Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Περικλής Σφυρίδης στο βιβλίο του "Εν Θεσσαλονίκη: καλλιτέχνες και εκθέσεις" συγκεντρώνει μια επιλογή από τεχνοκριτικά κείμενα που έχει δημοσιεύσει σε περιοδικά, εφημερίδες και καταλόγους εκθέσεων την περίοδο 1980-2000. Όλα τα κείμενα αφορούν καλλιτέχνες της Θεσσαλονίκης ή εικαστικές εκθέσεις και γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν στην πόλη. Μαζί με 76 πίνακες έργων που παραθέτει στο τέλος του βιβλίου, δίνει την ευκαιρία στον αναγνώστη να γνωρίσει μια πλευρά της εικαστικής κίνησης και ζωής στη Θεσσαλονίκη τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Μισό αιώνα έζησε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος από κοντά την εικαστική ζωή της Θεσσαλονίκης. Συνδέθηκε με πολλούς καλλιτέχνες, οργάνωσε εκθέσεις τους, εξέδωσε βιβλία τους, παρουσίασε νέους. Με το βιβλίο αυτό, όπου συγκέντρωσε 16 μελέτες του για την καλλιτεχνική Θεσσαλονίκη, αποχαιρετάει τις καλές τέχνες της πόλης μας: τις βρήκε κάποτε φτωχικές, τις αφήνει τώρα λιγότερο φτωχές.

Η χθόνια μυστική λατρεία, η δημοφιλέστερη εκδοχή της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, αποκαλύπτει κεφαλαιώδεις όψεις της, παρά τις συστηματικές καταστροφές που υπέστησαν τα υπόγεια ιερά της. Οι μυστικές βραχογραφίες και τα σύμβολα ανθρωπόμορφων και ζωόμορφων υποχθόνιων θεών, που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα σε μη σταλακτιτικά αττικά άντρα, παρουσιάζονται για πρώτη φορά στις σελίδες αυτές. Παραλλαγμένες και, συνήθως, αθέατες μέσα στην αμορφία του φυσικού αναγλύφου των σπηλαιικών τοιχωμάτων, φανερώνονται μόνο από συγκεκριμένες οπτικές γωνίες, αποστάσεις και συνθήκες φωτισμού. [...]

[...] Η παρούσα μελέτη δεν θα είναι μια απλή παράθεση των Πατρινών γλυπτών και ξυλογλυπτών. Τα κείμενα που συνοδεύουν τα έργα αποφεύγουν την περιγραφικότητα. Είναι ένας κατατοπιστικός σχολιασμός που καταθέτει την προσωπική μου άποψη, χειραγωγόντας τον αναγνώστη. Άγνωστοι καλλιτέχνες που πρόσθεσαν το λιθάρι τους στην πολιτιστική μας ζωή, θα δουν το φως της δημοσιότητας, αποσπασμένοι από ένα μακρινό παρελθόν. Υπάρχουν δύο τρόποι προσέγγισης. Ο πρώτος είναι ιστορικο-βιογραφικός. Τοποθετεί στην εποχή και την παιδεία του και το περιβάλλον του. Ο δεύτερος επικεντρώνεται στην Τέ...

Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών ''Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος" που ερευνά τη ζωή, το έργο και την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου, είναι επόμενο να ασχολείται και με την ιστορία των τόπων που έζησε και έδρασε ο μεγάλος πολιτικός. Γι' αυτό το λόγο αποφάσισε να προχωρήσει στην παρούσα έκδοση, αφού σ' αυτήν εμπεριέχονται στοιχεία για ένα χώρο με πολύσημο χαρακτήρα είναι ο χώρος που σηματοδοτεί την έναρξη της επαναστατικής δράσης του Ελευθερίου Βενιζέλου, είναι ο χώρος που αναπαύονται ο ίδιος και ο γιος του Σοφοκλής. Στο βιβλίο η ιστορία του χώρου συνδέεται με την ιστορία του...

[...] Στον δεύτερο τόμο των γλυπτών συμπεριλάβαμε καταρχήν όλα σχεδόν τα υπόλοιπα έργα -κυρίως ολόγλυφα πορτρέτα- που έως πρόσφατα βρίσκονταν εκτεθειμένα στις αίθουσες του Μουσείου και δεν είχαν περιληφθεί στον πρώτο τόμο. Επιπλέον περιλάβαμε και ένα σημαντικό μέρος από τα γλυπτά των αποθηκών. Το μικρό ύψος της χρηματοδότησης και άλλες πρακτικές δυσκολίες (λ.χ. δυσκολίες στη μετακίνηση των μεγάλων γλυπτών λόγω στενότητας χώρου) μας ανάγκασαν, όπως και στην περίπτωση του πρώτου τόμου, να φωτογραφίζουμε και να μελετούμε σταδιακά τα προσιτά κάθε φορά έργα. Προσπαθήσαμε παρά τα...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια πρωτότυπη και εμπεριστατωμένη μελέτη που καλύπτει ένα σημαντικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με ζητήματα της δημόσιας γλυπτικής. Πρόκειται για ένα προϊόν πολυετούς ερευνητικής ενασχόλησης της συγγραφέως στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος που διεξήγαγε υπό την επίβλεψή της στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το πρωτογενές υλικό είναι πλούσιο και δεν έχει ακόμη καταγραφεί σε ευρεία κλίμακα. Ο χαρακτήρας της παρούσας έκδοσης δεν έχει τα στοιχεία του λευκώματος. Πρόκειται κυρίως για μία σε βάθος μελέτη των γλυπτών εκείνων έργων...

[…] Ο Παρθενώνας, παρά τις ανά τους αιώνες περιπέτειες, καταστροφές παντός είδους και μετασκευές δεν έπαψε να διατηρεί τη λάμψη του και να κινεί το ενδιαφέρον του πνευματικού κόσμου, όπως μαρτυρούν οι επισκέψεις τόσο πολλών και διασήμων περιηγητών από το 15ο αιώνα και μετά, οι οποίοι σχεδίασαν ή απεικόνισαν ζωγραφικά το αρχιτεκτόνημα, αλλά ακόμα, κυρίως, τον γλυπτό του διάκοσμο, του οποίου η καλλιτεχνική και συμβολική αξία ήταν και παρέμεινε ως σήμερα αναλλοίωτη. Χάρις σ' αυτά τα σχέδια, ιδιαίτερα του J. Carrey, που έγιναν το 1674, πριν τη μεγάλη καταστροφή του ναού από τον...

Αφορμή για τη συγγραφή του οδηγού αυτού στάθηκε η έκθεση των εκμαγείων από τα γλυπτά του ανατολικού αετώματος του ναού του Διός στην Ολυμπία στο Μουσείο Εκμαγείων του Πανεπιστημίου. Τα γλυπτά αυτά αποτελούν το σημαντικότερο σύνολο γλυπτών αυστηρού ρυθμού που έχουμε από την Ελλάδα και γι' αυτό η βιβλιογραφία και η συζήτηση γύρω από τα προβλήματά τους είναι πολύ πλούσια. Εδώ γίνεται προσπάθεια να συστηματοποιηθούν οι απόψεις που έχουν εκφραστεί ως τώρα για τα γλυπτά, τη διάταξή τους στο αέτωμα και την ερμηνεία τους. Στόχος είναι να μπορέσει να ενημερωθεί ο φοιτητής αλλά και ο...

Η έκθεση της Σοφίας Βάρη εντάσσεται σ' ένα ευρύτερο αρκετά φιλόδοξο πρόγραμμα σταδιακής παρουσίασης και άλλων ελλήνων καλλιτεχνών που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. Για την πραγματοποίησή της κινητοποιήθηκε όλο το έμψυχο δυναμικό του Μουσείου Μπενάκη με την ακούραστη φροντίδα της Ειρήνης Γερουλάνου. Η ηλεκτρονική επεξεργασία του φωτογραφικού υλικού για το σχεδιασμό της εκθέσεως και την οργάνωση του χώρου της οφείλεται στην Ντόρα Πικιώνη, ο συντονισμός των απαραίτητων κατασκευών και η ρύθμιση του φωτισμού στον Μανώλη Μπλαζιάκη, ο υπομνηματισμός της εκθέσεως και του καταλ...

[...] Ο Παρθενώνας, παρά τις ανά τους αιώνες περιπέτειες, καταστροφές παντός είδους και μετασκευές δεν έπαψε να διατηρεί τη λάμψη του και να κινεί το ενδιαφέρον του πνευματικού κόσμου, όπως μαρτυρούν οι επισκέψεις τόσο πολλών και διασήμων περιηγητών από τον 15ο αιώνα και μετά, οι οποίοι σχεδίασαν ή απεικόνισαν ζωγραφικά το αρχιτεκτόνημα, αλλά, κυρίως, τον γλυπτό του διάκοσμο, του οποίου η καλλιτεχνική και συμβολική αξία ήταν και παρέμεινε έως σήμερα αναλλοίωτη. Χάρις σ' αυτά τα σχέδια, ιδιαίτερα του J. Carrey, που έγιναν το 1674, πριν τη μεγάλη καταστροφή του ναού από τον Μ...

Ο Βλάσης Κανιάρης γεννήθηκε το 1928 στην Αθήνα. Από το 1946 και για σχεδόν πέντε χρόνια φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1947 γνωρίζεται με τον Γιάννη Τσαρούχη. Το 1950, μετά το θάνατο του πατέρα του, εγκαταλείπει τις ιατρικές σπουδές και αρχίζει τη φοίτηση στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Τελειώνει το 1955, έχοντας δασκάλους τον Ουμβέρτο Αργυρό, τον Γιάννη Παπά, τον Πάνο Σαραφιανό και κυρίως τον Γιάννη Μόραλη που τότε είχε εκλεγεί καθηγητής. Παράλληλα εργάστηκε κοντά στον Γιάννη Τσαρούχη στις σκηνογραφικές παραγγελίες της εποχής, πραγματοποιώντας και...

Συμπληρώνονται φέτος 30 χρόνια λειτουργίας των Αισχυλείων. Ο καθιερωμένος πλέον θεσμός που η συνέχισή του λειτουργεί σαν θεϊκός νόμος της θεσμοφόρου Δήμητρας, γεννά βαρεία ευθύνη σ' αυτόν που αποφασίζει, αφού αναπόφευκτα καλεί στο ύψος ενός διαλόγου με το μυστικό και λαμπρό παρελθόν του τόπου. Το Μυστήριο που η Ελευσίνα υψώνει, όπως το εξέφρασε ο Άγγελος Σικελιανός στην Ελευσίνια διαθήκη του, είναι ο πνευματικός της πυρήνας, που διατηρείται αναλλοίωτος στο πέρασμα των αιώνων και με αργούς ρυθμούς και μέτρο ορίζει την καλλιτεχνική έκφραση. Στο πρόσωπο της Ελευσίνας συνυπάρ...

Έχουμε δει και θαυμάσει πολλά έργα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής, αλλά ως έργα τέχνης εκτεθειμένα σε μουσεία, αποσπασμένα εντελώς από το αρχικό τους περιβάλλον, όπως δεν τα είδε ποτέ ο θεατής της εποχής τους. Διότι άλλοτε τα έργα αυτά όχι μόνο ήταν τοποθετημένα διαφορετικά, όχι μόνο συνωστίζονταν πολλά στον ίδιο χώρο ή ήταν βαλμένα ψηλά σε μετόπες και αετώματα ναών, όχι μόνο ήταν επιζωγραφισμένα με ζωηρά χρώματα, αλλά υπηρετούσαν κοινωνικούς, θρησκευτικούς και πολιτικούς σκοπούς που ίσως ούτε τους φανταζόμαστε. Ο Nigel Spivey εξετάζει την ελληνική γλυπτική από τα αρχαϊκά...

Αν επιχειρήσει κανείς να σταθμίσει προσεκτικά τα περιουσιακά στοιχεία της ανθρωπότητας -και σαν τέτοια μόνο τα σταθερά κέρδη που αποταμιεύει το πολιτισμικό γίγνεσθαι μπορεί να θεωρηθούν- είναι αμφίβολο αν θα καταλήξει σε κάποιο άλλο μνημείο με τόσο βαρύ πνευματικό φορτίο όσο του Παρθενώνα. Κι αυτό, όχι γιατί η μνήμη του χρόνου τον έχει προσγράψει τελεσίδικα στα θαύματα του αρχαίου κόσμου, ή γιατί ακόμα και κατά τη σκοτεινή περίοδο της παγκοσμιοποίησης ερεθίζει ανακουφιστικά τη συγκίνηση της υφηλίου, αλλά γιατί η αρκετά εξεζητημένη συνείδηση της καθαρής έρευνας τον έχει ήδη...

Στον τόμο παρουσιάζονται έργα της ελληνικής και της ρωμαϊκής γλυπτικής από τη νεολιθική περίοδο έως την ύστερη αρχαιότητα. Τα κείμενα συντάχθηκαν από 29 συγγραφείς-καθηγητές πανεπιστημίου και ερευνητές διακεκριμένων ινστιτούτων της Ελλάδας και του εξωτερικού-, ύστερα από συστηματική και εξαντλητική έρευνα των πηγών. Παρέχονται πολύτιμες πληροφορίες όχι μόνο αρχαιολογικές αλλά και ιστορικές-κοινωνιολογικές. Η πλούσια εικονογράφηση του τόμου περιλαμβάνει, εκτός από τα έργα του Μουσείου Μπενάκη, και συγκριτικό υλικό από μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού.