Νεοελληνική ποίηση - Ερμηνεία και κριτική

Επιστροφή στον Κωστή Παλαμά

Ευθύνη (1983)

Κανένας άλλος ποιητής μέσα στον χώρο του Νεοελληνικού Πολιτισμού δεν υψώθηκε ως συμπέρασμα Ιστορίας, Ζωής, Ποίησης και Πείρας· μόνον ο Κωστής Παλαμάς. Στην υψηλή του μορφή και στο ευρύτατο έργο του, συναίρεσε με τρόπο δημιουργικό όλα όσα οι Έλληνες εβίωσαν κι έπαθαν πάνω στη γη πλάθοντας Ιστορία κι Ομορφιά. Για τούτο δίκαια του αναγνωρίστηκε η δάφνη του εθνικού Ποιητή. Στην τελευταία περίοδο της ζωής του, ο Παλαμάς είδε να φυτρώνει ορμητικά η Νέα Ποίηση κι άκουσε τον ήχο της αξίνας που γκρέμιζε τα παλιά. Εκείνος δεν ήταν γκρεμιστής αλλά χτίστης. Δεν είχε έρθει ως άρνηση...

Επτά μελετήματα για τον Καβάφη

Μανδραγόρας (2018)

Επτανήσιοι ποιητές μελοποιημένοι από συνθέτες

Μανδραγόρας (2015)

Η Λίτσα Λεμπέση με τη γλώσσα της μουσικής και με αναλυτικό επεξηγηματικό τρόπο εξετάζει δεκατρείς Επτανήσιους ποιητές μελοποιημένους από σαράντα πέντε Έλληνες συνθέτες, παραθέτοντας σε ειδικούς πίνακες τους τίτλους των έργων, καθώς και το είδος της μελοποίησης: τύμπανα, συμφωνική ορχήστρα, μικτή χορωδία, παιδική χορωδία, μαντολινάτα κλπ. Μέσα από αναλυτικά παραδείγματα το ελληνικό αναγνωστικό κοινό αποκτά εργαλεία όχι μόνο για την πρόσληψη του ποιητικού λόγου αλλά και των μουσικών ακουσμάτων. Μια μεταλλαγή των ποιημάτων που τα καθιστά περισσότερο εύληπτα και κατανοητά, π...

Ερωτικές μεταμορφώσεις

Γαβριηλίδης (2015)

Κατεβαίνοντας τα σκαλιά στο υπόγειο της πολυκατοικίας από τον σκοτεινό διάδρομο βρέθηκα σ' ένα σπίτι που έβλεπε σε υπέροχο κήπο. Κι η Μάτση, σαν να τη γνώριζα χρόνια, το κουταλάκι στο μπρίκι, ανάδευε τον καφέ και μιλούσε σα να'μουν παλιά φιλενάδα. Τι τέχνη φωνής, τι μυρουδιά δυνατή του καφέ και γυρίζει στο μπρίκι και φουσκώνει το καϊμάκι στο φλιτζάνι με μια μεγάλη φουσκάλα για την καλή τύχη. Μου'δειξε ένα ένα όλα τα τάματα, τη συλλογή με τα κοχύλια, τις ζωγραφιές του αι μιλούσε για έναν άντρα που ήταν όλοι οι άντρες της ζωής της. Πώς κατάφερνε να τους ενώνει όλους μαζί...

Εψές είδα στον ύπνο μου...

University Studio Press (2011)

Το βιβλίο είναι μια προσεκτικά σταθμισμένη, συστηματική και βιβλιογραφικά τεκμηριωμένη μελέτη ποιημάτων από διαφορετικές λογοτεχνικές περιόδους. Η διακειμενική, μοτιβιστική, ρητορική και ανθρωπολογική προσέγγιση που επιχειρείται πειραματικά σε αυτό αποσκοπεί στο να δείξει, με βάση συγκεκριμένα ποιήματα του Σολωμού, του Βιζυηνού, του Καρυωτάκη και του Εμπειρίκου, πώς το κάθε ποίημα υπερκερά την ένταξή του σε συγκεκριμένη γραμματολογική φάση, καθώς περικλείει προδρομικά σπέρματα που προοιωνίζονται μεταγενέστερες, ριζοσπαστικότερες εξελίξεις. Ο τόμος κατακλείεται με ένα ανθολό...

Ζήσης Οικονόμου

Γαβριηλίδης (2002)

Η "Ιστορία του φυτού"

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2015)

Η "Μασσαλιώτιδα" στα Επτάνησα

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2016)

Η "μουσική ποιητική" του Γιώργου Σεφέρη

Δόμος (2011)

Η μελέτη αυτή εξετάζει τον ρόλο που παίζει η μουσική στην ποιητική θεωρία και πρακτική του Γιώργου Σεφέρη: τα στοιχεία εκείνα που αναδεικνύουν την ποιητική του ως μια ιδιαίτερη και ταυτόχρονα αντιπροσωπευτική περίπτωση "μοντερνιστικής" "μουσικής ποιητικής". [...] Η δομή του βιβλίου: H μελέτη αυτή χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος εξετάζει το ρόλο πού έπαιζε το μουσικό περιβάλλον στον τρόπο με τον οποίο o Σεφέρης αντιλαμβανόταν τα χαρακτηριστικά και τη λειτουργία του ακροατή της ποίησης και της μουσικής. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στη μουσική εμπειρία του Σεφέρη και σ...

Η "Τέταρτη διάσταση" του Γιάννη Ρίτσου

Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)

Η "Τέταρτη διάσταση" είναι το σημαντικότερο έργο του Γιάννη Ρίτσου και ένα από τα κορυφαία της νεοελληνικής ποίησης. Ο ίδιος ο Ρίτσος θεωρούσε την "Τέταρτη διάσταση" ως "μια σύνοψη όλων των άλλων βιβλίων" του. Στην παρούσα μελέτη, ένας νεότερος ποιητής, ο Βαγγέλης Κάσσος, μέσα από την ανάγνωση της "Τέταρτης διάστασης", επιχειρεί μια προσέγγιση της "ποιητικής ιδεολογίας" του Γιάννη Ρίτσου. Σύμφωνα με την ανάγνωση αυτή, τέταρτη διάσταση είναι η ίδια η ποίηση. Μιλώντας ο Ρίτσος για την ποίηση μόνο με την ποίηση, υπερασπίζεται με τον πιο αυθεντικό τρόπο τη θέση ότι η "ποιητική...

Η αθηναϊκή κριτική και ο Καβάφης

University Studio Press (1985)

Η Αλίκη στη χώρα του Διγενή

Κουκκίδα (2018)

Γιατί επιτάφιος ο δρόμος; Πολλοί ποιητικοί δρόμοι διέρχονται μέσα από χωριά αυτογνωσίας, ελίσσονται ανάμεσα σε πέτρες υπαρξιακές και σε λιμνάζοντα ύδατα μελαγχολίας, πάνε παράλληλα σε χώματα ποτισμένα με δάκρυα, προσπαθώντας μάταια να γεμίσουν τη λίμνη της λήθης. Ξεδιψούν προς στιγμή σε ρυάκια μνήμης και μετά κολυμπούν σε ποτάμια ζωτικής ροής. Πέφτουν σε καταρράκτες αγωνίας, σε σπήλαια φρίκης, σε φαράγγια απροσδόκητου. Διασχίζουν δάση με έλατα λέξεων, ανθισμένες μυγδαλιές δεκαπεντασύλλαβου, κλαίουσες ιτιές πόνου. Άλλοτε αξιώνονται το κελάηδισμα από αηδόνια λυρισμού, άλλοτ...

Η άλλη όψη

Μαυρίδης (1994)

Η άλλη όψη είναι το γλυκόπιοτο αίσθημα που αποπνέουν τα ποιητικά δημιουργήματα των πνευματικών δημιουργών και οι πρεοκτάσεις τους στην ψυχή των αναγνωστών. [...] Μέσα από 4 ποιήματα του Νίκου Αγώγη, ας διδαχθούμε τα ιδιαίτερα μηνύματα, όπως τα συνέλαβε και τα αποτύπωσε ο ίδιος και ο υπέροχος πνευματικός άνθρωπος Θανάσης Θεοδωράκης, που έκανε την ανάλυση και κριτική θέαση του όλου έργου του. Μαίρη Μέγα

Η αμείλικτη ευεργεσία

Βιβλιόραμα (2004)

Σιωπή περικυκλώνει την ύπαρξη, ελλοχεύει στο βάθος της, απειλεί να την εξαφανίσει και ταυτοχρόνως την τροφοδοτεί. Το ίδιο ισχύει για τη σχέση της με τον ποιητικό λόγο ο οποίος υφίσταται καταλύοντάς την και την επικαλείται - επιζητεί, δηλαδή, την αυτοκατάλυσή του. Έτσι, η σιωπή βρίσκεται στο επίκεντρο όχι μόνο των υπαρξιακών προβληματισμών του Ρίτσου αλλά και της ποιητικής του. Άλλωστε συχνά ο ομιλητής ή ο πρωταγωνιστής των ποιημάτων ταυτίζεται με τον ποιητή, ενώ ρητή είναι και η χρήση των προσωπίδων.

Η ανάγνωση του Καβάφη

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2013)

Τα κείμενα που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο επιχειρούν να προσεγγίσουν από διαφορετικές προοπτικές το ζήτημα της "ανάγνωσης" του Καβάφη, ως ζήτημα καίριο αλλά μάλλον παραμελημένο από τους μελετητές του. Η "ανάγνωση" νοείται με δύο τρόπους: πώς διαβάζει ο ίδιος ο ποιητής, καθιστώντας τις αναγνώσεις του υλικού της γραφής, και πώς τον διαβάζουμε εμείς, διαμεσολαβημένο πλέον από ένα τεράστιο ερμηνευτικό αρχείο. Η ιδιαιτερότητα του Καβάφη έγκειται στο γεγονός ότι υπήρξε ποιητής της βιβλιοθήκης. Στα περισσότερα ποιήματά του μοιάζει με αφηγητή που περιγράφει τη διαδικασία τ...

Η Άνδρος του Ανδρέα Εμπειρίκου

Άγρα (2009)

Το λεύκωμα εκδόθηκε για να συνοδεύσει τη φωτογραφική έκθεση "Η Άνδρος του Ανδρέα Εμπειρίκου" που οργάνωσε η Καΐρειος Βιβλιοθήκη στη Χώρα της Άνδρου στις 16 Ιουλίου 2004, με επιμέλεια του Γιάννη Σταθάτου, όπου εκτέθηκαν 104 φωτογραφίες. Πρόκειται για ένα εκτενές λεύκωμα 324 σελίδων με 240 ανδριώτικες φωτογραφίες του Ανδρέα Εμπειρίκου και ένα ανθολόγιο των γραπτών του σχετικά με την Άνδρο. Τα εισαγωγικά κείμενα υπογράφουν ο Γιάννης Σταθάτος (επιμελητής της έκθεσης) ο Δ.Ι. Πολέμης, ιστορικός της Άνδρου και διευθυντής της Καϊρείου Βιβλιοθήκης και ο Λεωνίδας Εμπειρίκος, γιος το...

Η ανθολογημένη ποίηση στο γυμνάσιο και το λύκειο

Ταξιδευτής (2006)

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στο πρόγραμμα σπουδών και στο διαθεματικό αναλυτικό πρόγραμμα της λογοτεχνίας, σε θέματα διδακτικής θεωρίας της λογοτεχνίας στο γυμνάσιο και το λύκειο. Πλαισιώνεται από πολλά διδακτικά παραδείγματα όλης της ανθολογημένης ποίησης από νέα και παλιά βιβλία, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του παράλληλου κειμένου. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της εργασίας είναι πως μετά από μια συνοπτική πληροφόρηση για τη θεωρία της λογοτεχνίας, την αφηγηματολογία και τη διακειμενικότητα, η οποία συνοδεύεται από πολλά παραδείγματα, ακολουθούν εκτενείς...

Η αντοχή του λυρισμού

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2011)

Σε τέσσερις σχεδόν δεκαετίες, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 μέχρι σήμερα, ο Μανόλης Πρατικάκης, εκδίδοντας δεκαέξι ποιητικά βιβλία και ένα ακόμα, το πιο πρόσφατο, με αφηγηματικά κείμενα, συγκρότησε μια πυκνή, αναγνωρισμένη από την κριτική και το αναγνωστικό κοινό και, κυρίως, συν τω χρόνω διακριτή ποιητική παρουσία. Στο βιβλίο αυτό, που αποσκοπεί στη συνολική κριτική θεώρηση της ποίησής του, θα αναπτυχθούν τέσσερα αλληλένδετα μεταξύ τους θέματα. Το βασικότερο είναι αφενός η συνόψιση των χαρακτηριστικών των βιβλίων του, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις και τις διαπιστώ...

Η γένεση των πατέρων

Εκδόσεις Καστανιώτη (2005)

Περισσότερο απ' ό,τι οποιοσδήποτε άλλος νεοέλληνας ποιητής, ο Άγγελος Σικελιανός φιλοδόξησε να ενσωματωθεί στη γενεαλογία των εθνικών ποιητών μέσω της διεκδίκησης ενός κατά καιρούς διαφορετικού ποιητικού πατέρα: του Σολωμού στην αρχή της καριέρας του, του Bαλαωρίτη στη συνέχεια, του Kάλβου την περίοδο της Kατοχής και, πάνω απ' όλα, του Παλαμά κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Tο βιβλίο αυτό εξετάζει τη στρατηγική με την οποία ο δημιουργός του Aλαφροΐσκιωτου διαχειρίστηκε την ποιητική παράδοση, οικειοποιούμενος τη λογοτεχνική ιστορία προς όφελος του δικού του έργου και...

Συνολικά Βιβλία 902
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου