Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μια ξεχωριστή συλλογή δοκιμίων γραμμένων κατά τη διάρκεια της μεταβατικής φάσης και μετά την πτώση των καθεστώτων του "υπαρκτού" σοσιαλισμού από τον Βάτσλαβ Κλάους, σημερινό Πρόεδρο της Τσεχίας. Στα κείμενα αυτά ο Κλάους επιβεβαιώνει την πίστη του στις αρχές της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς, διατυπώνοντας με σαφήνεια πολλές από τις απόψεις που κυριαρχούν σήμερα στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες.

Γιάννης Σαλλάς. Μαζί του ασχολήθηκε πρωτίστως η λογοτεχνία και μάλιστα μια λογοτεχνία που θεωρήθηκε κομματικά αιρετική πριν καταξιωθεί στις συνειδήσεις των αναγνωστών. Έτσι τον γνωρίσαμε ως Φάνη στις "Ακυβέρνητες Πολιτείες" του Στρατή Τσίρκα. Στη συνέχεια, μέσα από την "ποίηση της ήττας" ακούσαμε το πραγματικό του όνομα. Αισθανθήκαμε τις σιωπές και τα κενά του αριστερού αφηγήματος στην τραγική διαπίστωση του Μανώλη Αναγνωστάκη, σ' ένα ακόμα σπάραγμα στο Υστερόγραφο. "Δεν ήξερε κανείς τους ποιος ήταν ο Γιάννης ο Σαλάς". Αυτό το "κανείς τους", ακολουθούμενο από τη φράση του π...

Ο αντικομμουνισμός σήμερα ως κυρίαρχο στοιχείο της αστικής ιδεολογίας και πολιτικής ενισχύεται από όλες τις πλευρές. Στο στόχαστρο της αντικομμουνιστικής εκστρατείας βρίσκονται ιδιαίτερα οι νέοι και οι νέες που δεν έχουν την ανάλογη ιστορική κοινωνική και πολιτική πείρα. ώστε να μπορούν να κρίνουν και να απορρίψουν τα ψέματα και τις διαστρεβλώσεις. Η πόλη, λοιπόν, ενάντια στις αντικομμουνιστικές θεωρίες, η υπεράσπιση της ιστορίας του επαναστατικού εργατικού κινήματος, του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και της προσφοράς των σοσιαλιστικών χωρών στον 20ό αιώνα δεν είναι α...

Αν "επαναστατική σκέψη" εξακολουθεί να σημαίνει κάτι, πιστεύω, δεν έχει μπροστά της αυτή άλλο δρόμο ανάπτυξης και καρποφορίας από το να άρει τη νοηματική διαφορά, ιστορικά προσδιορισμένη από συνθήκες οι οποίες έχουν ήδη αρθεί, μεταξύ των όρων. Αναρχισμός είναι μια ορισμένη ερμηνεία, η μόνη ορθή κατά την έννοιά του, όπως θα μπορούσε εύκολα να δειχθεί, του κομμουνισμού· κομμουνισμός είναι το ουσιώδες περιεχόμενο του αναρχισμού: θα μπορούσαν να παραμείνουν ως νοηματικές αποχρώσεις του συγκεκριμένου μετακαπιταλιστικού οράματος με ειδική έμφαση στην πολιτική διάσταση της αυτονομ...

Αντλώντας υλικό από την επιστημονική ημερίδα και την έκθεση που διοργάνωσε το Ίδρυμα της Βουλής τον Οκτώβριο του 2018, στενή κι’ αδιάβατος, τραχεία η οδός - Νίκος Πλουμπίδης, 1902-1954, ο τόμος παρουσιάζει μια σύνθετη εικόνα του Πλουμπίδη μέσα από την πολιτική δράση του καθώς και μέσα από τις διαπροσωπικές του σχέσεις. Ο Χάρης Αθανασιάδης αναφέρεται στην πρώιμη συνδικαλιστική του δράση από τη θέση του δασκάλου, ενώ ο Γιώργος Μαργαρίτης στην οργάνωση της γενικής απεργίας ενάντια στην πολιτική επιστράτευση στις 5 Μαρτίου 1943. Η Ιωάννα Παπαθανασίου μιλά για τη ζωή στην πόλ...

Η παρούσα μικρή έκδοσή μας, που πραγματοποιείται στην έναρξη της δέκατης δεκαετίας ζωής και δράσης του ΚΚΕ, εντάσσεται στις δραστηριότητές μας για την ανάδειξη και προβολή κορυφαίων στιγμών και μορφών του ΚΚΕ, του λαϊκού κινήματος. Στην περίπτωση του Νίκου Μπελογιάννη, εκφράζονται πολύ χαρακτηριστικά και συμβολικά η σκληρότητα της ταξικής πάλης, το ανειρήνευτο της σύγκρουσης με τις αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις, η ηθική και πολιτική υπεροχή του επαναστατικού κόμματος και των ιδεών του, του κομμουνιστή λαϊκού αγωνιστή, μέλους και στελέχους του. Σε συνθήκες σαν τ...

Το τραγικό έτος 1937 για εκατομμύρια ανθρώπους, όταν κάθε βράδυ απήγαγαν από τις εστίες τους αθώους πολίτες, στη Μόσχα κυκλοφορούσε από στόμα σε στόμα μια ιστορία. Στη διαβόητη φυλακή της Λιουμπιάνκα, στο άλλοτε μέγαρο της ασφαλιστικής εταιρείας «Ρωσία», είχε κληθεί ένας ηλικιωμένος καθηγητής πανεπιστημίου. Ο ανακριτής με τη συνηθισμένη κίνηση κατηύθυνε στο πρόσωπό του το φως της λάμπας του γραφείου, και μηχανικά τον ρώτησε: - Κατηγορούμενε, αναγνωρίζεις την ενοχή σου; Ο αξιοσέβαστος επιστήμονας απόρησε: - Πώς είναι δυνατόν εγώ να είμαι κατηγορούμενος; Το πολύ να είμαι ύ...

Μέσα στην τερατώδη σύγχυση της σύγχρονης ζωής, που ελάχιστα την συγκαλύπτει η εύρυθμη λειτουργία του οικονομικού και κρατικού μηχανισμού, το άτομο προσκολλάται απελπισμένο στην συλλογικότητα. Νομίζει ότι μόνον οι μεγάλες συλλογικότητες μπορούν να το βοηθήσουν, και είναι υπερπρόθυμο να αποποιηθεί την προσωπική του ευθύνη: θέλει μόνο να υπακούει. Έτσι, χάνεται το πολυτιμότερο αγαθό από όλα: η συμβίωση των ανθρώπων· ο άνθρωπος ως πρόσωπο παύει να είναι το ζωντανό μέλος της κοινωνίας και γίνεται μια βίδα στην "συλλογική" μηχανή.

... Παρακολουθώντας αυτόν τον υπερδραστήριο, όσο και πολυδιασπασμένο χώρο, με τις κάθετες και απόλυτες εσωτερικές αντιπαραθέσεις, πολύ δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί το πώς αυτή η κατάσταση διαμορφώθηκε αρχικά. Να καταννοήσει, δηλαδή, ότι οι διασπάσεις και οι σκληρές συγκρούσεις της μετεμφυλιακής περιοδου, έγιναν ανάμεσα σε ανθρώπους που είχαν υπάρξει σύντροφοι για χρόνια, είχαν πολεμήσει μαζί, είχαν μοιραστεί το ίδιο κελί και το ίδιο πιάτο φαΐ, είχαν βαδίσει μαζί τους δρόμους της προσφυγιάς, ή της παρανομίας, είχαν χάσει τους ίδιους φίλους. Αυτή η σχέση ζωής ήταν...

Ρόζα Λούξεμπουργκ: ηγετική φυσιογνωμία του σοσιαλιστικού κινήματος και μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της μαρξιστικής διανόησης του 20ού αιώνα. Ο Λούκατς τη χαρακτήρισε "μία ιδιοφυία της διαλεκτικής" και ο Λένιν διείδε ότι η ζωή και το έργο της "θα αποτελέσει ένα πολύ χρήσιμο μάθημα στην εκπαίδευση πολλών γενιών Κομμουνιστών". Σε αυτό το βιβλίο, η Έλεν Σκοτ επιμελείται και παρουσιάζει δύο από τα σημαντικότερα έργα της Ρόζα Λούξεμπουργκ: "Μεταρρύθμιση ή επανάσταση" και "Η μαζική απεργία". Η διεισδυτική σκέψη και η χαρακτηριστικά παθιασμένη πένα της Λούξεμπο...

Ο τίτλος της μελέτης αυτής φαίνεται στην αρχή εκπληκτικός. Κοινωνική μεταρρύθμιση ή επανάσταση; Είναι λοιπόν δυνατό η σοσιαλδημοκρατία νάναι εναντίον της κοινωνικής μεταρρύθμισης; Ή μήπως αντιπαρατάσσει την κοινωνική επανάσταση, την ανατροπή του υπάρχοντος καθεστώτος, στην κοινωνική μεταρρύθμιση; Όχι βέβαια. Για τη σοσιαλδημοκρατία ο καθημερινός πρακτικός αγώνας για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, για τη βελτίωση της θέσης του εργαζόμενου λαού και μέσα στα πλαίσια ακόμη του υφιστάμενου καθεστώτος, για τους σοσιαλδημοκρατικούς θεσμούς, αποτελεί αντίθετα το μοναδικό δρόμο χειραγώγ...

Η παρέλευση δεκαπενταετίας από την πτώση του τείχους του Βερολίνου παρέχει ίσως την ασφάλεια κάποιας απόστασης για μια πρώτη αποτίμηση, όπως έδειξε η πληθώρα των δημοσιευμάτων στον ελληνικό και ξένο Τύπο και οι σχετικές τηλεοπτικές εκπομπές, που το 2004 ήσαν πολυπληθείς και μάλιστα επεκτάθησαν αρκετά πέραν της 9ης του Νοεμβρίου εκείνου του έτους. Μέσα σε αυτό το κλίμα εγγράφηκε και το παρόν αφιέρωμα των "Αναγνώσεων", δηλαδή του ένθετου βιβλίου της "Αυγής", το οποίο διήρκεσε ενάμισι μήνα (31/10/2004 έως 12/12/2004). Όμως, αυτό το αφιέρωμα δεν προέκυψε ως μια "έξυπνη" ιδέα...

Έζησα το μεγαλύτερο μέρος του εικοστού αιώνα, τις μεγάλες του ώρες και τις -αντίστροφες από ό,τι περιμέναμε- ανατροπές του. Παρακολουθώ, ως θεατής πλέον, τη γενιά των νέων του αιώνα που μεγαλώνει μαζί τους. Ωστόσο, δεν ανήκω στους απαισιόδοξους. Αφιερωμένα στη μνήμη του αιώνα που πέθανε είναι αυτά μου τα κείμενα. Ενός αιώνα όπου ο σοσιαλισμός υποσχέθηκε πως θ' αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων σ' όλη τη γη, νίκησε στους πολέμους και ηττήθηκε στην ειρήνη. Για τη γενιά μου ο εικοστός αιώνας ήταν μια τραγωδία που τέλειωσε χωρίς να μας προσφέρει την ποθητή κάθαρση. Γεννημένοι σ...

Οι περισσότεροι ιστορικοί μας λένε ότι ο Λένιν και ο λενινισμός είναι πολύ άσχημα πράγματα. Λένε ότι ο Λένιν κυριάρχησε με έναν δικτατορικό τρόπο πάνω στο ίδιο του το κόμμα και στη συνέχεια πάνω στο κράτος που δημιούργησε η ρωσική επανάσταση. Ο πραγματικός Λένιν όμως ήταν λίγο πιο περίπλοκος. Πάνω από όλα, έπαιξε βασικό ρόλο στην πραγματοποίηση της ρωσικής επανάστασης τον Οκτώβριο του 1917. Η ρωσική επανάσταση, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, προτού στραγγαλιστεί από τον Στάλιν, ανέδειξε τη δυνατότητα ενός διαφορετικού κόσμου, στον οποίο η παραγωγή θα ικανοποιούσε τις ανθρώ...

Το βιβλίο του Τόνι Κλίφ είναι ο δέυτερος τόμος της πολιτικής βιογραφίας του Λένιν. Αρχίζει με την κατάρρευση της Δεύτερης Διεθνούς στην Ευρώπη με το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Τελείωνει με την πρώτη νικηφόρα εργατική επανάσταση. Δείχνει πόσο κρίσιμη ήταν η σχέση των Μπολσεβίκων με την εραγατική τάξη για την τελική έκβαση της επανάστασης. Δείχνει τον Λένιν ν' απευθύνεται στη μαχητική διάθεση των εργατών και να δίνει συγκρούσεις και πολεμικές μέσα στο ίδιο το κόμμα των μπολσεβίκων. Να ενώνει σε μια δύναμη την μαζική επαναστατική συνείδηση, την οργανωμένη δράση τ...

Η Ρωσική Επανάσταση του 1917 ήταν ένα από τα πιο αποφασιστικά και θυελλώδη γεγονότα στην παγκόσμια ιστορία. Κεντρικό ρόλο σ' αυτή την επανάσταση έπαιξε το ρωσικό μποσελβίκικο κόμμα. Σ' αυτό το βιβλίο, ο Τόνι Κλιφ εξετάζει το χτίσιμο του κόμματος των μπολσεβίκων και ιδιαίτερα τη δουλειά ενός από τους κυριότερους αρχιτέκτονές του, του Λένιν. Παρουσιάζει τις μάχες που έδωσε ο Λένιν για να μετατρέψει τις μαρξιστικές ιδέες για τη σοσιαλιστική επανάσταση σε πρακτική καθημερινή δράση και την ακόμα δυσκολότερη μάχη που έδωσε για να μετατρέψει τις απομονωμένες ομάδες μελέτης σε μια...

Σιάτλ, Βαρκελώνη, Γένοβα... Είμαστε μάρτυρες της γέννησης μιας νέας αντικαπιταλιστικής, απελευθερωτικής και αντιπολεμικής πολιτικής; Ποιες είναι οι ρίζες των σύγχρονων αγωνιστών και της πολιτικής των κινημάτων; Το βιβλίο "Κριτικός μαρξισμός" υποστηρίζει πως οι ρίζες τους βρίσκονται στη ζωή και το έργο μιας προηγούμενης γενιάς επαναστατών, όπως ο Σοβιετικός ποιητής Μαγιακόφσκι, ο φιλόσοφος Καρλ Κορς, οι κομμουνιστές ιστορικοί Έντουαρντ Τόμπσον και Ντόνα Τορ, ο Αιγύπτιος σουρεαλιστής Ζορζ Ενέν, οι Αμερικανοί οικονομολόγοι της Νέας Αριστεράς Πολ Μπάραν και Πολ Σουίζι, οι υπ...

[...] Με σαφήνεια γλωσσική καί νοηματική -δείγμα μιας αμετεώριστης σκέψης- αφήνει ο συγγραφέας να φανεί καθαρά η εφαρμοσθείσα από το καθεστώς αληθινά «δαιμονική» μέθοδος, για την επίτευξη της «χρήσεως» των διαφόρων θρησκευτικοεκκλησιαστικών ομάδων και την ένταξή τους σε μια κίνηση για την εμπέδωση του καθεστώτος και την προώθηση των στόχων του. Αυτό σήμαινε όμως την μετατροπή της θρησκείας σε «μέσο για την δημιουργία μιας υλιστικής βάσεως, σύμφωνης με την καθοριστική πλέον μαρξιστική ιδεολογία». Η προοπτική αυτή και η σύμφωνα με αυτήν διαμόρφωση της τσεχοσλοβακικής κοινωνία...