Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η επίσκεψη στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης μοιάζει με μια μετακίνηση σε μια αιώνια διάσταση, στην οποία τα βασικά περιστατικά του βιβλίου της Εξόδου συγκλίνουν με ένα ιδιαιτέρως παραμελημένο στοιχείο του Χριστιανισμού: την ιστορία των ερημιτών μοναχών, που ζούσαν στις μεσανατολικές ερήμους. Είναι, επίσης σαν μια εκ νέου επίσκεψη στην ιστορία του Ισλάμ και των σταυροφοριών. Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, ένα απομονωμένο προπύργιο της μοναστικής ζωής χαμένο μέσα στην Έρημο του Σινά, διαφυλάσσει ανεκτίμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς και μυστήρια της πίστης. Αυτός ο τ...

[...] Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται συνολικά σαράντα επτά μελέτες, που αναφέρονται σε ποικίλα θέματα της χριστιανικής και κοσμικής εικονογραφίας, οι οποίες χρονικά εκτείνονται από το 1922 έως το 1979. Από το σύνολο αυτό τριάντα έξι μελέτες έχουν περιεχόμενο θρησκευτικό, ενώ ένδεκα έχουν κοσμικό. Στον τόμο αυτό δεν περιελήφθησαν δημοσιεύσεις, των οποίων το περιεχόμενο είναι γενικότερου ενδιαφέροντος και απευθύνονται στο ευρύτερο κοινό. Με τη συγκέντρωση και δημοσίευση σ' ένα τόμο των μελετών αυτών, που είναι διάσπαρτες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, γίνεται άμεσα προσιτό...

Στον ανά χείρας τόμο δημοσιεύονται μελέτες που αναφέρονται κυρίως σε ζητήματα εικονογραφίας. Από γεωγραφικής απόψεως καλύπτονται περιοχές όπως η Κωνσταντινούπολη, το Άγιον Όρος, η Θράκη, η Λήμνος, η Πάτρα και τα Επτάνησα, η Ήπειρος, η Μακεδονία και η Θεσσαλία. Επιχειρείται η ανάλυση εικονογραφικών και τεχνοτροπικών ζητημάτων, τα οποία προσεγγίζονται και από την οπτική γωνία της ιστορίας των ιδεών, λαμβάνεται επίσης υπ' όψιν το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου δημιουργήθηκαν τα καλλιτεχνικά ρεύματα, δραστηριοποιήθηκαν οι ζωγράφοι και φιλοτεχνήθηκαν τα έργα τέχνης. Οι μελ...

Ο Μανουήλ Πανσέληνος, ο ζωγράφος του Πρωτάτου, κινείται ως τις μέρες μας μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. Η εποχή που δραστηριοποιείται (14ος αιώνας), είναι μια εποχή αντινομίας, κατά την οποία, ενώ το κράτος φθίνει πολιτικά και οικονομικά, τα γράμματα και οι τέχνες φθάνουν στο ύψιστο σημείο της ακμής του, αντλώντας συνάμα στοιχεία από την αρχαιοελληνική παράδοση. Το έργο του Πανσέληνου, όπως αυτό σώζεται στο Πρωτάτο, είναι αντιπροσωπευτικό μιας ολόκληρης εποχής, της Παλαιολόγειας και μιας "Σχολής" της Μακεδονικής, κέντρο της οποίας ήταν η Θεσσαλονίκη. Η πνευματική και κ...

[...] Το παρόν βιβλίο εκθέτει με απλά λόγια τους κανόνες της βυζαντινής ζωγραφικής. Η γνώση αυτών των νόμων είναι πολύ απαραίτητη σε όλους εκείνους που ασχολούνται με τη βυζαντινή εικόνα. Μ' αυτή τη γνώση θα μπορεί αυτός, που αντιγράφει μια παλιά εικόνα, να διακρίνει αν το πρωτότυπό του είναι "καθαρά" βυζαντινό ή όχι. Αν θελήσει πάλι να προσθέσει ή να αλλάξει ένα στοιχείο, είναι ανάγκη να γνωρίζει πώς γίνεται σωστά αυτή η ενσωμάτωση και η αλλαγή. Εις εκείνον που ασχολείται με την κριτική και την αισθητική της βυζαντινής ζωγραφικής, το ίδιο είναι απαραίτητη η γνώση των νόμων...

... θέλησα να πραγματοποιήσω μία παλαιά μου επιθυμία, να συντάξω, δηλαδή, ένα κείμενο για το έργο του Θεοφάνη περιεκτικό και ουσιώδες, το οποίο να συνοδεύσω με εκτεταμένη εικονογράφηση, αντιπροσωπευτική της καλλιτεχνικής δραστηριότητος του Θεοφάνη στα Μετέωρα και στο Άγιον Όρος την περίοδο 1527-1546. Βασικός στόχος είναι να συγκεφαλαιώσω τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας, παλαιότερης και πρόσφατης, που οφείλεται πρωτίστως στο έργο του αειμνήστου ακαδημαϊκού Μ. Χατζηδάκη και δευτερευόντως εμού. Ειδικότερα, το βιβλίο αυτό είναι καρπός πολύχρονης ενασχόλησής μου με τη...

Η παρούσα μελέτη καταγράφει την ιστόρηση της παιδικής ηλικίας της Θεοτόκου από τους καλλιτέχνες της Βυζαντινής εποχής δηλ. ως της άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453. Η εικονογράφηση των πρώτων ετών του βίου της Παναγίας υπήρξε μέλημα των Βυζαντινών ήδη από τον 5ο αι. Στοιχείο που μεταξύ άλλων αποκαλύπτει το βαθύ σεβασμό των χριστιανών προς το πρόσωπο της Παναγίας Αειπαρθένου Μητέρας του Θεού. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Περιέχονται οι εισηγήσεις: Α΄ Οι Μονές και Nαοί της Υπαίθρου. Τοιχογραφίες - Αγγελική Σταυροπούλου, "Ιάκωβος, ο χορηγός του Ναού της Οδηγήτριας στην Απόλπενα Λευκάδας" - Πολυξένη Δημητρακοπούλου, "Η Μεταβυζαντινή εντοίχια ζωγραφική στη Λευκάδα" Β' Οι Μονές της Λευκάδας ως Ιδρύματα - Μάρω Φίλιππα - Αποστόλου, Παναγιώτης Αργυρός, "Τα Μοναστήρια της Λευκάδας, η σχέση τους με το γεωγραφικό χώρο και η αρχιτεκτονική τους" - Άγγελος Χόρτης, "Οι Μονές Λευκάδας: Αγροτικές και δημογραφικές όψεις" - Κώστας Κατηφόρης, "Το νομικό καθεστώς Εκκλησιών και Μοναστηριών στη Λ...

Οι ηθικές και πολιτικές ιδέες που επικρατούν στην ορθόδοξη Βαλκανική, λίγο πριν και μετά την Άλωση, θα αποτελέσουν γόνιμο υπέδαφος για την ανάπτυξη και καρποφορία της "Κρητικής σχολής", ένα εκ των σπουδαιοτέρων κεφαλαίων της ιστορίας της ελληνικής ζωγραφικής. Είναι, ωστόσο, προφανές ότι η τέχνη των "Κρητικών" είναι προϊόν αντινομίας η μάλλον διπλής "συμφωνίας": πρώτον, με την επίσημη πολιτική της ηγεσίας των Ορθοδόξων για αρμονική συμβίωση με την αλλόθρησκη εξουσία και με την (θεωρητική) απαίτηση του μεταβυζαντινού μοναχισμού για "αποστασιοποίηση" από τα εγκόσμια πράγματ...

H χριστιανική Ορθόδοξη εικονογραφία αποτελεί μία μεστή και υψηλής στάθμης θεολογική γλώσσα με κύριο άξονα την σύζευξι μορφής και φωτός, η οποία τελεσφορείται στο πρόσωπον. Το πρόσωπον είναι η όψις του ανθρώπου, το τιμιώτερο μέρος του σώματός του, εκείνο που τον αποκαλύπτει, παράθυρο της ψυχής, διά του οποίου συντελείται η διαπροσωπική ενατένισις και κοινωνία. Το έμφωτο πρόσωπον είναι ο τύπος της μέθεξης του κεκαθαρμένου ανθρώπου με τον Θεό. Ανακλά ως έσοπτρον διαυγές το άυλον υπερφυές φως Του, ενώ αλλοιούται θεοειδώς μορφολογικά, φωταγωγικά και οντολογικά. Αυτό το θεοε...

Η συναρπαστική ιστορία των εικόνων, που βρίσκονται σήμερα σκορπισμένες απ' άκρη σ' άκρη του Ορθόδοξου κόσμου. Ξεκινώντας από το Λούβρο, η βυζαντινολόγος Τάνια Βελμάνς καταγράφει όλες τις εικόνες που βρίσκονται σπαρμένες στις χώρες από τη Μεσόγειο ώς τη Ρωσία, ιχνογραφώντας συγχρόνως και τις κρίσιμες καμπές της ιστορίας τους, από τη γέννησή τους ως την περίοδο της Εικονομαχίας και από την Εικονομαχία ως τη στιγμή που οι εικόνες βρήκαν τη θέση τους στα μεγάλα μουσεία της σύγχρονης εποχής. Λατρευτικά αντικείμενα ή αριστουργήματα μιας μεγάλης τέχνης με εντελώς ιδιαίτερο ύφος...

Ο Ευγένιος Τρουμπετσκόι (1863-1920) ανήκει στη χορεία εκείνων των Ρώσων στοχαστών, το έργο των οποίων αφενός μεν, σφράγισε ανεξίτηλα την πνευματική ζωή της πατρίδας του, αφετέρου δε, απετέλεσε τη γέφυρα του γόνιμου διαλόγου ανάμεσα στη χώρα των Ρως και τη Δύση. Μαθητής του γενάρχη της ρωσικής φιλοσοφίας Βλαδίμηρου Σολοβιόφ, συνέχισε το κοπιώδες και ουσιαστικό έργο του δασκάλου του, ανοίγοντας νέους δρόμους για το ρωσικό φιλοσοφικό στοχασμό. Γνώστης βαθύς όχι μόνο της οικείας φιλοσοφικής παράδοσης αλλά και της οικουμενικής, παρέμεινε πιστός στις ιδέες του, ενώ παράλληλα,...