Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

ΓΚΛΟΥΜΟΦ: Δεν καταλάβατε καλά. Σκοπεύω να μετακομίσω σε μεγαλύτερο διαμέρισμα. ΜΑΜΑΕΦ: Μεγαλύτερο! Δεν έχετε τα μέσα να διατηρήσετε αυτό και θα πάρετε μεγαλύτερο! ΓΚΛΟΥΜΟΦ: Ναι! ΜΑΜΑΕΦ: Έχετε καθόλου μυαλό στο κεφάλι σας; Με ποια λογική...; ΓΚΛΟΥΜΟΦ: Δεν υπάρχει λογική... Μόνο βλακεία. ΜΑΜΑΕΦ: Βλακεία; Μην λέτε βλακείες! ΓΚΛΟΥΜΟΦ: Δυστυχώς, κύριέ μου, η πραγματικότητα είναι ότι είμαι βλάκας με πατέντα. ΜΑΜΑΕΦ: Βλάκας; Πολύ αστείο. Δηλαδή πώς... βλάκας; ΓΚΛΟΥΜΟΦ: Βλάκας... Πώς το λένε... Βλάκας! Αποφασισμένος να φτάσει πολύ ψηλά, ο νεαρός Γκλούμοφ χρησιμοποιεί όλα...

Το θεατρικό έργο της Λουντμίλα Ραζουμόφσκαγια "Αγαπητή Γιλένα Σεργκέγεβνα" (1980) μπορεί να χαρακτηριστεί "ιστορικό". Την εποχή που πρωτοπαρουσιάστηκε, το θέμα του -η μετωπική σύγκρουση μιας καθηγήτριας με τους μαθητές της-, αλλά κυρίως η δραματική κατάληξή του σήμαινε σαφή απόκλιση απ' τα ειωθότα. Η ανατροπή των βασικών στοιχείων της σοσιαλ-ρεαλιστικής τέχνης, μέσα από την έλλειψη "θετικού" θριαμβευτή ήρωα, το απαισιόδοξο τέλος, τη σαφή αμφισβήτηση της σοβιετικής εκπαίδευσης, την ειρωνεία κ.λπ., έκανε το έργο ασυνήθιστα επαναστατικό.

Έργο γραμμένο το 1890, με το οποίο ο Αντόν Τσέχωφ γνώρισε θρίαμβο και καθιερώθηκε ως κορυφαία μορφή της ρωσικής δραματουργίας. Ο Τσέχωφ καταφέρνει χάρη στην αφαιρετική τεχνική του να ξεφύγει από τον ηθογραφικό ρεαλισμό και να κάνει σκηνική ποίηση την καθημερινότητα. Στο έργο απεικονίζεται η διαρκής φθορά της ακύμαντης ζωής και το ξόδεμα της ανθρώπινης ενέργειας σε δευτερεύουσες δραστηριότητες, αφήνοντας ταυτόχρονα και κάποιες ελπίδες για το μέλλον.

Ο Αντόν Τσέχωφ έγραψε το 1880 ένα έργο με τίτλο "Οι δαίμονες του δάσους". Δέκα χρόνια αργότερα, το ξαναδούλεψε και το έδωσε στον Στανισλάβσκι με τον τίτλο "Ο θείος Βάνιας". Είναι μια περίπλοκη ιλαροτραγωδία ανεκπλήρωτων ερώτων, αφοσίωσης στην αγροτική ζωή και επαρχιακής ανίας, όπου οι εξαίρετα πλασμένοι από τον Τσέχωφ χαρακτήρες δημιουργούν από μόνοι τους την έντονη εσωτερική δράση.

Το μυθιστόρημα "Η συνοδός" γράφτηκε το 1934 αλλά πρωτοδημοσιεύτηκε στη Γαλλία το 1985, από τη Νίνα Μπερμπέροβα, μια ευκατάστατη Ρωσίδα εμιγκρέ που κατέφυγε στη Δύση μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Το θέμα του αναφέρεται στη σχέση αγάπης/μίσους μεταξύ δύο γυναικών, της ταλαντούχας τραγουδίστριας Μαρίας Νικολάγιεβνα και της συνοδού της στο πιάνο, στην καθημερινή της εξάσκηση και στις παραστάσεις της, νεαρής Σόνιας. Το μυθιστόρημα εκτός από το θέατρο έχει μεταφερθεί και στον κινηματογράφο, το 1992, από τους Luc Beraud (σενάριο) και Claude Miller (σκηνοθεσία), με τις ηθοποιο...

Ουστίνια: Μήπως είναι εκείνη αριστοκράτισσα; Σιγά να μην είναι, διαμάντι μου! Αλλά έτσι γίνεται στις μέρες μας· κάθε χωριάτα θέλει να γίνει αριστοκράτισσα. Τώρα, παρ' όλο που αυτή η Ολιμπιάντα Σαμσόνοβνα -ο Θεός να την έχει γερή- κάνει δώρα σαν πριγκίπισσα, η καταγωγή της δεν είναι καλύτερη από τη δική μας. Ο πατέρας της πουλούσε δερμάτινα γάντια στο Μπαλτσούγκ. Οι καθωσπρέπει άνθρωποι τον φώναζαν Σάμι και τον φόρτωναν καρπαζιές. Και η μάνα της δεν ήταν καλύτερη. Την πήρε αυτός, μάζεψαν μαζί κάποιο κεφάλαιο και αναρριχήθηκαν στην εμπορική τάξη -και τώρα η κόρη θέλει να γί...

"...το μυαλό είναι σπουδαία επένδυση! Να είσαι έξυπνος! Μόνο έτσι μπορώ να καταλάβω τη ζωή. Μπορείς να ζήσεις τη ζωή σου σαν Βλάκας... δεν είναι δύσκολο. Το θέμα είναι να ζήσεις με κομψότητα, με τέχνη, να εξαπατήσεις τους πάντες και να μην εξαπατηθείς! Αξίζει τον κόπο να ζεις έτσι τη ζωή σου!" Σ' ένα φτηνό ξενοδοχείο μιας μικρής επαρχιακής πόλης, εμφανίζεται ένας έμπειρος χαρτοπαίχτης, ο οποίος έχει αναγάγει τη χαρτοπαιξία σε υψηλή τέχνη απάτης. Η άφιξη και η συνάντησή του με τρεις επίσης σεσημασμένους χαρτοκλέφτες, σηματοδοτεί την έναρξη ενός παιχνιδιού, γεμάτου αντα...

[...] Ο "Θείος Βάνιας" αποτελεί διασκευή του αμετάφραστου στα ελληνικά θεατρικού έργου "Leshy" Είναι γνωστό ότι στο "Θείο Βάνια" πολλά από τα χαρακτηριστικά του τσεχοφικού θεάτρου παίρνουν την πρώτη τους ολοκληρωμένη έκφραση. Ειδικά, η αποφυγή ενός σχηματικού και συμβατικού μύθου και η πυκνή, "κρυφή" ζωή λέξεων και κινήσεων, που ο πλούτος τους αναδεικνύεται κατά ποιητικό τρόπο με την ανάσυρσή τους από το υπόστρωμα του έργου. Το έργο ισορροπεί ανάμεσα σε δύο κυρίαρχες διαθέσεις: της αστάθμητης μελαγχολίας και της υπονομευτικά ειρωνικής θεώρησής της. Ο θίασος των προσώπων...

Λουκάς: (Σκεφτικός, στον Μπουμπνόφ.) Μας λες για την αλήθεια... Μα η αλήθεια δεν είναι πάντα καλή για τον άνθρωπο... δεν θεραπεύει πάντα την ψυχή η αλήθεια... Να σου πω ένα παράδειγμα: Είχα κάποτε έναν γνωστό που πίστευε στη χώρα της δικαιοσύνης... Μπουμπνόφ: Σε τι πράγμα; Λουκάς: Στη χώρα της δικαιοσύνης. Πρέπει να υπάρχει, έλεγε, κάπου στη γη η χώρα της δικαιοσύνης... Και σ' αυτή τη χώρα, έλεγε, πρέπει να κατοικούν ξεχωριστοί άνθρωποι, καλοί άνθρωποι! Που σέβονται ο ένας τον άλλον, που βοηθάνε ο ένας τον άλλον και όλα στη ζωή τους είναι μέλι γάλα! Και ο άνθρωπος...

Στον ανά χείρας τόμο περιλαμβάνονται, κατά χρονολογική σειρά, τα πέντε πασίγνωστα πολύπρακτα έργα του Τσέχωφ ("Ιβάνωφ", "Ο γλάρος", "Ο θείος Βάνιας", "Οι τρεις αδερφές", "Ο βυσσινόκηπος") και ακολουθούν τρεις μονόπρακτες κωμωδίες ("Το κύκνειο άσμα", "Τραγωδός άθελά του", "Ο γάμος").

"Άνθρωποι τρέχουν σαν τα μυρμήγκια. [...] Φυσάνε τη μύτη τους στο έδαφος και μετά πατάνε οι ίδιοι επάνω στη μύξα τους. Βρίσκουν κέρματα και χάνουν χαρτονομίσματα. Τρέχουν να προλάβουν λεωφορεία που έχουν ήδη απομακρυνθεί. Συναντιούνται και χωρίζουν. Χαίρονται και λυπούνται. Αγαπούν και μισούν. Κανένας τους, όμως, δεν κοιτάζει ψηλά. Ψηλά, εκεί που τα περιστέρια χορεύουν στον ουρανό. Εκεί που γεννιέται η βροχή. Εκεί στην άκρη, όπου στέκεται ο Μαξίμ." (απόσπασμα από το έργο) "Ο νεαρός Μαξίμ ζει σ' έναν κόσμο που έχει την όψη της επίγειας κόλασης, και η καθημερινότητά του...

Η "Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ" είναι ένα παραμύθι για ένα κορίτσι που έπληττε. Ένα παραμύθι βλάσφημο και προκλητικό για ένα κορίτσι που αναζητώντας την ευτυχία γίνεται θύμα ενός ισχυρού πάθους που την μετατρέπει σε θύτη και ξανά σε θύμα, μέχρις ότου την οδηγεί στην ταπείνωση και τον αφανισμό, ένα παραμύθι για την πορεία μιας γυναίκας από το πάθος στην εμμονή και από εκεί στο έγκλημα και την τιμωρία. Ζώντας σε μια νωθρή πόλη, βυθισμένη στην παραίτηση και τη συμβατικότητα, σε μια κοινωνία που την παρακολουθεί, την κρίνει και την καταπιέζει, η Κατερίνα Ισμαΐλοβα αποφασίζει να...

Το "Οξυγόνο" (2003) εγκαλεί την Ιστορία και ανασκολοπίζει έναν 21ο αιώνα που ασφυκτιά. Το έργο, με αφετηρία τις Δέκα (Αντί)Εντολές, δομημένο σε δέκα χορικά, εγείρει τα μεγάλα ηθικά προβλήματα του σήμερα και σκιαγραφεί μια γενιά που ζητά εξηγήσεις. Το "Οξυγόνο" είναι μια συμπύκνωση ζωής και ένα φάρμακο κατά του εφησυχασμού.

Το 1880, ένας μουζίκος ομολόγησε δημόσια, στο γάμο της προγονής του, πως είχε κάνει παιδί μαζί της- το σκότωσε αμέσως μετά και ύστερα προσπάθησε να σκοτώσει και το δικό του εξάχρονο κοριτσάκι. Λίγα χρόνια μετά, με αφορμή αυτό το ανατριχιαστικό έγκλημα, γράφεται "Η δύναμη του σκότους". Ένα έργο που το αβυσσαλέο σκοτάδι του θυμίζει τον Μάκβεθ του Σαίξπηρ και την "Κόλαση" του Δάντη. Το αναμφισβήτητο και σχεδόν άγνωστο αυτό αριστούργημα είναι γραμμένο μέσα στη δίνη μιας βαθύτατης εσωτερικής κρίσης και φωτίζει με τρόπο σπαραχτικό τις διαστάσεις της, γιατί εδώ ο Τολστόι έχε...

Κάθε προσαρµογή ενός µυθιστορηµατικού κειµένου σε θεατρική µορφή είναι ένα τολµηρό, πολυδάπανο, θα έλεγα, επιχείρηµα. Κατ' αρχάς, όσον αφορά στο ρίσκο που αναλαµβάνει ο εκτελεστής, κι έπειτα στο χρόνο, στα περιορισµένα εκφραστικά µέσα και στην άνιση αναµέτρηση µε τα νοήµατα, που ξεπερνούν κατά πολύ το περιθώριο της θεατρικής αντίληψης. Οπότε, κάθε τέτοιο εγχείρηµα είναι ουσιαστικά µία προσωπική συναναστροφή µε τον συγγραφέα και το κληροδότηµά του. Στον Ντοστογιέφσκι ορκίστηκα νέα ακόµα. Μέχρι στιγµής, ο "Ηλίθιος" µε ακολουθεί άγρυπνα στο µικρό µου οδοιπορικό. Σπίθα αυτής...

Το τελευταίο έργο του Αντόν Τσέχωφ, και το πιο ώριμο του σε ποιητικό ρεαλισμό. Πρωτοανέβηκε στο Καλλιτεχνικό Θέατρο της Μόσχας το 1904 σε σκηνοθεσία Στανισλάβσκι, με την Όλγα Κνίππερ στο ρόλο της Λιουμπόβ Αντρέγιεβνα. Η γοητεία αυτού του έργου έγκειται σε ένα απροσδιόριστο άρωμα, βαθιά κρυμμένο, που για να το νιώσεις πρέπει να προκαλέσεις το άνοιγμα του λουλουδιού, όχι βίαια όμως, γιατί το λουλούδι θα μαραθεί. Οι ήρωες στο "Βυσσινόκηπο" είναι όπως όλοι οι Τσεχωφικοί: καλοί και συνεπείς μέσα στη μετριότητα τους, εγκλωβισμένοι, σ' έναν κόσμο που πεθαίνει και αυτοί δεν...