Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σε αντίθεση με την αστική σκέψη, που θεώρησε αλαζονικά την κατάρρευση των καθεστώτων του "υπαρκτού σοσιαλισμού" ως το τέλος της ιστορίας και πανηγύρισε για την ολοκληρωτική κυριαρχία του καπιταλισμού, η Οκτωβριανή Επανάσταση, η οποία αποπειράθηκε να οικοδομήσει την εργατική εξουσία, αποτελεί σημείο τομής στην ιστορία και ένα κορυφαίο γεγονός για την ανθρωπότητα, ένα εγχείρημα που, ακόμα και έναν αιώνα μετά, παραμένει αξεπέραστο. Ο παρών συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να υπερβεί τόσο την ισοπέδωση της μετεπαναστατικής σοβιετικής κοινωνίας όσο και την ιδεολογική εξιδανίκευσή τη...

"Δεν αξίζει τον επετειακό εορτασμό χάριν νοσταλγίας η αλλόκοτη εκτύλιξη της πρώτης σοσιαλιστικής επανάστασης στην ιστορία. Το σταθερό μήνυμα του Οκτώβρη διακηρύσσει ότι τα πράγματα άλλαξαν μια φορά, και μπορούν κάλλιστα να αλλάξουν πάλι". Η Ρωσική Επανάσταση του 1917 σημάδεψε με τρόπο ανεξίτηλο τον 20ό αιώνα και επηρέασε με καθοριστικό τρόπο την παγκόσμια ιστορία. Εκατό χρόνια μετά, εξακολουθεί να εμπνέει, να προβληματίζει και να διχάζει. Τον Φεβρουάριο του 1917, εν μέσω αιματηρού πολέμου, η Ρωσία ήταν ακόμη μια αυταρχική μοναρχία. Εννέα μήνες αργότερα, ύστερα από όχι...

Στα τέλη του 18ου αιώνα, η Γαλλική Επανάσταση οδήγησε την αστική τάξη στην πολιτική εξουσία, ολοκληρώνοντας την απελευθέρωση εκείνων των παραγωγικών δυνάμεων οι οποίες θα στήριζαν τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Ο κόσμος άλλαξε δραματικά, όχι όμως σε όφελος των πολλών. Οι αστοί, οι προύχοντες των κολεγίων της "Τρίτης κατάστασης" οι οποίοι πήραν τότε την εξουσία, ήταν περίπου το 3% του πληθυσμού, όσοι ήταν επίσης οι αριστοκράτες και οι ιεράρχες τους οποίους αντικατέστησαν. Στα 1917, μέσα στη δίνη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, μια νέα επανάσταση άλλαξε δραματικά τους όρους...

"Δεν αξίζει τον επετειακό εορτασμό χάριν νοσταλγίας η αλλόκοτη εκτύλιξη της πρώτης σοσιαλιστικής επανάστασης στην ιστορία. Το σταθερό μήνυμα του Οκτώβρη διακηρύσσει ότι τα πράγματα άλλαξαν μια φορά, και μπορούν κάλλιστα να αλλάξουν πάλι". Η Ρωσική Επανάσταση του 1917 σημάδεψε με τρόπο ανεξίτηλο τον 20ό αιώνα και επηρέασε με καθοριστικό τρόπο την παγκόσμια ιστορία. Εκατό χρόνια μετά, εξακολουθεί να εμπνέει, να προβληματίζει και να διχάζει. Τον Φεβρουάριο του 1917, εν μέσω αιματηρού πολέμου, η Ρωσία ήταν ακόμη μια αυταρχική μοναρχία. Εννέα μήνες αργότερα, ύστερα από όχι...

"Στο βιβλίο αυτό η άγνωστη Επανάσταση είναι η ρωσική Επανάσταση· όχι εκείνη που συχνά πραγματεύτηκαν πολιτικοί άντρες και πουλημένοι κονδυλοφόροι, αλλά εκείνη που οι ίδιοι αγνόησαν, αποσιώπησαν ή πλαστογράφησαν: εκείνη που αγνοούμε. Ξεφυλλίστε μερικά βιβλία πάνω στη ρώσικη Επανάσταση. Μέχρι τώρα, σχεδόν όλα γράφτηκαν από ανθρώπους λίγο ως πολύ ιδιοτελείς, από ιδεολογική, πολιτική ή ακόμα και προσωπική άποψη. Ανάλογα με το αν ο συγγραφέας είναι "τσαρικός", "δημοκράτης", "σοσιαλιστής", "σταλινικός" ή "τροτσκιστής", τα πάντα αλλάζουν. Η πραγματικότητα μπαίνει στο καλούπι εκ...

Τα δεκατρία κείμενα αυτού του τόμου συναποτελούν μια ευσύνοπτη παρουσίαση του ιστορικού ρόλου που έπαιξαν οι αναρχικοί και οι μπολσεβίκοι κατά τη μακρόχρονη διαδικασία της Ρωσικής Επανάστασης. Τα πρώτα τρία κείμενα, γραμμένα από δύο ελευθεριακούς πανεπιστημιακούς ερευνητές (ο ένας πολιτικός επιστήμονας και ο άλλος ιστορικός), εξιστορούν τις δραματικές εξελίξεις στις οποίες έλαβαν μέρος ποικίλες τάσεις και ρεύματα των Ρώσων αναρχικών καθώς και το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου αυτές έλαβαν χώρα. Τα υπόλοιπα δέκα κείμενα προέρχονται από εμβληματικές μορφές του διεθνούς...

"Όχι, ο Λένιν και οι σύντροφοί του δεν υπήρξαν ποτέ επαναστάτες. Δεν υπήρξαν τίποτα άλλο παρά ρεφορμιστές, κάπως βίαιοι, που, ως αληθινοί ρεφορμιστές, κατέφευγαν πάντα στις παλιές αστικές μεθόδους. Δεν είχαν την παραμικρή εμπιστοσύνη στην επανάσταση. Δεν την καταλάβαιναν καν." Στην Ρωσική Επανάσταση, ο ελευθεριακός θεωρητικός Βσεβολόντ Μ. Άιχενμπαουμ, ο επονομαζόμενος Βολίν (1882-1945), παρουσιάζει μια συνθετική εικόνα της ιστορίας της Ρωσίας από το 1825 μέχρι το 1934. Με απλά λόγια, αναδεικνύει σε όλη της την έκταση μια πολύπλοκη επαναστατική διαδικασία, της οποίας τα δ...

Όταν αυτό το βιβλίο κυκλοφόρησε σε πρώτη έκδοση το 1986 είχε δύο κύριους στόχους. Οι μελέτες σχετικά με τη Ρωσική Επανάσταση ήταν κατά κάποιον τρόπο άνισες. Οι συγγραφείς είχαν εστιάσει την προσοχή τους στο έτος 1917 ενώ για τις δεκαετίες πριν και μετά την Επανάσταση έδειχναν μειωμένο ενδιαφέρον. Καλύπτοντας την περίοδο από το 1900 έως το 1927, θέλησα να δείξω ότι μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την Επανάσταση διευρύνοντας το χρονολογικό φάσμα της έρευνας. Την περίοδο εκείνη επίσης ήταν δημοφιλές να γράφει κανείς για την πολιτική, τα οικονομικά και την κοινωνία σαν να ήτα...

Το 1917, η εργατική τάξη της Ρωσίας, με επικεφαλής το Κόμμα των Μπολσεβίκων, πραγματοποίησε το "άλμα προς τον ουρανό": Η σοσιαλιστική επανάσταση επικράτησε και, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι εργάτες προχώρησαν στη ριζική αναμόρφωση της κοινωνίας, καταργώντας την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και επαναστατικοποιώντας όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής. Σήμερα, 100 χρόνια μετά, αυτή η πρώτη απόπειρα οικοδόμησης των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής φωτίζει τη σύγχρονη επαναστατική δράση και προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για την πάλη στις σημερινές συ...

Πριν από εκατό χρόνια, τον Οκτώβρη του 1917, έλαβε χώρα στην τσαρική Ρωσία μια γνήσια λαϊκή επανάσταση που κινητοποίησε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι καταπιεσμένοι και εκμεταλλευόμενοι άνθρωποι μιας ολόκληρης χώρας ανέτρεψαν την εξουσία των κυρίαρχων τάξεων. Μια νέα κοινωνική τάξη, η εργατική τάξη, τέθηκε επικεφαλής όλων των ανθρώπων του μόχθου, ήρθε σε πολιτική ρήξη με τις αστικές και τις μικροαστικές δυνάμεις και οικοδόμησε ένα δικό της κόμμα, το Μπολσεβικικό Κόμμα. Το κόμμα αυτό, με κεντρικό ηγέτη τον Λένιν, αποδείχθηκε ι...

Το Γενάρη του 1919 ο 28χρονος Βίκτορ Σερζ, ένας αναρχικός γεννημένος στο Βέλγιο από γονείς ρώσους εξόριστους επαναστάτες, έφτασε στην Πετρούπολη σε μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις του εμφυλίου πολέμου, όταν η επανάσταση έμοιαζε να ψυχορραγεί. Έγινε μέλος του μπολσεβίκικου κόμματος. Δέκα χρόνια μετά άρχισε να γράφει το Έτος Ένα της Ρώσικης Επανάστασης. Το 1917 ήταν μια χρονιά σεισμός για όλον τον κόσμο. Το επίκεντρό του ήταν η Ρωσία. Για πρώτη φορά μετά την "έφοδο στον ουρανό" της Παρισινής Κομμούνας, η εργατική τάξη έπαιρνε το τιμόνι και έβαζε μπροστά το έργο της κοινωνι...

O E. X. Καρ είναι η αδιαμφισβήτητη αυθεντία στην ιστορία της Σοβιετικής Ρωσίας και των πρώτων χρόνων της Σοβιετικής Ένωσης. Η "Ιστορία της Σοβιετικής Ρωσίας", της οποίας συμπυκνωμένη εκδοχή αποτελεί η "Μικρή ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης" υπήρξε προϊόν τεράστιου μόχθου και εξονυχιστικής έρευνας σε πηγές και αρχεία. Ο συγγραφέας θεώρησε χρήσιμο να υπάρξει ένα είδος συνοπτικής εκδοχής του τεράστιου σε όγκο αυτού έργου, το οποίο τον απασχόλησε επί περίπου τριάντα χρόνια, χωρίς συνεχείς αναφορές στις πηγές και χωρίς υποσημειώσεις, προορισμένο κυρίως για το ευρύ κοινό και για...

Η υπεράσπιση της επαναστατικής βίας των καταπιεσμένων δεν έγινε στο επίπεδο μόνο της φιλοσοφίας, αλλά κυρίως σε αυτό της έμπρακτης, υλικής και έμψυχης υπόστασης. Άλλωστε η βίαιη επανάσταση των τριτοκοσμικών λαών είναι ο μοναδικός τρόπος να αποκτήσουν ανεξάρτητη εθνική υπόσταση. Και η βία που έχουν δείξει αυτοί οι "απολίτιστοι" είναι μικρότερη σε ένταση, σε βάθος, σε χρόνο, σε ποιότητα και σε ποσότητα από αυτήν που άσκησε η "Διαφωτιστική" Δύση πάνω σε αυτούς τους λαούς.

Από τον 19ο αιώνα, οι επαναστάσεις είχαν πάντα και μια μνημονική διάσταση: ήθελαν να διασώσουν την ανάμνηση των εμπειριών του παρελθόντος για να τις κληροδοτήσουν στο μέλλον. Ήταν μια στρατηγική μνήμη, θρεμμένη με ελπίδες. Στην αυγή του 21ου αιώνα, αυτή η διαλεκτική μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος έχει πια ραγίσει κι ο κόσμος βρίσκεται εγκλωβισμένος στο παρόν. Η πτώση του κομμουνισμού δεν έθαψε μόνο, μια για πάντα, την απλοϊκή τελεολογία της εξασφαλισμένης προόδου, αλλά σκίασε, για ένα μεγάλο διάστημα, τις επαγγελίες της χειραφέτησης που συνδέονταν μαζί του. Ωστόσο αυτ...

Το καλοκαίρι του 1936 ο φασιστικός στρατός του Φράνκο βρισκόταν σε απελπιστική κατάσταση. Οι δημοκρατικοί καταλάμβαναν τον Ιούλιο τις ζώνες με τη μεγαλύτερη βιομηχανική ανάπτυξη, τον μεγαλύτερο πλούτο και με τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή πυκνότητα στην Ισπανία. Ο ισπανικός λαός νικούσε στους δρόμους και καταλάμβανε στρατόπεδα σε μικρές και μεγάλες πόλεις, επιδεικνύοντας μεγάλο ηρωισμό. Πώς χάθηκε, λοιπόν, η Ισπανική Επανάσταση; Ποιες ήταν οι αιτίες της ήττας; Ήταν τα πολιτικά ή τα στρατιωτικά λάθη που έκριναν την έκβαση του πολέμου; Τα στρατιωτικά λάθη ήταν μόνο απόρροια επι...

Στα 100 χρόνια από το 1917, οι εκδόσεις Red Marks παρουσιάζουν με υπερηφάνεια το βιβλίο του Βικτόρ Σερζ "Έτος Ένα της Ρωσικής Επανάστασης", ένα βιβλίο αναφοράς, για όσες και όσους θέλουν να κατανοήσουν σε βάθος αυτήν την κορυφαία "στιγμή" του 20ού αιώνα, αλλά και τη μετέπειτα εξέλιξη του καθεστώτος στη Ρωσία. Το "Έτος Ένα" έχει πίσω του μια ολόκληρη περιπέτεια. Για πολλές δεκαετίες συκοφαντήθηκε από την "ορθόδοξη" σταλινική πτέρυγα που κυριαρχούσε μέσα στην Αριστερά. Τα αντίτυπά του κατάσχονταν και καταστρέφονταν στη Ρωσία και στην ανατολική Ευρώπη. Η κατοχή ενός τέτοιου...

Ένα μικρό χρονικό των μεγάλων γεγονότων που σχετίζονται άμεσα με τη ρωσική επανάσταση. Η καταγραφή ξεκινά από το 1861 με την κατάργηση της δουλοπαροικίας στη Ρωσία και φτάνει μέχρι το θάνατο του Λένιν, τον Ιανουάριο του 1924. Ταυτόχρονα παρατίθενται αποσπάσματα από κείμενα του Λένιν -που αναφέρονται στις πιο κρίσιμες στιγμές και επιλογές της ανεπανάληπτης συγκυρίας- μαζί με σπαράγματα από "παράλληλες" αναφορές του Τρότσκι, του Στάλιν αλλά και του Μάρτοφ κι άλλων πρωταγωνιστών, καθώς επίσης και τα βασικά σημεία της κριτικής της Λούξεμπουργκ. Φιλοδοξία του συγγραφέα εί...

Στην επετειακή έκδοση, περιέχονται τρεις ενότητες: Μια χρονολογική - ιστορική ενότητα: Με παρουσίαση των κύριων γεγονότων του 1917-1918 που οδήγησαν στην Επανάσταση του Οκτώβρη και ακολούθησαν αμέσως μετά, όπως και μια λεπτό προς λεπτό ιστορική αποτύπωση των στιγμών που εκτυλίχθηκαν το τριήμερο 24, 25 και 26 Οκτωβρίου (6-7-8 Νοεμβρίου με το νέο ημερολόγιο) του 1917 στην Πετρούπολη και αποτέλεσαν τις κορυφαίες στιγμές της νίκης της επανάστασης. Μια πολιτική και θεωρητική ενότητα: Με την παρουσίαση κειμένων που αποτυπώνουν το κλίμα, τις σκέψεις, την τακτική και τις αντι...

Τα κείμενα της παρούσας συλλογής εκδίδονται με αφορμή τα 100 χρόνια από τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης. Έχουν σκοπό να φωτίσουν αρκετές ιστορικές πτυχές της θεωρητικής και της πρακτικής δράσης των μπολσεβίκων και έχουν επιλεγεί με κριτήριο να φέρουν τον αναγνώστη σ' επαφή με αυτήν τη σχετικά λιγότερο γνωστή πτυχή της πάλης των μπολσεβίκων -τη μαχητική τους πείρα. Όπως σε κάθε επανάσταση, έτσι και στην Οκτωβριανή Επανάσταση διαμορφώθηκε επαναστατική ιδεολογία και επαναστατικές αποφάσεις, αλλά και μια δύναμη αποφασισμένων ανθρώπων ν' αγωνιστούν με κάθε τρόπο και όποιο...

Το τελευταίο μείζον έργο που δημοσίευσε ο Μάρεϋ Μπούκτσιν -κορυφαίος στοχαστής αλλά και ακτιβιστής του αναρχισμού, του κομμουναλισμού και της κοινωνικής οικολογίας- είναι η τετράτομη αυτή ιστορία των επαναστατικών κινημάτων που εκδηλώθηκαν στην Ευρώπη και την Αμερική κατά τους νεότερους χρόνους, ιδωμένη μέσα από το πρίσμα της ελευθεριακής δυναμικής τους. Η πρωτότυπη αυτή προσέγγιση φέρνει στην επιφάνεια ένα ευρύτατο φάσμα νέων ή παραγνωρισμένων υλικών σχετικά με το κοινωνικό υπόβαθρο και τη λαοκρατική προοπτική των μεγάλων επαναστάσεων. Διασώζει έτσι από την ιστορική αμνησί...