Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σε έναν κόσμο όπου κάθε δύο εβδομάδες εξαφανίζεται μία γλώσσα και καθημερινά εμφανίζονται νεολογισμοί, η κατανόηση της προέλευσης και της τρέχουσας αξίας της γλώσσας δεν είχε ποτέ άλλοτε τόσο μεγάλη σημασία. Σε αυτό το εύληπτο και απολαυστικό βιβλίο ο Ντέιβιντ Κρύσταλ αποδεικνύει ότι η ιστορία της γλώσσας πρέπει να ξαναειπωθεί. Όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κανείς για το φαινόμενο της ανθρώπινης επικοινωνίας, από τις πρώτες λέξεις των νηπίων έως τη διάλεκτο των sms, καθώς και μια σειρά θεμάτων όπως η αργκό, οι γεωγραφικές ποικιλίες, η γραμματική και η ορθογραφία, εξετάζοντ...

Πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε στη δημιουργία αυτού του βιβλίου σε μια προσπάθεια να καταγράψουμε ένα δείγμα της τρέχουσας γλωσσολογικής αναζήτησης από Έλληνες ερευνητές όπως παρουσιάστηκε στα πλαίσια ανακοινώσεων στις Ετήσιες Ημερίδες Γλωσσολογίας που διοργάνωσε ο Τομέας Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων από το 2004 έως και το 2008, και συνεχίζει να διοργανώνει και σήμερα. Όπως δηλώνει ο τίτλος, το βιβλίο περιλαμβάνει δώδεκα μελέτες σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα της σύγχρονης γλωσσολογίας. Το βιβλίο καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτ...

Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει τις βασικές θεωρητικές προσεγγίσεις στο ζήτημα της κατάκτησης της δεύτερης γλώσσας, καθώς και την εφαρμογή τους στη γλωσσική διδασκαλία. Ειδικότερα, εξετάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά της γλώσσας του μαθητή, η θεωρία της Καθολικής Γραμματικής του Noam Chomsky, οι αρχές της γνωστικής ψυχολογίας, ο ρόλος των εξωτερικών παραγόντων στη γλωσσική κατάκτηση και οι σύγχρονες μεθοδολογίες διδασκαλίας της δεύτερης γλώσσας. Πρόκειται για ένα εισαγωγικό εγχειρίδιο που απευθύνεται σε όσους επιθυμούν να διδάξουν ή διδάσκουν ήδη την ελληνική ή άλλη γλώσσα ω...

Σε έναν κόσμο όπου κάθε δύο εβδομάδες εξαφανίζεται μία γλώσσα και καθημερινά εμφανίζονται νεολογισμοί, η κατανόηση της προέλευσης και της τρέχουσας αξίας της γλώσσας δεν είχε ποτέ άλλοτε τόσο μεγάλη σημασία. Σε αυτό το εύληπτο και απολαυστικό βιβλίο ο Ντέιβιντ Κρύσταλ αποδεικνύει ότι η ιστορία της γλώσσας πρέπει να ξαναειπωθεί. Όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κανείς για το φαινόμενο της ανθρώπινης επικοινωνίας, από τις πρώτες λέξεις των νηπίων έως τη διάλεκτο των sms, καθώς και μια σειρά θεμάτων όπως η αργκό, οι γεωγραφικές ποικιλίες, η γραμματική και η ορθογραφία, εξετάζοντ...

Ο στόχος του εγχειριδίου είναι διττός. Κατ’ αρχάς, να συσχετίσει τις έννοιες "πραγματολογική επίγνωση" (pragmatic awareness), "μεταπραγματολογική επίγνωση" (metapragmatic awareness) με τη διδασκαλία της αγγλικής ως ξένης γλώσσας σε επίπεδο κατάκτησης C1/C2. Κατά δεύτερον, να καταδείξει με πρακτικές εφαρμογές που αντιπαραβάλλουν πρωτότυπα ακαδημαϊκά κείμενα με κειμενικά είδη εφημερίδων/περιοδικών πώς η γλωσσική επάρκεια αφορμάται και ενισχύεται από την πραγματολογική ανάπτυξη. Συγχρόνως, αυθεντικά δείγματα παραγωγής γραπτού λόγου φοιτητών αναδεικνύουν διαφορετικά επίπεδα πρα...

Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην ιστορική γλωσσολογία και τη φιλολογία; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα που διερευνάται στο βιβλίο. Ύστερα από μια ιστορική εισαγωγή και ορισμένες διευκρινιστικές και ορολογικές επισημάνσεις, γίνεται συστηματική πραγμάτευση επιμέρους ζητημάτων που συγκροτούν την αποκαλούμενη "γλωσσοφιλολογική προσέγγιση", όπως είναι η ετυμολογία, η κριτική επεξεργασία των κειμένων, η ποιητική γλώσσα, η μελέτη των διαλέκτων, ενώ αναζητούνται περαιτέρω σύμμαχοι της ιστορικής γλωσσολογίας στην αρχαιολογία, στη μελέτη του πολιτισμού, στη σχέση γλώσσας και μύθου· ένα...

Ο αυξανόμενος αριθμός των πεδίων εφαρμογής των υπολογιστών συνδέθηκε με την αυξανόμενη ποικιλία του είδους των προς επεξεργασία δεδομένων από τον υπολογιστή: κείμενα, εικόνες, βίντεο, αρχεία ήχου και επιπρόσθετα η φυσική γλώσσα ως μέσο επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Για τους ανθρώπους, το στοιχείο της επικοινωνίας συνδέεται κατεξοχήν με τον παράγοντα "γλώσσα". Ως εκ τούτου, προέκυψε σε πολλές περιπτώσεις η ανάγκη της κατανόησης αλλά και της παραγωγής φυσικής γλώσσας από τον υπολογιστή. Από τις προαναφερόμενες ανάγκες δημιουργήθηκε στο πεδίο της Τεχνητής Νοημοσύνη...

Ο αυξανόμενος αριθμός των πεδίων εφαρμογής των υπολογιστών συνδέθηκε με την αυξανόμενη ποικιλία του είδους των προς επεξεργασία δεδομένων από τον υπολογιστή: κείμενα, εικόνες, βίντεο, αρχεία ήχου και επιπρόσθετα η φυσική γλώσσα ως μέσο επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Για τους ανθρώπους, το στοιχείο της επικοινωνίας συνδέεται κατεξοχήν με τον παράγοντα "γλώσσα". Ως εκ τούτου, προέκυψε σε πολλές περιπτώσεις η ανάγκη της κατανόησης αλλά και της παραγωγής φυσικής γλώσσας από τον υπολογιστή. Από τις προαναφερόμενες ανάγκες δημιουργήθηκε στο πεδίο της Τεχνητής Νοημοσύνη...

Τα τελευταία σαράντα χρόνια ένα νέο ρεύμα εμφανίστηκε και εξαπλώθηκε δυναμικά στον χώρο της Γλωσσολογίας. Πρόκειται για τη Γνωσιακή Γλωσσολογία, η οποία συμβάλλει στη μελέτη της γλώσσας φέροντας μία νέα αντίληψη για τη γλώσσα, τη σχέση της με τον νου αλλά και το ανθρώπινο σώμα, καθώς και με το πολιτισμικό και κοινωνικό περιβάλλον των ομιλητών μιας γλώσσας. Ο όγκος της σχετικής με τη Γνωσιακή Γλωσσολογία βιβλιογραφίας στις άλλες γλώσσες και κυρίως στα Αγγλικά είναι τεράστιος. Στα Ελληνικά επίσης υπάρχουν πολλές επιμέρους μελέτες, οι οποίες αναλύουν πλήθος φαινομένων της ε...

"Ο εθνικισμός, ιδιαίτερα αυτός του εθνοτικού τύπου, είναι γεμάτος σύμβολα: από μπλουζάκια με την πατρίδα και φωτογραφίες του αγαπημένου ηγέτη, ύμνους, σημαίες και λάβαρα, έως και τη γλώσσα. Και όταν πρόκειται για τη γλώσσα, ο εθνικισμός ξεχωρίζει, καλλιεργεί αλλά και υποστασιοποιεί ιδιαίτερα αυτήν ακριβώς τη συμβολική ή δηλωτική λειτουργία της - αυτή κατά την οποία η γλώσσα χρησιμεύει ως σύμβολο ένταξης σε κάποια ομάδα. Έτσι, στο επίπεδο της γλώσσας, διακρίνεται με ιδιαίτερη σαφήνεια και ένταση η αλληλεπίδραση της ενταξιακής και της οριοθετικής λειτουργίας του εθνικισμού. Τ...

Τι είναι ποίηση; Ο Ρόμαν Γιάκομπσον (1897-1982) ταξίδεψε μ' αυτή την ερώτηση από τη Μόσχα της Οκτωβριανής Επανάστασης στην Πράγα του Μεσοπολέμου κι από εκεί, ξεφεύγοντας από τη μέγγενη του ναζισμού, μέσω Σκανδιναβίας στη Νέα Υόρκη και τέλος, στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, στη Βοστώνη. Σ' αυτό το περιπετειώδες ταξίδι από την Ανατολή προς τη Δύση, ο ρώσος γλωσσολόγος έσπειρε το σπόρο ενός πνευματικού κινήματος που σημάδεψε τον εικοστό αιώνα. Για ένα μεγάλο μέρος του αιώνα, ο δομισμός κατέστη το κυρίαρχο παράδειγμα των ανθρωπιστικών σπουδών που ήθελαν να γίνουν επιστήμες του α...

Η τρέχουσα επιστημονική αντίληψη θεωρεί ότι οι λέξεις αποτελούν τα μέσα με τα οποία η γλωσσική κοινότητα δεν ονομάζει απλώς αλλά συλλαμβάνει και ταξινομεί φαινόμενα και όντα του εξωτερικού κόσμου, βάζοντας με τον τρόπο αυτόν σειρά και τάξη στο άμορφο χάος που τον χαρακτηρίζει. Η δυνατότητα αυτή της ταξινόμησης φαινομένων και της δήλωσης πολύπλοκων σχέσεων καταδεικνύει ότι η λέξη δεν είναι στοιχείο στατικό αλλά λειτουργικό που προσλαμβάνει, κατά περίπτωση, διαφορετικές σημασίες και εντάσσεται σε ποικίλα πεδία και υποσυστήματα, δημιουργώντας διαφόρων ειδών και βαθμών σχέσεις...

Τα κείμενα αυτού του βιβλίου είναι σκέψεις, εκτιμήσεις, διαπιστώσεις, αλήθειες, διδάγματα, κατασταλάγματα μιας πολύχρονης πείρας και εντατικής ενασχόλησής μου με τη γλώσσα. Είναι διαλογισμοί για τη γλώσσα, που θέλω να μοιρασθώ με ένα ευρύτερο κοινό ενδιαφερομένων, οι οποίοι με ρωτούν, κατά καιρούς, αν μερικά από αυτά που λέω σε ομιλίες μου ή σε μαθήματα για το ευρύτερο κοινό μπορεί να τα βρει κανείς σε κάποιο γραπτό κείμενό μου. Έτσι, με τρόπο απλό, όπως το επιδιώκω πάντοτε, μιλώ στο βιβλίο αυτό για πολύ σημαντικά θέματα της γλώσσας εν γένει και της ελληνικής γλώσσας...

Το προϊόν αυτής της συζήτησης ήταν μια ευχάριστη έκπληξη και μια επιστημονική απόλαυση και για τους δύο. Και το κυριότερο: ήταν μια αποκάλυψη, που επιβεβαίωσε την αρχική μας διαίσθηση για ένα "συνεχές" (continuum) της γνώσης που δικαιώνει μια κοινή επιστημονική στάση και των δύο μας ενάντια στον κατακερματισμό της γνώσης. H συζήτηση, όπως καταγράφεται πλέον εδώ, μας έπεισε αμετάκλητα για την ανάγκη μιας ολιστικής θεώρησης της γνώσης στη συμπληρωματική σχέση που διέπει τους ποικίλους χώρους διερεύνησης "του σύμπαντος κόσμου" με επίκεντρο τον άνθρωπο. Διαπιστώσαμε ουσιαστικές...

Cet ouvrage examine la question de la disciplinarite en matiere de didactique/didactologie des langues-cultures et situe dans sa trajectoire disciplinaire et conceptuelle toute une denomination abondante concernant l’enseignement du FLE et des langues etrangeres. Le role de la didactique des langues-cultures aujourd’hui est analyse dans sa dimension morale et humaniste dont la finalite vise davantage l’education que l’instruction. Η μελέτη αυτή πραγματεύεται τη συγκρότηση και την εξέλιξη της Διδακτολογίας των γλωσσών/πολιτισμών ως επιστήμης και τις βασικές αρχές που τη...

Δεν είναι αλήθεια πως ο επιστημονικός λόγος είναι ψυχρός και δίχως συναισθηματικες αποχρώσεις. Ιδιαίτερα σε γραπτά αφιερωματικού χαρακτήρα η συναισθηματική αναφορά είναι εξ αρχής δοσμένη με τη συμμετχή των συγγραφέων. Κατόπιν η επιλογή της θεματολογίας, οι τίτλοι των μελετών, το ύφος γραφήε, οι μέθοδοι προσέγγισης, η "αγωνία" κάθε γράφοντος είναι αποκαλυπτικές για τον "επιστημονικό βίο" τόσο των συγγραφέων του αφιερώματος όσο και του τιμωμένου. Στο βιβλίο "Γλώσσα, Ψυχής άγγελος" οι επιστήμες της γλωσσολογίας, της λαογραφίας, της θεατρολογίας, της λογοτεχνικής ανάλυσης υπηρ...