρέφεται ολόκληρο το νόημα της ζωή μας. Τί σημαίνει λοιπόν Λάθε Βι...

Είναι διδακτή η Αρετή; Θα ήταν μεγάλο λάθος να πιστέψουμε ότι η Αρετή δεν διδάσκεται, διότι σε αυτήν την περίπτωση θα χάναμε την δυνατότητα να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Ο Πλούταρχος πιστεύει ότι η Αρετή φυσικά διδάσκεται, όμως αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό, διότι συνδέει την έννοια της διδασκαλίας, μόνο με την απόκτηση θεωρητικών γνώσεων. Ο άνθρωπος εκείνος που έχει καταφέρει πραγματικά να γίνει Ενάρετος, οφείλει να το αποδεικνύει στην πράξη, ανά πάσα στιγμή, σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής του ζωής. Τί μας εμποδίζει όμως να περάσουμε από την θεωρία στην...

[...] Το παρόν βιβλίο αποτελείται από τρία κεφάλαια. Το πρώτο περιέχει τις απόψεις περί των πρώτων αρχών προσωκρατικών και μετασωκρατικών φιλοσόφων. Η παρουσίαση αυτή κρίθηκε αναγκαία για να γίνει μια σύγκριση των σχετικών δοξασιών με αυτές του Διογένους του Απολλωνιάτου. Το δεύτερο περιέχει τα σχετικό με την καταγωγή, τη ζωή και το έργο (στη φυσική, την αστρονομία, τη μετεωρολογία, τα μαθηματικό και την ιατρική) του Διογένους. Το τρίτο κεφάλαιο περιέχει μαρτυρίες και αποσπάσματα από έργα διαφόρων αρχαίων συγγραφέων σχετικό με τη ζωή και το έργο (κυρίως γι' αυτό) του Ρεθύμν...

[...] Ο Πρόκλος ωστόσο δρατηριοποιείται συγγραφικά σε μια εποχή κατά την οποία ο γνήσιος φιλοσοφικός στοχασμός έχει αποκτήσει έναν δευτερεύοντα ρόλο και έχει προσλάβει, κατά το μάλλον ή ήττον, τη λειτουργία ενός χρηστικού -ανωτάτης βέβαια υφής- μέσου για την επεξεργασία θεολογικών και μεταφυσικών ζητημάτων. Πρόκειται για μια ιστορική περίοδο στο πλαίσιο της οποίας κυριαρχούν οι θρησκευτικές πράξεις, οι μυστικές τελετές και οι θεουργίες, για να εκφραστεί μέσα από την εκτύλιξή τους η εσωτερικότητα του ανθρώπου. Στην συγκεκριμένη αυτή στιγμή της ιστορικής εξέλιξης ο άνθρωπος α...

Ο τόμος περιέχει ένα ευσύνοπτο τμήμα από τα σχόλια του νεοπλατωνικού φιλοσόφου Πρόκλου (412-485) στον πλατωνικό διάλογο "Αλκιβιάδης Α'", και συνοδεύεται από εκτενές ερμηνευτικό δοκίμιο του μεταφραστή και επιμελητή, καθηγητή στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Χρήστου Αθ. Τερέζη, που περιλαμβάνει τις ενότητες: Α': "Οι γνωσιολογικές προϋποθέσεις της διαλεκτικής και της θεωρίας", Β': "Από τη γνωσιολογία στην οντολογία".

Ο Δημόκριτος από τα Άβδηρα, είναι μετά τον Λεύκιππο, τον διδάσκαλό του, ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της ατομικής θεωρίας, η οποία αποτέλεσε το υλιστικό κοσμοείδωλο της σύγχρονης φυσικής μέχρι και τον 19ο αιώνα. Οι σημαντικές έρευνες που έκανε ο Δημόκριτος τον οδήγησαν σταδιακά πολύ πέρα από τα όρια της φυσικής, της χημείας και των μαθηματικών, για να ανακαλύψει την επιστήμη της οντότητας σαν σύνολο. Παρά το γεγονός ότι θεωρείται ο πατέρας της πυρηνικής φυσικής, οι αισθήσεις, ο εσωτερικός κόσμος του ανθρώπου, η κοινωνία, η ηθική, η πολιτική και ο νόμος είναι θέματα που αποτέ...

Το 2004 είναι η χρονιά κατά την οποία ο καθηγητής Δημήτρης Λυπουρλής συμπληρώνει τα εβδομήντα χρόνια του. Με την αφορμή αυτή οι άμεσοι συνεργάτες -και μαθητές του- αναλάβαμε την πρωτοβουλία της έκδοσης ενός τιμητικού τόμου για τον Δάσκαλό μας, μικρή ένδειξη αγάπης και ευγνωμοσύνης. Απευθυνθήκαμε στα μέλη και στους ομότιμους καθηγητές του Τομέα Κλασικών Σπουδών του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ., ενός Τομέα που ο Δημήτρης Λυπουρλής όχι μόνο υπηρέτησε με την καρδιά του για πολλά χρόνια, αλλά και συνέβαλε πολύπλευρα στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του. Η ανταπόκριση, που ήταν...

...Λέει ένας ορισμός της δημοκρατίας -όχι πολύ ελεύθερος, ενώ παριστάνει ότ' είναι-, που σκαρώσανε οι Γάλλοι: η ελευθερία καθενός τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Πώς είπατε; Η ελευθερία... "τελειώνει"; Αν τελειώνει, δεν είναι ελευθερία! Ποια είν' αυτά τα όρια, και ποιος τα χαράζει; Ο Νόμος;.. δηλαδή η μη ελευθερία;

Tον ευρηματικό και καινοτόμο λόγο του κατ' εξοχήν αιρετικού σοφιστή, του Γοργία, ο οποίος επάξια θεωρείται ο πατέρας της Pητορικής Tέχνης, έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν οι αναγνώστες, και όχι μόνον οι φιλόλογοι και νομικοί. Στον πρώτο λόγο, στο «Eλένης Eγκώμιον», ο Γοργίας ανατρέπει την κρατούσα ηθική αντίληψη, τη γνωστή μυθολογική παράδοση περί της Ωραίας Eλένης την οποία, με την εξόχως σοφιστική τακτική του, απαλλάσσει την Eλένη από την κατηγορία που την βάραινε για την πράξη της. Στον δεύτερο λόγο, «Yπέρ Παλαμήδους Aπολογία», που έχει χαρακτηριστεί ως παρωδία του δικ...

Οι μελέτες που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό τον τόμο αφορούν κυρίως δύο ευρύτερα γνωστικά αντικείμενα, τους λεγόμενους ελάσσονες Σωκρατικούς και τους φιλοσόφους της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου. Το πρώτο μέρος του τόμου, το οποίο αποτελείται από πέντε άρθρα, εστιάζει στους Κυρηναϊκούς - μία από τις σχολές των οποίων τα μέλη ισχυρίζονται, όπως άλλωστε και ο Πλάτων και οι διάδοχοί του στην Ακαδημία, ότι είναι οι μόνοι φιλόσοφοι που διασώζουν και συντηρούν το αυθεντικό πνεύμα του Σωκράτη. Σύμφωνα με την ερμηνεία που αναπτύσσεται εδώ, οι Κυρηναϊκοί διεκδικούν τη σωκρατι...