Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Ο Βασιλειάδης δεν φαίνεται εγκλωβισμένος στο δίπολο "ρομαντισμός-κλασικισμός", ώστε η άρνηση του ενός να τον οδηγεί κατ' ανάγκην στην αποδοχή του άλλου. Προφανώς, αναζητεί κάτι καινούριο και διαφορετικό, που να προσγειώνει τη ρομαντική αοριστολόγο διάθεση στην ελληνική πραγματικότητα· το ποίημα "Εις αρχαίον κάτοπτρον της Κορίνθου" απεικονίζει αρκετά καλά αυτήν την αναζήτηση, ενώ, δυστυχώς, τα θεατρικά του έργα δεν δίνουν τέτοια δείγματα. Παραμένει, ωστόσο, το ερώτημα πως θα ήταν δυνατόν να πραγματώσει μέσω της τέχνης, της δικής του τέχνης, όλα αυτά που συγκροτούν το θ...

Άρχισα να μελετώ τα αυτόγραφα του Καβάφη το καλοκαίρι του 1976, όταν ο Γιώργος Σαββίδης μου πρότεινε να ετοιμάσω την έκδοση των ανεκδότων σχεδιασμάτων του ποιητή. Από το 1976 μέχρι το 1980, και έπειτα πάλι το 1983, με επανειλημμένες επισκέψεις στο Αρχείο, ασχολήθηκα με την αποκρυπτογράφηση και μεταγραφή των κειμένων αυτών, προσπαθώντας παράλληλα να παρακολουθήσω το νήμα που οδηγούσε τη σκέψη του ποιητή "από την φαντασίαν έως εις το χαρτί", για να χρησιμοποιήσω τα ίδια του τα λόγια. Όταν σκέφτομαι τα χρόνια εκείνα, πάντα μου έρχεται στο νου το ευαγγελικό ρητό: "Αμήν λέγω υμί...

Η πρωτοποριακή θέση του Τάκη Παπατσώνη (1895-1976) στην ιστορία της νεοελληνικής ποίησης του εικοστού αιώνα έχει πια αναγνωριστεί: αυτός πρώτος έγραψε σε ελεύθερο στίχο. Πέρα όμως από τούτη τη γραμματολογική αποκατάσταση, το έργο του δεν έχει μελετηθεί όσο του αξίζει. Δεν υπήρξε κανενός είδους συνωμοσία για αυτήν την αγνόηση. Ο Παπατσώνης, χριστιανός ποιητής, Καθολικής παιδείας και πνευματικότητας, οικουμενιστής και οπαδός της ενώσεως των Εκκλησιών, δεν μπορούσε να βρει εύκολα απήχηση στη χώρα μας. Το ανά χείρας βιβλίο προσπαθεί να φωτίσει τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο ζε...

Ποιητής, μυθιστοριογράφος, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, με ειδικές μελέτες πάνω στην ελληνική γλώσσα, ο Αριστοτέλης Νικολαΐδης υπηρετεί την λογοτεχνία πάνω από σαράντα χρόνια. Και, τούτο παράλληλα προς ένα χρονοβόρο κι εξουθενωτικό επάγγελμα, την ψυχιατρική, που άσκησε στην Αμερική, την Ελβετία και την Ελλάδα. Ένα επάγγελμα, εντούτοις, που θ' αποτελέσει τελικά κι αυτό ένα πρόσθετο υλικό μάλιστα "αιρετικό": σε ρήξη κάθετη προς το μύθο του καλού και του κακού. Φθάνοντας ως τις προγεννητικές μνήμες και καταστάσεις. Σ' αυτό το πρωτόγονο ανθρωποειδές, τον ερωτημα...

Ο "Αριστοτέλης Βαλαωρίτης" του Λευκαδίτη καθηγητή της Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Flagler College της Φλόριντα, Κωνσταντίνου Σάντα, έρχεται να συμπληρώσει ένα αξιοσημείωτο κενό στην υπάρχουσα βιβλιογραφία για τον Λευκαδίτη ποιητή και την Επτανησιακή λογιοσύνη. Το έργο αποτελεί μια κριτική εργοβιογραφική μονογραφία του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, καλύτερα θα λέγαμε μια μοναδική, συνθετική «βιογραφία» του ποιητή, της εποχής και της ποίησής του. Με μια σκευή φιλολογική-κριτική, λογοτεχνική, κοινωνιολογική, ψυχολογική, ο συγγραφέας καταθέτει σ' αυτή την ευσύνοπτη μελέτη...

[...] Στις σημειώσεις που ακολουθούν επιχειρείται, σύμφωνα με την παμπάλαιη ερμηνευτική μέθοδο, να αποκρυπτογραφηθεί ο Σεφέρης με τη βοήθεια του ίδιου του Σεφέρη. Έτσι συζητούνται ή σχολιάζονται και άλλα συνθέματα του ποιητή, που παρουσιάζουν θεματικές και μορφικές αναλογίες και ομοιότητες με την "Αριάδνη". Η αναζήτηση των πηγών, ο εντοπισμός παραλλήλων, η επεξήγηση των "γλωσσών" και η συλλογή πραγματολογικών στοιχείων -όλη αυτή η σχολαστική λεπτολογία "περί την φράσιν και την διάνοιαν" του ποιήματος -πιστεύω πως δεν θα δυσαρεστούσε τον ποιητή, που έγραψε έχοντας υπόψη του...

Από τις 2 Οκτωβρίου ως τις 2 Δεκεμβρίου του 1946 ο Σεφέρης φιλοξενήθηκε στον Πόρο, στο σπίτι της "Γαλήνης". Στο νησί αυτό και στο διάστημα εκείνο ολοκλήρωσε τέσσερα ποιήματα: "Κίχλη", "Αριάδνη", "Η Κυρία Ζεν" και "Ο Δρ Ρωθλάουφ και η Κυρία Ζεν". Αυτά τα τέσσερα ποιήματα, που κατά την άποψή μου βασίστηκαν στο ίδιο βίωμα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια ξεχωριστή συλλογή με τίτλο ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΡΟΥ. Μολονότι ο Σεφέρης δεν συμπεριέλαβε την "Αριάδνη", όπως και τα άλλα δύο αυτής της περιόδου, στο corpus των Ποιημάτων του, είναι γεγονός ωστόσο, -όπως θα αποδειχτεί, πιστεύω, στ...

Οι λέξεις "ελληνικά", "Ελλάδα", "ελληνικός" είναι έτσι τοποθετημένες στα ποιήματα ώστε ξεχωρίζουν: λάμπουν σαν χρυσοί σφραγιδόλιθοι. Η Ελλάδα του Καβάφη διακρίνεται μέσα στους άλλους πολιτισμούς, πού κυοφόρησε η Μακεδονική κατάκτηση. Δεν είναι η ναρκισσευομένη Ελλάδα του έκτου και πέμπτου αιώνα, είναι μέλη της Ελλάδος, ποσότητες αίματος πού μεταγγίζονται στις μεγάλες φλέβες των ασιατικών χωρών. Μια Ελλάδα πού διαρκώς παλεύει και συγκρίνεται, ο σπόρος τελικώς, πού γονιμοποιεί ξένες τέχνες και εμπειρίες. Λερναία ύδρα με πάμπολλα κεφάλια στην Αίγυπτο, Συρία, Ινδίες και Βακτρια...

Ο Καρυωτάκης ανέπτυξε στα "Ελεγεία και Σάτιρες" μια καινοτόμο και ειδολογικά προωθημένη ποιητική τέχνη, θεμελιωμένη στη διαλογική σύγκλιση σατιρικής και ελεγειακής ποίησης. Με άξονα τις κατακτήσεις του Συμβολισμού και σε διαρκή διάλογο τόσο με ποιητές το έργο των οποίων είχε αποφασιστική σημασία στη διαμόρφωση του Μοντερνισμού, όπως του J. Laforgue και των Γάλλων fantaisistes, όσο και με Έλληνες ομοτέχνους του, κυρίως με τον Μ. Μαλακάση και τον Ρ. Φιλύρα, ο Καρυωτάκης διαμόρφωσε μια οντολογική και καλλιτεχνική αντίληψη διανοικτότητας: ό,τι είχε βαρύτητα εδώ για τον μοντέρνο...

Ο Οδυσσέας Ελύτης δεν είναι απλά ένας μεγάλος ποιητής που λάμπρυνε την σύγχρονη ελληνική ποίηση με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, αλλά πρωτίστως ένας σύγχρονος μύστης και εκφραστής της ορφικοπυθαγόρειας-πλατωνικής-ομηρικής ελληνικής παράδοσης, αποδεικνύοντας την αδιάσπαστη συνέχεια του Έλληνος Λόγου στο πέρασμα των αιώνων. Ο ίδιος είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Τα Νέα: "Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μία γλώσσα, η ενιαία γλώσσα, η ελληνική, όπως εξελίχθηκε από ην αρχαία, που έφτασε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το μεγάλο μας στήριγμα". Η ελληνική γλώσσα...

Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται, σε επεξεργασμένη, αναθεωρημένη ή και εμπλουτισμένη μορφή τους, δεκαέξι μελετήματα γραμμένα στη διάρκεια δεκαέξι ετών, από το 1990 μέχρι το 2006. Τα περισσότερα από αυτά τα μελετήματα δημοσιεύτηκαν κατά την ίδια περίοδο. Ο κοινός άξονας των δεκαέξι μελετημάτων, που αιτιολογεί και τον τίτλο του βιβλίου, είναι η εξέταση του έργου ποιητών ή η διερεύνηση ποιητικών φαινομένων που αμφότερα αναπτύχθηκαν στο διάστημα από την εμφάνιση του μοντερνισμού στην ελληνική ποίηση μέχρι την ποιητική παραγωγή των ημερών μας. Συγκεκριμένα, εξετάζονται, κατά σειρ...

Οι μελέτες του παρόντος τόμου περιστρέφονται γύρω από ορισμένους θεματικούς άξονες όπως το θέμα της ποιητικής και κριτικής πρόσληψης, το ζήτημα του λυρισμού, η σχέση μοντερνισμού και πρωτοπορίας, ο ρόλος της ρητορικής στην ποίηση και ο διάλογος ιστορίας και ποιητικής. Μπορούν να λειτουργήσουν ως ερεθίσματα για μια άλλη προσέγγιση της ποίησης: ιστορική και ρητορική συνάμα, που ενδεχομένως βοηθήσει στο να κατανοήσουμε καλύτερα τις συνέχειες και ρήξεις στη νεοελληνική ποίηση αλλά και τον διάλογο ποιητών και ρευμάτων. Μέσα από τη συγκεντρωτική επανέκδοσή τους αναδεικνύονται περ...

[...] Η κ. Τόκα Καραχάλιου, που ως ποιήτρια μας έδωσε αξιοπρόσεχτα δείγματα σχηματικής ποίησης, με το βιβλίο της αυτό μας παρουσιάζει την εξέλιξη της σχηματικής ποίησης και τα βασικά χαρακτηριστικά της, τους δημιουργούς που δοκίμασαν να εκφραστούν συνδυάζοντας τον ποιητικό λόγο με εικαστικά μηνύματα, καθώς και τα παρεμφερή σύγχρονα λογοτεχνικά ρεύματα που αναπτύχθηκαν στην παγκόσμια λογοτεχνία από την τάση αυτή, όπως η συγκεκριμένη ποίηση, η αντικειμενική, η φωνητική, η φωνική, η ταχυδρομική. Για τα θέματα αυτά είχαμε ελάχιστες πληροφορίες και η εργασία αυτή, με τρόπο απ...

Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να καλύψει την έλλειψη μιας συνολικής θεώρησης που αφορά τη σχέση του Γιώργου Σεφέρη με τον Δάντη. Παρά την πληθωρική σεφερική βιβλιογραφία, το θέμα έμεινε σχεδόν ανέγγιχτο. Ο Σεφέρης τονίζει επανειλημμένα ότι οι συμπτώσεις τον εμπόδισαν να προσεγγίσει τον Δάντη νωρίτερα από το 1935. Ωστόσο, η προσεκτική ανάλυση των προσωπικών γραπτών του ποιητή μάς επιτρέπει να εντοπίσουμε αρκετά στοιχεία που τείνουν να αποδείξουν ότι η "πρώτη επαφή" του με τον Δάντη έγινε από τα τέλη της δεκαετίας του ?20. Η μελέτη όλου του έργου του Σεφέρη αποδεικνύει ότι λίγα...

"Η αντιστασιακή ποίηση εκτείνεται στις δεκαετίες του '40 και του '50, περιλαμβάνει ποιήματα που εντάσσονται σε διαφορετικές τεχνοτροπίες, γράφεται από ποιητές προπολεμικούς και νεώτερους, ποιητές που ανήκουν σχεδόν σε όλο το πολιτικό φάσμα. Μα το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ποίησης γράφεται από αριστερούς, έχει άμεση σχέση με τις κάθε φορά πολιτικές επιλογές, κάποτε προσπαθεί να εκράσει και να "υλοποιήσει" την κομματική γραμμή, απογράφει τις διακυμάνσεις της πολιτικής συνείδησης, εγγράφει με ιδιαίτερους τρόπους τα γεγονότα της περιόδου, είναι η μήτρα από την οποία βγαίνει μι...