Συγγραφείς - Ερμηνεία και κριτική

Το χρονικό μιας ανυπόταχτης ζωής

Άγκυρα (2006)

Δεκέμβρης του 2004. Όλοι, λίγο πολύ, ετοιμάζονται για τα γιορτινά ψώνια τους και αποφασίζουν για το ρεβεγιόν. Περπατώντας μόνη και παράταιρη στους φωτισμένους δρόμους σκέφτηκα πως δεν γινότανε, θα έκανα και 'γώ ένα δώρο, όχι στον εαυτό μου, αλλά στην αδελφή μου. "Μα η Κωστούλα δεν είναι πια μαζί μας", μου είπε μια εσωτερική φωνή. Πείσμωσα. Σκέφτηκα πως της το είχα υποσχεθεί το πρωί, φεύγοντας από το σπίτι. Μόνο που το δώρο αυτό, το τόσο διαφορετικό, δεν θα ήτανε αποκλειστικά από μένα, αλλά συλλογικό. Έκανα το πρώτο τηλεφώνημα: "Θα 'θελες να γράψεις λίγα λόγια για την...

Ερμηνεύοντας το θεατρικό λόγο του O'Neill

Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη (2006)

Στη θεατρική λογοτεχνία ένα δραματικό κείμενο καθίσταται θέαμα μέσα από την ερμηνεία των ηθοποιών. Στην απειρότητα που συνοδεύει τη θεατρική επικοινωνία και με την αυλαία να χωρίζει τη φαντασία από την πραγματικότητα επικεντρωνόμαστε στο κείμενο και στην αισθητική τάξη που δημιούργησε ο δραματουργός, στις οπτικές και ακουστικές αναπαραστάσεις που κατασκεύασε, για να καθορίσει τις εικόνες, τις έννοιες, τα αισθήματα και τις εμπειρίες που αποτελούν τα στοιχεία ενός συγκεκριμένου προσωπικού βιώματος. Στην παγκόσμια θεατρική λογοτεχνία η περίπτωση του O' Nιλ είναι μοναδική: στ...

Ο Σπύρος Πλασκοβίτης και η τέχνη του συγγραφέα

Εκδοτικός Οργανισμός Π. Κυριακίδη (2007)

Εκείνο που κατά γενική ομολογία έχει γίνει αποδεκτό για τον πεζογράφο Σπύρο Πλασκοβίτη (1917-2000) είναι ότι πρόκειται για έναν δημιουργό που τον διακατείχε το ήθος του ύφους, και ότι στα έργα του συναντάμε πολλά συμβολικά όπως και ποιητικά στοιχεία και χαρακτηριστικά. [...] Σκοπός μου εδώ είναι η διερεύνηση, η αναλυτική συμπόρευση στη δημιουργική διαδικασία και ο προσδιορισμός της υφολογίας του πεζογράφου ή του μυθοποιού, δηλαδή τη ήθος του ύφους και η προσωπική δημιουργική σφραγίδα του συγγραφέα Σπύρου Πλασκοβίτη, όπως ετούτο έχει διαπλαστεί και εμφανιστεί μέσα στα πε...

Λόγος εις Νίκον Γαβριήλ Πεντζίκη

Μυγδονία (2007)

Όταν ο εκδότης Αθανάσιος Καγιάς μου πρότεινε να εκδώσει εκ νέου το βιβλίο μου "Λόγος εις Νίκον Γαβριήλ Πεντζίκη", αισθάνθηκα μια ευφροσύνη. Αναζητώντας κατόπιν την πηγή της ευφροσύνης μου, αναλογίστηκα πως δεν έχει τόση σημασία η σχέση μου με τον Πεντζίκη, όσο η αναζήτηση του νοήματος της σχέσης αυτής μέσα στο χρόνο. Γιατί τι είναι μια συνάντηση αν δεν ξεπερνά τα χρονικά όρια της διάρκειάς της; Όταν δεν συνιστά ένα τοπίο, αλλά υπαγορεύεται από την ανάγκη της στιγμής, ή την ιδιοτέλεια; Τι μπορεί να συνδέει δύο ανθρώπους με εντελώς διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, έστω και αν εμφ...

Ευκαρπίας έπαινος

Πορεία (2007)

Ο ομότιμος καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, τιμάται με το αφιέρωμα αυτό για τη μακροχρόνια, πολύκαρπη και πολύτιμη προσφορά του στην έρευνα και στη διδασκαλία. Η Επιτροπή του Αφιερώματος εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της προς τον ευρύτατο κύκλο των συνεργατών -στους οποίους συγκαταλέγονται και πολλοί παλαιότεροι μαθητές του τιμωμένου- για την πρόθυμη ανταπόκρισή τους με μια συρροή υψηλής ποιότητας συμβολών. [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Η αστρική σκόνη της...

Μυθιστόρημα γυναίκας

Εκδόσεις Παπαζήση (2007)

Μέσα στους αιώνες η γυναίκα συγγραφέας, και ιδιαίτερα η ποιήτρια, φαίνεται να καταδυναστεύεται από ένα "διπλό δεσμό", μια αφόρητη ένταση ανάμεσα στην κοινωνικά προσδιορισμένη "θηλυκότητα" και στις ανάγκες του (θηλυκού) δημιουργικού νου να αρθρώσει τη δική του ερμηνεία του εγώ και του κόσμου. Η θεωρία που θέλει τη Γυναίκα ως το Άλλο (αρνητικό αντίθετο του άντρα) έχει κυριαρχήσει στη δυτική κουλτούρα, κρατώντας τη γυναίκα παγιδευμένη σε μύθους που την έχουν αποστερήσει από μια ανεξάρτητη ύπαρξη και αξία. Οι ποιήτριες του εικοστού αιώνα ξεκίνησαν μια διαδικασία αναθεωρητικ...

Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα

Διάμετρος (2007)

Εξόριστος για πάντα από την ιστορία της "Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του Κ.Θ. Δημαρά, ο Γιάννης Σκαρίμπας καταλαμβάνει, αντίστοιχα, μια παράγραφο δεκαεξίμισι και άλλη μία δεκατρισίμισι αράδων στις ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας του Mario Vitti και του Λίνου Πολίτη, ο οποίος του επέθεσε τον τίτλο του "ιδιότυπου και απροσάρμοστου και στην ποίηση και στην πεζογραφία". Όσον αφορά την σύγχρονή μας "Εισαγωγή στη Νεότερη Ελληνική Λογοτεχνία" του Roderick Beaton, εκεί ο Σκαρίμπας κατάφερε να έχει ελάχιστα μεγαλύτερο εκτόπισμα (δεκαεννέα αράδες). Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση σπανί...

Η τραγωδία της μοντέρνας τέχνης

Έρασμος (2008)

Το κείμενο αυτό του Λούκατς για τον Τόμας Μαν γράφτηκε το 1948. Η μετάφραση στηρίχτηκε στην αγγλική έκδοση "Essays on Thomas Mann" (Merlin Press, 1964) η οποία περιλαμβάνει διάφορες εργασίες που έγραψε ο Λούκατς για τον Τόμας Μαν σε διάφορες εποχές και με διάφορες ευκαιρίες. Το κύριο σώμα του βιβλίου αποτελείται από τα τρία ακόλουθα μεγάλα δοκίμια: Το πρώτο, "Σε αναζήτηση του αστού" γράφτηκε το 1945 και αναφέρεται στην ιδέα του αστικού ανθρώπου όπως διαμορφώνεται και κριτικάρεται στα μυθιστορήματά του "Τόνιο Κρέγκερ", "Οι Μπούντενμπροκς" και "Το Μαγικό Βουνό"· το δεύτερο εί...

Αναφορά σε πρόσωπα και κείμενα

Λεξίτυπον (2009)

Τα μελετήματα αναφέρονται, κυρίως, σε πρόσωπα στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε καλύτερα το έργο τους, αλλά και σε κείμενα αντιπροσωπευτικά των συγγραφέων. Επί πλέον, στο θέμα της νεοελληνικής μας γλώσσας και της κριτικής διαδικασίας. Περιέχονται τα κείμενα: - Έρωτας και θάνατος στο έργο του Διον. Σολωμού - Η Γυναίκα της Ζάκυθος - Λάμπρος Πορφύρας (μια ψυχολογική τομή) - Η αδιαλλαξία του Φώτη Κόντογλου - Προσπάθεια για ερμηνεία της Καβαφικής αξιοπρέπειας - Ξαναδιαβάζοντας τη Μαρία Πολυδούρη - Ο Πολύβιος Δημητρακόπουλος και η αναθεωρημένη διαθήκη του - Η περίπτω...

Η υπόθεση σηκώνει τσιγάρο

Γκιούρδας Β. (2009)

Ο Ίταλο Σβέβο κατά κόσμο - Έκτωρ Σμίτς (1861-1928), ένας από τους πλέον μανιώδεις καπνιστές λογοτέχνες, είναι άξιος αναφοράς και μελέτης για τον παράξενο και εκκεντρικό τρόπο προσέγγισης του καπνίσματος και της γοητείας του τελευταίου τσιγάρου. Αλήθεια, πόσο όμορφο είναι να καπνίζεις ένα τσιγάρο και να λες ότι είναι το τελευταίο και να γεύεσαι εκτός από τον καπνό και "την αίσθηση της νίκης πάνω του και την ελπίδα ενός κοντινού μέλλοντος γεμάτου με δύναμη και υγεία"; Η εικόνα της υπόσχεσης του τελευταίου τσιγάρου και το οριστικό "κόψιμο" της κακής "συνήθειας" είναι μοναδι...

Όταν... η Ζωρζ Σαρή

Εκδόσεις Πατάκη (2009)

Η Ζωρζ Σαρή είναι μια από τις πρωτοπόρες συγγραφείς παιδικών και νεανικών βιβλίων και το έργο της αποτελεί σταθμό στον χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά και για νέους. Έχει αναθρέψει πνευματικά πολλές γενιές παιδιών από τη δεκαετία του 1970 μέχρι σήμερα και θα εξακολουθεί να συμβάλλει στην ολόπλευρη καλλιέργειά τους για πολλά ακόμη χρόνια. Το βιβλίο αυτό περιέχει τα κείμενα των ανακοινώσεων της ημερίδας που οργάνωσε τον περασμένο Μάιο το Εργαστήριο Τέχνης και Λόγου του Τομέα Ανθρωπιστικών Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών με α...

Η Ιταλία του Βασίλη Βασιλικού

Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας (2009)

Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται η σχέση του Βασίλη Βασιλικού με την Ιταλία, όπως αυτή σφυρηλατήθηκε από τη δεκαπενταετή διαμονή του στη Ρώμη (1972-1987), ενώ παράλληλα ανιχνεύονται ιταλικοί αντικατοπτρισμοί μέσα στα έργα του. Ο Βασιλικός γνωρίζει σε βάθος και αποδίδει επακριβώς τον καθημερινό σφυγμό της Αιώνιας Πόλης και αναπλάθει πιστά τις άγνωστες στους πολλούς εικόνες της. Μήπως όμως, και πριν από την εκεί εγκατάστασή του, η Ρώμη αποτελούσε γι' αυτόν ένα ιδεώδες, ένα συμβολικό στόχο, μία καβαφική Ιθάκη; Δεν είναι τυχαίο ότι το 1951, ο δεκαπεντάχρονος τότε Βασιλικός έγραψε...

Ανδρό-γυνες αναγνώσεις

Επίκεντρο (2010)

Ο Πέρσυ Σέλλεϋ είναι ένας από τους σημαντικότερους ρομαντικούς ποιητές. Η έντονη προσωπικότητα του, η σκανδαλώδης ζωή του, ο ασυμβίβαστος ιδεαλισμός του, η αυστηρή κριτική του σε θέματα κοινωνικά, πολιτικά, θρησκευτικά, τον χαρακτήρισαν ως αμφιλεγόμενη φιγούρα της εποχής του και τον ανήγαγαν σε είδωλο για τις μεταγενέστερες γενιές. Η Μαίρη Σέλλεϋ είναι συγγραφέας με ευρύτατο έργο που περιλαμβάνει μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά κείμενα, δοκίμια, βιογραφίες και ταξιδιωτικές εντυπώσεις. Το μυθιστόρημα όμως που την έκανε διάσημη είναι το Φράνκενσταϊν. Οι δύο συγγραφ...

Εποχές της κριτικής

Μανδραγόρας (2010)

Οι "Εποχές της Κριτικής" περιέχουν κεφάλαια από την ιστορία της κριτικής και προβάλλουν τα στάδια που ακολούθησε ο ελληνικός στοχασμός για να ορίσει τη λογοτεχνία. Εστιάζουν σε κριτικούς διαλόγους και πραγματεύσεις θεμάτων που βρέθηκαν στο κέντρο του ενδιαφέροντος της εποχής τους, στο χρονικό διάστημα μιας εκατονταετίας περίπου, από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα μέχρι την περίοδο του μεσοπολέμου. [...] Μια πρώτη περίοδος "συζήτησης" που απασχολεί την παρούσα έκδοση, στο πρώτο μέρος, τοποθετείται στην εποχή που αρχίζει να αρθρώνει τον κριτικό της λόγο η νέα γενιά λογοτε...

Το πνεύμα ως πάθος

Ύψιλον (2010)

«Το πάθος του πνεύματος», στο όποιο εστιάζονται τα δύο δοκίμια της Σούζαν Σόντακ για τον Αρτώ και τον Κανέττι υπήρξε η αφορμή που μας οδήγησε στην παρουσίασή τους. Εν συνεχεία, βέβαια, ο συσχετισμός και η παράλληλη ανάγνωσή τους αναδεικνύουν τις διαφορές μάλλον παρά τις ομοιότητες των δύο αυτών ιδιόρρυθμων συγγραφέων του 20ού αιώνα. Το στοιχείο που φαίνεται να τους ενώνει, το «πάθος του πνεύματος», οδήγησε τη γραφή του καθενός τους, το θεατρικό, δοκιμιακό και ποιητικό διάβημα του πρώτου και την αφήγηση του δεύτερου, σε διαφορετικούς δρόμους. Ο Αρτώ θέλησε μέσω ενός δικού το...

Η διάπλαση των Ελλήνων: Αριστοτέλης Π. Κουρτίδης (1858-1928)

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών (2011)

[...] Ο Αριστοτέλης Κουρτίδης που αναδύεται από το έργο είναι μια πνευματική φυσιογνωμία πολύ πιο σύνθετη από τον Αιμίλιο Ειμαρμένο της "Διάπλασης των Παίδων". Βλέπουμε έναν φορέα των παιδαγωγικών αντιλήψεων της γερμανικής ανθρωπιστικής επιστήμης των χρόνων της μεγάλης ακμής και επιβολής της γερμανικής παιδείας σε ολόκληρη την Ευρώπη, έναν κληρονόμο των ιδεών του Διαφωτισμού που αναζητά τη μέθοδο διάπλασης της πνευματικής προσωπικότητας των νέων σε μια εποχή ρομαντισμού και εθνικιστικών εξάρσεων με βάση τις ανθρωπιστικές αξίες και την καλλιέργεια της κοινωνικής συνείδησης....

Ρολάν Μπαρτ: Το επάγγελμα του συγγραφέα

Opportuna (2012)

Για ποιον λόγο ο Ρολάν Μπαρτ; Ίσως αυτό να είναι και το ερώτημα στο οποίο επιχειρεί να απαντήσει τούτο το βιβλίο. Καθώς έχουν περάσει περισσότερα από τριάντα χρόνια από τον θάνατο του Μπαρτ, όπως επίσης και από τον αφανισμό μιας ολόκληρης γενιάς τα χρόνια που ακολούθησαν -μια γενιά η οποία έδωσε ένα καινούργιο νόημα στην πράξη του στοχασμού- το ερώτημα δεν μπορεί να θεωρηθεί άκαιρο. Ερώτημα όχι μονάχα αναγκαίο αλλά και θελκτικό, με ιδιαίτερη βαθύνοια. "Ρολάν Μπαρτ, Το επάγγελμα του συγγραφέα", τρεις άξονες ανάγνωσης του Μπαρτ "Αναμνήσεις μιας φιλίας", ένα αυτοβιογραφικό...

Ο Αλμπέρ Καμύ και η εποχή του

Οδός Πανός (2012)

Πρόλογοι που κατευθύνονται από το περιεχόμενο του βιβλίου είναι άνευ σημασίας. Τα γνωρίσματα του καλού δοκιμιακού λόγου γίνονται σχεδόν άμεσα αντιληπτά στο εξασκημένο μάτι: ευθυβολία, συστηματικότητα, σύνθεση, εποπτικότητα και ανάλυση- καλλιέπεια. Και αυτά είναι στην πραγματικότητα τα απαραίτητα ζητούμενα από τον αναγνώστη για να διαβάσει μια μελέτη. Και αν ο μελετητής έχει να μας προτείνει κάποια καινούργια θεώρηση του αντικειμένου του, αυτό εναπόκειται στον αναγνώστη να το ανακαλύψει, γιατί ένα βιβλίο είναι κυρίως ένα δώρο που περιμένει να ανοιχτεί. Αν πάλι όχι, δεν θα έχ...

Η υπόθεση σηκώνει τσιγάρο

Πεδίο (2012)

Ο Ίταλο Σβέβο (κατά κόσμον Έτορε Σμιτς, 1861-1928), ένας από τους πλέον μαιώδεις καπνιστές λογοτέχνες, είναι άξιος αναφοράς και μελέτης για τον παράξενο και εκκεντρικό τρόπο προσέγγισης του καπνίσματος και της γοητείας του τελευταίου τσιγάρου. Η εικόνα της υπόσχεσης του τελευταίου τσιγάρου και το «οριστικό» κόψιμο της κακής "συνήθειας" είναι μοναδικά, αφού ο καπνιστής, έχοντας κάνει όλων των ειδών τους όρκους, καταφεύγει ίσως στον πλέον πρωτότυπο: Σήμερα Κυριακή 21 Μαρτίου 1897, ώρα 12.00 ακριβώς Ο Έτορε Σμιτς, αφού εξάντλησε όλα τα είδη όρκων, ορκίστηκε με ευλάβει...

Άξιον και δίκαιον

Ξυράφι (2013)

Το πώς και το γιατί ο Κώστας Ζουράρις κατατάσσεται, ως εις εκ των σκυταλοδρόμων στην ομάδα, η οποία διαχρονικά - με πρώτο τον Όμηρο-, διαμόρφωσε και μεταφέρει την ταυτότητα του ελληνικού πολιτισμού καθώς και τον τρόπο σκέψης και δράσης της καθ’ ημάς Ανατολής, αναλύεται - μέσα από το έργο του Κώστα Ζουράρι - σε αυτό το βιβλίο. Επειδή η σκέψη ενός φιλοσόφου, συμβαδίζει με τη δράση του και αυτή η συνέπεια - σκέψης και δράσης - απουσιάζει παγκοσμίως σήμερα - με σπάνιες εξαιρέσεις, όπως αυτή του Κώστα Ζουράρι-, στο βιβλίο αυτό η πνευματική δημιουργία, συνοδοιπορεί με τη δράση μέ...

Συνολικά Βιβλία 53
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου