Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ποίηση και η κριτική, με τις διάφορες μορφές της (από την κριτικογραφία των εφημερίδων και των λογοτεχνικών περιοδικών μέχρι τις μελέτες που εποπτεύουν τη λογοτεχνία μιας πρόσφατης χρονικής περιόδου), διαγράφουν δύο τροχιές άλλοτε παράλληλες κι άλλοτε τεμνόμενες, γενικά όμως αλληλεπιδρούσες. Η φορά της επίδρασης μετατίθεται, κατά καιρούς, από τη μια στην άλλη πλευρά. Η ιστορία της λογοτεχνίας και της κριτικής, όπως εξάλλου η ιστορική θεώρηση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, οργανώνει το ερευνητικό και κατόπιν το γνωστικό πεδίο της με τη διαχρονική αφαίρεση των σημαινουσών...

Στην παρούσα επιλογή ποιημάτων τού, λησμονημένου σήμερα, ιταλοελληνικής καταγωγής ποιητή Στέφανου Μαρτζώκη (1855-1913) έγινε προσπάθεια να συνδυαστεί το υποκειμενικό και αισθητικό με το αντικειμενικό και γραμματολογικό κριτήριο. Ταλαντευόμενος ο Μαρτζώκης ανάμεσα στον εκπρόθεσμο ρομαντισμό και τον ιδιόμορφο κλασικισμό του, και όντας στο περιθώριο του κυρίαρχου λογοτεχνικού κλίματος, άργησε να κρυσταλλώσει το προσωπικό ποιητικό στίγμα του - στη γνωστότερη και καλύτερη ενότητα ποιημάτων του, τους Στίχους βάρβαρους. Αλλά με την ενότητα αυτή ο Μαρτζώκης ξεπέρασε τους ρομαντικο...

"Η αντιστασιακή ποίηση εκτείνεται στις δεκαετίες του '40 και του '50, περιλαμβάνει ποιήματα που εντάσσονται σε διαφορετικές τεχνοτροπίες, γράφεται από ποιητές προπολεμικούς και νεώτερους, ποιητές που ανήκουν σχεδόν σε όλο το πολιτικό φάσμα. Μα το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ποίησης γράφεται από αριστερούς, έχει άμεση σχέση με τις κάθε φορά πολιτικές επιλογές, κάποτε προσπαθεί να εκράσει και να "υλοποιήσει" την κομματική γραμμή, απογράφει τις διακυμάνσεις της πολιτικής συνείδησης, εγγράφει με ιδιαίτερους τρόπους τα γεγονότα της περιόδου, είναι η μήτρα από την οποία βγαίνει μι...

Στο βιβλίο μου για τον Σεφέρη αντιμετώπιζα ένα έργο ριζωμένο σ' εκείνη τη φθορά που είναι αχώριστη από την ύπαρξη και που κατασταλάζει στη δραματική έκφραση. Στον Ελύτη μ' ενδιαφέρει η προσπάθεια χειραφέτησης από τις περιστάσεις και η αυτονόμηση του ποιητικού λόγου μέχρι εκείνου του σημείου όπου το αξίωμα σύμφωνα με το οποίο η ποίηση γίνεται μόνο με λέξεις και τίποτ' άλλο δείχνει όλη του την αλήθεια. Η αντίσταση του Ελύτη στις περιστάσεις και η προοδευτική εισχώρηση της ιστορίας στη θεματική του, με όλους τους μηχανισμούς που κινητοποιούνται στο επίπεδο των εκφραστικών λύσε...

Η "Τέταρτη διάσταση" είναι το σημαντικότερο έργο του Γιάννη Ρίτσου και ένα από τα κορυφαία της νεοελληνικής ποίησης. Ο ίδιος ο Ρίτσος θεωρούσε την "Τέταρτη διάσταση" ως "μια σύνοψη όλων των άλλων βιβλίων" του. Στην παρούσα μελέτη, ένας νεότερος ποιητής, ο Βαγγέλης Κάσσος, μέσα από την ανάγνωση της "Τέταρτης διάστασης", επιχειρεί μια προσέγγιση της "ποιητικής ιδεολογίας" του Γιάννη Ρίτσου. Σύμφωνα με την ανάγνωση αυτή, τέταρτη διάσταση είναι η ίδια η ποίηση. Μιλώντας ο Ρίτσος για την ποίηση μόνο με την ποίηση, υπερασπίζεται με τον πιο αυθεντικό τρόπο τη θέση ότι η "ποιητική...

Η ποίηση του Κ. Γ. Καρυωτάκη υπερβαίνει τους κοινούς τόπους της μεταρομαντικής μελαγχολίας και της φυγής από την πραγματικότητα που σηματοδοτούν την εποχή του. Ποιητής της κοινωνικής αμφισβήτησης και της υπαρξιακής αγωνίας, ο Καρυωτάκης φώτισε "το αγριωπό βάραθρο" που άνοιξε στα θεμέλια του εγχώριου ποιητικού λόγου. Με αυτή την έννοια αναδεικνύεται ως σημείο τομής στην ιστορία της λογοτεχνίας μας: υπάρχει ένα πριν και ένα μετά την ποίησή του. Το έργο του Καρυωτάκη, παρά τη συντονισμένη επίθεση που δέχτηκε, έχει αποδείξει πως αναπτύσσει σταθερά μια ισχυρότατη αντίσταση στο χ...

"Νερά της Κύπρου, της Συρίας και της Αιγύπτου, αγαπημένα των πατρίδων μας νερά". Ο στίχος αυτός του Kαβάφη περιγράφει συνοπτικά τη θεματική των δοκιμίων του τόμου. Οι μελέτες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων που, είτε πιο εξειδικευμένα, είτε συνδυαστικά, σχολιάζουν τον κοσμοπολιτισμό της καβαφικής ανθρωπογεωγραφίας, τις πολιτισμικές οσμώσεις και τα ποικίλα "κράματα", τις ενδοπολιτισμικές διαφοροποιήσεις, τον ηδονισμό και την κοσμοπολιτική εκδοχή του καβαφικού αισθητισμού· την πολιτική διάσταση του μεταποικιακού προβληματισμού, το θρησκευτικό θέμα είτε ως κοινωνικό ζήτη...