Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Φιλόσοφος, οικονομολόγος και ψυχαναλυτής, ο Κορνήλιος Καστοριάδης (1922-1997), συνιδρυτής της επιθεώρησης "Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα" ("Socialisme ou Barbarie"), υπήρξε ένας από τους συγγραφείς αναφοράς για τη γενιά του 1968. Η εκ των έσω κριτική του στον μαρξισμό τον οδήγησε να ξαναθέσει υπό αμφισβήτηση τις ντετερμινιστικές αντιλήψεις της ιστορίας. Σε αυτές αντιπαράθεσε την ιδέα μιας θέσμισης της κοινωνίας από φαντασιακά μορφώματα τα οποία διαδέχονται το ένα το άλλο χωρίς να παράγονται με προβλέψιμο τρόπο το ένα από το άλλο. Από τη μαρξιστική κληρονομιά, ωστόσο, ο Καστοριά...

Οι Ρωμαίοι υπήρξαν τρανοί και ευημερούσαν όσον καιρό κυβερνούνταν σύμφωνα με ορισμένες αρχές: την αγάπη για την ελευθερία, για τον μόχθο και για την πατρίδα, την αυστηρή στρατιωτική πειθαρχία και τη συνετή πολιτική της συγκλήτου στις σχέσεις της με τους ηττημένους λαούς. Παρήκμασαν όταν η αυτοκρατορία τους επεκτάθηκε υπέρμετρα και η κατίσχυσή τους παγκοσμίως τους υποχρέωσε να μεταβάλουν τρόπο διακυβέρνησης, αντικαθιστώντας τις παλαιές αρχές με νέες. Η απομάκρυνση των στρατιών προκάλεσε την εξάλειψη του δημοκρατικού φρονήματος· το δικαίωμα του Ρωμαίου πολίτη παραχωρήθηκε σε...

Πώς πρέπει να στοχαστούμε το κακό στον 20ό αιώνα; Το τσουνάμι της 26ης Δεκεμβρίου 2004 και η επέτειος το 2005 της μνήμης των θυμάτων από τις μεγάλες καταστροφές που σημάδεψαν τον τρόπο με τον όποιο βλέπει το κακό η Δύση -Άουσβιτς, Χιροσίμα και Ναγκασάκι, ο σεισμός της Λισαβόνας (1η Νοεμβρίου 1775)- έθεσαν σε δοκιμασία τη θεωρία των καταστροφών. Το "φυσικό" κακό είναι ενδεχόμενο; Είναι ο άνθρωπος υπεύθυνος για το κακό; Αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις που προκάλεσε το τσουνάμι, όλα δείχνουν ότι από το 1775 μέχρι σήμερα το κακό εγείρει τα ίδια ερωτήματα. Ωστόσο, όταν το ηθικό...

[...] Το αντικείμενο αυτού του εγχειριδίου, αποσκοπεί στο να καταστήσει κατανοητό τον αδιάσπαστο χαρακτήρα κάθε προβληματικής και κάθε θέσης που αφορά την ελευθερία, σε πείσμα των αποκλίσεων που παρατηρούνται μεταξύ των σκέψεων που σημαδεύουν την ιστορία της ιδέας της ελευθερίας. Η ερωτηματοθεσία πάνω στην ελευθερία οδηγεί, πράγματι, εκ νέου σε ορισμένους αναπόφευκτους και διαρκώς ανακύπτοντες προβληματισμούς που ομαδοποιούν τις διάφορες απαντήσεις. Αντί να ελέγξουμε λεπτομερώς τις ετερόκλητες έννοιες της ελευθερίας, θα αρκεστούμε εδώ να τις εξετάσουμε ως διακριτές απαντήσε...

Στο βιβλίο αυτό γίνεται η απόπειρα μίας κριτικής γενεαλογίας των "Θέσεων για την ιστορία" του Walter Benjamin. Χωρώντας από τη βασική αφετηρία της αξίωσης του Διαφωτισμού από τον Immanuel Kant, ότι το ανθρώπινο ον πρέπει να μάθει να χρησιμοποιεί τις δικές του δυνάμεις για να χειραφετηθεί, η ανάλυση προχωρά στον Schiller, τον Goethe και τον Hegel αναλύοντας τόσο λογοτεχνικά όσο και φιλοσοφικά εγχειρήματα αναφορικά με την ανθρώπινη ιστορία. Ακολούθως αναλύονται διεξοδικά οι δύο μεγάλες κριτικές συλλήψεις του 19ου αιώνα για την ιστορικότητα: αφενός του Marx, ως μία βαθυδομι...

To βιβλίο ξεκινά από το ακόλουθο ερώτημα: Ποια θεωρία της δημοκρατίας και ποια σημασία της ελευθερίας προϋποθέτει ο δημοκρατικός σοσιαλισμός; Αυτός συνυφαίνει αρχές του δημοκρατικού ρεπουμπλικανισμού με το αίτημα του σοσιαλιστικού κοινωνικού μετασχηματισμού. Οι έννοιες της ελευθερίας και της κυριαρχίας - κατά την κύρια θέση του βιβλίου - είναι το υφάδι και το στημόνι που υφαίνουν τον όρο "δημοκρατικός σοσιαλισμός". Όσες φορές και αν ξηλώθηκε στη δίνη των ιστορικών γεγονότων, άλλες τόσες μπορούμε να τον ξαναϋφάνουμε, με το ίδιο υφάδι, με το ίδιο στημόνι. Το βιβλίο αποσκοπεί...

Το πεδίο όπου η ελευθερία ήταν ανέκαθεν γνωστή, όχι ως ένα πρόβλημα μα ως ένα γεγονός της καθημερινής ζωής, είναι η πολιτική σφαίρα. Ακόμη και σήμερα, είτε το ξέρουμε είτε όχι, το ζήτημα της πολιτικής και το γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι μία ύπαρξη προικισμένη με το χάρισμα της πράξης, θα ανακαλούνται πάντοτε στον νου όταν εξετάζουμε το πρόβλημα της ελευθερίας· γιατί η πράξη και η πολιτική, ανάμεσα σ' όλες τις ικανότητες και τις δυνατότητες της ανθρώπινης ζωής, είναι τα μόνα πράγματα τα οποία δεν μπορούμε καν να τα συλλάβουμε νοερώς εάν δεν υποθέσουμε, τουλάχιστον, ότι υπάρχ...

Από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, ο Καρλ Σμιτ (1888-1985), ο αποκαλούμενος "νομικός του Γ΄ Ράιχ", μπορεί να έχει προκαλέσει αποστροφή σε κάποιους κύκλους, έχει όμως ασκήσει σε πολλούς σύγχρονούς του, αλλά και μεταγενέστερους διανοούμενους, και την ανάποδη όψη της: τη γοητεία Ο Jan-Werner Muller ανιχνεύει τα όρια της επίδρασης των θεωριών του Σμιτ σε όλο το φάσμα του πολιτικού στοχασμού της μεταπολεμικής Ευρώπης: από τη Δεξιά και την άκρα Δεξιά (αναμενόμενο), ώς την άκρα Αριστερά (εκ πρώτης όψεως, παράδοξο). Παρακολουθώντας, με ένα γλαφυρό κείμενο...

H φιλοσοφία του Xομπς κατέχει μοναδική ίσως θέση στην ιστορία των ιδεών: έχει υποστεί κατά καιρούς τόσες πολλές και αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες, ώστε είναι αδύνατον να την κατατάξει κανείς με ακρίβεια σε κάποιο από τα υπάρχοντα φιλοσοφικά ρεύματα. Aπό τους μελετητές της, άλλοι την τοποθετούν μεταξύ του Mπέικον και του Nτεκάρτ, ενώ άλλοι τη συσχετίζουν με το Γαλιλαίο· άλλοι τη θεωρούν βλάσφημη, απολυταρχική και επικίνδυνη για τους πολίτες και τα δικαιώματά τους, ενώ άλλοι τη θεωρούν την αξιολογότερη και ρεαλιστικότερη ανάλυση του σύγχρονου κράτους που προτάθηκε μέχρι σήμερ...

Περιέχει τις ενότητες: - Αλήθεια και εξουσία - Εγκλήματα και τιμωρίες στην Ε.Σ.Σ.Δ. και αλλού - Χώρος, γνώση και εξουσία - Όχι στον βασιλιά σεξ - Για τη γενεαλογία της ηθικής - Πολιτική και ηθική

Ο Χανς Μοργκεντάου συγκαταλέγεται στους κορυφαίους στοχαστές του εικοστού αιώνα. Το έργο του έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου και η επιρροή του στη μεταπολεμική συγκρότηση του κλάδου των Διεθνών Σχέσεων είναι τόσο εμβληματική ώστε ακόμη και σήμερα να του αναγνωρίζεται η ιδιότητα του "θεμελιωτή πατέρα". Σημείο αναφοράς της συμβολής του στη μελέτη των Διεθνών Σχέσεων είναι το παρόν δοκίμιο, το οποίο, όταν πρωτοδημοσιεύθηκε, αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία, καθώς βρισκόταν σε διανοητική δυσαρμονία με το τότε κυρίαρχο κλίμα του επιστημονισμού, την επιδίωξη δηλαδή των κοιν...

Η ελεύθερη δημόσια διαβούλευση, ως το δικαίωμα των πολιτών να καθορίζουν, χωρίς αυθαίρετες ή εξουσιαστικές παρεμβάσεις, τους όρους και τους σκοπούς της κοινής πολιτικής τους συμβίωσης, αποτελεί το θεμέλιο μιας δημοκρατικής πολιτείας. Πώς όμως διαγράφεται το μέλλον της δημοκρατίας σε ένα σύνθετο πολιτικό μόρφωμα της ύστερης νεωτερικότητας, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση; Σε ποιες αξίες θεμελιώνεται η πολιτειακή της εξέλιξη; Ποιος ρόλος απομένει στους συστατικούς δήμους; Η μελέτη επιχειρεί να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά από τη σκοπιά του ρεπουμπλικανισμού, κλασικού και νέου, προσθέτ...

Γιατί ο Ντεριντά διάβαζε Πλάτωνα όταν οι φοιτητές καταλάμβαναν τη Σορβόνη το Μάη του 1968; Γιατί ο Φουκό έγραφε για τον Οιδίποδα Τύραννο την εποχή που αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των φυλακισμένων μαζί με τον Βιντάλ-Νακέ; "Η Αθήνα στο Παρίσι" διερευνά την καθοριστική συμβολή των κειμένων και των ιδεών της αρχαίας Ελλάδας στη διαμόρφωση των σημαντικότερων μεταπολεμικών ρευμάτων της γαλλικής σκέψης. Η Μίριαμ Λέναρντ υποστηρίζει πως οι Γάλλοι διανοητές στράφηκαν στο παράδειγμα της αθηναϊκής δημοκρατίας για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους σχετικά με τη φύση της ηθικής επιλογ...

Οι καμικάζι που επιτέθηκαν στην Ουάσινγκτον και τη Νέα Υόρκη στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 κατέστρεψαν τον κυρίαρχο δυτικό μύθο, ότι δηλαδή, καθώς οι κοινωνίες θα εκσυγχρονίζονται, θα μοιάζουν όλο και περισσότερο και θα συμμερίζονται τις ίδιες αξίες, και ότι ο δρόμος προς τη νεωτερικότητα είναι μόνο ένας. Η Αλ Κάιντα, προϊόν κι αυτή της νεωτερικότητας και της παγκοσμιοποίησης, δεν πρόκειται να είναι η τελευταία ομάδα που θα χρησιμοποιήσει τα προϊόντα του μοντέρνου κόσμου για την εξυπηρέτηση των δικών της στόχων. Ο Γκρέι διαλύει το μύθο ότι οι ανθρώπινες αξίες και πεποιθήσεις μπ...

Στο μοναδικό αυτό έργο ο συγγραφέας ιχνηλατεί την ιστορία του κράτους από τις απαρχές του μέχρι σήμερα. Ξεκινώντας από τους απλούστερους πολιτικούς οργανισμούς που υπήρξαν ποτέ, εξετάζει τη δημιουργία, την ανάπτυξη, την αποθέωση του κράτους στη διάρκεια δύο παγκοσμίων πολέμων και την εξάπλωσή του από την αρχική του εστία, τη Δυτική Ευρώπη, σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Στα πρώτα χρόνια της σαρωτικής κρίσης, που άρχισε το 2009, μπροστά στην πανθομολογούμενη ανικανότητα και διαφθορά των οικονομικών και πολιτικών ελίτ, ο ελληνικός λαός αναζήτησε προς στιγμήν, τη σωτηρία στη λεγόμενη "πνευματική ηγεσία". Και βρέθηκε μπροστά στην "προδοσία των διανοουμένων", την πλήρη εξάντληση των πνευματικών ρευμάτων που σφράγισαν τη μεταπολιτευτική περίοδο. Αυτή η "αποστασία", αυτή η κυριολεκτική "φυγή" από το σώμα και το πεπρωμένο του ελληνισμού, είναι το αντικείμενο του βιβλίου... ...αν η σύνθεση αποτελεί ένα καθολικό, πλανητικό, ζητούμενο, για τους Έλ...

Άραγε με τη συγγραφή αυτού του βιβλίου είχα τη πρόθεση να εξηγήσω ό,τι θέλησα να πω στα προηγούμενα βιβλία, όπου τόσα πράγματα παρέμεναν ακόμα σκοτεινά; Όχι μόνο αυτό, όχι ακριβώς αυτό, αλλά, πηγαίνοντας λίγο παραπέρα, να επιστρέψω, με μια σπειροειδή κίνηση, εντεύθεν αυτού που είχα επιχειρήσει να κάνω· να δείξω τη θέση από την οποία μιλούσα· να επισημειώσω το χώρο που καθιστά δυνατές αυτές τις έρευνες, και ενδεχομένως άλλες που ποτέ δεν θα ολοκληρώσω· με ένα λόγο, να σημασιοδοτήσω τη λέξη αρχαιολογία, την οποία είχα αφήσει χωρίς νόημα. Λέξη επικίνδυνη, αφού φαίνεται να ανα...

Το 1969, μετά τις μελέτες του για την τρέλα, την κλινική ιατρική και τις προϋποθέσεις ύπαρξης των επιστημών της ζωής, της γλώσσας και της οικονομίας, ο Μισέλ Φουκώ θα προχωρήσει αποφασιστικά στη θεωρητική συστηματοποίηση του σχεδίου που τον ενέπνεε και θα δώσει το ακριβές στίγμα του ως ιστορικού και φιλοσόφου. Η αρχαιολογία που προτείνει δεν αναζητά αιτιακές σχέσεις και επιδράσεις ανάμεσα στα συμβάντα, δεν θεωρεί την ιστορία μια σταδιακή εκδίπλωση του ορθού λόγου που θα οδηγούσε τελεολογικά στην επικράτηση της απόλυτης αλήθειας, δεν τη στηρίζει σε κάποιον καθοριστικό ρόλο π...