Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Tο βιβλίο αυτό πρωτοτυπώθηκε στην Iταλία το 1806, δηλαδή δεκαεπτά χρόνια μετά τη Γαλλική Eπανάσταση και δεκαπέντε χρόνια πριν από το ξέσπασμα της Eλληνικής Eπανάστασης, την οποία ο συντάκτης εύχεται, ονειρεύεται και προαναγγέλει. Tο συγκλονιστικό αυτό κείμενο το υπογράφει κάποιος Aνώνυμος ο Έλλην, ο οποίος λάτρευε τις διαφωτιστικές διδασκαλίες του Aδαμάντιου Kοραή και τα φλογερά πατριωτικά κηρύγματα του Pήγα Φεραίου, στη μνήμη του οποίου αφιερώνει το έργο του. Ωστόσο το βιβλίο αυτό δεν ανήκει απλά στην ελληνική ιστορία αλλά παραμένει και σήμερα επίκαιρο, εφόσον οι καταγγελ...

Το έργο του Ανωνύμου Έλληνος είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της επίδρασης που δέχεται ο υπόδουλος ελληνισμός από τις επαναστατικές ιδέες της εποχής. Ο Ανώνυμος θεωρεί την επανάσταση εφικτή, εκτός από αναγκαία. Η άποψή του, μάλιστα, καθώς φαίνεται από τα γραφτά του, δεν στηρίζεται σε συναισθηματικούς παράγοντες αλλά σε βαθύτερη γνώση των πολιτικών και κοινωνικών δεδομένων της εποχής του. Ο ανώνυμος συγγραφέας έχει στέρεη την πεποίθηση ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία ευρίσκεται εις τα ολοίσθια του θανάτου. Πρόκειται για ένα εμβληματικό κείμενο του νεότερου Ελληνισμού, ένα το...

Από φρικτής ανομίας σχολείον εξεπηδήσαμεν όλοι, μολυσμένοι όλοι, άλλος πολύ, άλλος ολίγον με της φιλαρχίας και της πλεονεξίας την παράνομον βαφήν. Ελευθερωθέντες από Τούρκους, εζήσαμεν έως της παρούσης ώρας ως Τούρκοι, ή μάλλον υπερέβημεν και αυτούς τους Τούρκους... Η παρούσα μας κατάστασις είναι τοιαύτη, ώστε και άγγελος εξ ουρανού αν καταβή να μας βασιλεύση, κινδυνεύομεν να τον μεταμορφώσωμεν εις διάβολον... Η αδικία λαμβάνει μορφήν και πρόσωπον αναίσχυντου προδοσίας... Αδαμάντιος Κοραής

Η "Επιστολή προς Φραγκίσκον Κ. Μαύρον" του Κωνσταντίνου Κούμα προέρχεται από τον πρόλογο του πρώτου τόμου του τετράτομου "Συντάγματος φιλοσοφίας" (Βιέννη 1818-1820), της πρώτης ολοκληρωμένης παρουσίασης της καντιανής φιλοσοφίας στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Η επιστολή του Θεσσαλού διαφωτιστή (τότε σχολάρχη του ελληνικού Γυμνασίου της Σμύρνης) προς έναν από τους αριστεύσαντες μαθητές του αντικατοπτρίζει εναργέστατα τις θεωρητικές αναζητήσεις μίας μερίδας των πνευματικών ηγητόρων των Νεοελλήνων τρία χρόνια πριν την Επανάσταση και την αγωνία τους για την πρόοδο του Γένους "ε...

Το έτος 2006 συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από τον θάνατο του Ευγένιου Βούλγαρη. Σε όλη τη διάρκεια του έτους αυτού η οφειλόμενη τιμή και ανάμνηση σε μια μεγάλη πνευματική προσωπικότητα, σε έναν από τους σπουδαιότερους λόγιους του Νέου Ελληνισμού αποδόθηκε από ένα μεγάλο αριθμό πνευματικών ιδρυμάτων της χώρας, αλλά και της Ρωσίας. Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο με έδρα την Κέρκυρα, γενέτειρα του Βούλγαρη, συμμετέσχε βεβαίως στη μεγάλη επέτειο με δύο τρόπους. Παρήγγειλε τη φιλοτέχνηση ορειχάλκινης προτομής του λογίου στον τότε αντιπρύτανη της Ανωτάτης Σχολής και διακεκριμένο γλύπτη Γιώργ...

Το σημαντικό αυτό επιστημονικού χαρακτήρα έργο στο πρώτο μέρος εστιάζει στον βίο, το έργο και την σημαντική εκκλησιαστική προσφορά του Ευγένιου Βούλγαρη, [...] στο δεύτερο μέρος πραγματοποιείται η επιμελημένη έκδοση, του πανηγυρικού λόγου του Ευγένιου Βούλγαρη "εις τον Άγιον Ανδρέαν τον Πρωτόκλητον", που εκφωνήθηκε από τον ίδιον κατά τον πρώτο επίσημο εορτασμό μετά την επανέναρξη και καθιέρωση της θρονικής εορτής του Οικουμενικού Πατριαρχείου την 30ήν Νοεμβρίου του έτους 1759. Επίσης υπάρχει εκτενής εισαγωγή καθώς και άλλα αρχειακού χαρακτήρα έγγραφα. Ο Κερκύρας και Παξώ...

Περιεχόμενα Διαδρομές και χειρόγραφα - Χαρίτων Καρανάσιος, "Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως homo univesalis και νους του νέου Ελληνισμού" - αρχιμ. Εφραίμ Βατοπαιδινός, "Ευγένιος Βούλγρης (1716-1806), ο φωτιστής του Γένους" - Ελένη Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη, "Οι επιστολές του Ευγενίου Βούλγαρη προς τον πατριάρχη Κύριλλο Ε΄" - Μπόρις Λ. Φόνκιτς, "Αυτόγραφα του Ευγενίου Βουλγάρεως σε συλλογές της Ρωσίας και της Ουκρανίας" - Ιλία Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, "Τα χρόνια της Χερσώνας (1781-1788): συμβολή στη βιογραφία του Ευγενίου Βούλγαρη" - Ειρήνη Βοζνεσένσκαγια, "Η εκτέλεση της...

[...] Στηριζόμενος στην πλούσια γνώση του, αλλά και στην διεισδυτική και κριτική ικανότητά του -δείγματα της οποίας έχει κατά καιρούς δείξει σε διάφορες μελέτες του- επιχειρεί μια νέα ανάγνωση του έργου του Βούλγαρη, με επικέντρωση στον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό και την σχέση του μαζί του, αλλά και μια σειρά περαιτέρω προβλημάτων, που απορρέουν από αυτή τη σχέση και προσδιορίζουν το περιεχόμενο της συνειδήσεως του Βούλγαρη και τελικά την θέση του στην πορεία του Γένους και την ιστορική παρουσία του. Ο κ. Κάρμης κινείται άνετα στα δυτικά-ευρωπαϊκά ρεύματα και τις "πνευματικές ζυμ...

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται εννέα μελέτες, οι οποίες γράφτηκαν στην πλειοψηφία τους μετά από ένα εξωτερικό ερέθισμα ή με την ευκαιρία πρόσκλησης συμμετοχής σε ένα ειδικό επιστημονικό γεγονός. Στο σύνολό τους εκφράζουν, μέσα από μια θεματική πολυφωνία, ορισμένους ερευνητικούς προσανατολισμούς της συγγραφέως γύρω από ζητήματα που άπτονται της συγκριτικής γραμματολογίας και της ιστορίας των ιδεών: η χαρτογράφηση της συγκριτικής φιλολογίας στην Ελλάδα, η μέθοδος του "συγκριτισμού" στο έργο του Κ. Θ. Δημαρά, η ιστοριογραφική οπτική του μεταφραστικού εγχειρήματος, το "παιδαγωγ...

Η Ελληνική Δημοκρατία του Ρήγα προσεγγίζεται υπό το πρίσμα των τριών διαφορετικών κόσμων που συναντώνται την εποχή του: της κρατικής δεσποτείας που εκφράζει ο κλασσικός οθωμανικός τύπος και ευρωπαϊκή μεταβατική πραγματικότητα. Της ανθρωποκεντρικής δυναμικής που στιγματίζει τις εξελίξεις την περίοδο αυτή, ιδίως στον δυτικό-ευρωπαϊκό χώρο και δείχνει την κατεύθυνση της μετάβασης. Και τέλος, του ελληνικού ανθρωποκεντρικού παραδείγματος, το οποίο εξακολουθεί να κινείται στην τροχιά της μετα-κρατοκεντικής ή οικουμενικής φάσης του ελληνικού κοσμοσυστήματος! Η επικαιρότητά του...

Με τη μελέτη αυτή αποδείχθηκαν οι πρότυποι χάρτες τους οποίους ο Ρήγας χρησιμοποίησε για τον σχεδιασμό της Χάρτας της Ελλάδος. Επί πλέον ερμηνεύονται πολλοί συμβολισμοί της Χάρτας και αποδεικνύεται ότι δεν ήταν στρατιωτικός χάρτης αλλά πολιτικός χάρτης του κράτους που ήθελε ο Ρήγας να δημιουργήσει.

Στη μακρά πορεία της ελληνικής παλιγγενεσίας, ο Βελεστινλής σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου, κατά την οποία οι Έλληνες αναζητούσαν την ανεξαρτησία τους στηριζόμενοι πρωτίστως στη συνδρομή των ξένων, και την απαρχή μιας νέας, κατά την οποία τολμούν να διανοούνται και να προετοιμάζουν μια νέα ανεξάρτητη πολιτειακή τάξη. Και επειδή κλείνει μια περίοδο και ανοίγει μία νέα, συνιστά, την εμβληματικότερη μορφή της νεώτερης ελληνικής ιδεολογίας, εξ αιτίας ακριβώς της μοναδικής του συνθετικότητας: Συγγραφέας ρομαντικών διηγημάτων και στιχουργημάτων, έργων επιστημονικής εκλαΐκ...

Με τη μονογραφία αυτή αποδεινκύεται ότι ο Ρήγας, στο βιβλίο του "Φυσικής απάνθισμα", χρησιμοποιώντας απλή και ρέουσα γλώσσα αποδίδει την επιστημονική γνώση της Γαλλικής Εγκυκλοπαίδειας των Diderot και D' Alambert, για να βοηθήσει "το πεπτωκός ελληνικόν γένος".

"Η ενότητα του βαλκανικού χώρου κατά την εποχή του Ρήγα διατηρούνταν κάτω από την απολυταρχική, δεσποτική εξουσία του Σουλτάνου. Ο Ρήγας ήθελε να διατηρήσει αυτήν την ενότητα του Βαλκανικού χώρου, αντικαθιστώντας την απολυταρχική εξουσία, στην οποία δεν υπάρχει σεβασμός στα "Δίκαια του Ανθρώπου", στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως τα περιγράφει στη "Νέα Πολιτική Διοίκησή του, που περιέχει και το Σύνταγμά του. Θα δημιουργούσε την αντιπροσωπευτική, δημοκρατική πολιτεία, η οποία θα είχε κοινούς νόμους για όλους τους λαούς του Βαλκανικού χώρου, τους οποίους μνημονεύει στο άρθρο 7 τ...

Στην ελληνική περίπτωση η ριζοσπαστική τάση αποτελούσε όψιμη εξέλιξη μιας αργής διαδικασίας που αναπτύχθηκε μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο μια ελλληνόγλωσσης κίνησης ανανέωσης, εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και διαφωτισμού. Γενικότερα όμως η αλληλεπίδραση μεταξύ της ριζοσπαστικής τάσης και του μετριοπαθούς κυρίαρχου ρεύματος παρουσιάζει μια περίπλοκη διαλεκτική που έχει τις απαρχές της στον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό του ύστερου 17ου αιώνα. Πράγματι, στη Γαλλία τουλάχιστον ο Ριζοσπαστικός Διαφωτισμός κυριάρχησε στην πνευματική ζωή του τόπου για περίπου μισό αιώνα από το τέλος της δεκαετ...

Με τη μελέτη μου αυτή, προσπάθησα να αναδείξω τα βασικότερα (ίσως τα πιο εντυπωσιακά) μέρη της θεωρίας του Βενιαμίν Λεσβίου για το "Πανταχηκίνητον". Στηρίχτηκα στα χειρόγραφα Α΄ και Β΄ τόμων της Φυσικής του Βενιαμίν, αυτών της Μονής Λειμώνος και της Λέσχης Πλωμαρίου "Βενιαμίν ο Λέσβιος", αντίστοιχα. δεν διεκδικώ την πληρότητα μιας τέτοιας μελέτης. Πιστεύω, όμως, ότι η μελέτη μου αυτή θα γίνει μια καλή αφορμή και θα κεντρίσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για μια πιο λεπτομερή ενασχόληση με το θέμα αυτό. Για παράδειγμα, η αξιολόγηση της πατρότητας της θεωρίας...