Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Αίλιος Αριστείδης, ρήτορας του 2ου αι. μ.Χ. και ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της Δεύτερης Σοφιστικής, δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός σήμερα έξω από τον στενό κύκλο των ειδικών. Ωστόσο, η αξία του είχε ήδη αναγνωριστεί από τους συγχρόνους του, ενώ στους αιώνες που ακολούθησαν μελετητές του τον θεώρησαν εφάμιλλο του Δημοσθένη. Στον λόγο του "Προς Πλάτωνα υπέρ ρητορικής", που στην ουσία είναι μια εκτενής πραγματεία, επιχειρεί να ανασκευάσει τις κατηγορίες που ο Πλάτων είχε προσάψει στη ρητορική πέντε αιώνες νωρίτερα και οι οποίες εξακολουθούσαν να επιστρατεύονται και να χρησιμοπ...

[...] Η ανά χείρας εργασία αποτελεί την πρώτη αυτοτελή ερμηνευτική έκδοση του λόγου "Προς Φαίνιππον". Κίνητρο για την εκπόνησή της στάθηκε η πεποίθησή μου ότι το έργο αυτό αξίζει μεγαλύτερης προσοχής, ας είναι και ως δείγμα μη λογογραφική παραγωγής που τοποθετείται στο μεταίχμιο της κλασικής και της ελληνιστικής σε μια εποχή, δηλ. που η αττική ρητορεία -η οποία ως γνωστόν συμπορεύεται με τη δημοκρατία- πνέει πλέον τα λοίσθια. [...] (από τον πρόλογο του μεταφραστή)

Το "Ρητόρων Διδάσκαλος" του Λουκιανού αποτελεί καταλυτική σάτιρα για τους ρήτορες και τη ρητορική εκπαίδευση της εποχής των Αντωνίνων. Ο μοναδικός Έλληνας σατιρικός συγγραφέας συνοψίζει σε λίγες σελίδες όλη του την επαγγελματική εμπειρία από τα χρόνια που ασκούσε το επάγγελμα του ρήτορα. Το έργο με οξύτατη, σχεδόν πικρή, πέννα στηλιτεύει τα ανδρείκελα που λυμαίνονται και διαβρώνουν τον δημόσιο χώρο. Αίρεται κατ' αυτόν τον τρόπο στη σφαίρα που διακωμωδεί την αντίθεση μεταξύ του είναι και του δοκείν και υπακούει στη διακήρυξη του Λουκιανού: "Δουλειά μου είναι να μισώ την αλαζ...

Από το σύνολο του έργου του Αψίνη έχουν σωθεί δύο πραγματείες, "Τέχνη ρητορική" και "Τα εσχηματισμένα προβλήματα", οι οποίες αποτελούν ρητορικά εγχειρίδια. Το έργο του χαρακτηρίζεται από ακρίβεια και πρακτικότητα. Λαμβάνει υπόψη τα ρητορικά θέματα που χρησιμοποίησαν οι μεγάλοι ρήτορες του παρελθόντος και τα ενσωματωμένα στο κείμενό του προκειμένου να κάνει σαφέστερη στον αναγνώστη τη χρήση και την αποτελεσματικότητα των ρητορικών σχημάτων.

Ο πρώτος τόμος περιέχει εκτενές εισαγωγικό σημείωμα του επιμελητή για τη σημασία του έργου του Λυσία, τη ρητορεία, το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα της εποχής, τα κυριότερα ιστορικά γεγονότα (με χρονολογικό πίνακα), καθώς και τους λόγους "Υπέρ αδυνάτου", "Υπέρ Αριστοφάνους χρημάτων" και "Υπέρ του Ερατοσθένους φόνου" (στο πρωτότυπο και σε μετάφραση).

Ο δεύτερος τόμος περιέχει τους λόγους: "Υπέρ Καλλίου ιεροσυλίας", "Υπέρ Μαντιθέου", "Υπέρ των του Νικίου αδελφού", "Υπέρ Πολυστράτου" και "Υπέρ στρατιώτου".

Ο διάλογος αυτός του Λουκιανού αποτελεί διακωμώδηση της δεισιδαιμονίας και της ευπιστίας που επικρατούσε στην εποχή του. Παραλλήλως όμως είναι και η πηγή λαογραφικών ειδήσεων για μια πολιτισμικά κρίσιμη περίοδο στο τέλος της αρχαιότητας και στην αρχή του χριστιανικού κόσμου. Γι’ αυτό και πολλά από τα αναφερόμενα στοιχεία βρίσκουν τα αντίστοιχά τους στις παραδόσεις, στους μύθους και στις δοξασίες του ελληνικού και άλλων λαών. Ορισμένες μάλιστα πτυχές αυτών των συνεχειών τονίζονται στα σχόλια που συνοδεύουν τη μετάφραση.