Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο "Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί", ο δραματουργός προσπαθεί να ξετυλίξη λόγο ανιχνευτικό της ίδιας του της δραστηριότητας: του δημιουργού. Το ερώτημα για την πραγματική αξία της Τέχνης -τη δύναμή της να κάνη την ανθρώπινη ζωή πιο υποφερτή- κατατρώει την ψυχή του γηραιού Ίψεν. "Άκου... πως έβαλα τον εαυτό μου μες στο σύμπλεγμα. Μπρος από μια πηγή... κάθεται ένας άντρας γεμάτος ενοχές που δεν έχει ακόμα βγη ολόκληρος απ' τη γη... Βουτάει και ξαναβουτάει τα χέρια του στο τρεχούμενο νερό -για να τα εξαγνίση-, καμπουριάζει και βασανίζεται απ' τη σκέψη πως ποτέ, μα ποτέ δε θ...

Ο Ίψεν θα δημοσιεύσει το τελευταίο του έργο, "Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί", το 1899. Ο "δραματικός" αυτός "επίλογος", όπως επέλεξε με έναν υπότιτλο να το χαρακτηρίσει, είναι ένα έργο του χρόνου του τέλους. Ο διάσημος γλύπτης Ρούμπεκ, ο οποίος ζει σ' ένα παρόν νεκρό και έναν ορίζοντα που όλο κλείνει, και η Ιρένε, η γυναίκα που επιστρέφει από το παρελθόν, αναρρώνουν σε ένα ιαματικό θέρετρο. Συνδέονται με έναν έρωτα παλιό και ματαιωμένο και μια τεκνογονία πνευματική: το opus magnum του Ρούμπεκ, τον πίνακα με τίτλο "Αναστάσιμη Ημέρα", την έμπνευση για το οποίο του χάρισ...

Τo δράμα του Ερρίκου Ίψεν, που εκτυλίσσεται στη Μεσαιωνική Νορβηγία κι ακολουθεί την παράδοση των λαϊκών μπαλλαντών, πρωτομεταφρέζεται από τη Νορβηγική. Η έκδοση περιλαμβάνει τις διάφορες συντάξεις του έργου σε διάστημα 28 ετών, υποσημειώσεις κατά τη ροή του κειμένου, βιογραφικό σημείωμα, πληροφορίες για την έκδοση και την παραστασιογραφία του έργου, ανάλυση, βιβλιογραφία, ώστε να βοηθηθούν ο μέσος αναγνώστης, ο σκηνικός καλλιτέχνης κι ο ειδικός μελετητής.

Στον Μικρό Έγιολφ, μια βαθιά ψυχολογική σπουδή, εν' αντρόγυνο πρέπει ν' αντιμετωπίση τον απρόσμενο θάνατο του μοναδικού παιδιού τους. Όλα τ' απωθημένα κ' οι αμφιβολίες που φώλιαζαν για χρόνια κρυμμένες στην καρδιά τους, έρχονται στο φως και ζητάνε εκδικητικά το μερτικό τους απ' τη ζωή.

Ο "Μικρός Έγιολφ" είναι ένα πλήρες αριστούργημα και μορφικά αντιπροσωπεύει την ώριμη στιγμή του Ίψεν. Είναι ένα δοκίμιο στις έννοιες της ενοχής και του ελέους, του κοινωνικού προορισμού και του καθήκοντος. Κάτω από τις συγκρατημένες πράξεις των ηρώων του κυλούν αδυσσαλέα πάθη: όπως σ' ένα παγωμένο ποτάμι, κάτω από την επισφαλή κρούστα του κρύβονται χειμαρρώδεις υδάτινοι όγκοι. Μέσα από την ιστορία του Άλφρεντ και της Ρίτα συνειδητοποιούμε πως η επιδίωξη ενός απόλυτου σκοπού είναι η μεγαλύτερη πλάνη. Ο Ίψεν μας διδάσκει πως μόνη σωτηρία του ανθρώπου είναι η απεμπόληση των σκ...

Ο Αρχιμάστορας Σόλνες -ένας δαιμονιακά ερωτικός διάλογος δύο ψυχών- είναι το πρώτο απ' τα όψιμα έργα του Ίψεν, όπου τα δυο κύρια πρόσωπα σαρκώνουν μύχιες επιθυμίες κι αυτοκαταστροφικά ορμέμφυτα. «Θέλω όμως να σας πω πώς τη νοιώθω εγώ -πάνω μου!- τούτη την "ευτυχία": σαν ένα κομμάτι στο στέρνο μου πούχει γυμνωθή από δέρμα. Κ' οι βοηθοί μαζί με τους υπηρέτες -οι δαίμονες όλοι- γδέρνουν σάρκες από άλλους ανθρώπους και μου τις φέρνουν, για να μπαλώσουν τη δικιά μου πληγή!.. Μα η πληγή δε γιατρεύεται. Ποτέ,.. ποτέ! Αχ και να ξέρατε συχνά-πυκνά πόσο με τρώει και με καίει.»

Η μουσική τραγωδία, παρωδία της οπερατικής "Νόρμας" και τρίτο έργο του Νορβηγού δραματουργού, πρωτομεταφραζόμενο στην Ελληνική, με την απαραίτητη υπομνημάτιση κι ανάλυση (προλογικά-υποσημειώσεις-επιλογικά).

[...] Το "Κούκλας σπιτικό" είναι ένα έργο που ανατάραξε την εποχή του- και την ανατάραξε, γιατί είχε για θέμα του τον έλεγχο ενός θεσμού. Πρόκειται για τον ακρογωνιαίο λίθο του κοινωνικού οικοδομήματος, όπως τον έχει θεμελιώσει η ηγετική τάξη του καιρού του: τον γάμο. Αλλά το γνώρισμα ακριβώς αυτό, που έδωσε στο δράμα του Ίψεν την εκρηκτική του ένταση την εποχή εκείνη, έγινε και η αιτία να θεωρούν αργότερα το "Κούκλας σπιτικό" δράμα ξεπερασμένο. Άλλες οι αντιλήψεις για τον γάμο σήμερα, λένε, αλλά η θέση της γυναίκας μέσα στην κοινωνία, άλλες οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης...

Μπραντ είναι ένα όνομα που συναντάται συχνά στη Σκανδιναβία όπως και στη Γερμανία. Νορβηγικά σημαίνει δαυλός, πυρκαγιά. Ο Ίψεν το διάλεξε όχι μονάχα για να συμβολίσει τη θερμή πίστη του ήρωά του, μα ακόμα για να δείξει τον σκοπό του: να φλογίσει τις ψυχές, όπως λέει, σε πολλά μέρη. Ο Μπραντ είναι ένας νεαρός ιερέας που μάχεται με αυτοθυσία να εφαρμόσει το χριστιανικό ιδεώδες σ’ ένα ζοφερό, σκοτεινό περιβάλλον παρά τις αντιξοότητες. Το άτομο που σηκώνει κεφάλι και ζητάει την ανεξαρτησία του νά - τι είναι ο Μπραντ και το σύμβολο που αντιπροσωπεύει. Η Γερδ συμβολίζει την ιδ...

Υπάρχουν άνθρωποι που γεννούν το ρόλο με καισαρική τομή· άλλοι που γεννούν φυσιολογικά. Στον Χορν έχεις την εντύπωση πως γεννά με το έμβρυο εν προβολή και χρειάζεται μεγάλη μαιευτική τέχνη, ίσως και εμβρυουλκός, για να γεννήσει το ρόλο. Γι' αυτό και το θράσος της πρώτης ατάκας, επειδή γνωρίζει πως το παιχνίδι παίζεται στα όρια, στις παρυφές, και επειδή γνωρίζει πως, άμα γεννηθεί κάτι, αρχίζει να πεθαίνει· αυτό το θράσος είναι η άμυνα μπροστά στην αναπότρεπτη καταστροφή. Ο Χορν είναι ο κατεξοχήν ειρωνικός ηθοποιός μας. Χρησιμοποιώ τον όρο με την πρώτη του σημασία, όχι τη φθ...