Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ανθολογία των Αρχαίων Λυρικών απασχόλησε μεταφραστικά τον επιμελητή-μεταφραστή Θανάση Παπαθανασόπουλο περίπου για διάστημα τριάντα ετών. Στο πρώτο μέρος της περιέχει ποιήματα δεκαεπτά ποιητών της αρχαϊκής και της αρχαίας (των κλασικών χρόνων) περιόδου. Αυτή είναι και η ωριμότερη περίοδος του λυρικού λόγου. Στο δεύτερο μέρος της, περιέχει κυρίως επιγράμματα από τη λεγόμενη ελληνική ανθολογία. Ανθολογούνται είκοσι ποιητές από τους αντιπροσωπευτικότερους του επιγραμματικού λόγου. Από τον Αλκαίο στον Ησίοδο και απ' τη Σαπφώ στο Σοφοκλή, ο Θανάσης Παπαθανασόπουλος με...

Απέραντο το Οίνιον πέλαγος, όπως σχηματίστηκε στη διαδρομή χιλιετιών από στίχους πού ύμνησαν το κρασί. Από τον Όμηρο, τον Ανακρέοντα, τον Θέογνι, τον Αριστοφάνη και τον Ευριπίδη ως τον Φιλόδημο και τον Παλλάδα, και από τον βυζαντινό Κρασο-πατέρα στον Αθανάσιο Χριστόπουλο αλλά και στον Καβάφη και τον Καρυωτάκη, η ελληνική ποίηση (όπως βέβαια και η ποίηση πολλών άλλων γλωσσών, με δημιουργούς σαν τον Ομάρ Καγιάμ και τον Μπωντλαίρ) τίμησε όπως άρμοζε το δώρο του Διόνυσου. Το ανέδειξε λοιπόν ως πηγή τέρψης άλλα και ως μέθοδο λήθης της βαριάς βιοτικής μέριμνας, ως κάτοπτρο της εσ...

"Γδύσου κι άσε τα μέλη μου τα μέλη σου να βρούνε κι ανάμεσά μας, τίποτε - τα πάντα ας ενωθούνε. Ακόμη και το αραχνωτό υφαντό που σ' αγκαλιάζει με τείχος αδιαπέραστο της Βαβυλώνας μοιάζει. Τα στήθη μου στα στήθη σου, τα χείλη μου στα χείλη, μα τ' άλλα ας κρύψει η σιωπή - μ' αυτήν είμαστε φίλοι." (V 252. ΠΑΥΛΟΥ ΣΙΛΕΝΤΙΑΡΙΟΥ) 125 επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας και 15 αποσπάσματα από το ευρύτερο πεδίο της αρχαίας ελληνικής ποίησης επιλέγονται με κριτήριο την ποιητική συγκίνηση που προκαλούν και αποδίδονται με έμμετρους ομοιοκατάληκτους στίχους, σε αναλογία με τ...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...

Οι Εκδόσεις Οξύ και το Σωματείο Φίλων Μίνου Βολανάκη παρουσιάζουν για πρώτη φορά τη μετάφραση αποσπασμάτων της "Παλατινής Ανθολογίας" από το μεγάλο σκηνοθέτη. [...] Αυτή είναι η ιστορία με δυο λόγια των επιγραμμάτων και σ' αυτή τη φόρμα μπήκε μέσα μία απίστευτη σειρά από φαντάσματα του Ελληνισμού. Λέω φαντάσματα με την έννοια ότι εμένα ξανά και ξανά με κατέχουν. Είναι πρόσωπα πολύ ζωντανά. Είναι παρουσίες απίστευτες μέσα στους αιώνες. [...] Επομένως έχουμε εδώ πέρα ποιήματα που με γοήτευσαν πολύ. [...] Και πρέπει να πω πώς άρχισα να τα μεταφράζω. Άρχισα να τα μεταφράζω...

Επιτύμβια επιγράμματα ήταν η έμμετρη ολιγόστιχη ποίηση των Αρχαίων Ελλήνων, πάνω σε μαρμάρινη ή λήθινη στήλη, που συνόψιζε την ιστορία του ανθρώπου που πέθανε και ετοποθετείτο πάνω σε τύμβο (μικρό λόφο από χώμα) για να γίνεται ορατή από τους περαστικούς. Αυτό το Σήμα-Μνήμα εμφανίστηκε γύρω στον 7ο αιώνα π.Χ. και διατηρήθηκε μέχρι περίπου τον 6ο αιώνα μ.Χ. Θεωρείται πλέον ως ένα εξέχον λογοτεχνικό είδος. Το πιο σύγχρονο επιτάφιο επίγραμμα που γνωρίζω είναι του Νίκου Γκάτσου και είναι χαραγμένο στην επιτύμβια στήλη που κοσμεί τον τάφο του Μάνου Χατζιδάκι στο κοιμητήρ...

Μα σε κλίνη ανδρός μόλις βρέθηκες, τα λησμόνησες όλα που άκουγες τότε, παιδάκι μικρό, κουρνιασμένο στον κόρφο της μάνας του Άχ Βαυκίδα, καλή μου, τη λήθη η θεά Αφροδίτη κρυφά στην καρδιά σου είχε βάλει. [...] Οι στίχοι της "Ηλακάτης", που θα μας απασχολήσουν στη συνέχεια, προέρχονται από παπυρικό σπάραγμα, που ανακαλύφθηκε το 1929. Στην παρούσα έκδοση χρησιμοποιούμε το κείμενο, όπως παρατίθεται από τον D. L. Page ο οποίος στο εισαγωγικό σημείωμα γράφει σχετικά: "Αυτό το ωραίο απόσπασμα ανήκει στην Ηλακάτη της Ήριννας, ένα ποίημα που γράφτηκε από θλίψη για τον θάνα...