Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο "Μακμπέτ" πρόκειται για ένα έργο της τελευταίας και πιο ώριμης περιόδου του συγγραφέα, γραμμένο το 1972, που αποτελεί τον καρπό της ανατρεπτικής ματιάς του Ιονέσκο, στο αριστούργημα του Σαίξπηρ. Με αφορμή τον "Μακπέθ" του Ελισαβετιανού ποιητή, ο Ιονέσκο βρίσκει την ευκαιρία να εξαπολύσει έναν ανελέητο πόλεμο σε κάθε μορφής εξουσία, χρησιμοποιώντας φυσικά όλα τα "όπλα" που του παρέχει το θέατρο του παραλόγου, του οποίου υπήρξε ηγετική μορφή, με κυριότερο αυτό της κωμωδίας. Θα 'λεγε κανείς ότι ο Ιονέσκο σε αυτό το έργο, βρίσκεται κάτω από ένα ιδιόμορφο ‘αναρχικό’ ξέσ...

Ο Μπερανζέ, ένας βασιλιάς μ' εξασθενημένη δύναμη του οποίου το βασίλειό καταρρέει, μαθαίνει πως θα πεθάνει μέσα σε μιάμιση ώρα. Ολόκληρο το έργο γίνεται ένα προκαθορισμένο τελετουργικό της πτώσης και του τέλους, μέσα από το οποίο ο Ιονέσκο επιχειρεί μια αλληγορική καταγραφή της εμμονής και του φόβου του θανάτου, απ’ τον οποίο μάταια πασχίζει να απαλλαγεί ο άνθρωπος. "Όταν ο Ριχάρδος ο Β’ πεθαίνει" λέει ο Ιονέσκο - "νιώθεις ότι είσαι παρών στο θάνατο ενός πολυαγαπημένου σου προσώπου". Αλλά και αντίθετα, όταν ένας δικός μας άνθρωπος πεθαίνει μήπως δεν νιώθουμε ότι γίνεται...

Το κλασικό θεατρικό έργο του Ζωρζ Φεϋντώ, ενός από τους μάστορες της κωμωδίας παρεξηγήσεων, ο οποίος οδηγώντας απλοϊκούς ήρωες, με φρενήρεις σκηνικούς ρυθμούς, σε παράλογες καταστάσεις, καταδεικνύει τη γελοιότητα της αστικής τάξης.

"Το κωμικό είναι η βαθύτερη γνώση του παραλόγου, γι' αυτό νομίζω ότι προξενεί μεγαλύτερη απόγνωση από το τραγικό. Το κωμικό είναι τραγικό και η τραγωδία του ανθρώπου είναι μια κωμωδία". Ευγένιος Ιονέσκο Το παιχνίδι της σφαγής γράφτηκε το 1970, ενώ στην Ελλάδα πρωτοπαίχτηκε το 1971 από το "Θέατρο Τέχνης" σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν. Μια ξαφνική επιδημία αφανίζει μια πόλη. Οι κάτοικοί της έρχονται ο ένας μετά τον άλλον αντιμέτωποι με το θάνατο. "Το παιχνίδι της σφαγής" του επίκαιρου Ευγένιου Ιονέσκο, θυμίζει έντονα τα παιχνίδια που παίζει η σημερινή κοινωνία στον ε...

Επηρεασμένος από τον Πλαύτο και τον Τερέντιο, αλλά και χρησιμοποιώντας τη φαρσική εφευρειτικότητα της Κομμέντια Ντελλ' Άρτε, ο Μολιέρος αναδείχτηκε ο κατ' εξοχήν συγγραφέας που εστιάζει την προσοχή του σε έναν τύπο ανθρώπου και, μεγεθύνοντας το ελάττωμά του, τον μετατρέπει σε σύμβολο και παράδειγμα προς αποφυγήν. "Ο κατά φαντασίαν ασθενής" είναι το κύκνειο άσμα του κορυφαίου κωμωδιογράφου και εκπροσώπου του γαλλικού κλασικισμού. Το έγραψε όντας ο ίδιος άρρωστος και ταλαιπωρημένος από τους γιατρούς της εποχής. Στο πρώτο ανέβασμά του στο Παρίσι, ο Μολιέρος έπαιξε τον πρωταγων...

Ο Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν, ο επιλεγόμενος Μολιέρος (1622-1673), υπήρξε ο κορυφαίος Γάλλος κωμωδιογράφος και τα περισσότερα, από το σύνολο των τριάντα τριών, έργα του επιβιώνουν θριαμβευτικά μέχρι σήμερα στις διεθνείς σκηνές. Επηρεασμένος από τους Ρωμαίους Πλούτο και Τερέντιο, όπως και από την κομέντια ντελλ' άρτε, μετέτρεψε τους ανθρώπινους τύπους σε χαρακτήρες, μεγεθύνονταάς τους με σατιρικό κέφι αλλά και χρωματίζοντας τους με αρκετή πικρία. Ο "Φιλάργυρος", ο "Ταρτούφος", ο "Κατά φαντασίαν ασθενής" και ο "Αρχοντοχωριάτης" είναι από τα γνωστότερα αριστουργήματά του. Ανάμεσα σε...

Ο "Αλέξανδρος ο Μέγας" είναι ένα από τα πρώτα έργα του κορυφαίου Γάλλου δραματουργού Ρακίνα (Jean Racine) και αποτέλεσε την αρχή των μεγάλων του επιτυχιών. Ο ελληνιστής Ρακίνας έζησε τον 17ο αιώνα και αντλούσε τα θέματά του από την ελληνική ιστορία και μυθολογία. Τα έργα του θεωρούνται μνημειώδη και αποτελούν μεγάλη προσφορά στο παγκόσμιο κλασσικό θέατρο, όπως η Ανδρομάχη, Ιφιγένεια, Φαίδρα, Αλέξανδρος ο Μέγας, Βερενίκη, Θηβαίδα κ.α.. Ο "Αλέξανδρος ο Μέγας" είναι ένα από τα ελάχιστα θεατρικά έργα που είχαν ως έμπνευση τη μεγάλη αυτή ιστορική μορφή. Το έργο διαδραματίζετα...

Τα έργα του Γκυ ντε Μωπασσάν (1850-1893) έχουν αποτελέσει πολλές φορές αφορμή για τη δημιουργία μιας ταινίας ή ενός θεατρικού έργου. Μεγάλοι σκηνοθέτες και ηθοποιοί έχουν συνδέσει κορυφαίες στιγμές της καριέρας τους με έναν ήρωα ή ένα διήγημά του. Ποια είναι η γοητεία που ασκεί πάνω τους αυτός ο συγγραφέας και τι τους οδηγεί να μεταφέρουν σ' ένα άλλο είδος τέχνης τον άρτιο, πεζό λόγο του;

Τον Ζίγκφριντ, αυτό το σπουδαίο σύμβολο της γερμανικής μυθολογίας χρησιμοποιεί ο Ζιροντού με μεγάλη δεξιοτεχνία, προκειμένου να προσδώσει στον ήρωα του όλο το βάρος του ονόματος του, να φωτίσει τον αντικατοπτρισμό της γερμανικής σκέψης, συνείδησης και παράδοσης στο όνομα αυτό και ταυτόχρονα να το ανατρέψει στο παιχνίδι του νομίσματος με τις δύο όψεις, παιχνίδι της ίδιας της ύπαρξης του. Η Γερμανία ολόκληρη καμαρώνει για τον σπουδαίο Ζίγκφριντ, ο οποίος όμως δεν είναι γέννημά της, όπως η παράδοση θα απαιτούσε, αλλά έντεχνο επιτηδευμένο δημιούργημά της. Στην περίπτωση τ...

Ο Ζώρζ Νταντέν είναι το έργο το πιο βαθύ, το πιο μαύρο που αφορά στην αταίριαστη κοινωνική συνύπαρξη. Ο Νταντέν είναι ο ήρωας που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σατανική κοινωνική μηχανή που του επιβάλλει τις πιο άδικες ταπεινώσεις και στο τέλος τη συνθηκολόγηση (...). Μία από τις πιο σπαρακτικές στιγμές αυτού του έργου είναι η στιγμή που ο Νταντέν νομίζει ότι έχει τη δυνατότητα να σπάσει τα όρια του κύκλου του και να κερδίσει την καρδιά της Ανζελίκ. Είναι μια στιγμή τέλειου θεάτρου. Η Αντζελίκ είναι έξω από το σπίτι. Ζητά συγνώμη με όλη την καρδιά της και, για να αποφύγει...

Το μυθιστόρημα "Η συνοδός" γράφτηκε το 1934 αλλά πρωτοδημοσιεύτηκε στη Γαλλία το 1985, από τη Νίνα Μπερμπέροβα, μια ευκατάστατη Ρωσίδα εμιγκρέ που κατέφυγε στη Δύση μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Το θέμα του αναφέρεται στη σχέση αγάπης/μίσους μεταξύ δύο γυναικών, της ταλαντούχας τραγουδίστριας Μαρίας Νικολάγιεβνα και της συνοδού της στο πιάνο, στην καθημερινή της εξάσκηση και στις παραστάσεις της, νεαρής Σόνιας. Το μυθιστόρημα εκτός από το θέατρο έχει μεταφερθεί και στον κινηματογράφο, το 1992, από τους Luc Beraud (σενάριο) και Claude Miller (σκηνοθεσία), με τις ηθοποιο...

Ο μέγας Γάλλος κλασικός κωμωδιογράφος Μαριβώ, με το "Παιχνίδι του έρωτα και της τύχης" στήνει και πάλι μια σατανικά ιλαρή ίντριγκα γύρω από δύο ζευγάρια που ερωτεύονται αγνοώντας το ένα την πραγματική ταυτότητα του άλλου. Η οικεία στον Μαριβώ μεταμφίεση των προσώπων και ο περίπλοκος λόγος παράγουν ακόμα μία σπουδαία κωμωδία καταστάσεων, όπου το μπαρόκ βρίσκεται στις μεγάλες του ώρες.

ΤΣΟΥΚΚΟ: Είμ' ο δολοφόνος του πατέρα μου, της μητέρας μου, ενός επιθεωρητή της αστυνομίας κι ενός παιδιού. Είμ' ένας φονιάς. [...] Δεν πρέπει να προσπαθείτε να διασχίσετε τους τοίχους, γιατί, πέρ' απ' τους τοίχους, υπάρχουν άλλοι τοίχοι, υπάρχει πάντα η φυλακή. Να δραπετεύετε απ' τις στέγες, προς τον ήλιο. Δεν θα βάλουν ποτέ έναν τοίχο ανάμεσα στον ήλιο και τη γη. [...] Έτσι κι αλλιώς, ένας χρόνος, εκατό χρόνια, το ίδιο κάνει· αργά ή γρήγορα, όλοι θα πεθάνουμε, όλοι. Κι αυτό, αυτό κάνει τα πουλιά να τραγουδούν, αυτό κάνει τα πουλιά να γελούν. Η ΜΗΤΕΡΑ: Γιατί αυτό το πα...

[...] Το πρώτο, θεμελιακό στοιχείο των προσώπων στα έργα του Μαριβώ είναι ο ηθοποιός. Δεν είναι ο παραδοσιακός ηθοποιός που καλείται να παίξει ένα ρόλο, αλλά ο ηθοποιός που καλείται να παίξει τον ίδιο τον εαυτό του, ή καλύτερα ακόμα τον επιθυμητό απ' τους άλλους εαυτό του, να παίξει τις ίδιες του τις βαθύτερες επιθυμίες. Η γλώσσα του δεν αποκαλύπτει, αλλά αποκρύπτει για να αποκαλύψει. Ο Μαριβώ μετέφερε στη γλώσσα του αιώνα του τα κεκτημένα, όσα ο ίδιος και η εποχή του αποδέχονταν, από το Μολιέρο το Ρακίνα και την Commedia dell' Arte. Και πέραν τούτου μεταφράζει τη γλώσσα αυ...

Ένας κόσμος όπου οι λέξεις δεν αξίζουν πια τίποτα, δεν αξίζουν πια ούτε το ελάχιστο ανθρώπινο σάλιο που τις κουβαλάει, ένας κόσμος όπου δεν μπορούμε να αποκτήσουμε τίποτα λέγοντας "Σας δίνω τον λόγο μου", ένας κόσμος όπου κυριαρχεί η εμμονή του ψεύδους είναι ένας κόσμος τρελών. Οι λέξεις έχουν αξία μόνο σε σιωπηρή σύμπνοια, αδιατύπωτη, παράλογη, ας την ονομάσουμε αγάπη, όλες οι λέξεις είναι λέξεις αγάπης, από την αγάπη οι λέξεις βρίσκουν τη θαυματουργική δύναμή τους. Αλλά ένας κόσμος στον οποίο οι λέξεις δεν έχουν πια αξία, έχει όνομα, ναι, ονομάζεται κόλαση.

Ο αθεϊσμός και η θρησκευτική πίστη είναι δύο από τα βασικότερα εριοτήματα που τίθενται με το έργο "Μπαριονά", όμως είναι και, ίσως, ο πιο δισεπίλυτος προβληματισμός του Σαρτρ που τον απασχόλησε από τις απαρχές της καλλιτεχνικής και πνευματικής του προσφοράς. Η βαθιά του επιρροή από τον Νίτσε, τον παρότρυνε να αποκηρύξει τον ουνιβερσαλισμό και την τεκνοποιία, τον έκανε να συνδέσει τον υπαρξισμό και τον αντιανθρωπισμό, στοιχεία που είτε αναφέρονται είτε εννοούνται στο έργο αυτό, αλλά και που αντιπαλεύουν με τα αντίθετά τους, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, το κοινωνικό σύνολο...

Ο Κιν είναι ελεύθερος. Ο λόγος για τον οποίο αλλάζει συμπεριφορά, που παραφέρεται, χάνει τα λογικά του ή προσποιείται ότι τα χάνει, είναι η έλλειψη σεβασμού που εισπράττει από την κοινωνία. Η κοινωνία τη μια στιγμή τον χρίζει "βασιλέα της Αγγλίας" και την άλλη τον κατακεραυνώνει για την απρεπή και άλογη στάση του. Η κοινωνία του επιβάλλει την αλλαγή που, όταν βλέπει το αληθινό του πρόσωπο, δεν της αρέσει και ανά πάσα ώρα και στιγμή καιροφυλακτεί για να του επιτεθεί. Έτσι κι εκείνος αναγκάζεται να φορέσει την οικεία μάσκα του ρόλου του, του ρόλου που κάθε φορά τον συμφέρει ν...

Τα τρία πιο κωμικά έργα του μέγιστου εκπροσώπου του Θεάτρου του Παραλόγου. Με τα έργα αυτά ο Ιονέσκο γίνεται ο κυριότερος συντελεστής για τη μετάβαση από το μπουλβάρ και τη ρεαλιστική θεατρική ψευδαίσθηση στο σύγχρονο μεταπολεμικό θέατρο. Χαρακτηριστικό των έργων αυτών είναι η παρωδία της καθιερωμένης σκηνικής λογικής, ο διαμελισμός των επί μέρους στοιχείων -γλώσσα, ψυχολογία, αίσθημα, περιβάλλον, ιδεολογία- και η ανασύνθεσή τους με απροσδόκητο τρόπο. Κατά τον ίδιο τον Ιονέσκο, "Η κωμωδία είναι η έμφυτη αίσθηση της ασυναρτησίας, που δημιουργεί μεγαλύτερη απόγνωση από...