Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 η Χάνα Άρεντ είχε συγκεντρώσει ένα ογκώδες υλικό -διαλέξεις, πραγματείες, ομιλίες και ημερολογιακές καταχωρίσεις- για δυο βιβλία που σχεδίαζε να εκδώσει: "Ολοκληρωτικά στοιχεία στο Μαρξισμό" και "Εισαγωγή στην πολιτική". Το εγχείρημα δεν τελεσφόρησε, το υλικό όμως εκείνο αποτέλεσε τον πυρήνα για τη συγκεκριμένη συλλογή κειμένων. Η "Υπόσχεση πολιτικής" προσκαλεί τον αναγνώστη σε ένα διαχρονικό ταξίδι στην παράδοση της πολιτικής σκέψης: στις απαρχές και στην ιστορική της εξέλιξη, στην παραδοσιακή ρήξη μεταξύ σκέψης και πράξης, στις κρίσ...

Τούτο το βιβλίο σκοπεύει να καταστήσει οικεία τη Διεθνή Ηθική στη φοιτητική και μαθησιακή νεολαία, σε εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους, διπλωματικούς, πολιτικούς και στο ευρύτερο σκεπτόμενο κοινό. Θεωρεί δεδομένη, αλλά όχι αναπόδραστη, την ύπαρξη ανηθικότητας, ακόμη και βαρβαρότητας, στη διεθνή σκηνή, και υπενθυμίζει μερικές βασικές αιτίες αυτών των φαινομένων. Παράλληλα, αντιμετωπίζει γνωστές κατηγορίες ηθικών διλημμάτων. Εδώ, αποπειράται να απομυθοποιήσει την ιδέα ότι αυτά είναι άλυτα ή ότι βρίσκονται στην καρδιά της Διεθνούς Ηθικής, αλλά και να ανακουφίσει με την υπόδειξη...

Το βιβλίο του Roger Scruton "Τρελοί, τσαρλατάνοι, ταραχοποιοί" αποτελεί μια συντριπτική κριτική της σύγχρονης αριστερής σκέψης. Εξετάζοντας τους συγγραφείς της Νέας Αριστεράς που κυριάρχησαν στον φιλοσοφικό δημόσιο διάλογο για πάνω από πενήντα χρόνια -Χομπσμπάουμ, Τόμσον και Μίλιμπαντ· Σαρτρ, Φουκώ και Ντελέζ· Αντόρνο, Λούκατς και Χάμπερμας· Γκράμσι, Μπαντιού και Ζίζεκ- ο Scruton επικρίνει τις ιδέες τους, αφού πρώτα επιχειρεί να εξηγήσει το έργο τους. Σε όλους τους παραπάνω διανοητές, υποστηρίζει ο Scruton, η κενή ρητορική υπερισχύει της προσεκτικής ανάλυσης, και η χυδαία α...

Στο "Τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο" συναντώνται δύο από τις πιο εξέχουσες θεωρητικούς της τελευταίας δεκαετίας και μαζί διερευνούν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του έθνους-κράτους στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Αφορμή για τον άμεσο και ζωηρό διάλογό τους -που αποτυπώνεται και στον τίτλο του βιβλίου- αποτελούν οι μεγάλες διαδηλώσεις εκατομμυρίων ανθρώπων την άνοιξη του 2006 στις ΗΠΑ, για την αναθεώρηση των μεταναστευτικών νόμων. Σε αυτές ο αμερικανικός εθνικός ύμνος τραγουδήθηκε στην ισπανική εκδοχή του προκαλώντας έντονες αντιδράσεις, ακόμα και παρέμβαση του τότε...

Πότε, αλήθεια, πρωτοεμφανίστηκε το ρήγμα μεταξύ Τούρκων ισλαμιστών και κοσμικών το οποίο διέτρεξε όλες τις κοινωνικές τάξεις; Μήπως πριν από έναν περίπου αιώνα, όταν μια ομάδα νέων αξιωματικών με επικεφαλής τον Κεμάλ Ατατούρκ ονειρεύτηκε να εκσυγχρονίσει τα απομεινάρια της διαλυμένης πια Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, να τα απομακρύνει πνευματικά από τον ισλαμικό, γεωγραφικό τους χώρο και να τα εντάξει, έστω και με τη βία, στην Ευρώπη; Ή ήταν μήπως το 1980, όταν οι στρατηγοί του Κενάν Εβρέν αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το ισλάμ ως όπλο κατά του τότε ισχυρού αριστερού κινήματος...

Στο προκλητικό και πρωτότυπο αυτό έργο, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ μελετά το ζήτημα της ανθρώπινης δράσης σε έναν μεταμοντέρνο κόσμο. Από το ναυάγιο του "Τιτανικού" μέχρι τον "Σιωπηλό μάρτυρα" του Χίτσκοκ, από τις όπερες του Βάγκνερ μέχρι την επιστημονική φαντασία, από το "Alien" μέχρι τα εβραϊκά ανέκδοτα, η αιχμηρή ανάλυση του συγγραφέα διερευνά τις ιδεολογικές φαντασιώσεις πληρότητας και αποκλεισμού που συγκροτούν την ανθρώπινη κοινωνία. Συνδέοντας κομβικές ψυχαναλυτικές και φιλοσοφικές έννοιες με κοινωνικά φαινόμενα όπως ο ολοκληρωτισμός και ο ρατσισμό, το βιβλίο διερευνά την πολιτ...

Πώς δημιουργούνται νέες δομές, νέοι "κόσμοι"; Αποτελεί η δημιουργία τους ομαλή μετεξέλιξη κάποιων προηγούμενων ή το αστάθμητο αποτέλεσμα της συνάντησης διαφορετικών στοιχείων με ανεξάρτητη μεταξύ τους ιστορία; Ποιες συνέπειες έχει για τον μαρξισμό και τη φιλοσοφία η αποδοχή της μίας ή της άλλης θέσης; Μπορούμε να κάνουμε λόγο για ενιαία μαρξική φιλοσοφία ή οφείλουμε να αναζητήσουμε μια νέα πρακτική της φιλοσοφίας για τον μαρξισμό; Ο Αλτουσέρ, μετά την ήττα του θεωρητικού και πολιτικού του αγώνα ενάντια στην απαλοιφή της έννοιας της δικτατορίας του προλεταριάτου από το πρ...

Στον πυρήνα κάθε θεωρητικού σχηματισμού στην πολιτική φιλοσοφία βρίσκεται μια δέσμη θεμελιωδών προϋποθέσεων περί του ανθρώπου. Οι προϋποθέσεις αυτές εμφανίζονται με τη μορφή ανθρωπολογικών περιγραφών οι οποίες τείνουν να μετατρέπονται σε οντολογικές θέσεις, δηλαδή σε γενικεύσεις δεσμευτικού χαρακτήρα. Στη βάση αυτών οικοδομούνται τα ιδιαίτερα θεωρητικά συστήματα, με δομικές εννοιολογικές αρμώσεις όπως η ανθρώπινη φύση και οι ποιότητές της, η φύση της πολιτικής κοινωνίας, ο χαρακτήρας της ελευθερίας. Οι επεξεργασίες αυτές έχουν συνέπειες που φτάνουν έως την πολιτική θεωρία,...

Η παγκόσμια κατάσταση στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, χαρακτηρίστηκε από ορισμένα βασικά στοιχεία που χρησίμευσαν σαν σημεία αναφοράς για τις μελλοντικές προοπτικές και εξελίξεις. Τα στοιχεία αυτά ήταν τα εξής: 1) Ανάδυση νέων οικονομικών κέντρων και ενός διεθνούς κερδοσκοπικού κυκλώματος που έχει την δυνατότητα να χειρίζεται και να εκμεταλλεύεται την τεχνολογία των διεθνών συναλλαγών, καταργώντας στην ουσία την έννοια της κλασικής εθνικής κυριαρχίας εν ονόματι του απεριόριστου κέρδους, χωρίς κανένα πολιτισμικό φραγμό. 2) Ένταση περιφερειακών συγκρούσεων που συχνά π...

Από τη χίμαιρα της παγκοσμιοποίησης στη χίμαιρα της καταστολής. Κατά την τελευταία εικοσαετία οι υποσχέσεις της παγκοσμιοποίησης αθετήθηκαν: τα διεθνή χάσματα βάθυναν, οι ανισότητες οξύνθηκαν, οι αδικίες έγιναν κατάφωρες, οι πολιτισμοί, αντί να συγκλίνουν, έγιναν περισσότερο μισαλλόδοξοι, η οικονομία, αντί σταθερότητος, εισήλθε σε φάση αναταράξεων, η παγκόσμια αυτοκρατορία αναζητεί συνοχή όχι πλέον με το εμπόριο, αλλά με την ισχύ και καταστολή. Σήμερα η ωμότητα της καταστολής αντικαθιστά την ωραιολογία της οικονομίας. Πληροφορική επανάσταση, νέα οικονομία, χρηματιστηριακές...

Το μέλλον της κοινωνίας, το δημογραφικό, οι συντάξεις και η ασφάλιση στην Ευρώπη δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με λογιστική και τραπεζική λογική. Το νέο κοινωνικό ζήτημα είναι αρμοδιότητα του δημοκρατικά δρώντος λαού, της νομιμοποιημένης πολιτικής και των οργανώσεων της εργασίας. Το πρώτιστο καθήκον όλων είναι ο επανορισμός των προβλημάτων, όχι βάσει των περιστασιακών δογμάτων της επιθετικής οικονομικής κυριαρχίας, που αποτελεί παθογενές σύνδρομο, αλλά επί τη βάσει των διαχρονικών προταγμάτων του πολιτισμού. Πρόκειται περί του μεγίστου διακυβεύματος των καιρών για τα συ...

Ένας αναρχικός υπήρξε "ο πρώτος που ξεσηκώθηκε" ενάντια στην αφήγηση για την ενοχή του Ντρέιφους. Ένας αναρχικός, από εκείνους που είχαν ωθήσει τον αναρχικό λόγο έως τις πιο ριζοσπαστικές συνδηλώσεις του, μέσω της συνάντησης με μια αντίληψη για τη γλώσσα κατά την οποία η μόνη εφικτή αλήθεια έγκειται στην απουσία κάθε αναπαράστασης: του συμβολισμού. Η συνάντηση αυτή εξηγείται από μια κοινή αντίσταση στην αρχή της αναπαράστασης, με έμβλημα την αναρχική (υποτίθεται) βομβιστική ενέργεια: μια πράξη καθαρά συμβολική, που ο αυτουργός της είναι απών ενώ η μόνη πραγματική της επίπτω...

Οι μεταλλαγές του μυθικά "διαχρονικού", όμως ιστορικά πρόσφατου, έθνους-κράτους αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο που το παρατηρούμε ήδη από τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Το έθνος-κράτος από προνομιακός φρουρός και εταίρος των καπιταλιστικών επιχειρήσεων μετατράπηκε σε κράτος-επιχείρηση το ίδιο, καθώς η νεοφιλελεύθερη επέλαση αντικατέστησε τις ισχνές πολιτικές αναδιανομής του κράτους-πρόνοιας με τις ισχυρές πολιτικές εκποίησης των κοινών αγαθών, δηλαδή του δημόσιου χώρου, και την εμπορευματοποίηση του βίου και της εργασίας, δηλαδή του δημόσιου χρόνου. Το έθνος-κ...

Η εβραϊκή νεοτερικότητα ξετυλίχτηκε μεταξύ Διαφωτισμού και Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ανάμεσα στις ζυμώσεις που προετοίμασαν τη Χειραφέτηση και στο τραύμα που επέφερε η ναζιστική γενοκτονία. Άνθισε μέσα στους δυο αυτούς αιώνες με επίκεντρο την Ευρώπη, δημιουργώντας ένα ασυνήθιστο κύμα πνευματικού, λογοτεχνικού, επιστημονικού και καλλιτεχνικού πλούτου. Όμως η διαδρομή της εβραϊκής νεοτερικότητας εξαντλήθηκε. Αφού είχαν σταθεί βασική εστία της κριτικής σκέψης του δυτικού κόσμου, οι εβραίοι βρέθηκαν, με μια παράδοξη αντιστροφή, στην πλευρά της κυριαρχίας. Οι διανοούμενοι ανακλήθηκ...

Με το σχέδιο Ανάν δημιουργείται ένα ψευδεπίγραφο ομοσπονδιακό κράτος, το οποίο στην πραγματικότητα δεν διαθέτει κυριαρχία, αλλά ούτε και ανεξάρτητη υπόσταση. Το προτεινόμενο πολιτειακό μόρφωμα συνιστά στην πραγματικότητα ένα προτεκτοράτο της Τουρκίας, το οποίο θα λειτουργεί ως προπομπός της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το οποίο θα βρίσκεται σε μια σχέση υποτελείας με τη χώρα αυτή. Στην πραγματικότητα, το πολιτειακό μόρφωμα συνιστά τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων της τουρκικής εισβολής του 1974, δημιουργώντας δύο ζώνες τεχνητού διαχωρισμού και υποτάσσοντας την ελληνοκυπριακή πλ...

Οι ενέργειες της εξωτερικής πολιτικής δεν πρέπει να διερευνώνται αποκλειστικά ως αποτέλεσμα αποφάσεων και να μην ενδιαφέρει ο τρόπος και η διαδικασία που λαμβάνονται αυτές. Ιδιαίτερα, όταν η διαδικασία λήψης αποφάσεων φαίνεται ότι αναπόδραστα, αν δεν προκαθορίζει, τουλάχιστον επηρεάζει αποφασιστικά το περιεχόμενο των αποφάσεων. Στόχος της ανάλυσης της εξωτερικής πολιτικής, συνεπώς, είναι όχι μόνον η ερμηνεία της συμπεριφοράς ενός συγκεκριμένου κράτους, αλλά και των ατόμων ή των ομάδων που διαμορφώνουν τις αποφάσεις και που ενεργούν στο όνομα του κράτους. Η ανάλυση της εξωτ...