Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

17 Μαρτίου 1976. Λουσμένη στο χρυσό φως του ήλιου, η Ρώμη, γεύεται ήδη τις πρώτες στιγμές του καλοκαιριού. Πίσω από τους πάγκους με τα πολύχρωμα λουλούδια, πίσω από τα πλήθη των τουριστών και όλων, όσοι επωφελήθηκαν από τη σημερινή γιορτή (του Αγίου Ιωσήφ) για να περπατήσουν στο κέντρο της πόλης - πάνω στους κιτρινισμένους από τα χρόνια τοίχους, δύο αφίσες τοποθετημένες η μια δίπλα στην άλλη γνωστοποιούν, η μια, το θάνατο του Λουκίνο Βισκόντι Ενός καλλιτέχνη που με το σπουδαίο του έργο προσέφερε για περισσότερο από τριάντα χρόνια τις υπηρεσίες του στην τέχνη, τον κιν...

Το βιβλίο εκδόθηκε με την ευκαιρία του αφιερώματος στον σκηνοθέτη, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των "Νέων Οριζόντων" στο 34ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (διοργάνωση: Δημήτρης Εϊπίδης, Θρασύβουλος Γιάτσιος, συντονισμός: Μαρία Γκολφινοπούλου). Περιέχονται τα κείμενα: - Ρόμπερτ Κόλινσον, "Από τον εξωτερικό τρόμο στον ψυχολογικό" - Μάικλ Ο' Πραίη, "Ολέθρια γνώση" - Μάρτιν Σκορσέζε, "Εσωτερικές μεταφορές, εξωτερικός τρόμος" - Γουέην Ντριού, "Μια γοτθική αναβίωση" - Μωρίς Γιακογουόρ, "Η κωμωδία στον Κρόνενμπεργκ" - Γιάννης Δεληολάνης, "Μέσα στο σκοτεινό καθρ...

Όπως στη θεωρία αλλά και στην πρακτική εκτέλεση των ταινιών του ο Μαρκόπουλος είναι -ίσως ο μοναδικός στον κόσμο- μετασχηματιστής ρυθμών, παρόμοια και στα γραπτά του κυριαρχεί αναλογικά μια δόμηση τέτοιων στοιχείων που τον κατατάσσουν σε συγγραφέα μιας εικαστικά μεταπλασμένης ελληνικής παράδοσης που εμφορείται από πρωτεϊκή διαλεκτική, η οποία αγγίζει τα όρια της αποστασιοποίησης από τους γνωστούς και τετριμμένους ορισμούς που καθορίζουν τις ιδέες και τα πράγματα.

"Όταν αποφασίσαμε να γράψουμε το βιβλίο αυτό για τον Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, ο Κουρτ Ράαμπ μου είπε πως την ιδέα αυτή την είχε κατά νου εδώ και δύο χρόνια. Ο θάνατος λοιπόν του Φασμπίντερ στάθηκε η αφορμή και όχι η αιτία για την πραγμάτωσή της. Μας ήταν από την αρχή σαφές ότι το βιβλίο αυτό δεν θα έπρεπε να ασχοληθεί καθόλου με την κινηματογραφική τέχνη του Φασμπίντερ. Τέτοια βιβλία έχουν ήδη κυκλοφορήσει αρκετά και σίγουρα θα ακολουθήσουν κι άλλα πολλά. Ο Κουρτ Ράαμπ έγραψε την ιστορία της ζωής του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ όπως την είχε βιώσει, ζώντας μαζί του, από πρώτο...

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος δε χρειάζεται παρουσίαση. Το βιβλίο αυτό επιχειρεί δύο πράγματα: - να ανεύρει τη θέση του σκηνοθέτη στον ελληνικό και στον ευρωπαϊκό κινημοτογράφο - να αναγνωρίσει και εκτιμήσει κριτικά το έργο του στο σύνολό του. Μια εκτεταμένη εισαγωγή καλύπτει τον πρώτο προβληματισμό. Η ανάλυση κάθε ταινίας χωριστά εκπληρώνει το δεύτερο μέρος του σχεδίου. Το συμπέρασμα συνοψίζεται στα παρακάτω: Γυρίζοντας τις ταινίες του ο σκηνοθέτης μαθαίνει την Ελλάδα και διδάσκει μια προσωπική του ιστορία. Όχι τις ατομικές μικρές περιπέτειες, αλλά τις μεγάλες αναζητήσεις...

Ο κινηματογράφος, σαν γραπτή γλώσσα της πραγματικότητας, έχει ενδεχομένως (κι αυτό θα φανεί καλύτερα στο μέλλον) την ίδια επαναστατική σημασία που είχε στο παρελθόν η "ανακάλυψη της γραφής". Η γραφή έδειξε πάνω απ' όλα στον άνθρωπο, τι ήταν η προφορική του γλώσσα. Αυτό ήταν σίγουρα το πρώτο βήμα της νέας πολιτισμικής συνείδησης του ανθρώπου που γεννήθηκε από την ανακάλυψη του αλφάβητου: η συνείδηση της προφορικής γλώσσας, ή με δυο λόγια, η συνείδηση της γλώσσας. Τις ίδιες επαναστατικές διαδικασίες που η γραπτή γλώσσα επέφερε σε σχέση με την προφορική, θα επιφέρει κι ο κινημ...

Σ' αυτή την πραγματικά ενδιαφέρουσα αυτοβιογραφία του, ο 78χρονος Καζάν μας αποκαλύπτει με πάθος, ζωτικότητα και εντυπωσιακή ειλικρίνεια, ολόκληρη την ιστορία της ζωής του. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του, ο Καζάν παρουσιάζει τα προβλήματα που αντιμετώπισε στο ξεκίνημα της καριέρας του, όταν ακόμη αισθανόταν παρείσακτος και χαμένος στην τόσο απόμακρη γι' αυτόν κοινωνία της Νέας Υόρκης. Οι εμπειρίες του στο Ουίλλιαμς Κόλλετζ, τη Δραματική Σχολή του Γέηλ και το Γκρουπ θήατερ αποτελούν τα πρώτα του βήματα στο δρόμο που τον οδήγησε στο πάνθεον των μεγάλων σκηνοθετών του α...

"...όταν νιώσω ότι θέλω να κάνω μια ταινία, δε μπορώ να περιμένω. Θεωρώ πρώτιστη ελευθερία να κάνεις κάτι όταν το θέλεις εσύ. Εκεί μετριέται το δικαίωμα στην έκφραση και η συνέπεια μ' αυτό που θες να είσαι." Σταύρος Τορνές Τα κείμενα τον βιβλίου έγραψε ο Τάσος Ν. Πετρής, που έκανε επίσης τη συλλογή και επιλογή τον υλικού. Τα στοιχεία βασίστηκαν στα αρχεία του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, καθώς και σε υλικό και κείμενα των: Γιάννη Έξαρχου, Ηλία Κανέλλη, Σταύρου Καπλανίδη, Μάριου Καραμάνη, Ηρακλή Λογοθέτη, Νίνου Φενέκ Μ...

"Μέσα στη λέξη 'ερασιτέχνης' υπάρχει η λέξη 'εραστής' και η λέξη 'τέχνη'. Μέσα στη λέξη 'επαγγελματίας', δεν υπάρχει τίποτα." (από συνέντευξη στο περιοδικό "Γυναίκα", 1973) "Δεν μ' ενδιαφέρει η επαγγελματική πλευρά του κινηματογράφου... Ίσως με φοβίζει αυτή η πλευρά... Ίσως στο βάθος να ήθελα να είμαι ένας πολύ καλός επαγγελματίας και ξέρω ότι δεν μπορώ... Ίσως γι' αυτό δηλώνω ερασιτέχνης και... καθαρίζω!" (από συνέντευξη στο περιοδικό "Ταχυδρόμος", 1988)

Το βιβλίο "Σμιλεύοντας το χρόνο" του Αντρέι Ταρκόφσκι αποτελεί πνευματική αυτοβιογραφία εν τω γίγνεσθαι. Πολυετή "διαλείμματα" αναγκαστικής αργίας -που οδήγησαν τελικά τον ποιητή της νοσταλγίας στην αυτοεξορία, στην επιλογή της ισόβιας νοσταλγίας, που έρχεται να στοιχειώσει την ισόβια μοναξιά του καλλιτέχνη και να στενέψει ακόμα περισσότερο τα όρια του κόσμου- άρχισαν κάποια στιγμή να γεμίζουν με την καταγραφή στοχασμών γύρω από την κύρια ασχολία του, αντικείμενο νοσταλγίας κι αυτή... Ωστόσο ο Ταρκόφσκι, μεταφυσικός στοχαστής και άνθρωπος της εποχής του, δε μας μιλά μόνο...