Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 1949, μετά τη λήξη του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, 28.000 ελληνόπουλα βρέθηκαν στα ανατολικά κράτη. Για τα παιδιά αυτά, το ΚΚΕ οργάνωσε ένα ελληνόφωνο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο ως άλλος Ιανός είχε στραμμένα τα βλέμματά του προς δύο κατευθύνσεις, τη σοσιαλιστική και την πατριωτική διαπαιδαγώγησή τους. Οι υπεύθυνοι της εκπαίδευσης κατόρθωσαν οι δύο αυτοί στόχοι να προχωρούν παράλληλα και ο ένας να ενδυναμώνει τον άλλο. Ο συνδυασμός των δύο συγκεκριμένων στόχων αποτέλεσε το θεμελιώδες μέσο σφυρηλάτησης της προσωπικότητας των παιδιών και ανέδειξε υποκείμενα με χαρακτηρι...

Ακολουθώντας την Ηράκλεια οδό και περνώντας από πόλεις πανάρχαιες ελληνικές, που συνδέονται με τον Ηρακλή, στα παράλια της νότιας Γαλλίας και Ισπανίας, δεν θα αποφύγεις να αισθανθείς, φθάνοντας Αύγουστο στο Έλτσε (αρχαία Ελίκη), τη διάχυτη παρουσία της "Κυρίας του Έλτσε", έργο Έλληνα γλύπτη της αρχαιότητας... Και σαν κάποιο κύμα του χρόνου να σε παίρνει, αισθάνεσαι να παρασύρεται σε ακτή αρχαίας εποχής, καθ' ότι η ακοή σου πλημμυρίζει από αρχαιοελληνικές λέξεις και η όρασή σου από σκηνές ελληνικής πραγματικότητας των κλασσικών χρόνων. Αναρωτιέσαι αν αναβιώνει ο αρχαίος...

Κάποτε ρώτησαν έναν κορυφαίο Έλληνα μουσικό που έπαιζε τύμπανα, πώς έπαιζε τύμπανα, πώς κατάφερε να φτάσει τόσο ψηλά και να συμμετέχει σε διεθνείς παραγωγές. Η απάντησή του ήταν αποστομωτική: "Αφού κατάφερα να παίξω ποντιακά, όλα τα άλλα ήταν εύκολα... ήρθαν μόνα τους". Μόνο εκείνοι που ήρθαν από τον Πόντο μπορούν να αγγίξουν τις εσωτερικές δονήσεις, μπορούν να ανταποκριθούν στον ρυθμό, μπορούν να εξωτερικεύσουν τη δύναμη για ζωή, την όρεξη για γλέντι, για τραγούδι, για χορό, για όλα τα όμορφα πράγματα που απολαμβάνουμε στη ζωή. Εκείνοι ξέρουν γιατί διαφύλαξαν ακέραια κομμ...

[...] Ύστερα από 27 αιώνες ζωής ένας λαός εκριζώθηκε από τη γη του, αφήνοντας πατρογονικές εστίες, σπίτια, εκκλησίες, τάφους προγόνων, και κατέληξε στις ακτές της Ελλάδας. Η Μακεδονία, η Θράκη, οι μεγάλες ελληνικές πόλεις, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, ο Πειραιάς, η Πάτρα, ο Βόλος, η Καβάλα, η Δράμα και άλλες πολλές πόλεις είναι οι περιοχές στις οποίες κατέφυγαν και ρίζωσαν οι δυστυχισμένοι αυτοί άνθρωποι. Κατέφθασαν στη μητέρα πατρίδα, ανέστιοι και ξεριζωμένοι, και μαζί με τους Ίωνες επιδόθηκαν σε έναν τιτάνιο αγώνα επιβίωσης. Οι προσπάθειές τους και όσα κατάφεραν αξίζουν πραγμα...

Η έκδοση συμπίπτει και τιμά τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την περίοδο 1916-1922, που υπήρξε μια από τις τραγικότερες και πιο περιπετειώδεις της μακραίωνης ιστορίας του Ελληνισμού. Πρωταγωνιστές και μάρτυρες της περιόδου αυτής οι πρόγονοί μας, οι οποίοι μας μιλούν και καταθέτουν τις μαρτυρίες τους. Είναι οι ήρωες του Ποντιακού Αντάρτικου, που με απαράμιλλη θέληση και γενναιότητα πρόβαλαν επική αντίσταση στις εξοντωτικές διαθέσεις των Τούρκων και οι αγώνες τους είναι από τους κορυφαίους του Ελληνισμού. Από τα παράδοξα της Ελληνικής Ιστορίας είναι ότι τα ονόματα και οι αγώνε...

Στο βιβλίο αυτό ο Παύλος Χρ. Λιτούδης επιχειρεί να καταγράψει, με τρόπο άμεσο και προσωπικό, τους χώρους όπου εγκαταστάθηκαν και ζουν οι Έλληνες προερχόμενοι από την Ανατολική Ρωμυλία. Την έκδοση εμπλουτίζουν πίνακες με τις παλαιές ονομασίες των οικισμών των Ελλήνων στην Ανατολική Ρωμυλία και με τις μετονομασίες τους μετά τον ξεριζωμό, ονόματα των πληροφορητών, κατάλογος με συλλόγους, ιδρύματα, μουσεία και φορείς. Τέλος, παρατίθενται χάρτες και φωτογραφίες από τις αλησμόνητες πατρίδες.

Το θέμα των Ελλήνων φυγάδων / προσφύγων στις κομμουνιστικές χώρες, λόγω του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα, υπήρξε, από πολλές απόψεις, ένα ιδιαίτερα καυτό ζήτημα. Κατ' αρχάς, από τη σκοπιά των διεθνών διαστάσεων του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, δημιούργησε κλίμα έντασης και καχυποψίας μεταξύ της Ελλάδας και των βορείων όμορων χωρών της στη δύσκολη μεταπολεμική περίοδο, δυσχέραινε την αποκατάσταση και την ανάπτυξη των διακρατικών σχέσεων της Ελλάδας με τις "Λαϊκές Δημοκρατίες", οι οποίες υποδέχθηκαν τους Έλληνες φυγάδες, υπέθαλπε τη γενικότερη ψυχροπολεμική ατμόσφαιρα και...

Το παρόν βιβλίο, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1916, κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μόλις έξι χρόνια πριν την Μικρασιατική Καταστροφή. Ο συγγραφέας ως Διευθυντής Γραφείου Τύπου της Υπάτης Αρμοστείας Σμύρνης, γνώστης των γεγονότων από πρώτο χέρι, παρουσιάζει αναλυτικά τον σκοτεινό ρόλο της Γερμανίας στην ενίσχυση τόσο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και αργότερα των Νεοτούρκων με σκοπό τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου από τα τότε εδάφη της τουρκικής επικράτειας. Η καταγραφή των γεγονότων ξεκινάει από το 1867, όταν οι Γερμανοί ιδρύουν γερμανικά σχολεία κ...

Γιατί ο Ζαχαρίας, που συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους συνθέτες της οθωμανικής μουσικής, καθώς και ο Γιώργος Μπατζάνος, που η φήμη της δεξιοτεχνίας του στο ούτι έχει κάνει το γύρο του κόσμου, είναι ακόμα άγνωστοι στην Ελλάδα; Και για πιο λόγο ο Νικολάκης είναι διάσημος στις αραβικές χώρες και οι συνθέσεις του είναι πάντα μέσα στο ρεπερτόριο της αραβικής κλασικής μουσικής, ενώ στην Ελλάδα δεν παίζονται τα έργα του; Η συμβολή των Ρωμηών στη μουσική της Πόλης είναι τεράστια, είτε ως τραγουδιστών και μουσικών του παλατιού είτε ως ψαλτών στις ορθόδοξες εκκλησίες. Ο κατεξο...

Η Σαμψούντα είναι μια πόλη με μακρά ιστορία και έντονο ελληνικό παρελθόν. Το παρελθόν αυτό δεν είχε γραμμική πορεία. Άλλοτε, το ελληνικό στοιχείο άκμαζε και η πόλη μεσουρανούσε και άλλοτε έπεφτε στην αφάνεια. Η πιο πρόσφατη εποχή ακμής της πόλης και του Ελληνισμού ήταν ο 19ος αιώνας και οι αρχές του 20ού, λόγω της καπνοκαλλιέργειας και του εξαγωγικού εμπορίου καπνών. Οι σημερινοί κάτοικοι της Σαμψούντας δεν γνωρίζουν πολλά για το ελληνικό παρελθόν της πόλης και απολύτως τίποτα για τις σφαγές των Ελλήνων. Όμως η ανακάλυψη των ελληνιστικών τάφων στο λόφο της Αμισού συνέδεσ...

Χιλιάδες μικρασιάτες, ανατολικοθρακιώτες και κωνσταντινουπολίτες, θύματα του πρώτου διωγμού του ελληνισμού στην Οθωμανική Επικράτεια, φθάνουν στη Γαλλία κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε αυτούς, χιλιάδες προστίθενται μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Κατά τη δεκαετία 1920 έλληνες από το Παρίσι μετακομίζουν στην προαστιακή πόλη Σαρτρουβίλ και συγκροτούν μια ζωντανή κοινότητα, τη Σαρτρούπολη. Το 1930 ιδρύεται η " Ένωσις των εν Σαρτρουβίλλ Ελλήνων". Το 1936 εγκαινιάζεται το ελληνικό σχολείο. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η γερμανική κατοχή δυσκολεύουν τη ζωή. Το σχολείο κλεί...

Πράγματι, όταν κανείς επισκέπτεται τη Σικελία ή βλέπει φωτογραφίες από το φυσικό περιβάλλον και τα μνημεία της, νομίζει ότι βρίσκεται στην Πελοπόννησο! Οι δύο περιοχές είναι στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος, έχουν παρόμοια γεωλογική σύσταση και συγγενές κλίμα. Τα χαρακτηριστικά αυτά, καθώς και ο πλούτος και η θέση της στο κέντρο της Μεσογείου, αποτέλεσαν καθοριστικούς παράγοντες για την επιλογή της από τους αρχαίους Έλληνες ως ένας από τους πρωιμότερους στόχους των ναυτικών τους επιχειρήσεων και των αποικιακών τους δραστηριοτήτων. Ήδη από την εποχή του Χαλκού, τολμηροί Μινωίτε...

Έχουν ήδη παρέλθει, πάνω από ογδόντα χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, που καθόρισε, με τρόπο τραγικό, την ιστορία του νεότερου Ελληνισμού. Η αφιερωματική αυτή έκδοση αποτελεί φόρο τιμής στον μικρασιατικό κόσμο, σε όσους χάθηκαν, αλλά και σε όσους ξεριζώθηκαν από τη γενέθλια Γη. Μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό αναβιώνει η ακμάζουσα ελληνική κοινότητα με τις περίφημες εκκλησίες της, τα σχολεία, τα θέατρα, τα καταστήματα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά της, τα τυπογραφεία με τις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις τους, σκηνές από την καθημερινή ζωή, πλανόδιοι μικροπωλητές, μου...

Από τον 19ο αιώνα το ελληνικό στοιχείο, κυρίαρχο στοιχείο των μεσαίων εγγράμματων κοινωνικών ομάδων της πόλης, επιδόθηκε στην ίδρυση σχολείων, συλλόγων και εφημερίδων και πρωταγωνίστησε όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και εν γένει στη δημόσια ζωή της Σμύρνης. Από την άλλη, ο κόσμος του λιμανιού, των εργατών και μεροκαματιάρηδων, ο κόσμος του σμυρναίικου τραγουδιού και των λαϊκών χοροεσπερίδων, προμήθευε στην πόλη το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό για την ευημερία της. Η μετεξέλιξη της Σμύρνης σε μια σύγχρονη μητρόπολη προσέκρουσε στις εθνικές αντιπαραθέσεις και την πολεμική δ...

Το βιβλίο αυτό συγκροτείται από κείμενα του περιοδικού "Ιστορικά", το οποίο εξέδιδε η "Ελευθεροτυπία" από το 1999 έως το 2005. Γραμμένα από έγκυρους ιστορικούς, φέρνουν μπροστά στον αναγνώστη το σώμα των απαραίτητων γνώσεων για τη Μικρασιατική Καταστροφή -τα προγηθέντα και τα επιγενόμενα- χωρίς να διεκδικούν το αλάθητο. Ο τόμος περιέχει τα κείμενα: - Στέλιος Λαμπάκης, "Ονόματα δηλωτικά της Μικράς Ασίας" - Έλενα Φραγκάκη-Σύρεττ, "Η γέννηση μιας μεγάλης πόλης-λιμανιού" - Ρωξάνη Δ. Αργυροπούλου, "Οι Κυδωνίες πριν και μετά την Επανάσταση" - Ρωξάνη Δ. Αργυροπούλου, "Κωνσ...

Οι Κυθήριοι στη Σμύρνη που μετανάστευσαν από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα και παρέμειναν εκεί μέχρι την Καταστροφή (1922) εμφανίζουν ένα συναρπαστικό οδοιπορικό που τους κατέστησε ξεχωριστούς σ' αυτή την περιοχή. Η ανά χείρας έκδοση χωρίζεται σε τρία Μέρη: Το Πρώτο Μέρος αφιερώνεται στη μετάβαση των Ελλήνων στην Ιωνία και ιδιαίτερα στη Σμύρνη· περιγράφονται σημαντικοί σταθμοί στην πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή του τόπου αυτού. Στο Δεύτερο Μέρος, με επίκεντρο τους Κυθήριους, αναλύονται (α) οι μεταβάσεις τους προς τη Σμύρνη, με στοιχεία που προκύπτουν...