Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το "Προσκύνημα στο Σινά. Θησαυροί από την Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης" συνεχίζει μια παράδοση εδραιωμένη στο Μουσείο Μπενάκη από το 1997 με την έκθεση "Η δόξα του Βυζαντίου στο Όρος Σινά". Όπως ακριβώς τότε, έτσι και σήμερα τα κειμήλια που προσφέρονται στους Έλληνες και τους ξένους επισκέπτες της Αθήνας, συνδυάζουν την αμόλυντη ιερότητα μια συγκινητικής ευλάβειας με την εξαιρετικά υψηλή καλλιτεχνική αξία. Όπως ακριβώς τότε, έτσι και σήμερα πριν από την Αθήνα είχαν παρουσιαστεί στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Θα έλεγα συνεπώς ότι η τωρινή τους έκθεση δεν επισφ...

Ο όρος ανθίβολο θα πρέπει να είχε καθιερωθεί μέχρι τους υστεροβυζαντινούς χρόνους, περίοδο στην οποία χρησιμοποιείται από τον Κωνσταντινουπολίτη γραφέα Γρηγόριο Αλυάτη [...] για την υποδήλωση χρήσης αρχέτυπου. [...] Η αντίληψη του όρου από τον αντιγραφέα προσεγγίζει τον κώδικα με φορητή εικόνα και οδηγεί στην ειδοποιό ταύτιση του τελευταίου με τα σχέδια εργασίας. [...] Η προσέγγιση των σχεδίων εργασίας βάσει αισθητικών και τεχνοτροπικών χαρακτηριστικών επιτρέπει την εκτίμηση ότι ο όρος ανθίβολο αφορά στα εξοχότερα δείγματα των έκτυπων και διάτρητων σχεδίων, υπό την έννοια ό...

Η συμπλήρωση 1700 ετών από το μαρτύριο του αγίου Δημητρίου αποτελεί μια ξεχωριστή επέτειο για την πόλη της Θεσσαλονίκης. Η Αγιορειτική Εστία, με βάση διπλή αναφορά της στην πόλη του αγίου Δημητρίου και τον Άθωνα, θεώρησε υποχρέωσή της να τιμήσει την επέτειο με ένα λεύκωμα στην παρουσία του αγίου Δημητρίου στην τέχνη του Αγίου Όρους. [...] Ξεκινώντας μία προσπάθεια να συνάξουμε τις απεικονίσεις του αγίου στον Άθωνα, ήταν αναμενόμενο ότι θα προέκυπτε ένα ιδιαίτερα εκτενές υλικό. Πράγματι, η απεικόνιση του μεγαλομάρτυρα της Θεσσαλονίκης δεν λείπει ακόμη και από το πιο μικρό αθ...

Η παρούσα μελέτη καταγράφει την ιστόρηση της παιδικής ηλικίας της Θεοτόκου από τους καλλιτέχνες της Βυζαντινής εποχής δηλ. ως της άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453. Η εικονογράφηση των πρώτων ετών του βίου της Παναγίας υπήρξε μέλημα των Βυζαντινών ήδη από τον 5ο αι. Στοιχείο που μεταξύ άλλων αποκαλύπτει το βαθύ σεβασμό των χριστιανών προς το πρόσωπο της Παναγίας Αειπαρθένου Μητέρας του Θεού. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Ο οδηγός αυτός απευθύνεται στο ευρύ κοινό, που δεν είναι εξοικειωμένο με τη βυζαντινή ζωγραφική, τις τεχνοτροπίες και την εικονογραφία της, τα δευτερεύοντα επεισόδια ή και τα κύρια θέματα των αφηγηματικών της παραστάσεων, όταν μάλιστα σε πολλές από αυτές πηγή έμπνευσης της εικονογραφικής σύνθεσης αποτελούν τα Απόκρυφα Ευαγγέλια. Στο νότιο κλίτος, για παράδειγμα όλες οι αφηγηματικές σκηνές στηρίζονται στα Απόκρυφα. Έτσι λοιπόν, κρίθηκε απαραίτητη η πρόταξη μιας σύντομης διήγησης των γεγονότων που ιστορούνται, προκειμένου ο επισκέπτης να κατανοήσει τις σκηνές και να προσεγγίσ...

[...] Ο Κλόντζας ακολουθεί δρόμο ανεξάρτητο από τους άλλους κρητικούς ζωγράφους. Συνήθως απομακρύνεται αποφασιστικά από την βυζαντινή παράδοση και ζωγραφίζει πολυπρόσωπες συνθέσεις σε μικρή κλίμακα, παραφορτωμένες με δευτερεύοντα επεισόδια, που είναι έντονα επηρεασμένες από τον σύγχρονο ιταλικό μανιερισμό. Τα εικονογραφικά του θέματα είναι συχνά πρωτότυπα , -η χρωματολογία του πλούσια , με ιδιαίτερη έμφαση στο κόκκινο. Οι καταβολές της τεχνοτροπίας του μπορούν ν' αναζητηθούν σε όψιμα παλαιολόγεια έργα, όπως εικονίδιο της Πινακοθήκης Τρετιακώφ που αποδίδεται σε μαθητή του Θε...

[...] Το παρόν βιβλίο εκθέτει με απλά λόγια τους κανόνες της βυζαντινής ζωγραφικής. Η γνώση αυτών των νόμων είναι πολύ απαραίτητη σε όλους εκείνους που ασχολούνται με τη βυζαντινή εικόνα. Μ' αυτή τη γνώση θα μπορεί αυτός, που αντιγράφει μια παλιά εικόνα, να διακρίνει αν το πρωτότυπό του είναι "καθαρά" βυζαντινό ή όχι. Αν θελήσει πάλι να προσθέσει ή να αλλάξει ένα στοιχείο, είναι ανάγκη να γνωρίζει πώς γίνεται σωστά αυτή η ενσωμάτωση και η αλλαγή. Εις εκείνον που ασχολείται με την κριτική και την αισθητική της βυζαντινής ζωγραφικής, το ίδιο είναι απαραίτητη η γνώση των νόμων...

[...] The icons presented in this exhibition come from the Velimezis Collection, which was formed by Emillios Velimezis (1902-1946) during the years 1934-1946. The collection initially comprised approximately 90 icons from various regions of Greece, dating from the 15th to the 19th century. [...]

Στο βιβλίο αυτό εκτίθενται οι σχέσεις της βυζαντινής τέχνης με την αρχαία ελληνική αναπαραστατική παράδοση και αναλύονται βήμα, βήμα οι τεχνικές κατασκευής των φορητών εικόνων με τρόπο σαφή και κατανοητό, με πολύτιμες συμβουλές, με όλα τα υλικά και τα εργαλεία και με περίτεχνα παραδείγματα, ώστε να γνωρίσετε όλα τα μυστικά της αγιογραφίας.

Οι αρχαίες ρωσικές εικόνες αποτελούν έναν πρωτότυπο καλλιτεχνικό κόσμο, που δεν είναι εύκολο να γίνει αντιληπτός. Αν όμως κάποιος καταφέρει να βρει το κλειδί του, τότε θα αρχίσει να ανακαλύπτει μια αιώνια ομορφιά. Η αφηρημένη γλώσσα, η θετική πλευρά και τα σύμβολα των εικόνων γίνονται ολοένα και πιο κατανοητά, με αποτέλεσμα να αποτυπώσουν στην ψυχή μας το βαθύτερο νόημα της συγκεκριμένης καλλιτεχνικής απεικόνισης.

[...] Στην καινούρια μελέτη επιχείρησα να παρουσιάσω όσο το δυνατόν περισσότερα μνημεία της Μεταβυζαντινής εποχής, στα οποία απαντά ο ιστορικός Κύκλος των θαυμάτων των Αρχαγγέλων γενικά στον Ορθόδοξο χώρο. Στον Κατάλογο συγκέντρωσα εκατόν δέκα επτά (117) μνημεία. Στο σύνολο των μνημείων αυτών βρίσκονται εμφανίσεις που δεν εικονίζονται κατά τη Βυζαντινή εποχή και με αυτές θα ασχοληθούμε στην παρούσα μελέτη. Όπως στη Βυζαντινή έτσι και στη Μεταβυζαντινή περίοδο, σε πολλά μνημεία, παραστάσεις που εντάσσονται στον Κύκλο των Αρχαγγέλων απαντούν μεμονωμένες και απομακρυσμένες απ...

Η συνέχιση της προσπάθειας ανάδειξης των διασωθέντων από την Σεισμοπυρκαγιά του 1953 στοιχείων του πολιτισμού του νησιού μας είναι η αιτία της έκδοσης του δίτομου αυτού έργου που έχετε στα χέρια σας, ως συνέχεια του πρώτου σχετικού τόμου του 1997. Όπως είναι φυσικό, δεν αρκούσε μόνη της η επιθυμία μου, για να γίνει πραγματικότητα η έκδοση. Χρειαζόντουσαν αφ' ενός μεν η αναζήτηση των αντιπροσωπευτικότερων σχετικών έργων, αφ' ετέρου δε και ο "επαΐων νους", ο οποίος θα αναζητούσε όσα θεωρούνται απαραίτητα, ώστε να προσφερθούν στους αναγνώστες προς γνώσιν και κυρίως προς τους ε...

Η συνέχιση της προσπάθειας ανάδειξης των διασωθέντων από την Σεισμοπυρκαγιά του 1953 στοιχείων του πολιτισμού του νησιού μας είναι η αιτία της έκδοσης του δίτομου αυτού έργου που έχετε στα χέρια σας, ως συνέχεια του πρώτου σχετικού τόμου του 1997. Όπως είναι φυσικό, δεν αρκούσε μόνη της η επιθυμία μου, για να γίνει πραγματικότητα η έκδοση. Χρειαζόντουσαν αφ' ενός μεν η αναζήτηση των αντιπροσωπευτικότερων σχετικών έργων, αφ' ετέρου δε και ο "επαΐων νους", ο οποίος θα αναζητούσε όσα θεωρούνται απαραίτητα, ώστε να προσφερθούν στους αναγνώστες προς γνώσιν και κυρίως προς τους ε...

Η επίσκεψη στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης μοιάζει με μια μετακίνηση σε μια αιώνια διάσταση, στην οποία τα βασικά περιστατικά του βιβλίου της Εξόδου συγκλίνουν με ένα ιδιαιτέρως παραμελημένο στοιχείο του Χριστιανισμού: την ιστορία των ερημιτών μοναχών, που ζούσαν στις μεσανατολικές ερήμους. Είναι, επίσης σαν μια εκ νέου επίσκεψη στην ιστορία του Ισλάμ και των σταυροφοριών. Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, ένα απομονωμένο προπύργιο της μοναστικής ζωής χαμένο μέσα στην Έρημο του Σινά, διαφυλάσσει ανεκτίμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς και μυστήρια της πίστης. Αυτός ο τ...

[...] Το παρόν λοιπόν βιβλίο έχει συγκεντρώσει ένα πολύτιμο οπτικό συναξάρι στρατιωτικών αγίων επιμένοντας, πολύ ορθά, στον πρωταγωντσικό τους ρόλο ως προς την επικράτηση της νέας, μαχόμενης διαρκώς, θρησκείας. Οι στρατιωτικοί Άγιοι είναι δύο ειδών: Αυτοί που αποδίδονται πεζοί και οι έφιπποι. Αμφότερες οι περιπτώσεις εκπορεύονται από την πλούσια εικονογραφία της ρωμαϊκής τέχνης. Οι κολοσσοί, οι ανδριάντες των αυτοκρατόρων, τα υπατικά δίπτυχα με τις στυλιζαρισμένες αφηγήσεις τους, τα έφιππα αγάλματα όπως λ.χ. ο "Μάρκος Αυρήλιος" στο Καπιτώλιο, οι προτομές, οι νωπογραφίες ή τ...