Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η κοινή λογική, η οποία συνέγραψε το παρόν κείμενο, αναλογίστηκε την αναγκαιότητα της μυθογονίας, τη χρησιμότητα και τη βλαπτικότητα του μύθου στις ατομικές και κοινωνικές του συνάφειες. Παρατήρησε πως οι μύθοι ήσαν οι πρώτοι φορείς των γνώσεων, προστέθηκαν στην παράσταση του κόσμου, αναμίχθηκαν στις λέξεις, γέννησαν αισθητικές δυνατότητες στην τέχνη, απέκτησαν δικαιοδοσία στην παιδεία. Παρατήρησε ακόμα τους τρόπους με τους οποίους οι μύθοι άσκησαν παρεμβάσεις στα γεγονότα, αντικατέστησαν αξίες με ομοιώματα, οικοδόμησαν είδωλα. Η κοινή λογική συνάντησε τόσες μορφές του μύθ...

Το παρόν βιβλίο συμπυκνώνει τις προτάσεις του συγγραφέα για τη μύηση των μαθητών στην αισθητική και τα νοήματα της λογοτεχνίας. Ο μύθος οξύνει την φαντασία, δημιουργεί προϋποθέσεις, αντιστροφής της πραγματικότητας και ψυχολογικής ωρίμανσης των μαθητών, αλλά ταυτόχρονα συνιστά ένα αξιόπιστο μέσο για τη διερεύνηση των πολιτιστικών ορίων και την αποδοχή του διαφορετικού, ιδίως στην εποχή μας που τα θέματα της ετερότητας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος. Τα εικονογραφημένα βιβλία είναι βασικός παράγοντας αγωγής πολιτισμού και μόρφω...

O άνθρωπος είναι μια πνευματική ύπαρξη δισυπόστατη: ως φιλόσοφος και φιλαλήθης (homo sapiens) έχει σύζυγο τη λογική που τη σέβεται, και ως φιλόμυθος και μυθώδης (homo fabulosus) έχει ερωμένη τη μυθολογία που τη λατρεύει. Mε αυτήν την ερωμένη έχει πολλούς "εξώγαμους" γόνους: μύθους, μυθεύματα, μυθίδια, μυθύδρια, παραμύθια, κ.ά. Γι' αυτό και χαρακτηρίζεται ως φιλόμυθος, μυθοδίαιτος, μυθόλατρις, μυθοπλάστης, μυθολόγος, μυθογράφος, μυθωδός, μυθομανής...

Αν το παραμύθι με τον συμβολικό του πλούτο ανάθρεψε -και ανατρέφει- γενεές παιδιών, ο μύθος εξέθρεψε λαούς και την ιστορία τους, φτάνοντας σε κορυφαίες στιγμές δημιουργίας μέσω της τέχνης. Ο Φρόυντ από νωρίς κατανόησε τη σημασία του συμβολισμού που εμπεριέχεται στο παραμύθι και τη σύνδεσή του με τον ανθρώπινο ψυχισμό και κουλτούρα. Έτσι, τόσο το παραμύθι, αλλά κυρίως οι αρχέγονοι μύθοι, χρησιμοποιήθηκαν ως φορείς πάνω στους οποίους αναπτύχθηκαν βασικά στοιχεία της ψυχαναλυτικής θεωρίας. Με την πάροδο του χρόνου, μύθος και παραμύθι βρήκαν τη θέση τους στην ψυχαναλυτική διερ...

Από την κυριάρχιση της επιστήμης τον δέκατο έβδομο αιώνα και μετά, έχουμε απορρίψει τη μυθολογία σαν δημιούργημα ενός δεισιδαίμονα και πρωτόγονου νου. Μόλις τώρα πλησιάζουμε σε μια πληρέστερη εκτίμηση της φύσης και του ρόλου του μύθου στην ιστορία του ανθρώπου. Με τις πέντε διαλέξεις που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο ο διακεκριμένος Γάλλος ανθρωπολόγος Claude Levi-Strauss προσφέρει τη γνώση μιαςολόκληρης ζωής αναλωμένης στην ερμηνεία των μύθων και στην προσπάθεια ανακάλυψης της σημασίας που αυτοί έχουν για τη νοητική δύναμη του ανθρώπου.

Ο Robert Segal εισάγει τον αναγνώστη στο πλήθος των προσεγγίσεων στη μελέτη του μύθου, οι οποίες έκαναν την εμφάνισή τους τα τελευταία 200 χρόνια. Οι προσεγγίσεις αυτές προέρχονται από το χώρο της ανθρωπολογίας, της κοινωνιολογίας, της ψυχολογίας, της λογοτεχνικής κριτικής, της φιλοσοφίας και της θρησκειολογίας. Αυτό που τις συνδέει είναι τα ερωτήματα που θέτουν: ποια η προέλευση, ποια η λειτουργία και ποιο το περιεχόμενο του μύθου; Οι θεωρίες διαφοροποιούνται ως προς τις απαντήσεις που δίνουν, καθώς επίσης και όσον αφορά στα ερωτήματα, στα οποία δίνουν έμφαση. Ο Robert...

Η επιστήμη των μύθων: αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος του βιβλίου, αν ο συγγραφέας δεν αισθανόταν υποχρεωμένος να περιορίσει τις φιλοδοξίες του γνωρίζοντας καλά ότι, στο δρόμο που προσπάθησε να ανοίξει, μένει να γίνουν τα πάντα, ή σχεδόν τα πάντα, πριν να έχει κανείς το δικαίωμα να μιλήσει για πραγματική επιστήμη. Γιατί αν, όπως το ελπίζουμε, η γνώση του ανθρώπου κάνει εδώ κάποια πρόοδο, αυτή συνίσταται αποκλειστικά και μόνον σε μια στάση ταπεινοφροσύνης απέναντι στο αντικείμενο, μια στάση που, για πρώτη φορά ίσως, παίρνει τους μύθους "στα σοβαρά". [...] Όπως μαρτυρά κα...

Εάν η πορεία προς το αφηρημένο μπορεί να αποδοθεί στην μυθική σκέψη αντί να θεωρηθεί ότι πηγάζει μόνον από τη σκέψη του μυθολόγου, τότε θα συμφωνήσει ο αναγνώστης ότι υπάρχει ένα σημείο όπου η μυθική σκέψη αυτοϋπερβαίνεται και ατενίζει, πέρα από τις εικόνες που προσκολλώνται ακόμη στην συγκεκριμένη εμπειρία, έναν κόσμο εννοιών αποδεσμευμένων από αυτήν τη δουλεία και των οποίων οι σχέσεις καθορίζονται ελεύθερα: δηλαδή όχι πλέον σε αναφορά προς μία εξωτερική πραγματικότητα, αλλά ανάλογα με τις συγγένειες ή τις ασυμβατότητες που εκδηλώνουν οι μεν απέναντι στις δε, μέσα στην αρ...

Ο δεύτερος τόμος των παραμυθολογικών μελετημάτων περιέχει κείμενα τα οποία περιλαμβάνονται στην Εγκυκλοπαίδεια των μύθων, το μεγαλύτερο εγχειρίδιο της προφορικής αφηγηματολογίας σε παγκόσμια κλίμακα. Στο επίκεντρο της μελέτης του καθηγητή Βάλτερ Πούχνερ είναι μοτίβα και παραλλαγές παραμυθιών του ευρωπαϊκού λαϊκού πολιτισμού, προφορικές παραδόσεις και τύποι που έρχονται από τα βάθη της αρχαιότητας. Αμαρτήματα και εγκλήματα, μαγεία και αναστάσεις νεκρών, χρησμοί, προφητείες και παιχνίδια της μοίρας συμπλέκονται σε μύθους και κύκλους διηγήσεων με βασιλιάδες, ήρωες και δρ...

Από τους αρχαίους Έλληνες ως τους Αζτέκους, οι λαοί σε κάθε γωνιά της Γης δημιούργησαν ένα πλούσιο ψηφιδωτό από ιστορίες, χαρακτήρες και πεποιθήσεις για να εξηγήσουν τα μυστήρια της δημιουργίας, τις δυνάμεις της φύσης και το θάνατο. Η "Μυθολογία των λαών" εξετάζει αρχαίους και σύγχρονους πολιτισμούς και εξερευνά τους μοναδικούς τους μύθους και θρύλους. Μάθετε για ποιο λόγο οι κάτοικοι του νησιού Ράπα Νιούι ξεπούλησαν ιερές απεικονίσεις των θεών τους. Θαυμάστε το Έπος του Γιλγαμές της Μεσοποταμίας. Ανακαλύψτε γιατί οι θεοί των Βίκινγκς επιβιώνουν ακόμη και σήμερα στην αγγλι...

Οι παραδόσεις όλων των λαών επιβεβαιώνουν το διαρκή πόθο του ανθρώπου να βρίσκεται κοντά σ' έναν ιερό χώρο, στο κέντρο του κόσμου, στην καρδιά της πραγματικότητας. Από τις τραγωδίες του Αισχύλου στα έργα του Βάγκνερ, με ενδιάμεσο σταθμό τους θρύλους για το βασιλιά Αρθούρο, το βιβλίο ανιχνεύει τη διαχρονική ανάγκη του ανθρώπου να επικοινωνήσει με το ιερό και να εναρμονίσει τον κόσμο με τον εαυτό του.

Από την ασύνορη λογοτεχνική τύχη του ορφικού μύθου το μελέτημα αυτό απομονώνει εκείνη του τελευταίου επεισοδίου. Η θαλασσοπορία της κεφαλής που τραγουδάει, μιλάει και προφητεύει αντιμετωπίστηκε με νέο ενδιαφέρον στους νεότερους χρόνους, όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε παρακολουθώντας την, όχι μόνο στη λογοτεχνία, αλλά και στις καλές τέχνες. Τι αξιοποιήθηκε από τις παραδηλώσεις της αρχαίας αφήγησης και τι προστέθηκε; Έχουμε κάθε λόγο, ίσως, να πιστεύουμε ότι αναδείχτηκαν νέες παραστάσεις του συμβόλου, όχι όμως το μήνυμα της αρχαϊκής σκέψης σε όλο το βάθος και το εύρος.

Στο βιβλίο αυτό περιέχονται οι εξής επιστημονικές έρευνες του ομότιμου καθηγητή Πανεπιστημίου Ανδρέα Μιχαηλίδη-Νουάρου, που έχει αφιερώσει στα ελληνικά παραμύθια: - Η δομή ενός ελληνικού μύθου. - Η παιδική ψυχή και το παραμύθι. - Ξαναδιαβάζοντας την Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων. (Η αξία του Lewis Carroll ως συγγραφέα). Η δημοσίευση των ερευνών αυτών ανοίγει έναν καινούργιο δρόμο. Οι νέοι ερευνητές μπορούν να τον ακολουθήσουν και να ανακαλύψουν ποιοι ψυχολογικοί παράγοντες επιδρούν στη λαογραφία. Ο Romily Dawkins ξεχωρίζει τα ελληνικά παραμύθια, περιγράφει την ανώτερή του...

Ο μύθος, ως πολυσημικό σύστημα σημασίας υφιστάμενο αλληλοδιάδοχους μετασχηματισμούς, ανάλογα με τα ιστορικά και κοινωνικά δεδομένα κάθε εποχής που σηματοδοτούν το εκάστοτε πλαίσιο αναφοράς του, παρά τις δομικές και μορφολογικές του μεταλλαγές, παραμένει σταθερά ένα ευέλικτο όχημα σημασίας, δια του οποίου η συνείδηση του δημιουργού προβάλλει τις προσωπικές της επιδιώξεις. Αν και αυτές ενδεχομένως αφίστανται κατά πολύ από κάποια ή κάποιες από τις προγενέστερες εκδοχές δια των οποίων ο μύθος μάς έχει παραδοθεί, όμως ενσωματώνονται οργανικά σ' αυτόν, αποτελώντας, με τη σειρά...

Τι είναι οι αρχαιοελληνικοί μύθοι; Τι ξέρουμε γι' αυτούς; Δύο φαινομενικά απλά ερωτήματα στα οποία η συγγραφέας αποπειράται να απαντήσει καταφεύγοντας σε μια μεταθεωρητική επισκόπηση των προσεγγίσεων που προτάθηκαν από τη σύγχρονη επιστήμη της ερμηνείας του μύθου. Από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο γίνεται φανερό ότι η βεβαιότητα που έχουμε για την κατανόηση των παραδοσιακών αφηγήσεων των αρχαίων Ελλήνων κλονίζεται ανεπανόρθωτα. Τίποτα σχετικά με τους μύθους δεν μπορεί να οριστεί με ασφάλεια, ούτε ακόμη τα ειδοποιά τους χαρακτηριστικά. Η αναζήτηση απαντήσεων για τη φύση και την...

Οι εισηγήσεις αυτές έγιναν στη μικρή ημερίδα, που διοργάνωσε η Ανέμη (υπό την αιγίδα του Κοινωνικού Τομέα του Δήμου Πατρέων), ολοκληρώνοντας διήμερο αφιέρωμα με τίτλο: Από τους παραδοσιακούς ήρωες των παιδικών μύθων στα Pocemon (Pocket Monsters) και Digimon (Digital Monsters). Το αφιέρωμα περιελάμβανε επίσης έκθεση ζωγραφικής μαθητών από 35 δημοτικά σχολεία των Πατρών και ευρύτερα της Αχαΐας, προβολές παιδικών ταινιών, προβολή κινηματογραφικού αφιερώματος με 29 διαχρονικούς ήρωες σε χαρακτηριστικές στιγμές τους, ηλεκτρονικά παιχνίδια γνώσης και εικαστικής δημιουργίας με παι...

Η αξιοποίηση σχηματικών ζώων για να καταδειχθούν ζητήματα της ανθρώπινης κοινωνίας είχε ξεκινήσει αρκετά πριν από τα χρόνια του θρυλικού Αισώπου (6ος π.Χ. αιώνας περίπου) και συνεχίστηκε ακόμα και μετά την απόδοση της πατρότητας του (ελληνικού) μύθου ζώων σε αυτόν. Οι μύθοι αυτοί, αυτοτελείς, ως παροιμιακές εκφράσεις, ακόμα και ως έμμεση γραφή με λανθάνον σημαινόμενο, απαντώνται σε πολλές κοινωνικές περιστάσεις. Γι' αυτό ο αισώπειος μύθος γνώρισε -και συνεχίζει να γνωρίζει- ευρύτατη διάδοση, καθώς και μορφολογικές και ειδολογικές παραλλαγές. Στην παρούσα μελέτη, ο μύθος...