Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Για να πούμε εθνικό ποιητή τον Παλαμά πρέπει προτήτερα το έθνος νάνε άξιο του ίδιου του Παλαμά. Κι αυτή την ώρα τέτοιο έθνος δεν υπάρχει. (Άγγελος Σικελιανός, 1936). Είμαι ευτυχής που έζησα ως τα 63 μου χρόνια, μόνο και μόνο γιατί γνώρισα το έργο του Κωστή Παλαμά! Είναι πολύ μεγάλος ποιητής. Από καιρό θα έπρεπε να πάρει το βραβείο Νόμπελ. Ναι, από καιρό!... (Ρομαίν Ρολλάν, βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας)

Καρπός πολυετούς μελέτης του πλούσιου και πολυσχιδούς έργου που άφησε η Ελένη Βακαλό, το βιβλίο της Μαρίας Κακαβούλια παρουσιάζει μια σφαιρική θεώρηση του έργου της σημαντικής ποιήτριας και τεχνοκριτικού. Με κεντρικές έννοιες το σώμα, τις αισθήσεις, τη μορφή, την κίνηση και τη συγκίνηση, η συγγραφέας ανασύρει τις κοινές σταθερές, τη βαθύτερη συνάφεια που συνέχει τα ποιητικά και τα θεωρητικά γραπτά της Βακαλό. Επιλέγει να εστιάσει σε εκείνες τις όψεις της αισθητικής θεωρίας που φωτίζουν ερμηνευτικά και την ποίησή της. Συζητά την υποδοχή του έργου τέχνης, τη βιωματική σχέση...

Ο συγγραφέας αυτής της μελέτης έχει επικεντρώσει, τα τελευταία έτη, το ερευνητικό του ενδιαφέρον στο μύθο του Ορφέα στο έργο του Νίκου Εγγονόπουλου, επιχειρώντας να διακρίνει, μέσω της αντιμετώπισης του γνωστού λογοτεχνικού μύθου, τις αποκλίσεις και τις συγγένειες του έλληνα δημιουργού μ' εκείνες των γάλλων υπερρεαλιστών. Στην προσπάθειά του να μελετήσει όλες τις πιθανές εκδοχές πρόσληψης του μύθου στη λογοτεχνική και εικαστική δημιουργία του νεοέλληνα υπερρεαλιστή, προέκυψε το πόνημα αυτό το οποίο αποσκοπεί στο να δημιουργήσει μια νέα αισθητική και φιλοσοφία της κριτικής...

Ο χρόνος και η μνήμη, γεφύρια να κρατήσουμε τη μικρή ζωή μας. Να ταξιδεύουμε στ' "απωλεσμένα", να βρισκόμαστε στο τώρα ν' αποζητούμε το αύριο παλλόμενο σε νέους σκοπούς, σ' οράματα τερπνά αφού περάσαμε την κάμινο. Κι η σιγουριά του ποιητή τα χνάρια, το σημάδι πως δεν περπατήσαμε πάνω στη γη άβουλοι και μοιραίοι κι η μοίρα στα δικά μας χέρια, με το λόγο προπομπό του ταπεινού μαντατοφόρου στη βεβαιότητα πως: -ήμασταν νέοι πριν από χιλιάδες χρόνια, νέοι ύστερα από χιλιάδες χρόνια, γιατί ο χρόνος και ο ήλιος έχουν την ίδια ηλικία -την ηλικία μας. Τη βεβαιότητα πως: -αυτό το...

[...] Η αγάπη -η λατρεία- των Μακεδόνων για τον Παύλο Μελά πήρε πολλές μορφές και εκπληκτικές διαστάσεις, τόσο σε κοινωνικές και εκπαιδευτικές εκδηλώσεις όσο και σε όλες σχεδόν τις τέχνες. Δείγμα αυτής της απήχησης αποτελεί η ανά χείρας ποιητική ανθολογία που συγκρότησε και επιμελήθηκε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος. Δημήτρης Ζαννάς Πρόεδρος Δ.Σ. Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα

"Μολφέτας Γερ. Γεώργιος, γεννηθείς εν Αργοστολίω το 1871, ποιητής λυρικός και σατυρικός και δημοσιογράφος. Εξέδιδεν εν Αθήναις τη σατιρικήν εφημερίδα "Αίσωπος", είτα εν Αργοστολίω τον "Κολόμβον", τανύν δε από τινων ετών το "Ζιζάνιο". Ευφυέστατος, γονιμότατος εις στίχους, εύτολμος και φιλελεύθερος, θα διεκρίνετο βεβαίως πλειότερον αν εδημοσιογράφει εις κύκλους ευρύτερος και διεπραγματεύετο γενικότερα ζητήματα, ουχ’ ήττον το "Ζιζάνιον", ως εβδομαδιαία εικών των εν Κεφαλληνία συμβαινόντων, άτινα μετά τόσης ζωηρότητος και χάριτος πραγματεύεται ο κάλαμος του δημοσιογράφου, θ’ απ...

[...] Ο Γιώργος Σαράντης υπήρξε πρωτοποριακός ποιητής, διυλίζοντας τα ποιητικά ρεύματα της εποχής του, λάτρης της "poesie pure" κατά τον Βαλερύ, και σαφώς ένας από τους κυριότερους -έστω περιθωριακούς- εκπροσώπους της ηλικιακής ομάδας που έδρασε από τα μέσα της δεκαετίας του '30 και στο εξής. Ανακαλώντας εδώ τον Ιταλό φιλόσοφο Τζιοβάνι Τζεντίλε, όπου "κάθε ιστορία είναι σύγχρονη ιστορία", μπορεί ανεπιφύλακτα να ειπωθεί, σε ό,τι αφορά την περίπτωση του Έλληνα ποιητή, ότι κάθε ποίημά του παραμένει σύγχρονο. Με λέξεις-σύμβολα, λέξεις-μελωδίες, λέξεις-εικόνες: ύπνος, ουρανός, π...

"Αισθάνομαι κάποιο δέος παρουσιάζοντας τη βιογραφία αυτή στο ελληνόφωνο αναγνωστικό κοινό. Ο Γιώργος Σεφέρης στην Ελλάδα, και όσο ξέρω ανάμεσα στους απανταχού Έλληνες, έχει γίνει κοινό κτήμα όλων, επίσης και για πολλούς ο "εθνικός" πια ποιητής του 20ού αιώνα... Και τρέφω την ελπίδα ότι ο "βίος και πολιτεία" του Γιώργου Σεφέρη θα βοηθήσει να κάνει την ποίηση και τα άλλα κείμενά του πιο προσιτά σε ένα ευρύ αναγνωστικό κοινό. Γιατί αυτό πιστεύω, και το πιστεύω ακράδαντα: ότι η "ισχυρή και ωραία φωνή" του Σεφέρη, όπως τη χαρακτήρισε ένας από τους πρώτους κριτικούς του βιβλίου α...

Ο βίος και το έργο του Σολωμού έχουν πάρει τη μορφή μυθιστορήματος. Βοήθησαν σε αυτό και οι αφηγήσεις των μεταγενεστέρων αλλά, κυρίως, το αρχικό "φαινόμενο" του εθνικού ποιητή. Είναι αδύνατον να διαβάσουμε σήμερα τον ποιητή χωρίς να τοποθετήσουμε το έργο του στη μυθοπλαστική παράδοση που το συνοδεύει. Η ανάγνωση του σολωμικού έργου απαιτεί την αναψηλάφηση των δεδομένων και των προοπτικών του, γιατί είναι έργο που έχει συγκροτηθεί με επισφαλείς όρους και φτάνει σε μας με πολλά κενά και ακόμη περισσότερα ερωτηματικά. Για να κατανοήσουμε, επομένως, την "περίπτωση" Σολωμού είν...

Από τη δημιουργική πνοή του Γιάννη Ρίτσου απέρρευσε ένα τεράστιο σε ποσότητα έργο, το οποίο διαθέτει και πολλά σημεία υψηλής ποιότητας. Για να ωριμάσουν βαθμιαία οι φιλολογικές συνθήκες, ώστε να προκύψουν συνθετικές και συνολικές αντιμετωπίσεις του έργου του Ρίτσου, χρειάζεται να προηγηθούν μερικότερες προσεγγίσεις, σαν αυτές που επιχειρεί ο Δημήτρης Κόκορης: Η πορεία του ποιητή προς τη νεοτερική έκφραση, η δημιουργική του σχέση με τη δημοτική παράδοση στον "Επιτάφιο" και στα "Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας", η αξιοποίηση αρχαίων μύθων στην ποίησή του, ορισμένα...

Η μοναξιά. Ο δρόμος. Ο ποιητής. Πλάνητας, ανέστιος, πρόσφυγας, κοσμοπολίτης. Εβραίος στην καταγωγή, γεννήθηκε Ρώσος, πέθανε Αμερικανός. Αμφισβήτηση. Ανυπακοή. Ανατροπή. Ευαισθησία. Τρυφερότητα. Ευγένεια. Από τη φυλακή στο βραβείο Νόμπελ. Ο Ιωσήφ Μπρόντσκι ανταμώνει τον μεγάλο Αλεξανδρινό σ' εκείνο το σταυροδρόμι όπου η ποίηση συναντά τον εαυτό της και την αιωνιότητα.

Η παρούσα μελέτη είναι μια, εκ των ένδων, ανάγνωση του έργου του πρόωρα χαμένου ποιητή Ανδρέα Αγγελάκη, που αποσκοπεί στην υποτύπωση και την σκιαγράφηση των βασικών θεματικών πυρήνων του ποιητικού του έργου. Επιπλέον επιχειρείται η διαλεκτική ερμηνεία έργου και ζωής και η διασύνδεση των ποιητικών του κρυσταλλώσεων με τα ευρύτερα διακείμενα της νεοελληνικής κοινωνίας μετά το 1950. Ο Αγγελάκης, και το έργο του, λαμβάνονται, από τον μελετητή, ως συμβολικές απεικονίσεις των δυνατοτήτων, των επιθυμιών και των αδιεξόδων μιας ολόκληρης γενεάς και της υπαρξιακής της περιπέτειας στ...

Μέσα από τα γόνιμα σπλάχνα της περίφημης Γενιάς του '30 αναπήδησαν και δυο ποιητικά λιοντάρια, ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Γιάννης Ρίτσος, για να υψώσουν και να διευρύνουν το ποιητικό βίωμα των Νεοελλήνων με τρόπους ιδεαλιστικής διαύγειας και εικονιστικής μεγαλοσύνης που σου κόβουν την ανάσα. Υπακούοντας τυραννικά στην πάμπλουτη λυρική ιδιοσυγκρασία τους -απολλώνια στον Ελύτη, διονυσιακή στον Ρίτσο- και υποκύπτοντας αγόγγυστα στο πανίσχυρο χάρισμά τους, πρόσφεραν στη νεοελληνική ποίηση δώρα βαρύτιμα και -μέσα στην σχετικότητα των ανθρωπίνων- αθάνατα. Ετούτη η αξιοζήλευτη αθαν...

Η ερμηνεία είναι προϊόν πολλαπλών αναγνώσεων. Προϋποθέτει μια λατρευτική-ερωτική σχέση ανάμεσα στο κείμενο και τον ερμηνευτή-αναγνώστη. Ενδεχομένως να είναι και αποτέλεσμα μιας πολύμηνης επαφής ή και πολύχρονης τριβής με το κείμενο. Χρειάζεται ένα είδος συναισθηματικής ταύτισης. Αν δηλαδή το κείμενο και ο αναγνώστης είναι διεστώτες κόσμοι, που δε συγκλίνουν σε ένα σημείο ταυτισμού και αλληλοεισχώρησης, ερμηνεία δεν παράγεται. Μπορώ ποτέ να ασχοληθώ με κάτι, όταν αυτό, στην όποια επαφή μαζί του, μου προκαλεί άπωση και αποστροφή; Τελικά, φαίνεται καθαρά ότι ο ερμηνευτής-αναγν...

[...] Το 1999 κατ' ανάθεση του Οργανισμού Τηλεπικοινωνικών Ελλάδος ανέλαβα να συγκροτήσω μια σχολιασμένη ανθολογία κειμένων από τον Όμηρο ως τον Ελύτη. Η παρούσα έκδοση συνιστά την αναθεωρημένη μορφή της ανθολογίας εκείνης, που κυκλοφόρησε με τίτλο "Εν λόγω ελληνικώ κ' εμμέτρω και πεζώ" - δάνειο από το ποίημα του Κ.Π. Καβάφη "Εν δήμω της Μικράς Ασίας". Κάθε επιλογή είναι διαδικασία βίαιη και πολλαπλώς διαβλητή. Πιστεύω εντούτοις ότι οι περισσότεροι από τους επιλεγέντες δεν θα απουσίαζαν από καμιά ανθολογία, από κανένα Κανόνα της ελληνικής (και της παγκόσμιας) λογοτεχνίας....

Οι "Ματιές ενόλω" του Θανάση Ε. Μαρκόπουλου συγκεντρώνουν κείμενα κριτικής της περιόδου 1996-2003, τα οποία διερευνούν με τρόπο συστηματικό τις θεματικές και τεχνοτροπικές συνιστώσες του ποιητικού corpus που δημιουργούν στη Θεσσαλονίκη οχτώ σημαντικοί ποιητές της πρώτης και της δεύτερης γενιάς του μεταπολέμου: Μανόλης Αναγνωστάκης, Κλείτος Κύρου, Πάνος Θασίτης, Ντίνος Χριστιανόπουλος, Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, Μάρκος Μέσκος, Ανέστης Ευαγγέλου, Πρόδρομος Μάρκογλου.

Στο γύρισμα του αιώνα κάποιες γραφές, εικόνες μα και μουσικές μιλούν αιρετικά. Για όσα βλέπουν, για όσα υποθέτουν. Και από νέους, στενότατους δρόμους τα βάθη μας, τα πιο προσωπικά, σιγά σιγά τα πλησιάζουν. Την κατεξουσίαση που αδιόρατα ασκείται επιδιώκουν να ξεσκεπάσουν· και με τρόπους έμμεσους, συμβολικούς ή ελλειπτικούς, τα νόμιμα προσπαθούν να αμφισβητήσουν. Όχι τόσο γιατί φοβούνται μήπως με φανερές δηλώσεις ενοχλήσουν -αυτό το 'χανε έγκαιρα ξεπεράσει- αλλά γιατί σκεφτόντουσαν πως, έτσι πράττοντας, πιο περίεργους θα μπορούσαν να μας κάνουν. Έστω κι αν στην αρχή του νέου...

Τα 37 κείμενα 27 συγγραφέων που απαρτίζουν αυτόν τον τόμο επιλέγονται από δημοσιεύματα ενός διανύσματος 173 χρόνων· εκτός από το πρώτο, επανεκδίδονται εδώ με τη χρονολογική σειρά της πρώτης έντυπης εμφάνισης, ή της αρχικής σύνθεσής τους. Οι (ακέραιες ή αποσπασματικές) αναδημοσιεύσεις, εδώ, παρουσιάζουν μερικές μόνον από τις γνώμες και όψεις της γενικά σταθερής, και συχνά έντονης, ενασχόλησης αρκετών ελλήνων και ξένων μελετητών με τον Σολωμό, τη (σύνολη) λογοτεχνική του παραγωγή ή συγκεκριμένα έργα και θέματά του. Όσο επιτρέπουν οι προδιαγραφές όγκου της σειράς, ο τόμος αφήν...

[...] Τα κείμενα για την ποίηση του Χριστιανόπουλου καλύπτουν χρονική περίοδο, η οποία κατά τι υπερβαίνει το ήμισυ ενός αιώνα (1950-2002). Ανεξαρτήτως των κειμένων που επιλέξαμε, ένα ποσοτικό συμπέρασμα είναι δυνατόν να σκιαγραφηθεί: Με την πάροδο του χρόνου ο ουσιαστικός κριτικός λόγος υποκαθίσταται από έναν επιφανειακότερο δημοσιογραφίζοντα λόγο. Αξιόλογα κριτικά και φιλολογικά κείμενα γράφονται και σήμερα· "επιδερμικές" προσεγγίσεις επιχειρούνταν και στη δεκαετία του 1950, αλλά -ως γνωστόν- οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Η σύνταξη ενός τόμου με κριτικά κείμεν...