Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι ήταν η beat γενιά στην Αμερική και πώς οραματίστηκε τη λογοτεχνία και τον κόσμο; Ποια ήταν η σχέση των ποιητών-ταξιδευτών της με τους νέους της αθηναϊκής "Παράγκας" και της "μακράς δεκαετίας του '60" που ζυμώθηκαν με τον ρομαντισμό του παρισινού Μάη και τη διαμαρτυρία των κινημάτων αμφισβήτησης; Το βιβλίο αυτό μελετά τη διαμόρφωση της beat ποίησης στην Ελλάδα μέσα στο πλαίσιο της ελληνικής και διεθνούς πολιτικής πραγματικότητας και περιγράφει τη διάδραση ανάμεσα στις αμερικανικές και τοπικές διαστάσεις της beat κουλτούρας. Κυρίως, όμως, αποτελεί μια ανάγνωση της ποίησ...

Τα κριτικά δοκίμια του παρόντος τόμου, γραμμένα κατά καιρούς με διάφορες αφορμές (αφιερώματα περιοδικών και παρουσιάσεις βιβλίων) επιχειρούν να φωτίσουν πτυχές του έργου 12 ποιητών και ποιητριών που το μόνο τους κοινό είναι η πόλη της Θεσσαλονίκης, ως τόπος όπου ζουν ή έζησαν για πολλά χρόνια. Η συνάντησή τους στις σελίδες αυτού του βιβλίου δίνει το στίγμα της γραφής τους και λαμβάνει χώρα "στους πίσω κήπους μίας λέξης" καθώς εκεί διενεργείται μια ιδιότυπη ανάκριση, μήπως και αποκαλυφθεί η καταγωγή των λάμψεων μα και της στάχτης που πάντα θα εξέχει απ' τα χαρτιά του ποιητή...

Οι δύο κύριες τεχνοτροπίες των αρχών του 20ού αι., ο συμβολισμός και ο ρεαλισμός, αλληλοσυμπληρώνονται και αποτελούν τη διπλή φτερούγα του έργου του Βάρναλη. Ο συμβολισμός δίνει στα κείμενά του ζωντάνια και ενδιαφέρον, και ταυτόχρονα υποβάλλει στον αναγνώστη την αντιστοιχία του παρόντος με το παρελθόν, του μύθου με την πραγματικότητα. Ο ρεαλισμός, που κρύβεται πάντα πίσω από το συμβολισμό, οδηγεί τον αναγνώστη στην αποκάλυψη των προβλημάτων της σύγχρονης κοινωνίας και ζωής, άρα όχι σε φυγή αλλά σε σύνδεση με το παρόν και την επικαιρότητα. Η εμφάνιση των συμβολικών προσώπων...

Πνευματικές συναντήσεις με ποιητές και πεζογράφους, άλλους ταξιδεμένους, άλλους ζωντανούς ακόμη, άλλους νέους δημιουργούς. Αποστάγματα σκέψεων, προβληματισμών και συναισθημάτων από το έργο και τη ζωή τους που θησαύρισαν το νου και τη ψυχή μας με ομορφιά, όνειρα, οράματα τερπνά, ιδανικά. κι εμείς ευγνώμονες καταθέτουμε ψηφίδες στην τόσο σημαντική κριτική για αυτούς, από σπουδαίους των γραμμάτων μας. Για όσους φώτισαν την ταπεινή ζωή μας, εργάτες της ποίησης και της πεζογραφίας, γράφουμε, με το λόγο της καρδιάς και του νου την πρόσταξη.

Στο γύρισμα του αιώνα κάποιες γραφές, εικόνες μα και μουσικές μιλούν αιρετικά. Για όσα βλέπουν, για όσα υποθέτουν. Και από νέους, στενότατους δρόμους τα βάθη μας, τα πιο προσωπικά, σιγά σιγά τα πλησιάζουν. Την κατεξουσίαση που αδιόρατα ασκείται επιδιώκουν να ξεσκεπάσουν· και με τρόπους έμμεσους, συμβολικούς ή ελλειπτικούς, τα νόμιμα προσπαθούν να αμφισβητήσουν. Όχι τόσο γιατί φοβούνται μήπως με φανερές δηλώσεις ενοχλήσουν -αυτό το 'χανε έγκαιρα ξεπεράσει- αλλά γιατί σκεφτόντουσαν πως, έτσι πράττοντας, πιο περίεργους θα μπορούσαν να μας κάνουν. Έστω κι αν στην αρχή του νέου...

Με την ποίηση μαθαίνουμε να θαυμάζουμε. Με τη φιλοσοφία μαθαίνουμε να ρωτάμε. Φιλοσοφία και ποίηση μας μαθαίνουν την τέχνη να λογαριάζουμε τη ζωή μας, θαυμάζοντας και ρωτώντας με ασυνήθιστο τρόπο, ακόμη και για πράγματα που τα θεωρούμε συνηθισμένα. Στους τόπους όπου η στοχαστική ποίηση του Γιώργου Σεφέρη συναντά τον ποιητικό στοχασμό του Φρίντριχ Νίτσε και του Μάρτιν Χάιντεγκερ αναφέρονται τα δύο δοκίμια αυτού του βιβλίου, εμπλουτισμένα με βιβλιογραφικές αναφορές για παραπέρα μελέτη και πλαισιωμένα από το φιλοσοφικό δοκίμιο του Παναγιώτη Δόικου, επίκουρου καθηγητή φιλοσοφία...

Συλλογή κριτικών κειμένων που προτείνονται ως ερμηνευτικά κλειδιά για την ανάγνωση του έργου του Πατρίκιου. Δοκιμές, γραμμένες στο διάστημα 1975-2004, που αποτυπώνουν τη θερμή συνομιλία ενός αναγνώστη με έναν ποιητή στους διαδοχικούς σταθμούς της συντροφικής πορείας τους.

Στα μελετήματα που συγκεντρώνονται εδώ, η ποίηση αντιμετωπίζεται πρωτίστως ως πεδίο συνάντησης του λόγου των δημιουργών της. Κι ακόμη ως τεχνική και τέχνασμα· ως ματιά πάνω στην κοινωνία και τον κόσμο- ως τρόπος αυτοσύστασης και αυτοβιογράφησης των ποιητών αλλά και ως ένα είδος λανθάνουσας λογοτεχνικής κριτικής. Πλάι στις φιγούρες του Καβάφη, του Σικελιανού και του Καρυωτάκη, με το έργο των οποίων αναμετρώνται πολλοί από τους ομοτέχνους τους, εμφανίζονται ο Λαπαθιώτης, ο Ουράνης, ο Σκαρίμπας, ο Κοτζιούλας, ο Εγγονόπουλος, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Λάσκαρης, ο Βαγενάς, η Φραντζή...

Ο παρών τόμος περιλαμβάνει δεκαοχτώ Ex Libris, τα περισσότερα των οποίων (15) προέρχονται από την τακτική ανά Κυριακή συνεργασία της Μάρης στην εφημερίδα "Η Εποχή"· ένα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Οδός Πανός" και τα υπόλοιπα δύο είχαν παραμείνει ανέκδοτα· βρέθηκαν στα χαρτιά της σε προχωρημένο, ανολοκλήρωτο πάντως, στάδιο επεξεργασίας. Δύο από τα πιο πάνω κείμενα είναι εκτενείς κριτικές για εκδόσεις έργων του Καβάφη (αλληλογραφία του με τον Ε.Μ. Φόρστερ, λεξικό παραθεμάτων του Αλεξανδρινού), και άλλα δύο κρίνουν καβαφικού ενδιαφέροντος βιβλία τρίτων, του Δημήτρη Παπανικο...

Τ. Κ. Παπατσώνης, πρωτοπόρος της μοντέρνας ποίησης στον νεοελληνικό λογοτεχνικό χώρο και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 1967, υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες μορφές της νεοελληνικής λογοτεχνίας που, δυστυχώς, όπως υποστηρίζει και η επιστημονική κοινότητα, παραμένει ακόμα και σήμερα αδικημένος ως προς την προσφορά στα νεοελληνικά γράμματα. Εκτός από το καινοτόμο, για την εποχή του, ποιητικό έργο, τα ταξιδιωτικά βιβλία και την εισαγωγή στην Ελλάδα κορυφαίων λογοτεχνών μέσω των μεταφράσεών του, εξίσου σημαντικά είναι και τα γραπτά κριτικού περιεχομένου που μας άφησε.

Το βιβλίο διερευνά τη σχέση του Τίτου Πατρίκιου με την Κύπρο, όπως αυτή αποτυπώνεται στο έργο του, αλλά και στα προσωπικά και οικογενειακά βιώματά του. Περιλαμβάνει εκτενή βιοεργογραφία του ποιητή, φιλολογική προσέγγιση των "κυπριακών" ποιημάτων του, πληροφοριακό υλικό από τις επισκέψεις του στην Κύπρο, ανέκδοτα ποιήματα και φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Τίτου Πατρίκιου. Σε επίμετρο συμπεριλαμβάνονται ομιλίες του σε συνέδρια και συνεντεύξεις που έδωσε στην Κύπρο