Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι η παρουσίαση του καθαρά μαθηματικού έργου της Πυθαγορείου Σχολής. Έργου απαλλαγμένου από φιλοσοφικά και θρησκευτικά παρακλάδια, από πνευματικούς νόμους από την "αριθμολογία" (την θεωρία του εσωτερισμού) και την "αριθμοσοφία". Το περιεχόμενο έχει προκύψει από μαρτυρίες Αρχαίων Ελλήνων μαθηματικών φιλοσόφων και συγγραφέων (Νικομάχου, Θέωνος, Πλάτωνος, Αρχύτα, Αριστοτέλους, Πρόκλου, Ευδόξου, Θεαιτήτου, Ευκλείδου, Σιμπλικίου, Ευδήμου, Γεμίνου, Απολοδώρου, Σπευσίππου, Ιαμβλίχου, Αετίου, Αριστοξένου και Πλουτάρχου), καθώς και από ιστορικούς των...

Η σκέψη των Προσωκρατικών αποτελεί για την έρευνα μία διαρκή πρόκληση και συγχρόνως ένα χώρο της ιστορίας της Φιλοσοφίας με εξαιρετικό ενδιαφέρον από πολλές πλευρές. Γι' αυτό, άλλωστε, στο πεδίο της διεθνούς έρευνας εμφανίζονται συνεχώς επιστημονικά άρθρα και πραγματείες που αριθμούνται σε εκατοντάδες κάθε χρόνο. Οποιαδήποτε αναφορά ή προσπάθεια προσέγγισης και ερμηνείας της σκέψης του αρχαϊκού ελληνισμού γενικότερα, που εξέθρεψε το στοχασμό των Προσωκρατικών, προϋποθέτει τη βαθιά γνώση της κοινωνίας και όλων των ανθρωπολογικών χαρακτηριστικών της. Κάθε πτυχή της σκέψης των...

Η σκέψη των Προσωκρατικών αποτελεί για την έρευνα μια διαρκή πρόκληση και συγχρόνως ένα χώρο της ιστορίας της Φιλοσοφίας με εξαιρετικό ενδιαφέρον από πολλές πλευρές. Γι' αυτό, άλλωστε, το πεδίο της διεθνούς έρευνας εμφανίζονται συνεχώς επιστημονικά άρθρα και πραγματείες που αριθμούνται σε εκατοντάδες κάθε χρόνο. Οποιαδήποτε αναφορά ή προσπάθεια προσέγγισης και ερμηνείας της σκέψης του αρχαϊκού ελληνισμού γενικότερα, που εξέθρεψε το στοχασμό των Προσωκρατικών, προϋποθέτει τη βαθειά γνώση της κοινωνίας και όλων των ανθρωπολογικών χαρακτηριστικών της. Κάθε πτυχή της σκέψης των...

Η σκέψη των Προσωκρατικών αποτελεί για την έρευνα μία διαρκή πρόκληση και συγχρόνως ένα χώρο της ιστορίας της Φιλοσοφίας με εξαιρετικό ενδιαφέρον από πολλές πλευρές. Γι' αυτό, άλλωστε, στο πεδίο της διεθνούς έρευνας εμφανίζονται συνεχώς επιστημονικά άρθρα και πραγματείες που αριθμούνται σε εκατοντάδες κάθε χρόνο. Οποιαδήποτε αναφορά ή προσπάθεια προσέγγισης και ερμηνείας της σκέψης του αρχαϊκού ελληνισμού γενικότερα, που εξέθρεψε το στοχασμό των Προσωκρατικών, προϋποθέτει τη βαθιά γνώση της κοινωνίας και όλων των ανθρωπολογικών χαρακτηριστικών της. Κάθε πτυχή της σκέψης των...

Το βιβλίο αυτό περιγράφει πώς οι Έλληνες πρώτοι θεμελίωσαν τη φιλοσοφία και την επιστήμη, δηλαδή την ορθολογική εξήγηση του κόσμου, το πιο ξεχωριστό και καθοριστικό γεγονός στην ιστορία της ευρωπαϊκής σκέψης. Η περιγραφή και η εξήγηση της διαδικασίας με την οποία γεννήθηκε και άρχισε να αναπτύσσεται ορθολογική σκέψη στην Ελλάδα και στον κόσμο είναι ένα έργο ιδιαίτερα σημαντικό για τη φιλοσοφία, γιατί θέλοντας να δώσουμε μια περιγραφή του προσωκρατικού πνεύματος είναι σαν να θέλουμε να περιγράψουμε τα αρχικά στάδια διαμόρφωσης του σύγχρονου φιλοσοφικού πνεύματος. Αρχή της φι...

Το έργο αυτό αναφέρεται στους κυριότερους προσωκρατικούς "φυσικούς" και τους προδρόμους τους, που ενδιαφέρθηκαν κατά κύριο λόγο για τη φύση και τη συνάφεια των πραγμάτων γενικά. Το πρώτο μέρος ασχολείται με την ιωνική παράδοση, τους ατομιστές και τον Διογένη, ενώ το δεύτερο μέρος με την ιταλιωτική παράδοση, τον Αναξαγόρα και τον Αρχέλαο.

Η αρχή της φιλοσοφίας είναι σαν την αρχή του κόσμου. Όσο σημαντικό είναι να την γνωρίσουμε τόσο δύσκολο είναι να δώσουμε μια ικανοποιητική απάντηση στα ερωτήματα που αφορούν την προσέγγισή της. Αν ακολουθήσουμε την πορεία της φιλοσοφίας από την αρχή της μέχρι σήμερα, δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε από άλλο σημείο παρά από τις πηγές και τις αιτίες που τροφοδότησαν τον φιλοσοφικό στοχασμό. Για αυτό τον λόγο η πρώτη φιλοσοφική σκέψη είναι πολύ σημαντική όχι μόνο επειδή είναι η πρώτη αλλά επειδή είναι η μήτρα της φιλοσοφίας. Με αυτή την σκέψη θα προσεγγίσουμε το έργο του Αναξίμ...

Αν οι σημερινοί φιλόσοφοι αντιμετωπίζουν την αδιαφορία -δηλαδή την αντι-φιλοσοφική στάση- των πολλών, οι αρχαίοι φιλόσοφοι είχαν να αντιμετωπίσουν κάτι ακόμη πιο ανυπόφορο: τους Σκεπτικούς. Εκτός κι αν ήταν Σκεπτικοί οι ίδιοι. Σήμερα, η πρόκληση των αρχαίων Σκεπτικών συναντά το πρωτοφανές ενδιαφέρον των ερευνητών και των μελετητών της διεθνούς φιλοσοφικής/πανεπιστημιακής κοινότητας, και έχει πυροδοτήσει έναν διάλογο που -ιδιαίτερα από το 1980 και μετά- απόκτησε ένταση και πυκνότητα, έναν γόνιμο διάλογο βασισμένο στα αρχαία κείμενα-πηγές και στις σύγχρονες κριτικές ερμηνεί...

Μετά τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, η φιλοσοφία παύει ν' ασχολείται με τα φυσικά φαινόμενα και στρέφεται σε θέματα που είναι και σήμερα τόσο σχετικά όσο ήταν την πρώτη φορά που τέθηκαν από τους Σοφιστές. Τον 5ο αιώνα, στα χρόνια του Σωκράτη, η λέξη "σοφιστής" κατέληξε να χρησιμοποιείται για μια ιδιαίτερη τάξη ανθρώπων, δηλαδή για επαγγελματίες παιδαγωγούς που δίδασκαν τους νέους και έκαναν δημόσιες διαλέξεις με σκοπό να εισπράξουν χρήματα. Οι εξέχοντες Σοφιστές έδειχναν μεγάλο ενδιαφέρον για τη ρητορική σε όλους της τους κλάδους, τη δικανική, την πολιτική και την επιδεικτι...

Ο Ζήνων από το Κίτιον της Κύπρου, ο Κλεάνθης και ο Χρύσιππος οι οποίοι διηύθυναν διαδοχικά την Ποικίλη Στοά, ήταν οι τρεις ιδρυτές του στωικισμού. Στο βιβλίο αυτό, γίνεται μια παρουσίαση της σκέψης και της ηθικής διδασκαλίας τους, ως τρόπου ζωής, από την οποία επηρεάστηκαν καίρια τόσο ο Πλάτων όσο και ο Αριστοτέλης, αλλά και οι φιλόσοφοι της Δύσης, όπως ο Σπινόζα, ο Λάιμπνιτς, ο Καντ, ακόμη και ο Νίτσε. Ένας ευχάριστος οδηγός για τον λάτρη της ελληνικής φιλοσοφίας.

[...] Κατά την αρχαιότητα ο στωικισμός δεν άσκησε την επιρροή του μόνο χάρη στο κύρος όσων πάσχιζαν να κάνουν πράξη το υπόδειγμα της ζωής που πρότεινε, αλλά και χάρη στην αυστηρή ακρίβεια και την πολυμέρεια της θεωρητική διδασκαλίας του. Χωρίς τη γνώση αυτής της διδασκαλίας, ένα έργο όπως οι "Διατριβές" του Επίκτητου δεν αποκλείεται να το πάρει κανείς για κείμενο μάλλον ξηρό, σαν μια συλλογή ηθικών παραινέσεων που υστερεί σε πλούτο στοχασμού και δεν ικανοποιεί τη σύγχρονη απαίτηση για περίπλοκα θεωρητικά συστήματα. Εδώ ακριβώς έγκειται μια από τις πιο ενδιαφέρουσες όψεις το...

Στη μικρασιατική Μίλητο με την αλληλοδιάδοχη τριανδρία (Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης) ξεκινά η ελληνική επιστήμη και φιλοσοφία. Παραμερίζεται η μυθική ερμηνεία του κόσμου και με πρωτόφαντη αυτοπεποίθηση εξετάζεται το οντολογικό πρόβλημα με υλιστική βάση. Οι τρεις αντίστοιχα θέσεις για την αρχή των όντων (το νερό, το άπειρο, ο αέρας) δογματίζουν βέβαια αλλά με λογική επιχειρηματολογία. Occiasione data γίνεται μια περιδιάβαση στον ευρύτερο χώρο της "προσωκρατικής" φιλοσοφίας.

Το βιβλίο αυτό πρωτοκυκλοφόρησε στα γαλλικά το 1936 με τίτλο "Οι υλιστές της Αρχαιότητας". Το 1954 κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τον τίτλο "Τρεις μεγάλοι στοχαστές της αρχαιότητας". Δεν είναι σίγουρο ότι η πρώτη έκδοση γνώρισε κάποια επιτυχία, με δεδομένο ότι δεν είχαν ακόμη αρθεί οι συκοφαντίες ενάντια στον δημιουργό του εκ μέρους του ΚΚΓ, ενώ οι προοδευτικοί Έλληνες αναγνώστες είχαν τότε κακή γνώμη για τον Γιάνη Κορδάτο, που προλόγισε το έργο, εφόσον, αν και πρώην γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, είχε απομακρυνθεί από το κόμμα από το 1927. Επιπλέον οι εποχές ήσαν πολύ σκο...

Το βιβλίο αυτό, γραμμένο από τον Α. Σ. Λόιντ, συνεχίζει την ιστορία του παγανιστικού Πλατωνισμού μέχρι την εποχή που αυτός τελειώνει, δηλαδή τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Πιθανώς είναι και το πιο ενδιαφέρον βιβλίο αυτής της σειράς για όσους ασχολούνται επαγγελματικά με τη φιλοσοφία (με τη σύγχρονη έννοια) και όχι τόσο με τη θεολογία. Και παρέχει σοβαρή επιχειρηματολογία για την αναθεώρηση παλαιότερων κρίσεων για κάποιους μέχρι πρόσφατα μάλλον παραμελημένους και καταφρονημένους φιλόσοφους, όπως ο Ιάμβλιχος και οι διάδοχοί του.

[...] Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται τις απόψεις του σχετικά με τη γλώσσα, τη διαλεκτική και τη λογική, οι οποίες θεωρούνται μεν συλλήβδην ως πρωτότυπες διατυπώσεις του σωκρατικού διαλέγεσθαι, αποδίδουν όμως ίση προσοχή και στα πεδία της ηθικής, και της θεωρίας της παιδείας. Αυτό δείχνει ότι τα θεμέλια της αντισθενικής φιλοσοφίας μπορούν να ανιχνευθούν στο σταυροδρόμι της διαλεκτικής και της ηθικής, καθώς αποτελούν τα δύο κύρια δομικά στοιχεία της. [...] (από τον Πρόλογο του συγγραφέα για την ελληνική έκδοση)

Η γενική πεποίθηση σε ό,τι αφορά τη φιλοσοφία του Ηρακλείτου και του Παρμενίδη είναι ότι οι δύο αυτοί προσωκρατικοί φιλόσοφοι αποτελούν τους δύο αντίθετους πόλους ενός "φιλοσοφικού διπόλου", το οποίο συνιστούν οι έννοιες του γίγνεσθαι και του είναι. Ο συγγραφέας στο βιβλίο αυτό υποστηρίζει την ιδέα ότι παρά τις υπάρχουσες διαφορές υπάρχουν και σημαντικές ομοιότητες στο έργο των δύο αυτών φιλοσόφων. Η πεποίθησή του είναι ότι στο έργο του Ηρακλείτου, παράλληλα με το γίγνεσθαι, είναι παρόν και το είναι, με την επισήμανση ότι εκεί η ιδέα της μεταβολής είναι κυρίαρχη, ένας πα...

Δυο μυθικά ονόματα στον χώρο της φιλοσοφίας Ο Παρμενίδης ο Ελεάτης, επηρεασμένος από τη φιλοσοφία του Πυθαγόρα και του Ξενοφάνη, διατύπωσε τη δική του θεωρία, αυτή περί του Εόντος και του Είναι όλων των όντων και όλων των πραγμάτων. Ο Εμπεδοκλής από τον Ακράγαντα έζησε έναν βίο αποκρυφιστικό, κάνοντας θαύματα που αγγίζουν τα όρια του μύθου. Δεν υπήρξε μόνο ένας μεγάλος φιλόσοφος αλλά και ένας άξιος πολιτικός, ιατρός, μάντης, μάγος και ποιητής.