Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο αυτό προτείνει μια πρωτότυπη και κατανοητή από όλους προσέγγιση των βασικών ερωτημάτων της βιοηθικής. Κεντρικό ερώτημα, από το οποίο απορρέουν όλα τα άλλα, είναι αυτό που αφορά την υπόσταση του ανθρωπίνου εμβρύου· ή μάλλον την απουσία υπόστασης, σε τέτοιο βαθμό ώστε η πρώτη εβδομάδα της ζωής να είναι εκτεθειμένη σε κάθε είδους αμφισβήτηση. Καθώς το ανθρώπινο πλάσμα αναπτύσσεται συνεχώς από την αρχή του, από τη σύλληψή του, δεν ζητά τίποτε άλλο παρά να συνεχίσει τη ζωή του, θα λέγαμε ότι είναι υποχρεωμένο από τη φύση. Άρα οι αντι-εμφυτευτικές διαδικασίες δεν...

Η εργασία αυτή, που έχει τον υπότιτλο «Ζητήματα Κλινικής Ηθικής: Οι θέσεις της Εκκλησίας σε σχέση με το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα», είναι διπλωματική. Αποτελεί το επιστέγασμα μιας εργώδους προσπάθειας στα πλαίσια του διετούς Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Βιοηθικής, το οποίο παρακολουθήσαμε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Το αντικείμενο των σπουδών αυτών δεν υπήρξε μόνο ενδιαφέρον αλλά και γόνιμο. Όσα οι σπουδές αυτές μας πρόσφεραν συνέβαλαν ώστε να βλέπουμε με μάτι επιστημονικό και άκρως ερευνητικό τα προβλήματα της Βιοηθικής, μιας επιστήμης σύγχρονης και πο...

Το κείμενο αποτελεί το καταληκτικό 20ό κεφάλαιο του βιβλίου του J. Glover, "Causing Death and Saving Lives: The Moral Problems of Abortion, Infanticide, Suicide, Euthanasia, Capital Punishment, War and Other Life-or-death Choices" Penguin Books 1990, σ. 286-297.

Η ιατρική ηθική είναι τέκνον της αλματώδους εξέλιξης των επιστημών υγείας και της τεχνολογίας, που σημειώθηκε από το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα. Η τεράστια ανάπτυξη της επιστημονικής γνώσης και της τεχνολογίας στον χώρο της υγείας και η ταχύτητα, επίσης, με την οποία επιτεύχθηκε, και εξακολουθεί -με μεγαλύτερη ακόμη ένταση- να συντελείται η εξέλιξη αυτή, είχαν ως αποτέλεσμα αφενός μεν να οξυνθούν παραδοσιακά προβλήματα που σχετίζονται με το αγαθό και την ποιότητα της ζωής, αφετέρου δε να προστεθούν σε αυτά καινούρια σχετικά ζητήματα έτσι, ώστε η παραδοσιακή ηθική να μη...

Στο τεύχος αυτό περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις της στρογγυλής τράπεζας του Ομίλου Μελέτης Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής με αντικείμενο τα "Βλαστοκύτταρα", η οποία εντάχθηκε στο 5ο Επιστημονικό Συνέδριο της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ (ΕΣΙΣΑΠΘ / 2-5 Α-πριλίου 2009). Εισηγητές ήταν οι Βασίλειος Ταρλατζής, καθηγητής ιατρικής ΑΠΘ, με θέμα "Οι ιατρικές εξελίξεις στο θέμα των στελεχιαίων κυττάρων (βλαστοκυττάρων)", Έφη Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, καθηγήτρια νομικής ΑΠΘ, με θέμα "Βλαστοκύτταρα: Νομικά ζητήματα και νομοθετικές προβλέψεις", και Λέανδρος Λεφάκης, διδάσκων στο Πανεπιστήμιο...

[...] Εν προκειμένω η θέση της Ορθόδοξης Θεολογίας είναι σαφής: η Βιοηθική είναι όντως προσωπική επιστήμη. Και "αν η αλήθεια δεν μας αποκαλυφθεί και δεν μας καθοδογήσει προσωπικά, θα παραμένουμε πάντοτε χαμένοι μέσα σε μία ποικιλομορφία ηθικών και θρησκευτικών απόψεων, με την έννοια ότι δεν θα ξέρουμε ποιοι κανόνες πρέπει να κυβερνούν". Έτσι οι απαντήσεις δεν θα αναπαύουν, αλλά θα κουράζουν, δεν θα αποφορτίζουν, αλλά θα φορτίζουν, δεν θα ξεμπερδεύουν, αλλά θα μπερδεύουν περισσότερο. Ο μακαριστός άγιος Εφέσου, παρόλο που δεν ήταν βιοηθικός, μέσα από τα κείμενά του παρουσιάζ...

[...] Η βιοηθική είναι το καταστάλαγμα της πείρας και της σκέψης μερικών "προβληματισμένων" ανθρώπων. Έχει ως σκοπό να καταθέσει τους προβληματισμούς αυτούς και να τους εντάξει στο πλαίσιο ορισμένων, γενικά αποδεκτών, ηθικών αρχών, με σκοπό όχι μόνο να συμβουλεύσει αλλά και να προστατεύσει και να κατοχυρώσει νομικά τον καθένα μας από αυθαιρεσίες και κακή χρήση της ιατρικής και της βιοτεχνολογίας από τυχόν ασυνείδητους επιστήμονες. Η τελική απόφαση, όμως, θα είναι στα χέρια μας. Κανείς δε θα μας επιβάλλει τη δική του ηθική, πίστη και κοσμοθεωρία, εάν, έχοντας γνώση του προβλ...

Το παρόν κείμενο πραγματεύεται την ηθική διάσταση των προσφάτων εφαρμογών και προοπτικών των βιοϊατρικών επιστημών, μεταξύ των οποίων είναι η ανθρώπινη κλωνοποίηση (αναπαραγωγική και θεραπευτική), η γενετική διάγνωση και η διάθεση γενετικών πληροφοριών, η γονιδιακή θεραπεία, η χρήση βλαστικών κυττάρων αλλά και η, πιο καθιερωμένη ήδη, τεχνητή γονιμοποίηση. Το ευρύ πρόβλημα του ευγονισμού διατρέχει όλα τα παραπάνω. Εξετάζονται επιχειρήματα των δύο μεγάλων σχολών σκέψης της σύγχρονης ηθικής φιλοσοφίας, της συνεπειοκρατικής (και ειδικώς του ωφελιμισμού) και της δεοντοκρατικής,...

Η εναρμόνιση πίστης και ζωής είναι ένα διαρκές έργο για κάθε Εκκλησία, κάθε τόπου και καιρού. Συνεπάγεται διαρκή αυτοεξέταση και επαναπροσανατολισμό της ζωής μας, των σκέψεων και των ενεργειών μας, μέσα από το πρίσμα της μυστηριακής ζωής. Το πεδίο της ηθικής, σύμφωνα με τη Χριστιανική οπτική, αφορά ακριβώς σ' αυτή τη σύνδεση πίστης και ζωής. Είναι η εφαρμογή της αποκεκαλυμμένης αλήθειας σε καταστάσεις -συχνά πολύπλοκες και ασαφείς- της καθημερινής μας ζωής. Κι αυτή η σύνδεση δεν είναι πάντα προφανής ούτε εύκολη. Είναι άλλο πράγμα να εφαρμόσεις το «Ου κλέψεις» στο χώρο της δ...

Ποια θέματα πρέπει να αγκαλιάζει η Βιοηθική, για να αποτελεί την πειστική πηγή μιας νοηματοδοτημένης Ηθικής; Ποιες είναι οι ρίζες της κοσμικής Βιοηθικής και γιατί απέτυχε να προσφέρει αυτό που η χριστιανική ηθική σκέψη κάποτε διασφάλιζε; Μπορεί η Βιοθική ως ανθρώπινο εγχείρημα να ανταποκριθεί στην ανεξάντλητη ανθρώπινη πείνα και δίψα για γνώση και επίλυση προβλημάτων, που απασχολούν την ανθρωπότητα από καταβολής κόσμου; [...] Σ' αυτά και σε πολλά άλλα ερωτήματα επιχειρεί να δώσει απάντηση το έργο του H.T. Engelhardt Τα θεμέλια της βιοηθικής και με αυτή την ελπίδα οι εκ...

Η έρευνα στον χώρο της ιατρικής και ιδιαίτερα της ιατρικής τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια πυροδότησε ραγδαίες εξελίξεις στο πεδίο των εφαρμογών της βιοϊατρικής τεχνολογίας. Οι εξελίξεις αυτές μαζί με τα ηθικά ερωτηματικά που ανέκυψαν, έφεραν στο προσκήνιο τη βιοηθική, αναγκάζοντας τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες να συστήσουν επιτροπικές βιοηθικής και να δώσουν στη δημοσιότητα κείμενα με θέσεις για διάφορα θέματα. Το παρόν πόνημα αποσκοπεί στο να καλύψει το κενό που παρατηρείται στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με τη συστηματική παρουσίαση των επισήμων θέσεων της Ο...

Οι ραγδαίες εξελίξεις στις βιολογικές επιστήμες και η αντίστοιχη ανάπτυξη της βιοηθικής τις τελευταίες δεκαετίες επηρεάζουν πια σε βάθος και το δίκαιο. Μια πλειάδα ρυθμίσεων του νομοθέτη αλλά και αποφάσεων του δικαστή, στο άγνωστο έως πρόσφατα πεδίο της τεχνολογικής διαχείρισης της ζωής, έχουν οδηγήσει στη διαμόρφωση αυτού που ονομάζεται «βιοδίκαιο». Πρόκειται στην πραγματικότητα για έναν νέο, ιδιαίτερα δυναμικό και κυρίως «ανοιχτό» κλάδο, με χαρακτηριστικά την αναγκαία συνεργασία των κλασικών νομικών ειδικοτήτων αλλά και τη διαρκή επικοινωνία με άλλες επιστήμες, θετικές κα...

Οι αντιλήψεις γύρω απ' την ευθανασία παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές τόσο σε ατομικό επίπεδο, όσο και ανάμεσα σε διαφορετικά έθνη, θρησκείες και πολιτισμούς. Στη διαδρομή του χρόνου, το θέμα έχει αναλυθεί διεξοδικά από φιλοσόφους, κοινωνιολόγους, νομικούς και θεολόγους, αλλά και έχει φορτιστεί συγκινησιακά από δημοσιογράφους, λογοτέχνες και σκηνοθέτες. Οι γεωγραφικές διαφορές στη νομοθεσία και οι μεταβολές που έχουν, κατά καιρούς, επέλθει στη σχετική ορολογία κάθε άλλο παρά έχουν συμβάλλει στη διάλυση της σύγχυσης. Το βιβλίο του Tom Beauchamp "Intending death" σ' αυτό ακρι...

Η αλματώδης ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας και της γενετικής επιτρέπει στον άνθρωπο να παρεμβαίνει καθοριστικά στη φύση του. Τέτοιου είδους "επεμβάσεις" εγείρουν αμείλικτα βιολογικά, κοινωνικά, νομικά, πολιτικά, θρησκευτικά και οικονομικά ερωτήματα τα οποία επιζητούν σαφείς απαντήσεις· η ευθύνη για τις αποφάσεις είναι βαρύτατη και η διεπιστημονική γνώση της Βιοηθικής είναι αναγκαία και επιβεβλημένη. Ποια είναι τα "δικαιώματα" κατά την έκτρωση; Πώς σχετίζεται η ευθανασία με την αυτονομία; Γνωρίζουμε την ηθική διάσταση της αυτοκτονίας; Τι είδους σχέση έχει ένας γιατρός με τον α...

Η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος εκτύπωσε και κυκλοφορεί σ' ένα τεύχος τα επίσημα κείμενα της Επιτροπής επί θεμάτων βιοηθικής της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για τα θέματα των μεταμοσχεύσεων, της ευθανασίας και της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Στην εισαγωγή του τεύχους αναφέρεται: "Η Εκκλησία της Ελλάδος, ύστερα από πολλή σκέψη, μακρόχρονη επεξεργασία, μεθοδική θεολογική μελέτη, κατανόηση των λεπτομερειών, ανταλλαγή απόψεων και επιμελημένη προσπάθεια της αρμόδιας επί θεμάτων βιοηθικής Επιτροπής της Ιεράς Συνόδου, κατέληξε σε τρία γνωμοδοτικά...

Το βιοτεχνολογικό επίτευγμα, και συγκεκριμένα η Γονιδιακή θεραπεία (στο εξής Γ.Θ.), αποκτούν την οριστική τους μορφή, όταν το γονιδίωμα προσαρμόζεται στους χειρισμούς της θεραπευτικής του αποκωδικοποίησης. Τίθεται, λοιπόν, εύλογα το ερώτημα: καταστρέφεται, χάνεται και διασκορπίζεται κάτι από την γενετική μας ιδιοσυστασία όταν η Γ. Θ. ασκεί το κλινικό της έργο; Εάν η απάντηση είναι καταφατική, για ποια απώλεια πρέπει να συζητήσουμε; Εδώ ακριβώς έγκειται ο σκληρός πυρήνας του βιοηθικού στοχασμού. Αυτό που χάνεται είναι ο φυσικός συμβολισμός των γονιδίων ο οποίος δεν αντιστοι...

Η Βιοηθική είναι αναγκαστικός καρπός της έντονης και ηθικά ανεξέλεγκτης δραστηριότητας της ιατρικής επιστήμης που με τη βοήθεια της τεχνολογίας υπόσχεται, και εν μέρει πραγματοποιεί, την αλλαγή βασικών ιατρικών δεδομένων, που από τη μία πλευρά γεμίζουν ελπίδες για την υπέρβαση της ασθένειας και της φθοράς και από την άλλη τρομοκρατούν άτομα και κοινωνίες για όσα αρνητικά μπορούν να επιφέρουν. Η Ιατρική δεν αποσκοπεί πλέον στη διερεύνηση των μυστικών ή και τη θεραπεία των αδυναμιών της ζωής, αλλά στη σκόπιμη δημιουργική παρέμβαση, παρέχοντας το δικαίωμα σε κάποιους να κάν...

Τα τελευταία χρόνια, η βιολογία μας καλεί, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές μας ευαισθησίες, να επανεξετάσουμε τη σχέση ανάμεσα στην κληρονομικότητα και στο περιβάλλον. Βιολόγοι και φιλόσοφοι καλούνται να συνεργαστούν σε θέματα βιοηθικής που επιτακτικά ζητούν απάντηση. Ο φιλόσοφος Luc Ferry και ο βιολόγος Jean-Didier Vincent καταπιάνονται με το δύσκολο εγχείρημα να διατυπώσουν με τρόπο απλό και παιδαγωγικό, πλέον θεμελιώδη και ενδιαφέροντα ζητήματα του κλάδου τους σε μια κοινή βάση γνώσεων. Καρπός του εγχειρήματος αυτού είναι η απάντηση στο ερώτημα για τη θέση του ανθρώπου μέ...

Στην κοσμική αντίληψη των μεταμοσχεύσεων επιδίωξη είναι η εξεύρεση μοσχευμάτων. Στην Ορθόδοξη θεολογική σκοπός είναι η δημιουργία "πλησίον". Η πρώτη ψάχνει για αριθμούς· η δεύτερη για "αλλήλων μέλη". Οι μεταμοσχεύσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν μοναδική ευκαιρία ώστε αυτό το "κοινωνείν αλλήλοις και χρήζειν αλλήλων" να βρει την απόλυτη έκφρασή του στην ζωή μας, το δε "ομόφυλον" την επαλήθευσή του. Κάθε κίνηση αγαπητικής προσφοράς σώματος και ζωής, υπό οιανδήποτε μορφή, είναι κίνηση "συγκόλλησης" της διασπασμένης από την φιλαυτία και τον εγωισμό ενότητος και αληθούς κοινωνί...