Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πάμπλο Πικάσο: Μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του 20ού αιώνα. Ένας άνθρωπος που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τη ζωγραφική και ενέπνευσε πολλά ρεύματα. Oι "Δεσποινίδες της Αβινιόν" και η "Γκερνίκα", από τα πιο γνωστά έργα του καλλιτέχνη, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της παγκόσμιας μνήμης. Για τις διάσημες και δοξασμένες στιγμές του Πικάσο έχουν γραφτεί πολλά. Ποια ήταν όμως η ζωή του από την πρώτη ίσαμε την τελευταία του πνοή, το 1973; Ρίχνοντας φως στα νεανικά χρόνια αλλά και στις σχέσεις του ζωγράφου με τις γυναίκες (που δεν ήταν και λίγες), ο Ανρί Ζιν...

Τον Ιούνιο του 1951 ένας τολμηρός φωτογράφος εξέθεσε στο στούντιό του, στην Μπογκοτά, 25 έργα, στα οποία περιλαμβάνονται υδατογραφίες, σχέδια και ελαιογραφίες ενός άγνωστου καλλιτέχνη, νεοφερμένου στην πρωτεύουσα από την επαρχία. Η επιτυχία του στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξε μέτρια, αλλά όχι αποκαρδιωτική. Λιγότερο από ένα χρόνο μετά, ο Leo Matiz -αυτό ήταν το όνομα του φωτογράφου- οργάνωσε νέα έκθεση με έργα του ίδιου καλλιτέχνη. Αυτή τη φορά η επιτυχία ήταν τεράστια και όλα τα έργα πουλήθηκαν. Εκείνο τον καιρό κανείς από τους εμπλεκόμενους, ούτε ο ερασιτέχνης έμπορος έ...

Ο Χοάν Μιρό έγινε καλλιτέχνης κάτω από σχετικά εχθρικές και αντίξοες συνθήκες. Επρόκειτο για το είδος εκείνο εχθρότητας με το οποίο έρχεται αντιμέτωπος σχεδόν κάθε νεαρός καλλιτέχνης, όταν αντιδρά στις καλοπροαίρετες γονικές παραινέσεις να επιλέξει ένα αξιοσέβαστο και ασφαλές επάγγελμα. Αλλά επρόκειτο και για την εχθρότητα ενός γερασμένου καλλιτεχνικού κόσμου, ο οποίος είχε περιχαρακωθεί στον ακαδημαϊσμό του και οργιζόταν με τους νεότερους που προσπαθούσαν να βγουν από αυτό το τείχος. Γεννημένος το 1893 στη Βαρκελώνη, ο Μιρό ανήκε σε μια γενιά που είχε κληρονομήσει τους "-ι...

Όσοι βρεθούν στο Όσλο και αναζητήσουν να δουν τα έργα του Έντβαρντ Μουνκ μπορούν ίσως να αρχίσουν από έναν πίνακα που φιλοτεχνήθηκε το 1895, πιθανότατα στο Βερολίνο, και σήμερα βρίσκεται στην κεντρική αίθουσα (με τη γυάλινη οροφή) της Εθνικής Πινακοθήκης. Πρόκειται για την Αυτοπροσωπογραφία με αναμμένο τσιγάρο. Μια σύγκριση αυτού του πίνακα με την Προσωπογραφία του ζωγράφου Gerhard Munthe, που φιλοτέχνης το 1885 ο δάσκαλος του Μουνκ, Christian Krohg, είναι διαφωτιστική. Η σύγκριση δείχνει σαφώς πόσο μακριά από τις νορβηγικές ρίζες του είχαν ήδη οδηγήσει τον Μουνκ τα καλλιτε...

Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι γεννήθηκε στις 15 Απριλίου 1452 στο Βίντσι, κοντά στη Φλωρεντία. Έδειξε από μικρός δείγματα της ευφυΐας του και του καλλιτεχνικού του ταλέντου και ίσως αυτός να ήταν ο λόγος που στάλθηκε σε πολύ μικρή ηλικία ως μαθητευόμενος στο εργαστήρι του φλωρεντινού ζωγράφου και αρχιτέκτονα Αντρέα ντελ Βερόκιο (1433-85). Οι πρώτοι βιογράφοι του αναφέρονται συχνά στη μοναδική άνεση που είχε ο νεαρός καλλιτέχνης στο σχέδιο. Ο Βαζάρι γράφει σχετικά: "Εκτός αυτού, ο Λεονάρντο ζωγράφιζε λεπτομερή σχέδια απαράμιλλης τελειότητας στο χαρτί". [...]

Ο Πίτερ Μπέγκελ (ή Μπρέχελ, όπως είναι η πιο σωστή προφορά του ονόματός του στα ολλανδικά) ήταν περίπου 40 ετών όταν ο Δούκας της Άλμπα μπήκε στις Βρυξέλλες. Ήταν παντρεμένος και είχε ήδη έναν γιο. Η φήμη του ως ζωγράφου δεν ήταν τόσο μεγάλη στην Ευρώπη όσο του Μιχαήλ Άγγελου, που είχε πεθάνει πρόσφατα, ούτε και όσο του Τιτσιάνο, που όλοι οι ηγεμόνες επιδίωκαν να τους φιλοτεχνήσει το πορτρέτο. Ωστόσο, πολλοί γνώριζαν τον Μπρέγκελ και τα έργα του είχαν ήδη αξία στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπως συμπεραίνουμε από το γεγονός ότι 16 πίνακές του περιλαμβάνονταν στον κατάλογο περι...

Κάθε χρόνο εκδίδουμε ένα ημερολόγιο αφιερωμένο σε κάποιον σημαντικό ζωγράφο. Για το 2005 επιλέξαμε έναν από τους σπουδαιότερους Γάλλους ζωγράφους, τον Πωλ Σεζάν, που ήταν σίγουρα ο λιγότερο ιμπρεσιονιστής από τους άλλους συναδέλφους του. Το ημερολόγιο του 2005 "χρηστικό και λειτουργικό" κοσμείται από 32 έγχρωμες εικόνες έργων του μεγάλου ζωγράφου και συνοδεύεται από μια μικρή βιογραφία του.

Με τον Αλέκο Φασιανό γνωριζόμαστε από παιδιά, από τα χρόνια των υπερτιμημένων ελπίδων. Και αγαπιόμαστε. Η δήλωση βεβαίως αυτή, ως ένα σημείο μόνο, απαντά και στο πιεστικό ερώτημα: γιατί μου αρέσουν τα έργα του; Το ερώτημα μοιάζει απλοϊκό ίσως, αν όχι αφελές, και οπωσδήποτε εκτοξευμένο μαζί με τους προβληματισμούς μιας παρωχημένης ιδιοσυστασίας. Είναι όμως ένα ερώτημα που ενώ τίθεται με σχετική ευκολία, και μάλιστα από τους μη επαΐοντες, δύσκολα μπορεί να απαντηθεί ακόμα και από ειδικούς. Ως προς αυτούς συγκεκριμένα οφείλω να ξεκαθαρίσω ότι η υποβολή του στο πρώτο ενικό πρόσ...

Ο Mατίς και ο Πικάσο αναγνωρίστηκαν ευρύτατα στη διάρκεια της ζωής τους. Αποτέλεσαν πολιτιστικά είδωλα, και ξεχώρισαν όχι μόνο για τη διαφορετική τους τέχνη, αλλά και για τον διαφορετικό τρόπο ζωής τους. Ο Ματίς, γνωστός για την έντονη ανάγκη του για μοναξιά, για την ευπρέπεια και την διακριτικότητά του, δημιούργησε μια τέχνη που υπερέβαινε την καθημερινότητα και μετέφερε έναν αισθησιασμό που κατοικούσε σε ένα φανταστικό και αιθέριο βασίλειο. Αντίθετα, ο Πικάσο έγινε παράδειγμα έντονου ερωτισμού, θεατρικότητας της τέχνης ως ενός μέσου αυτοβιογραφικής εξομολόγησης...

Ο ρομαντισμός ήταν "ένας τρόπος του αισθάνεσθαι" περισσότερο παρά ένα καλλιτεχνικό στιλ. Κατά την περίοδο c. 1775-1830, με φόντο τη Γαλλική Επανάσταση και τους πολέμους του Ναπολέοντα, οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες, ακολουθώντας το παράδειγμα των ποιητών και των συνθετών, κίνησαν τη δική τους ανταρσία ενάντια στα κυρίαρχα πολιτικά, θρησκευτικά και κοινωνικά ήθη της εποχής. Οι ρομαντικοί αναζητούσαν την προσωπική έκφραση και την ατομική απελευθέρωση, γεγονός που τους οδήγησε στη μεταμόρφωση της έννοιας της τέχνης, την οποία αντιμετώπιζαν ως εργαλείο για κοινωνική και ψυχολογική α...

Ο Μαρκ Σαγκάλ (1887 - 1985), ένας από τους πιο αγαπητούς καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, είναι παραδόξως και ένας από τους πιο παρερμηνευμένους. Ίσως οι πολύχρωμες εικόνες του με τις ιπτάμενες αγελάδες και τους αιωρούμενους εραστές να μοιάζουν κάπως απλοϊκές, και γεγονός είναι πως προώθησε μία εικόνα του εαυτού του ως μιας ιδιοφυΐας που βασιζόταν κυρίως στο ένστικτο και στη διαίσθηση. Στην πραγματικότητα όμως, ο Σαγκάλ υπήρξε μία εξαιρετικά πολυσύνθετη και καλλιεργημένη προσωπικότητα. Σε αυτό το ολοζώντανο και περιεκτικό βιβλίο, η Μόνικα Μπομ-Ντούχεν τοποθετεί τον καλλιτέχνη μ...

Ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ υπήρξε εντελώς αποτυχημένος σε όσα οι σύγχρονοί του θεωρούσαν σημαντικά. Δεν κατάφερε ούτε δική του οικογένεια να κάνει, ούτε οικονομικά ανεξάρτητος να είναι, ούτε να κρατήσει τους φίλους του. Παρ' όλα αυτά, μπορούσε στους πίνακές του να αποτυπώνει τη δική του έννοια της τάξης, απέναντι στο χάος που επικρατούσε γύρω του. Η τέχνη του ήταν μια προσπάθεια να εξισορροπήσει μέσα του έναν κόσμο με τον οποίο, προφανώς, δεν μπορούσε να συμβιβαστεί. Αντιμετώπιζε το μυστήριο της ζωής με την έντονα κριτική ματιά του καλλιτέχνη. Σκοπός του δεν ήταν να αποφύγει την...

[...] Η τέχνη του Μαγκρίτ δείχνει στο μάτι και στο νου τον ιδιαίτερα ασαφή χαρακτήρα όλων εκείνων των στοιχείων που συναποτελούν το πεδίο του ορατού. Όμως, η αποκάλυψη αυτού που είναι κρυμμένο και λανθάνον ποτέ δεν γίνεται με τρόπο που να αντιφάσκει με την οπτική αντίληψη. Σε καμιά περίπτωση δεν επέτρεψε ο Μαγκρίτ στην τεχνική του να πάρει μια εντελώς επιφανειακή αισθητική μορφή. Θεωρούσε ότι δεν ήταν ούτε δυνατόν, ούτε επιθυμητό οι υλικές προϋποθέσεις ενός έργου να διαταράσσουν το εντελώς άυλο, ασώματο νόημα που παράγουν. Δουλειά του ζωγράφου δεν είναι να αμφισβητήσει τον...

Για τους περισσότερους Ευρωπαίους η τέχνη του Έντουαρντ Χόπερ επιβεβαιώνει την προκατάληψη που έχουν για την Αμερική. Η ανταπόκριση στις εκθέσεις του Χόπερ στην Ευρώπη, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, υποδηλώνει ότι το γεγονός αυτό δεν οφείλεται στο στυλ ή τις προσεγγίσεις του ζωγράφου. Τα αμερικανικά στοιχεία του Χόπερ εντοπίζονται κυρίως στα θέματά του, στις σκηνές που επιλέγει να ζωγραφίσει. Αφενός το γεγονός ότι ο Χόπερ χρησιμοποιεί μοτίβα που μοιάζουν χαρακτηριστικά αμερικανικά, και αφετέρου ότι δείχνει προτίμηση για τις ρεαλιστικές λεπτομέρειες, είναι στοιχεία μάλλον...

Ο παράξενος κόσμος του Ιερώνυμου Μπος μπορεί να μελετηθεί καλύτερα στο Πράδο της Μαδρίτης. Εδώ βρίσκονται τα τρία πιο σημαντικά τρίπτυχα που φιλοτέχνησε, αλλά και πολλοί μικρότεροι πίνακες του ίδιου και του εργαστηρίου του. Οι διαφορές τους σε σχέση με τους άλλους πίνακες που εκτίθενται στην ίδια αίθουσα είναι εμφανείς. Η ψυχρή παρατήρηση και η ακριβής απόδοση των λεπτομερειών που χαρακτηρίζουν τη "Μνηστεία της Παναγίας" του Ρομπέρ Καμπέν, καθώς και η επιβλητική λιτότητα του Ροχίερ βαν ντερ Βέιντε στην "Αποκαθήλωση" δεν έχουν κανένα κοινό στοιχείο με τα γεμάτα διαβόλους τοπ...